ΝΕΟ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ ΚΑΣΤΕΛΛΙΟΥ: ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ –ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ  ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ, ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΝΕΟ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ ΚΑΣΤΕΛΛΙΟΥ: ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ –ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΕΚΠΟΝΗΣΗ: ΒΑΡΔΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ: ΣΚΑΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΟΛΕΩΝ ΒΟΛΟΣ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015

Περιεχόμενα Μεθοδολογία Αερομεταφορές και Τουρισμός Κρατικός αερολιμένας Ηρακλείου «Ν. Καζαντζάκης» Αερολιμένας Καστελλίου Πεδιάδος Θεσμικό Πλαίσιο Αερομεταφορών Περιφερειακά Αεροδρόμια Περιοχή μελέτης (υφιστάμενο περιβάλλον, προστατευόμενες περιοχές) Περιβαλλοντικές επιπτώσεις Οικονομικές επιπτώσεις Κοινωνικές επιπτώσεις Θεσμικό πλαίσιο χωροταξικού σχεδιασμού Χωρικές επιπτώσεις Προοπτικές Συμπεράσματα

Μεθοδολογία Περιοχή επέμβασης: ορίζεται η περιοχή των 6.029 στρ. (έκταση εγκαταστάσεων αερολιμένα) και των 1.452 στρ. (έκταση άρσης εμποδίων για τις προσαπογειώσεις) Άμεση περιοχή μελέτης: ορίζεται η διοικητική περιοχή του Δήμου Μινώα Πεδιάδος. Ευρύτερη περιοχή μελέτης: ορίζεται η περιοχή που επηρεάζεται από τις πολλαπλασιαστικές λειτουργίες του αερολιμένα (Π.Ε. Ηρακλείου και Λασιθίου κυρίως, αλλά και η Περιφέρεια Κρήτης στο σύνολό της).

Αερομεταφορές και Τουρισμός (1/3) Παγκόσμιο επίπεδο 52% των μετακινηθέντων χρησιμοποιεί αεροπλάνα 1970 – 310 εκ. επιβάτες 1990 – 1 δις. επιβάτες 2010 – 2,5 δις επιβάτες η τουριστική βιομηχανία εμπλέκεται άμεσα ή έμμεσα με το 10% περίπου του παγκόσμιου ΑΕΠ. Φορείς που εμπλέκονται: Πάροχοι αεροναυτιλίας, αερολιμένες, αερομεταφορείς, κατασκευαστές αεροπορικού υλικού, προμηθευτές, τουρισμός, κυβέρνηση, επιβάτες, μη κυβερνητικές οργανώσεις, επιχειρηματική κοινότητα, τύπος, εκπαίδευση, εργατικά σωματεία, χρηματοοικονομικοί οργανισμοί, εκπρόσωποι – σωματεία εταίρων, κανάλια διανομής

Αερομεταφορές και Τουρισμός (2/3) Ευρωπαϊκό επίπεδο: Αεροδρόμια (στοιχεία 2013) Heathrow (Λονδίνο) – 72 εκ. επιβάτες 2013 – 842 εκ. επιβάτες Μερίδιο 2012-2013 Charles de gaulle (Παρίσι) – 62 εκ. Ενδοευρωπαϊκό μεταξύ χωρών – 43% Rhein-Main-Flughafen (Φρανκφούρτη) – 58 εκ. (1ο σε μεταφορά φορτίου – 2,1 τόνοι ετησίως) Μετακίνηση προς χώρες εκτός ΕΕ – 39% (ΗΠΑ, Καναδάς – 18%, Κατάρ, Ην. Αρ. Εμιράτα – 10,6%, Β. Αφρική – 9,8%, ΝΑ Ασία – 8,7%). Schiphol (Άμστερνταμ ) – 52 εκ. (2ο σε μεταφορά φορτίου – 1,5 τόνοι ετησίως) Εγχώριο – 18% Χώρες (στοιχεία 2013) Ην. Βασίλειο – 210 εκ. επιβάτες Barajas (Μαδρίτη) – 39 εκ. Γερμανία – 180 εκ. Munich airport (Μόναχο) – 38 εκ. Γαλλία – 138 εκ. Ιταλία - 115 εκ. Ολλανδία – 58 εκ. Ελλάδα – 33 εκ.

Αερομεταφορές και Τουρισμός (3/3) Ελλάδα 70,8% μετακινηθέντων χρησιμοποιούν αεροπλάνο (2012) 1991 - 2011 κατατάσσεται στις πρώτες 20 θέσεις τουριστικών προορισμών παγκοσμίως - μέσος όρος αφίξεων γύρω στα 13,5 εκ. αφίξεις ετησίως 2013 - 12.637.432 εκ. επιβάτες 2014 - 14.578.525 εκ. Συμμετοχή τουρισμού ΑΕΠ – 16,4% (2012) Απασχόληση - 18,3% (688.800 απασχολούμενοι) (2012) Τουριστικές εισπράξεις - 12.152.220.000 € (2013) Πίνακας: Αφίξεις εξωτερικού αεροδρομίων Ηρακλείου - Χανίων Πίνακας: Ξενοδοχειακό δυναμικό 2012 Περιφερειών Δωδεκανήσων, Μακεδονίας, Κρήτης Πηγή: sete.gr/el/statistika-vivliothiki/statistika Πηγή: sete.gr/el/statistika-vivliothiki/statistika

Κρατικός αερολιμένας Ηρακλείου «Ν. Καζαντζάκης» 4 χλμ. ανατολικά του κέντρου εγκαταστάσεις επιφάνειας 41.800 μ2 συνολική έκταση 2.781 στρ. διάδρομος 09-27 - 2.740 μ. διάδρομος 12-30 - 1.574 μ. (για ελικοφόρα μόνο) 2,6 εκ. αφίξεις εξωτερικού (2ο αεροδρόμιο χώρας) Προβλήματα Εποχική κίνηση (4,9 εκ. κίνηση εξωτερικού, 858 χιλ. κίνηση εσωτερικού) – αδυναμία επαρκούς εξυπηρέτησης τους μήνες αιχμής Πίνακας: Αφίξεις εξωτερικού 2014 Πηγή: sete.gr/el/statistika-vivliothiki/statistika/-Αφίξεις 2014, ιδία επεξεργασία Πηγή: Λαπιδάκη, Α., 2011

Αερολιμένας Καστελλίου Πεδιάδος (1/3) Εναλλακτικές θέσεις αερολιμένα Πεδιάδα Μεσσαράς σημαντικότερη πλουτοπαραγωγική δύναμη του νησιού – πρωτογενής τομέας δεν υπάρχει υφιστάμενος διάδρομος απαιτούνται περισσότεροι χωματισμοί περιβαλλοντικό – οικονομικό κόστος Πηγή: www.google.gr/maps, ιδία επεξεργασία Τυμπάκι γειτνίαση με τον αστικό ιστό περιορισμός διαθέσιμου χώρου λόγω ρέματος Γεροπόταμου μη ικανοποιητικό ανάγλυφο ανεπαρκής διαθέσιμη έκταση

Αερολιμένας Καστελλίου Πεδιάδος (2/3) Δήμος Μινώα – Πεδιάδος Έδρα: Ευαγγελισμός Δ.Ε.: Αρκαλοχωρίου, Θραψανού, Καστελλίου Πληθυσμός: 17.563 κάτοικοι (απογραφή 2011) Έκταση: 398.453 στρ. (3ος μεγαλύτερος Δήμος Π.Ε. Ηρακλείου) 17 χλμ. από ΒΟΑΚ – 35 χλμ. από Ηράκλειο Πηγή: Απογραφές ΕΛΣΤΑΤ 2001 – 2011, ιδία επεξεργασία Πηγή: Απογραφές ΕΛΣΤΑΤ 2001 – 2011, ιδία επεξεργασία

Αερολιμένας Καστελλίου Πεδιάδος (3/3) Προγραμματιζόμενα οδικά έργα τμήμα ΒΟΑΚ – αεροδρόμιο μήκος 17,95 χλμ. πλάτος 17 μ. κλειστού τύπου – κατηγορίας ΑΙΙ ταχύτητα 80 χλμ./ωρ. δύο λωρίδες ανά κατεύθυνση (πλάτος 3,5 μ. ανά λωρίδα) διαχωριστικό New Jersey λωρίδα καθοδήγησης 0,25 μ. έρεισμα πλάτους 1,5 μ.. τμήμα αεροδρόμιο - οδός σύνδεσης ΒΟΑΚ-ΝΟΑΚ μήκος 5,35 χλμ. πλάτος 11 μ. δύο λωρίδες ανά κατεύθυνση (πλάτος 3,75 μ. ανά λωρίδα) έρεισμα πλάτους 1,5 μ. λωρίδα πολλαπλών χρήσεων πλάτους 1,5 μ. Πηγή: ENVECO A.E, 2009, ιδία επεξεργασία Πηγή: ENVECO A.E., 2009, ιδία επεξεργασία

Θεσμικό Πλαίσιο Αερομεταφορών (1/2) Διεθνής νομοθεσία: ICAO (International Civil Aviation Organization) - Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας) – Ηνωμένα Έθνη Σύμβαση του Σικάγο - 1947 – σήμερα 191 μέλη SARPs (Standards and Recommended Practices) – Διεθνή πρότυπα και πρακτικές (πάνω από 10.000 SARPs) Ευρωπαϊκή νομοθεσία: EASA (European Aviation Safety Agency – Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Αεροπορίας) – (2002) Στόχος: ενιαία αγορά, καθορισμός αδειών εκμετάλλευσης, παρακολούθηση αεροπορικών εταιρειών, ανταγωνιστική αγορά, ποιότητα υπηρεσιών, διαφανείς ναύλοι Ρυθμιστικά κείμενα: Βασικός Κανονισμός (Basic Regulation), δεσμευτικό Κανόνες εφαρμογής του Βασικού Κανονισμού, δεσμευτικό Soft Law, μη δεσμευτικοί κανονισμοί Προδιαγραφές Πιστοποίησης (Certification Specifications) Αποδεκτά Μέσα Συμμόρφωσης (Acceptable Means of Compliance) Υλικό Καθοδήγησης

Θεσμικό Πλαίσιο Αερομεταφορών (2/2) Ευρωπαϊκή νομοθεσία (συνέχεια) Πακέτα απελευθέρωσης αερομεταφορών: Πρώτο πακέτο μέτρων (1987) Περιορισμός δικαιώματος κυβερνήσεων να αντιτάσσονται στην εισαγωγή νέων ναύλων ευελιξία στην κατανομή και παροχή αριθμού θέσεων Δεύτερο πακέτο μέτρων (1990) μεγαλύτερη ευελιξία (ναύλα, κατανομή μεταφορικής ικανότητας) απεριόριστος αριθμός επιβατών και φορτίου μεταξύ της χώρας προέλευσης και άλλης χώρας εντός ΕΕ Τρίτο πακέτο μέτρων (1993) πλήρης ελευθερία στις παροχές υπηρεσιών δικαίωμα άρσης «καμποτάζ» PSOs (Public Service Obligations, Υποχρέωση Δημόσιας Παροχής) – 271 (2013) Εθνική νομοθεσία Νόμος 267/91 - εναρμόνιση με 1ο και 2ο πακέτο μέτρων Π.Δ.285/1998 - εναρμόνιση με 3ο πακέτο μέτρων 68 διμερείς συμφωνίες με άλλες χώρες εντός και εκτός ΕΕ (Ν.4309/2014, Ν.4204/2013, Ν.4158/2013) 28 PSOs

Περιφερειακά αεροδρόμια (Σαρδηνία – 1/2) 2ο μεγαλύτερο νησί της Μεσογείου έκταση 23.821 τ.χλμ πληθυσμός 1,67 εκ. κάτοικοι Αερολιμένες Cagliari Elmas Airport, 3,6 εκ. επιβάτες (2014) – περίπου 50% του συνολικού του νησιού Olbia – Costa Smeralda Airport, 2,1 εκ. επιβάτες (2014) Alghero Airport, 1,6 εκ. επιβάτες (2014) Προβλήματα Σύνδεση με ηπειρωτική χώρα (ακτοπλοϊκά ή αεροπορικώς, PSOs – 16/34 του συνόλου της χώρας) Λειτουργικότητα μεταφορικών υποδομών (υποβαθμισμένο σιδηροδρομικό δίκτυο, υποβαθμισμένο οδικό δίκτυο εκτός κύριας εθνικής οδού που συνδέει τα μεγάλα αστικά κέντρα) Καταμερισμός παρεχόμενων υπηρεσιών - υπερσυγκέντρωση σε συγκεκριμένες περιοχές επιβατικού κοινού (ευρύτερη περιοχή Olbia – συγκεντρώνει το 40% του επιβατικού κοινού)

Περιφερειακά αεροδρόμια (Σαρδηνία – 2/2) Κοινά δρομολόγια: Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Ισπανία, Μεγάλη Βρετανία, Γερμανία Cagliari Elmas: δεν προσφέρει πτήσεις από/προς Σουηδία, Νορβηγία, Φιλανδία, Ολλανδία Εξάρτηση απευθείας πτήσεων – τελικού καταλύματος Παράδειγμα: Φιλανδία, Σουηδία, Δανία και Ιρλανδία - το 60% παραμένει στην γύρω περιοχή του αεροδρομίου που προσφέρει απευθείας πτήσεις Κίνδυνοι από την απελευθέρωση πτήσεων: αύξηση τιμών υποβάθμιση υπηρεσιών (ειδικότερα στα αεροδρόμια της Olbia και του Alghero, λόγω της εποχικής κίνησης, το Elmas λόγω της αυξημένης κίνησης όλο τον χρόνο μπορεί να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό και δεν αναμένεται αύξηση τιμών) κατάργηση δρομολογίων χάνεται η δυνατότητα ταξιδιών μετ’επιστροφής (κυρίως με ενδοχώρα)

Περιφερειακά αεροδρόμια (Κύπρος) 3ο μεγαλύτερο νησί της Μεσογείου έκταση 9.251 τ.χλμ. πληθυσμός 840.407 κάτοικοι (2011) Αερολιμένες Λάρνακας 5.320.173 εκ. επιβάτες (2014) Πάφου 2.175.114 εκ. επιβάτες (2013) ανεπτυγμένες τουριστικά περιοχές Πάφος – Πέγια (18 χλμ. ακτογραμμής – 32% ξενοδοχειακών μονάδων νησιού - 4.680.000 διανυκτερεύσεις στην ευρύτερη περιοχή, 2012) Ανατολικά Λεμεσού – Αμαθούντα (1.621.000 διανυκτερεύσεις, 2012) Αγία Νάπα – Πρωταράς (6.556.000 διανυκτερεύσεις, 2012) θετικά στοιχεία οδικό δίκτυο ιδιαίτερα ανεπτυγμένο (ασφάλεια, μείωση χρονοαποστάσεων) ισοκατανομή επιβατικού κοινού στα καταλύματα του νησιού

Περιφερειακά αεροδρόμια (Επιλογή) Κοινά γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά Εξέλιξη υποδομών (οδικό δίκτυο) Καταμερισμός ξενοδοχειακού δυναμικού και επιβατικού κοινού Αριθμός αερολιμένων Παρόμοια χαρακτηριστικά (Σαρδηνία) Προοπτική ανάπτυξης (Κύπρος) Σαρδηνία Παρόμοια εξέλιξη οδικού δικτύου Μεγάλη εξάρτηση από τον τουρισμό Υπερσυγκέντρωση ξενοδοχειακού δυναμικού – επιβατικού κοινού σε συγκεκριμένες περιοχές του νησιού Ισοκατανομή εξυπηρέτησης επιβατικού κοινού στους αερολιμένες (δικαιολογημένα αυξημένη κίνηση στο Κάλιαρι λόγω μητροπολιτικότητας) Κύπρος Οδικό δίκτυο υψηλών προδιαγραφών Συμπληρωματική λειτουργία δύο αερολιμένων Ισοκατανομή επιβατικού κοινού

Συμπεράσματα Περιφερειακά αεροδρόμια: Ενισχύουν την εδαφική συνοχή (απομακρυσμένες περιφέρειες – νησιά, ορεινές περιοχές) Μείωση κοινωνικού αποκλεισμού Οικονομικά οφέλη – πρόσβαση στην αγορά – προσέλκυση επιχειρήσεων – αύξηση εισερχόμενου τουρισμού PSOs: ενισχύουν την εδαφική συνοχή μείωση κοινωνικών αποκλεισμών και περιφερειακών ανισοτήτων Κίνδυνοι κατάργησης PSOs: αύξηση τιμών υποβάθμιση υπηρεσιών Κατανομή επιβατικού κοινού – επιλογή τελικού καταλύματος: απευθείας πτήσεις κόστος χρόνος μεταφοράς ασφάλεια

Περιοχή μελέτης - υφιστάμενο περιβάλλον Άμεση περιοχή μελέτης έκταση 398.453 στρ. αγροτική – πεδινή καλύψεις γης πεδιάδα Μεσσαράς (νότιο τμήμα Δήμου) πεδιάδα Καστελλίου (βόρειο τμήμα Δήμου) Συγκεκριμένα: φυσικοί βοσκότοποι, εκτάσεις με αραιή βλάστηση, σκληροφυλλική βλάστηση, δάσος κωνοφόρων και μεταβατικές δασώδεις θαμνώδεις εκτάσεις (στους πρόποδες του όρους Δίκτυ), αστική δόμηση Χλωρίδα: αγροοικοσυστήματα – γεωργικές καλλιέργειες (ελαιοκαλλιέργειες – αμπελώνες), θάμνοι, φρύγανα (σχίνος, αγριελιά, ασπάλαθος, αστοιβή, μαυραγκαθιά, λαδανιά, ευφόρβια) Πανίδα: σκαντζόχοιρος, λαγός, ζουρίδα (κουνάβι) , καλιγιαννού (νυφίτσα), αγκαθοπόντικας, άρκαλος (ασβός) Ορνιθοπανίδα: γερακίνα, μαυροπετρίτης, γύπας, γκιώνης, σταυλοχελίδονο, μαυροπελαργός, σταχτάρα, σπίνος, τρυγόνι Περιοχή επέμβασης μέσο υψόμετρο 350 μ. Καλύψεις γης: φυσική βλάστηση, σύνθετα συστήματα καλλιέργειας, ελαιώνες, αμπελώνες, υφιστάμενο στρατιωτικό αεροδρόμιο το 86% των καλλιεργήσιμων εκτάσεων είναι ελαιώνες

Περιοχή μελέτης – προστατευόμενες περιοχές Θεσμοθετημένοι αρχαιολογικοί χώροι Γαλατιανή Κεφάλα, Μινωϊκό ανάκτορο Γαλατά Πεδιάδα Σμαρίου Αρχαιολογικός χώρος Καστελλίου Ξιδάς: Αρχαία Λυττός ή Λύκτος Νιπιδίτος Περιοχές Δικτύου Natura 2000: GR4320002 - Δίκτη: Οροπέδιο Λασιθίου GR4310006 – Δίκτη: Ομαλός Βιάννου GR4310011 – Κορυφή Κούπα GR4310013 – Αστερούσια Καταφύγια άγριας ζωής: Κουνάβων Μελεσών Πλαθιανή Λαγκάδα Αμιρών Κεφαλοβρυσίων

Περιβαλλοντικές επιπτώσεις (1/2) κατακερματισμός οικοσυστημάτων κατάληψη εκτάσεων ατμοσφαιρική ρύπανση Αερολιμένες ηχορύπανση μεταβολή κλιματολογικών συνθηκών μεταβολές στα δίκτυα

Περιβαλλοντικές επιπτώσεις (2/2) Κατάληψη εκτάσεων: μόνιμες, μετρίως σημαντικές (κατάληψη του 1,86% της συνολικής έκτασης των καλλιεργειών) Ηχορύπανση: περιορισμένης κλίμακας, μη σημαντικές, μερικώς αναστρέψιμες, παροδικές (περίοδος κατασκευής) - περιορισμένης κλίμακας, μη σημαντικές, μερικώς αναστρέψιμες (περίοδος λειτουργίας) Κατακερματισμός οικοσυστημάτων (ζώνες περιορισμού πρόσβασης): περιορισμένης κλίμακας, μη σημαντικές, μόνιμες και μερικώς αναστρέψιμες Ατμοσφαιρική ρύπανση: μη σημαντικές, παροδικές και μερικώς αναστρέψιμες με τη λήψη κατάλληλων μέτρων (περίοδος κατασκευής) μονοξείδιο του άνθρακα (CO), οι υδρογονάνθρακες (HC), τα αιωρούμενα σωματίδια (Pm10), τα οξείδια του αζώτου (NOx) και το διοξείδιο του θείου (SO2) σωστή διαχείριση, εφαρμογή νέων πρακτικών και ενσωμάτωση φιλικών προς το περιβάλλον τεχνολογιών (περίοδος λειτουργίας) Μεταβολές στα δίκτυα: επεμβάσεις στα υφιστάμενα δίκτυα ύδρευσης, στο δίκτυο ηλεκτροδότησης και στο οδικό δίκτυο για τις αυξημένες ανάγκες που προκύπτουν

Οικονομικές Επιπτώσεις Πρόσβαση στην αγορά (πύλη εξόδου για την τελική διάθεση προϊόντων και πρώτων υλών) Ανάπτυξη επιχειρήσεων Αύξηση απασχόλησης Αύξηση εισοδήματος Κεφαλαιακές επενδύσεις Φορολογικά έσοδα (από τις αναπτυσσόμενες δραστηριότητες) Πρωτογενής τομέας – μείωση γεωργικών καλλιεργησίμων εκτάσεων

Κοινωνικές Επιπτώσεις Περίοδος κατασκευής – 1000 θέσεις εργασίας Προκαλούμενος θόρυβος: Περίοδος λειτουργίας – 793 θέσεις εργασίας (με βάση τη σημερινή επιβατική κίνηση) Ζώνη 65 dB: οικισμός Αρχάγγελος Ζώνη 60 dB: οικισμοί Καστέλλι, ο Ευαγγελισμός και Σκλαβεροχώρι Οι θέσεις αφορούν στην λειτουργία του αερολιμένα, στην εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού, στην ασφάλεια, στη συντήρηση (των υποδομών και των αεροσκαφών) και στις συμπληρωματικές υπηρεσίες (χώροι στάθμευσης, χώροι εστίασης, καταστήματα) Ζώνη 55 dB: οικισμοί Γαλελιανός, Τσίγκουνα, Πολυθέα, Λιλιανόν, Πηγή, Ρουσσοχώρια, Καλό Χωριό και Μοναστηράκι Ηχομονώσεις (ηχομονωτικά κουφώματα, κεραμοσκεπές ή επιπλέον πλάκες μπετόν στις οροφές ή ακόμα και με την κατασκευή νέων τοιχίων από οπλισμένο σκυρόδεμα τοποθετημένα σε κατάλληλες θέσεις ) Πηγή: ACI Europe, 2004

Θεσμικό πλαίσιο χωρικού σχεδιασμού Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης (αναθεώρηση): προστασία γεωργικής γης τήρηση περιβαλλοντικών όρων και περιορισμών (κατασκευή και λειτουργία) καθορισμός μη θεσμοθετημένων ορίων οικισμών βελτίωση υποδομών αερολιμένα Χανίων - αποφόρτιση αερολιμένα Ηρακλείου χαρακτηρισμός άμεσης περιοχής ως ΠΕΧΠ Ρυθμιστικό Σχέδιο και Πρόγραμμα Προστασίας Περιβάλλοντος Οικιστικού Συγκροτήματος Ηρακλείου απαγόρευση εκτός σχεδίου δόμησης (κατά μήκος υφιστάμενων και προγραμματιζόμενων οδικών αξόνων - ζώνη πλάτους 500 μ. από το διερχόμενο άξονα των οδών) οργανωμένοι υποδοχείς παραγωγικών δραστηριοτήτων (τουρισμός, αναψυχή, χονδρεμπόριο, λιανικό εμπόριο) επίσης μέγιστος Σ.Δ. 0,2 και αριθμός ορόφων 2-3 Δήμος Μινώα Πεδιάδος: πρόβλεψη δράσεων αντιστάθμισης αρνητικών επιπτώσεων περιορισμός διάχυτων χρήσεων γης ανάπτυξη – προώθηση δικτύου παραδοσιακών παραγωγικών χώρων (παλαιά ελαιοτριβεία, ρακοκάζανα, νερόμυλοι και ανεμόμυλοι) ΣΧΟΟΑΠ

Χωρικές επιπτώσεις (1/4) Χωρικές επιπτώσεις (1/4) Περιοχή επέμβασης: Κατάληψη εκτάσεων - συνολική έκταση 7.481 στρ. (6.029 στρ. - γήπεδο χωροθέτησης εγκαταστάσεων αερολιμένα, 1.452 στρ. - έκταση άρσης εμποδίων) Καθορισμός ανώτατου ύψους κτηρίων από την ΥΠΑ Εντός αερολιμένα: ανάπτυξη επιχειρήσεων – υπηρεσιών άμεσης εξυπηρέτησης επιβατικού κοινού (εστίασης, καταστήματα, τράπεζες) Εντός εμπορευματικής ζώνης (400 στρ.): συμπληρωματικές επιχειρήσεις (εταιρείες ενοικίασης αυτοκινήτων, χώροι στάθμευσης επί πληρωμή, ταξί, καταστήματα εστίασης, εμπορευματικά καταστήματα, εταιρείες παροχής καυσίμων, εταιρείες συντήρησης και καθαρισμού αεροσκαφών, εταιρείες καθαρισμού του αεροσταθμού), σταθμός ΜΜΜ, υπηρεσίες Δήμου (πυροσβεστικός σταθμός, πολυιατρείο, μουσείο, τελωνείο, εμπορικό κέντρο)

Χωρικές επιπτώσεις (2/4) Χωρικές επιπτώσεις (2/4) Άμεση περιοχή μελέτης: Απαλλοτρίωσεις συνολικής έκτασης μεγαλύτερης των 10.000 στρ. Μικρή πιθανότητα ανάπτυξης: ξενοδοχειακών μονάδων, εμπορικών κέντρων, εξυπηρετήσεων εστίασης – αναψυχής - Μικρή απόσταση από ιδιαίτερα ανεπτυγμένες τουριστικά περιοχές ( Χερσόνησος – 12 χλμ., Μάλια -18 χλμ) Πλησίον οδικών αξόνων: Μικρή πιθανότητα εγκατάστασης επιχειρήσεων (π.χ. αλυσίδες επιχειρήσεων εστίασης, αποθήκες τροφίμων, αναλώσιμων, συνεργεία καθαρισμού, συνεργεία αυτοκινήτων, αλυσίδες μεγάλων εταιρειών αυτοκινήτων, εταιρειών διάθεσης υλικών κατασκευής κτηρίων, συνεργεία συντήρησης υπηρεσιών τριτογενή τομέα) Διερεύνηση μελετητών για την κατάλληλη επιλογή και χωροθέτηση χωρικών cluster ανάπτυξης οργανωμένων συγκεντρώσεων επιχειρήσεων Πηγή: Παρασκευόπουλος, Α., 2009, ιδία επεξεργασία

Χωρικές επιπτώσεις (3/4) Χωρικές επιπτώσεις (3/4) Ευρύτερη περιοχή μελέτης: Μεταβολή προσβασιμότητας περιοχών λόγω της μεταφοράς του αερολιμένα (υφιστάμενο και προγραμματιζόμενο οδικό δίκτυο) Πηγή: www.google.gr/imgres, ιδία επεξεργασία

Χωρικές επιπτώσεις (4/4) Χωρικές επιπτώσεις (4/4) Ευρύτερη περιοχή μελέτης (συνέχεια): Ζώνη επιρροής (catchment area) νέου αερολιμένα (υφιστάμενο και προγραμματιζόμενο οδικό δίκτυο) Πηγή: www.google.gr/imgres, ιδία επεξεργασία, οι διαβαθμίσεις στα χρώματα λαμβάνουν υπόψη τη χρονοαπόσταση και εναλλάσσονται περίπου κάθε 30’ διαδρομής.

Προοπτικές (1/2) Σε επίπεδο Δήμου: Αξιοποίηση συγκριτικών πλεονεκτημάτων – Δήμος απλό διαμετακομιστικό κέντρο ΣΧΟΟΑΠ (βέλτιστος χωρικός σχεδιασμός, ισομερή ανάπτυξη, ορθολογική περιβαλλοντική διαχείριση, προώθηση πολιτιστικής κληρονομιάς) προώθηση δράσεων ανάδειξης κρητικής κουλτούρας και διατροφής ανάδειξη – αξιοποίηση αρχαιολογικών μνημείων δράσεις ενίσχυσης εναλλακτικού τουρισμού (αγροτουρισμός, περιπατητικός τουρισμός) – παραδοσιακοί οικισμοί, εργαστήρια παραδοσιακής τέχνης αγγειοπλαστικής (Θραψανό)

Προοπτικές (2/2) Σε επίπεδο Περιφέρειας: Ζώνη επιρροής (catchment area) νέου αερολιμένα σε περίπτωση δημιουργίας ΝΟΑΚ και καθέτων οδών Πηγή: Κατσέλης, Ι., Κλουτσινιώτη, Ο., κ..ά., 2015, ιδία επεξεργασία, οι διαβαθμίσεις λαμβάνουν υπόψη τη χρονοαπόσταση και εναλλάσσονται περίπου κάθε 30’ διαδρομής

Συμπεράσματα Κίνδυνοι: σημειακή χωροταξική παρέμβαση; απομόνωση περιοχών – εδαφική συνοχή πολλαπλασιαστικές συνεργίες – δύσκολο έργο εξαγωγής συμπερασμάτων χωρικών επιπτώσεων άμεσες αλλαγές παρακείμενων χρήσεων γης - διαμόρφωση χρήσεων γης άμεσης, ευρύτερης περιοχής επιρροής δημιουργία εγκαταστάσεων υποδομής μη συμβατών με το υφιστάμενο περιβάλλον της περιοχής ισοκατανομή εισερχόμενου επιβατικού κοινού στο χώρο βέλτιστη εξυπηρέτηση μόνιμων κατοίκων νησιού Αντιμετώπιση: διεθνής εμπειρία και θεωρητικό υπόβαθρο συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων σχεδιασμός σε όλα τα επίπεδα δημιουργία σχεδίων χωρικής ανάπτυξης ή αναθεώρηση υφιστάμενων υποστήριξή με τη δημιουργία – αναβάθμιση οδικών αξόνων Το νέο αεροδρόμιο με ένα δίκτυο σύγχρονων αυτοκινητοδρόμων στην ενδοχώρα του νησιού, θα μπορούσε να αποτελέσει αφετηρία ολοκληρωμένης ανάπτυξης σε όλα τα επίπεδα

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας…