Οικιακή Οικονομία Α’ Γυμνασίου Μάθημα 11ο. Διδάσκων καθηγητής Γιαννούδης Γιώργος Μάθημα 11ο.

Φρούτα και λαχανικά Φρέσκα, Αποξηραμένα, Κατεψυγμένα, Κονσερβοποιημένα + οι χυμοί τους Εδώ δεν ανήκουν οι πατάτες και οι ξηροί καρποί

Φρούτα και λαχανικά Φρούτα Πυρηνόκαρπα : ένα κουκούτσι στον πυρήνα τους (κεράσια, ροδάκινα, δαμάσκηνα) Γιγαντόκαρπα : με θήκες ε κουκούτσια στον πυρήνα τους ( μήλα και αχλάδια) Εσπεροειδή : πορτοκάλια, μανταρίνια, λεμόνια, γκρέιπ φρουτ Εξωτικά φρούτα : μπανάνες, ανανάς Άλλα φρούτα: φράουλες, σταφύλια, καρπούζια, πεπόνια Αποξηραμένα φρούτα και κομπόστες Χυμοί από αυτά τα φρούτα Οικιακή Οικονομία, A’ Γυμνασίου, Μάθημα 8ο

Φρούτα και λαχανικά Λαχανικά Φυλλώδη πράσινα λαχανικά (μαρούλι, ραδίκια, αντίδια, βλίτα, σέσκουλα και άλλα) Φρουτώδη λαχανικά: ντομάτα, αγγούρι, πιπεριά Άλλα ζαρζαβατικά: μελιτζάνες, κολοκυθάκια, κουνουπίδι, μπρόκολο Ρίζες ή βολβοί: καρότα, παντζάρια, πατάτες

Ιδιότητες φρούτων και λαχανικών Φρούτα και λαχανικά Ιδιότητες φρούτων και λαχανικών Καθόλου λιπαρά Ελάχιστη ενέργεια  δεν επιβαρύνουν με πολλές θερμίδες τον οργανισμό Πηγή φυτικών ινών οι οποίες διευκολύνουν τη λειτουργία του εντέρου Πηγή βιταμινών ( C, B, φυλλικό οξύ κ.λ.π.) και μετάλλων (κάλιο, ασβέστιο). Πηγή αντιοξειδωτικών ουσιών (εμποδίζουν τη φυσιολογική φθορά του οργανισμού) Υψηλό βαθμό κορεσμού αφού νιώθεις χορτάτος

Φρούτα και λαχανικά Στη σύγχρονη Ελλάδα δεν είναι και τόσο διαδεδομένη η διατροφή με πολλά λαχανικά και φρούτα. Συνήθως κυριαρχούν τα γεύματα με πρωτεΐνες, υδατάνθρακες και κορεσμένα λιπίδια. Οφείλουμε, κάθε ένας από εμάς, να καταναλώνει 5 μερίδες με φρούτα και λαχανικά ημερησίως. Πόσοι από μας το κάνουμε; Τι θα κερδίζαμε αν το κάναμε;

Φρούτα και λαχανικά Τα λαχανικά τα τρώμε σκέτα ή συνοδευτικά άλλων τροφίμων Ωμές σαλάτες Βρασμένα λαχανικά Συνταγές λαδερών (φασολάκια, αρακάς) Πίτες με χόρτα Συνταγές με ζαρζαβατικά μαγειρεμένα με κρέας ή ψάρι, κοτόπουλο. Υπάρχουν πολλοί γευστικοί τρόποι να τρώμε λαχανικά

Φρούτα και λαχανικά Ιδιαίτερα καλή διατροφική συνήθεια είναι τα φρέσκα ελληνικά μυρωδικά (άνηθος, μαϊντανός, σκόρδο, δυόσμος κ.λ.π.) Καλύτερα είναι να τρώμε ωμά τα λαχανικά αφού δεν χάνονται πολύτιμα διατροφικά στοιχεία. Τα βρασμένα λαχανικά καλό είναι να βράζονται λίγο, σε μικρή ποσότητα νερού Λαχανικά με ελαιόλαδο είναι ιδανικός συνδυασμός.

Φυτοφάρμακα, μια διατροφική βόμβα Φυτοφάρμακα, μια διατροφική βόμβα στο σπίτι μας Ένα φυτοφάρμακο μπορεί να είναι μία χημική ουσία, ένας βιολογικός παράγοντας (όπως ένας ιός ή κάποια βακτηρίδια), ή και μία συσκευή που χρησιμοποιείται ενάντια σε οποιοδήποτε παράσιτο. Τα φυτοφάρμακα μπορούν γενικά να ταξινομηθούν ως συνθετικά φυτοφάρμακα ή ως βιολογικά φυτοφάρμακα. Με μια  πιο σαφή ματιά τα διακρίνουμε σε: Αλγοκτόνα (Algaecides) που περιέχουν θειικό χαλκό Πτηνοκτόνα (Avicides) Βακτηριοκτόνα (Bactericides) Μυκητοκτόνα Ζιζανιοκτόνα Εντομοκτόνα (Ovicides, Larvicides, Adulticides) Ακαριοκτόνα (Miticides) Μαλακιοκτόναγια (Molluscicides) Νηματοδοκτόνα (Nematicides) Τρωκτικοκτόνα

Φυτοφάρμακα, μια διατροφική βόμβα Τα υπολείμματα των επικίνδυνων ουσιών από τις οποίες αποτελούνται τα φυτοφάρμακα, περνάνε, πριν προλάβουν να διασπαστούν, μέσα από την τροφική αλυσίδα στον ανθρώπινο οργανισμό με τη λήψη φυτικών τροφών ή με προϊόντα ζώων (γάλατα, κρέατα κ.ά.). τα ζώα τρέφονται με φυτικές τροφές και έτσι φτάνουν σ’ αυτά οι βλαβερές ουσίες. δρουν αθροιστικά αφού με την κατανάλωση πολλών προϊόντων με το πέρασμα των χρόνων, συσσωρεύονται στον οργανισμό μας. επιπτώσεις στον ανθρώπινο οργανισμό είναι: προβλήματα στο νευρικό και αναπνευστικό σύστημα, βλάβες στο συκώτι και τα νεφρά, προβλήματα στην αναπαραγωγή, διάφορες αλλεργίες, επιδράσεις στο αίμα, πρόκληση καρκίνου διαφόρων μορφών κ.ά. αυτές οι επιπτώσεις γίνονται πιο ορατές και πιο άμεσες όταν γίνεται αλόγιστη χρήση των φυτοφαρμάκων, όταν δεν υπάρχει έλεγχος όσον αφορά την ποιότητα, την ποσότητα και τη χρονική διάρκεια χρήσης τους. Οικιακή Οικονομία, A’ Γυμνασίου, Μάθημα 8ο

Οικιακή Οικονομία, A’ Γυμνασίου, Μάθημα 8ο

Φυτοφάρμακα, μια διατροφική βόμβα Απλές ενέργειες για να προστατευτούμε από τα φυτοφάρμακα: Τα φρούτα και τα λαχανικά πρέπει να πλένονται καλά με αραιωμένο σαπούνι ή ξίδι Η αποφλοίωση δεν είναι απαραίτητη, όταν γίνεται όμως μειώνει τα υπολείμματα που πιθανόν να υπάρχουν. Πριν το στύψιμο ορισμένων φρούτων καλό είναι να απομακρύνεται η φλούδα. Η αφαίρεση των εξωτερικών φύλλων από διάφορα λαχανικά όπως λάχανο, μαρούλι κ.ά. είναι χρήσιμη ενέργεια. Το ζεμάτισμα ή ο βρασμός πολλών λαχανικών μειώνει τα επίπεδα φυτοφαρμάκου σε αυτά. Η διατροφή μας με ποικιλία φρούτων ή λαχανικών, μειώνει τον κίνδυνο αφού δε θα καταναλώνουμε ένα είδος στο οποίο μπορεί να υπάρχει συγκέντρωση ενός συγκεκριμένου  φυτοφαρμάκου.

Οικιακή Οικονομία, A’ Γυμνασίου, Μάθημα 8ο

Πως διαλέγουμε «καθαρά» λαχανικά και φρούτα 1. Προτιμάμε φρούτα και λαχανικά στην εποχή τους. Λαχανικά και φρούτα εκτός εποχής σημαίνει: τα φυτά έχουν αναγκαστεί να παράξουν εκτός εποχής και ενάντια στη φύση τους, σε θερμοκήπια η συγκομιδή τους έχει γίνει πολύ καιρό πριν και έχουν συντηρηθεί σε ψυγεία για μήνες μέχρι να τα αγοράσουμε ποικιλίες που δεν διατηρούνται σε ψυγεία, έρχονται από το Νότιο ημισφαίριο αφού έχουν καλλιεργηθεί κάτω από άγνωστες συνθήκες, ίσως μάλιστα με φυτοφάρμακα τα οποία απαγορεύονται στην ΕΕ και στη χώρα μας.

Πως διαλέγουμε «καθαρά» λαχανικά και φρούτα 2. Προτιμάμε τοπικά είδη Διαλέγοντας τοπικά είδη μπορούμε να αποφύγουμε τα τοξικά φυτοφάρμακα που επιτρέπονται σε κάποιες άλλες χώρες, παρόλο που απαγορεύονται στην ΕΕ. Ταυτόχρονα, στηρίζουμε τις τοπικές κοινωνίες και την ελληνική οικονομία. Γνωρίζουμε τον παραγωγό  έχουμε άποψη για την ποιότητα και το καθαρότητα των προϊόντων του

Πως διαλέγουμε «καθαρά» λαχανικά και φρούτα 3. Η ομορφιά δεν είναι κριτήριο Η φύση δεν παράγει ολόιδια φρούτα, όλο το χρόνο. Αντιθέτως, μερικά από τα πιο νόστιμα, αληθινά λαχανικά και φρούτα της Ελλάδας μπορεί να φανούν παράξενα στα μάτια των περισσότερων. Με πλούσια χρώματα, αρώματα και γεύσεις, ανόμοια μεταξύ τους, νόστιμα και θρεπτικά, εξελίχθηκαν για αιώνες και έφτασαν μέχρι τις μέρες μας, επιβιώνοντας χωρίς να χρειάζονται τοξικά φυτοφάρμακα και λιπάσματα

Οικιακή Οικονομία, A’ Γυμνασίου, Μάθημα 8ο

Πως διαλέγουμε «καθαρά» λαχανικά και φρούτα 4. επιλέγουμε μικρά και ίσως … «ταλαιπωρημένα» φρούτα και λαχανικά. Είναι πιο πιθανό να είναι πιο «καθαρά» από μεγάλα και καλοσχηματισμένα. 5. όχι υβρίδια, προϊόντα από παραδοσιακούς σπόρους 6. Προτιμάμε να αγοράζουμε προϊόντα από παραγωγούς Μπορεί να μην γνωρίζουμε πια το πώς παράγεται η τροφή μας, μπορούμε όμως να κάνουμε σωστότερες επιλογές, γνωρίζοντας καλύτερα τους παραγωγούς. Ψωνίζοντας τα φρούτα και τα λαχανικά μας απευθείας από τους πάγκους των παραγωγών στις λαϊκές αγορές, έχουμε τη δυνατότητα να ρωτήσουμε τους σωστούς ανθρώπους για τον τρόπο που καλλιεργήθηκαν.

Οικιακή Οικονομία, A’ Γυμνασίου, Μάθημα 8ο Η οργάνωση «Environmental Working Group» δίνει τις απαντήσεις μέσω της αναφοράς της. Στην όγδοη έκδοση του «Shopper's Guide to Pesticides in Produce» η οργάνωση φέρνει στο φως τη «βρώμικη δωδεκάδα» με τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε χημικά και φυτοφάρμακα. Προκειμένου να καταλήξουν στα τρόφιμα αυτά, οι ερευνητές της «EWG» προχώρησαν σε δοκιμές για να ταυτοποιήσουν τα υπολείμματα των φυτοφαρμάκων που εξέτασε το «USDA» και η «Food and Drug Administration», μεταξύ των ετών 2000 και 2010, από 45 τροφές. Η λίστα των επιβαρυμένων τροφών αναλυτικά 1. Μήλα 2. Σέλινο 3. Πιπεριά 4. Ροδάκινα 5. Φράουλες 6. Νεκταρίνια 7. Σταφύλια 8. Σπανάκι 9. Μαρούλι 10. Αγγούρι 11. Μυρτίλο 12. Πατάτες Είναι χαρακτηριστικό ότι για την αντιμετώπιση διαφόρων εντόμων, αγριόχορτων και άλλων παραγόντων που βλάπτουν τις καλλιέργειες χρησιμοποιούνται περίπου 400 χημικές ουσίες. Ωστόσο, παρά την επικινδυνότητα, η EWG υποστηρίζει ότι τα οφέλη από την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών είναι μεγάλα, ακόμη και σε αυτήν την περίπτωση. Πηγή: http://www.onmed.gr/diatrofi/item/316605-prostateftheite-ta-12-froyta-kai-laxanika-pou-einai-gemata- fytofarmaka#ixzz3JXtLGsOy Οικιακή Οικονομία, A’ Γυμνασίου, Μάθημα 8ο

Οικιακή Οικονομία, A’ Γυμνασίου, Μάθημα 8ο

Συχνά στα φρούτα που διατηρούνται σε ψυγεία (κυρίως εσπεριδοειδή) γίνεται χρήση μυκητοκτόνων. Επίσης η γυαλάδα που έχουν κάποια πορτοκάλια οφείλεται στη χρήση κεριού παραφίνης, το οποίο χρησιμοποιείται για να τα προστατεύει από τις αλλοιώσεις. Τη λύση μπορεί να δώσει η βιολογική γεωργία

Οι ποσότητες όμως, κυρίως των νωπών προϊόντων, δεν επαρκούν, οπότε οι καταναλωτές αναγκάζονται να στραφούν στα προϊόντα της συμβατικής γεωργίας. Η βιολογική γεωργία στην Ελλάδα βρίσκεται στις κατώτερες θέσεις της λίστας των 15 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με ποσοστό 0,44% ­ όταν η Ιταλία έχει 27%, η Γερμανία 16% κτλ. Το μόνο θετικό είναι ότι οι εκτάσεις που καλλιεργούνται με βιολογικό τρόπο αυξάνονται με μέσο ρυθμό 26% τον χρόνο. Αντικίνητρο όμως αποτελούν οι ακριβότερες τιμές των βιολογικών τροφίμων.

Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας