Terminology & Translation Issues (Introductory Session) Delivered by Dr Fotios Karamitroglou

Terminology & Translation Issues Translation = binary process Integrated comprehension/reproduction process Accuracy vs. appropriateness Faithfulness vs. flow Source text loyalty vs. target readership consideration Equivalence “Truth”

Terminology & Translation Issues Types of lexical meaning: Propositional meaning: securities (=χρεόγραφα/αξιόγραφα, τίτλοι) vs. stock/shares (=μετοχή, μερίδιο σε εταιρεία ή σε επενδυτικό κεφάλαιο) bond (=ομόλογο) vs. debenture (=εταιρικό ομόλογο) amortisation (=απόσβεση δανείου, αποπληρωμή τόκων και κεφαλαίου) vs. depreciation (=απόσβεση αξίας, μείωση αντικειμενικής αξίας λόγω φθοράς) revenues/turnover (=σύνολο εσόδων από μικτές δραστηριότητες, κύκλος εργασιών/τζίρος) vs. earnings (=σύνολο εσόδων κυρίως από λειτουργικές δραστηριότητες, μεικτά κέρδη) vs. profits (=καθαρά κέρδη, ύστερα από αφαίρεση εξόδων)

Terminology & Translation Issues Types of lexical meaning: Presupposed meaning: a. Selectional restrictions: time elapses *assiduous/lazy company, *emanating products b. Collocational restrictions: break the law, brush my teeth stock market (*share market) τα έξοδα άγγιξαν (=reached, *touched) επένδυση ύψους (=amount, *height) η μετοχή διαπραγματεύεται (=traded, *negotiated) διαγράφω χρέος (=write off, *delete, *erase) οικονομικό έτος (=fiscal/financial year, *economic year) εταιρική χρήση (=fiscal year, *usage)

Terminology & Translation Issues Types of lexical meaning: Expressive meaning: drop vs. plunge (πέφτω vs. κατρακυλάω) rise vs. surge vs. soar (ανεβαίνω vs. σκαρφαλώνω vs. εκτοξεύομαι) sell vs. sell off (πουλάω vs. ξεπουλάω) acquisition vs. take-over (εξαγορά vs. επιθετική εξαγορά)

Terminology & Translation Issues Types of lexical meaning: Evoked meaning: a. Geographical / Regional dialect: [BrE] shareholder vs. [AmE] stockholder [AmE] Internal Revenue Service vs. [BrE] HM Revenue & Customs Also temporal & social dialect b. Register / Tenor of Discourse: I wonder if you could vs. could you «χαρτί» vs. μετοχή vs.τίτλος τρέιντερ vs.ημερήσιος διαπραγματευτής λίμιτ-απ vs. ανώτατο όριο διακύμανσης κλείνω ντιλ vs. συνάπτω συμφωνία Also mode & field of discourse

Terminology & Translation Issues Units of meaning: Phrase Result of presupposed meaning / collocational restrictions: a. Collocations: εκδίδω μετοχές (=issue shares, *publish), παραλαμβάνω έργο (=take-over a project, *receive), δημιουργώ κεφαλαιακό απόθεμα (=build capital reserves, *create), θέτω ζήτημα (=raise an issue, *pose) b. Idioms: by and large (=σε γενικές γραμμές), as a matter of fact (=στην πραγματικότητα), like water off a duck’s back (=απ’ την καλή κι απ’ την ανάποδη), storm in a tea cup (=φασαρία για το τίποτα), take someone for a ride (=«δουλεύω» κάποιον), sing a different tune (=αλλάζω τροπάριο / δραστηριότητα) c. Fixed Expressions: Yours truly (=με τιμή), Υours sincerely (=με εκτίμηση), Further to your letter (=προς απάντηση της επιστολής σας), all the best (=καλή επιτυχία), every cloud has a silver lining (=κάθε εμπόδιο σε καλό), plenty more fish in the sea (=υπάρχουν κι αλλού πορτοκαλιές)

Terminology & Translation Issues Units of meaning: Sentence: Thematic / Information structure (within the sentence): The company [1] reported [2] lower Q1 earnings [3], as a result of which [4] its share price dropped by 15% [5]. = 15% πτώση για την τιμή της μετοχής [5] της εταιρείας [1], ύστερα [4] από την ανακοίνωση [2] μειωμένων εσόδων για το 1ο τρίμηνο [3]. Μετά από μακροχρόνιες διαπραγματεύσεις [1], αποφασίστηκε τελικά [2] η επένδυση μέρους των κεφαλαιακών αποθεμάτων [3] στην ΠΓΔΜ [4]. = It is in FYROM (and not elsewhere) [4] that the company decided [2] to invest part of its capital reserves [3], as a result of considerable negotiations [1]. The company’s Board [1] decided [2] to withdraw some of its investment [3] from Iraq [4]. = Αποσύρεται μέρος των επενδύσεων της εταιρείας [3] από το Ιράκ [4], κατόπιν απόφασης [2] του διοικητικού της συμβουλίου [1]. Τα νέα επενδυτικά σχέδια της εταιρίας έτυχαν ευνοϊκής απήχησης από το κοινό = It was with warmth that the public received the company’s new investment plans Η εταιρία σκοπεύει να αυξήσει τις επενδύσεις της στο εξωτερικό = What the company aims to do is to expand its foreign investment.

Terminology & Translation Issues Units of meaning: Sentence: Cohesion / Coherence (beyond the sentence): The company decided to withdraw its interest. No one expected such a move. = Εξέπληξε τους πάντες η εταιρεία, με την απόφαση να αποσύρει τo ενδιαφέρον της. / Παρότι κανείς δεν το περίμενε, η εταιρία αποφάσισε να αποσύρει το ενδιαφέρον της. The company decided to withdraw its interest. They think the stakes are high. = Η εταιρία αποφάσισε να αποσύρει το ενδιαφέρον της, δεδομένου ότι / αφού πίστευε ότι ο κίνδυνος είναι μεγάλος.

Terminology & Translation Issues Grammatical equivalence a. Number: information, advice, dairy, money, cash, income / trousers, scissors, minutes κεφάλαια (=capital), επιδόσεις (=performance) b. Gender: manageress?, chair(person) vs. teacher, friend, cousin c. Person: You (polite vs. impolite forms) d. Tense & Aspect: ενεστώτας (=simple present + continuous) ενεστώτας / αόριστος / παρακείμενος = present perfect (continuous) I have been living here since I have studied for tomorrow, so now I can go out. I have left something on the table. e. Voice: You are hereby requested (=παρακαλώ όπως...), it could be said/suggested (=θα έλεγε/πρότεινε κανείς), Papers are invited (=στείλτε τις παρουσιάσεις/ εργασίες σας), Applications should be sent (=παρακαλώ αποστείλετε τις αιτήσεις σας)

Terminology & Translation Issues Varieties of technical style: e.g. “Share prices reached the daily limit-up.” a. Scientific (educated ignorant): «...σημείωσαν ανώτατο υψηλό ημέρας» b. Workshop (practitioner): «...χτύπησαν οροφή» c. Everyday usage (average middleman): «...έκαναν / σημείωσαν λίμιτ-απ» d. Publicity / sales (pseudo-practitioner): «...κλείδωσαν στο ανώτατο όριο»

Terminology & Translation Issues Translation process: 1. Read whole text, or at least paragraph, or at least sentence + skim through the remaining text. 2. Underline unfamiliar words/expressions, look them up in a bilingual dictionary; try to find examples of usage and pick the alternative accordingly, otherwise study/cross-check their meaning in a monolingual dictionary. 3. Note acronyms, figures and symbols; look them up or check them with experts, otherwise ask your client/commissioner. 4. Decide upon your overall style & format, i.e. think of your assumed audience, understand why/for whom you are translating. 5. Find your key-words (terms/nouns), what promotes meaning, what offers the new piece of info in a sentence, what is the topic of discussion; disregard empty expressions (“it is believed…”) 6. Build your expressions/phrases around them, i.e. CHOOSE YOUR VERBS ACCORDINGLY. 7. Merge/split sentences, if necessary. 8. Leave your text aside for a while and re-read it neglecting source text; make sure your text flows, i.e. it reads like an original.