Μέσα Στήριξης της Ψηφιακής Επιχειρηματικότητας 13ο Πολυσυνέδριο ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ & ΑΝΑΠΤΥΞΗ Θεσσαλονίκη, 04/11/2017 Δημήτρης Πανοζάχος Οικονομολόγος - Φοροτεχνικός Σύμβουλος Msc Εφαρμοσμένης Λογιστικής & Ελεγκτικής Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος «ΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Α.Ε.»
Ψηφιακός Μετασχηματισμός Ο ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων και η είσοδός τους στο ψηφιακό οικοσύστημα αποτελούν αναγκαίες προϋποθέσεις ώστε αυτές να επιβιώσουν στο νέο ανταγωνιστικό περιβάλλον. Οι Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) δεν αποτελούν πλέον ειδικό τομέα, αλλά είναι το θεμέλιο όλων των σύγχρονων καινοτόμων οικονομικών συστημάτων. Οι επιχειρήσεις που θέλουν να έχουν μια θέση στο νέο περιβάλλον οφείλουν να εμπλουτιστούν με νέες ψηφιακές εμπειρίες και τεχνολογίες, δηλαδή να επενδύσουν στην καινοτομία. Σύμφωνα με την Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης (RIS) του ΕΣΠΑ 2014- 2020, οι Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) αποτελούν στρατηγικό τομέα που ενισχύεται πρωτίστως. Η ψηφιακή επιχειρηματικότητα αποτελεί έναν καινοτόμο και δυναμικό τομέα που μπορεί να αξιοποιήσει το σύνολο των χρηματοδοτικών εργαλείων και μέσων.
Χρηματοδοτικά Εργαλεία Ποιοι ενισχύονται: Μικρές, πολύ μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις Υφιστάμενες και νέες επιχειρήσεις Συνεργατικά σχήματα Πως Ενισχύονται: Επιχορήγηση Δάνειο Επιδότηση επιτοκίου Εγγύηση Δανείου Κεφάλαιο επιχειρηματικών συμμετοχών Φορολογική απαλλαγή Τι ενισχύεται: Κτιριακές υποδομές, Προμήθεια επαγγελματικού εξοπλισμού, Χρηματοδοτική Μίσθωση (Leasing), Μετεγκατάσταση επιχειρήσεων, Προώθηση εξαγωγών, Λειτουργικές δαπάνες, Κεφάλαιο Κίνησης, Συστήματα οργάνωσης & διοίκησης, Μελέτες κ.α.
Μέσα Υποστήριξης Τραπεζικός Δανεισμός Θερμοκοιτίδες Επιχειρηματικά Κεφάλαια Συγχρηματοδοτούμενα Προγράμματα / ΕΣΠΑ 2014- 2020 Νέος Αναπτυξιακός Νόμος 4399/2016 Απευθείας Χρηματοδότηση από την Ε.Ε.
Τραπεζικός Δανεισμός Ο Τραπεζικός Δανεισμός μπορεί να πραγματοποιηθεί: με την κλασική μορφή δανεισμού από τα πιστωτικά ιδρύματα (κεφάλαιο κίνησης για τη βελτίωση της ρευστότητας και επενδυτικά δάνεια για εγκατάσταση και εξοπλισμό κ.λπ.), με προνομιακούς όρους (μειωμένες εξασφαλίσεις) μέσω του εγγυοδοτικού Προγράμματος COSME που υλοποιείται σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων από τα πιστωτικά ιδρύματα, για χορήγηση επενδυτικών δανείων από 10.000 € έως 150.000 €.
Θερμοκοιτίδες Επιχειρήσεων Η Θερμοκοιτίδα παρέχει σε νέο-ιδρυόμενες και με προοπτικές γρήγορης ανάπτυξης εταιρείες: χρηματοδότηση, χώρους και εξοπλισμό (όπως κτιριακές εγκαταστάσεις, έπιπλα, ηλεκτρονικούς υπολογιστές, πρόσβαση στο internet κ.λπ.), υπηρεσίες γραμματειακής υποστήριξης, συμβουλευτικές υπηρεσίες και υποστήριξη (σε θέματα φοροτεχνικά, λογιστικά, νομικά, πληροφορικής, εξεύρεσης προσωπικού κ.λ.π), δίκτυο επαφών με πελάτες και προμηθευτές. Ως αντάλλαγμα λαμβάνει: ένα ποσοστό του μετοχικού κεφαλαίου και / ή απλώς κάποιο ενοίκιο από τη νέα επιχείρηση (όπως συμβαίνει κατά κανόνα με τις θερμοκοιτίδες, οι οποίες λειτουργούν σήμερα στην Ελλάδα).
Επιχειρηματικά Κεφάλαια Μπορούν να πραγματοποιηθούν κυρίως μέσω: Αμοιβαίων Κεφαλαίων Επιχειρηματικών Συμμετοχών Ανωνύμων Εταιρειών Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου Εταιρειών Κεφαλαίου Επιχειρηματικών Συμμετοχών Κεφάλαια Επιχειρηματικών Συμμετοχών - Venture Capital Παρέχονται από ένα επαγγελματικά οργανωμένο fund επενδυτών που πραγματοποιούν επενδύσεις υψηλού ρίσκου σε νέες start-ups κυρίως στον χώρο της τεχνολογίας και αποτελούν επενδύσεις υψηλής προσδοκώμενης απόδοσης. Παρέχεται βοήθεια και σε ό, τι αφορά τη διοίκηση, το marketing, τη στελέχωση και τον στρατηγικό σχεδιασμό της επιχείρησης. Business Angels - Επιχειρηματικοί άγγελοι: Ιδιώτες επενδυτές που ενδιαφέρονται να επενδύσουν με ίδια κεφάλαια σε μια εταιρεία (συνήθως πρώην επιχειρηματίες), οι οποίοι διαθέτουν κεφάλαια και επαγγελματική εμπειρία και είναι διατεθειμένοι να τα προσφέρουν σε νέους, πολλά υποσχόμενους, επιχειρηματίες με τη μορφή μακροπρόθεσμης επένδυσης, με αντάλλαγμα εταιρικό μερίδιο ή μετοχές. Τα Venture Capital & Business Angels αναμένεται να αποτελέσουν μορφές υποστήριξης των Μ.Μ.Ε., μέσω της επενδυτικής πλατφόρμας του Ταμείου Συνεπενδύσεων που δημιουργείται στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020.
Επιχειρηματικά Κεφάλαια – Νέα Χρηματοοικονομικά Εργαλεία (1) Επιχειρηματικά Κεφάλαια – Νέα Χρηματοοικονομικά Εργαλεία (1) Στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020, δημιουργήθηκαν νέα χρηματοοικονομικά εργαλεία όπως: EquiFund – Καινοτόμο Ταμείο Συνεπενδύσεων: Αποτελεί μια επενδυτική πλατφόρμα, που συνδυάζει χρηματοδότηση και εμπειρία από σημαντικούς θεσμικούς φορείς και την απαραίτητη ευελιξία για τη δημιουργία επιτυχημένων επενδύσεων. Τη διαχείριση του Ταμείου έχει αναλάβει το Ευρωπαϊκό Επενδυτικό Ταμείο (EIF) και ενεργοποιήθηκε τον Δεκέμβριο του 2016. Ξεκινάει τη λειτουργία του με: 200 εκατ. € από ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους και 60 εκατ. € από το EIF. Με τα επιπλέον κεφάλαια που θα συγκεντρώσει, από διεθνή πιστωτικά ιδρύματα και ιδιώτες, σκοπεύει να συγκεντρώσει περίπου 1δις εκατ. €. Η ουσιαστική ενεργοποίηση της επενδυτικής πλατφόρμας αναμένεται στο τέλος του έτους, με την ολοκλήρωση της διαδικασίας αξιολόγησης των Funds που θα συνεπενδύσουν στο νέο ταμείο.
Επιχειρηματικά Κεφάλαια – Νέα Χρηματοοικονομικά Εργαλεία (2) Επιχειρηματικά Κεφάλαια – Νέα Χρηματοοικονομικά Εργαλεία (2) Ταμείο Επιχειρηματικότητας ΙΙ: Αφορά την ενίσχυση υπό σύσταση, νέων και υφιστάμενων επιχειρήσεων με δάνεια και εγγυήσεις με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους, για αγορά πρώτων υλών, μισθολογικό κόστος, επιχειρηματικές δαπάνες κ.α. Αναμένεται άμεσα η ενεργοποίηση ενός ενδιάμεσου σταδίου μέχρι την τελική ενεργοποίηση του Ταμείου. Ταμείο Μικροπιστώσεων: Αφορά δάνεια έως 25.000 € με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους, για πολύ μικρές επιχειρήσεις, κοινωνικές επιχειρήσεις, συνεργατικά σχήματα και επαγγελματίες. Το Ταμείο δεν έχει ενεργοποιηθεί και βρίσκεται στη φάση σχεδιασμού.
Συγχρηματοδοτούμενο Προγράμματα ΕΣΠΑ 2014-2020 Στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος, «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία» – Ε.Π.ΑΝ.Ε.Κ. 2014-2020 (σύνολο προϋπολογισμού 4,7 δις €), ενισχύονται άμεσα: Οι υφιστάμενες και νέες επιχειρήσεις (επιχορήγησεις, δάνεια με ευνοϊκούς όρους, εγγυήσεις, κεφάλαια συνεπένδυσης). Η συνεργασία ερευνητικών φορέων και επιχειρήσεων. Η κατάρτιση εργαζομένων για τη βελτίωση των δεξιοτήτων τους. Οι πρώτες Δράσεις ενεργοποιήθηκαν τον Φεβρουάριο του 2016 και ήδη σε ορισμένες εξ αυτών έχει ξεκινήσει ή αναμένεται να προκηρυχτεί ο Β΄ κύκλος.
Άλλες Προσκλήσεις ΕΣΠΑ 2014-2020 Ενδεικτικά ορισμένα από τα Προγράμματα είναι: Ενίσχυση της Αυτοαπασχόλησης Πτυχιούχων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευση (Ανοιχτό έως 13/12/2017). Εξωστρέφεια Επιχειρήσεων (αναμένεται η Πρόσκληση μέχρι το τέλος του 2017). Νεοφυής Επιχειρηματικότητα (αναμένεται ο Β΄ Κύκλος με νέα μορφή το πρώτο τρίμηνο του 2018). Αναβάθμιση πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων υφιστάμενων επιχειρήσεων με την ανάπτυξη των ικανοτήτων τους στις νέες αγορές (αναμένεται ο Β΄ Κύκλος το πρώτο τρίμηνο του 2018). Προαγωγή επενδύσεων στην Έρευνα και την Καινοτομία – «ΕΡΕΥΝΩ – ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ – ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ (αναμένεται ο Β΄ Κύκλος τον Απρίλιο του 2018)
Αναπτυξιακός Νόμος 4399/2016 (1) Σκοπός του Νέου Αναπτυξιακού Νόμου είναι η στήριξη επιχειρήσεων όλων των μεγεθών, υφιστάμενων ή υπό σύσταση, με την παροχή οκτώ (8) διαφορετικών καθεστώτων ενίσχυσης, με σκοπό την τόνωση του επιχειρείν, την τεχνολογική αναβάθμιση, την ενίσχυση της εξωστρέφειας, τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας σε τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας και έντασης γνώσης, την αύξηση της απασχόλησης, την προώθηση της πράσινης οικονομίας και την περιφερειακή συνοχή. Οι ενισχύσεις μέσω του Αναπτυξιακού Νόμου έχουν χαρακτήρα κινήτρου και τα επενδυτικά σχέδια που υποστηρίζονται θα πρέπει να έχουν χαρακτήρα αρχικής επένδυσης δηλαδή να ανήκουν σε μια από τις παρακάτω κατηγορίες: Δημιουργία νέας μονάδας. Επέκταση της δυναμικότητας υφιστάμενης μονάδας. Διαφοροποίησης της παραγωγής. Θεμελιώδη αλλαγή του συνόλου της παραγωγικής διαδικασίας υφιστάμενης μονάδας. Απόκτηση του συνόλου στοιχείων ενεργητικού μονάδας που έχει κλείσει.
Αναπτυξιακός Νόμος 4399/2016 (2) Είδη Ενισχύσεων: Φορολογική Απαλλαγή: Απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των πραγματοποιούμενων προ φόρου κερδών, τα οποία προκύπτουν με βάση τη φορολογική νομοθεσία, από το σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης, αφαιρουμένου του φόρου που αναλογεί στα κέρδη που διανέμονται ή αναλαμβάνονται από τους εταίρους. Η φορολογική απαλλαγή μπορεί να αξιοποιηθεί έως και για δεκαπέντε (15) χρόνια. Επιχορήγηση: Δωρεάν παροχή χρηματικού ποσού από το Δημόσιο για την κάλυψη τμήματος των ενισχυόμενων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου. Επιδότηση Leasing: Κάλυψη από το Δημόσιο τμήματος των καταβαλλόμενων δόσεων leasing που συνάπτεται για την απόκτηση καινούριου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού. Η επιδότηση της χρηματοδοτικής μίσθωσης δεν μπορεί να υπερβαίνει τα επτά (7) έτη. Επιδότηση κόστους απασχόλησης: Κάλυψη από το Δημόσιο μέρους του μισθολογικού κόστους των νέων θέσεων εργασίας, που δημιουργούνται και συνδέονται με το επενδυτικό σχέδιο. Σταθερό φορολογικό σύστημα: Σταθεροποίηση του ισχύοντος κατά την ημερομηνία αίτησης υπαγωγής συντελεστή φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων για χρονικό διάστημα, το οποίο ορίζεται στα δώδεκα (12) έτη από την ολοκλήρωση του επενδυτικού σχεδίου. Ισχύει για επενδύσεις μείζονος μεγέθους και μόνο (προϋπολογισμός > 20 εκατ. €). Ταμείο Συμμετοχών: Χρηματοδότηση επιχειρηματικού κινδύνου μέσω ταμείου συμμετοχών (επενδυτική χορηγία, ίδια κεφάλαια, δάνεια)
Αναπτυξιακός Νόμος 4399/2016 (3) Το ελάχιστο ύψος επενδυτικών σχεδίων είναι: Μεγάλες Επιχειρήσεις: 500.000 € Μεσαίες επιχειρήσεις, συνεταιρισμοί και cluster: 250.000 € Μικρές Επιχειρήσεις: 150.000 € Πολύ μικρές: 100.000 € ΚΟΙΝΣΕΠ: 50.000 € Το ποσοστό ενίσχυσης εξαρτάται από το μέγεθος της επιχείρησης και την περιοχή όπου θα εγκατασταθεί. Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, το Νοέμβριο του 2017, αναμένονται οι Προσκλήσεις των καθεστώτων ενίσχυσης.
Απευθείας Χρηματοδότηση από την Ε.Ε. Τα απευθείας Προγράμματα Χρηματοδότησης από την Ε.Ε., όπως το COSME & HORIZON 2020, προχωρούν συνεχώς στην έκδοση εξειδικευμένων Προσκλήσεων για δράσεις υποστήριξης των Μ.Μ.Ε. Πρόγραμμα COSME Αφορά υποστήριξη των Μ.Μ.Ε. στους τομείς: Της πρόσβασης στη χρηματοδότηση, με δάνεια και κεφάλαια για επενδύσεις στις Μ.Μ.Ε., μέσω του μηχανισμού εγγύησης δανείων και του μηχανισμού κεφαλαιακής συμμετοχής για την ανάπτυξη. Της διεθνοποίησης και της πρόσβασης στις αγορές. Δημιουργίας περιβάλλοντος που ευνοεί την ανταγωνιστικότητα. Πρόγραμμα ΗΟΡΙΖΟΝ 2020 Είναι το πρόγραμμα πλαίσιο της Ε.Ε. για την έρευνα και την καινοτομία με τρεις βασικές προτεραιότητες (πυλώνες), τη βιομηχανική υπεροχή, την επιστημονική αριστεία και τις κοινωνικές προκλήσεις. Προσφέρει ενισχύσεις σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις που επιθυμούν να εκμεταλλευτούν καινοτόμες ιδέες με ισχυρό ευρωπαϊκό ή παγκόσμιο δυναμικό.
Προβλήματα Γραφειοκρατία Χρονικές Καθυστερήσεις "Πάγωμα" Πληρωμών Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων
Τα βήματα για την αξιοποίηση των μέσων στήριξης Τα τρία βήματα που πρέπει να ακολουθήσει κάποιος για να υποστηριχθεί είναι: Ενημέρωση: Όλα ξεκινούν από εδώ. Σωστή ενημέρωση σημαίνει να ξέρω τι θέλω και τι διεκδικώ. Η χρηματοδότηση μπορεί να έρθει μόνο αν εμείς τη ζητήσουμε σωστά. Απευθύνομαι σε εξειδικευμένο σύμβουλο και συζητώ μαζί του την επιχειρηματική μου ιδέα, ώστε να εντοπίσει το κατάλληλο μέσο χρηματοδότησής της. Απόφαση - Σχεδιασμός: Τίποτα δεν γίνεται χωρίς πραγματική δράση. Απευθύνομαι σε έναν έμπειρο σύμβουλο για τη σύνταξη του επενδυτικού σχεδίου. Μια σωστή αλλά και αποδοτική αίτηση χρηματοδότησης μπορεί να φέρει έως και το 100% της επιδότησης. Υλοποίηση: Οι επιδοτήσεις έχουν συγκεκριμενοποιηθεί και στοχεύουν στην πραγματική ενίσχυση των επιχειρήσεων και των επιχειρηματικών ιδεών. Η επιδότηση δε θα σε κάνει πλούσιο αλλά θα σε βοηθήσει να σταθείς στα πόδια σου, να ελαχιστοποιήσει τα έξοδά σου σε αυτό το δύσκολο ξεκίνημα.
Επιλογή Πηγών Χρηματοδότησης Καθορισμός στόχων ανάπτυξης και ύπαρξη σοβαρού-άρτιου-ρεαλιστικού επιχειρηματικού πλάνου. Ανάλυση αναγκών. Ξεκάθαροι και διαφανείς στόχοι. Γνώση της αγοράς και αντίληψη των κινδύνων. Αντιμετώπιση των κινδύνων αυτών - Εναλλακτικές επιλογές. Καλή γνώση των χρηματοδοτικών ευκαιριών. Η καταλληλότερη επιλογή θα πρέπει να είναι ένας βέλτιστος συνδυασμός εσωτερικής και εξωτερικής χρηματοδότησης. Πειστικός προσδιορισμός αποτελεσμάτων και ταμειακών ροών.
Επιπλέον … Ψηφιακή Επιχειρηματικότητα σημαίνει: Άρα χρειάζεται: "Πολύ Μικρή Επιχείρηση" κατά την έναρξη, Αναγκαία η Συνέργεια με άλλες επιχειρήσεις Κεφαλαιοποίηση "Γνώσεων" Άρα χρειάζεται: στόχευση στο Δίκαιο των Εταιρειών για την αποδοχή μορφών "Συνέργειας", επανεξέταση του φορολογικού καθεστώτος της οικονομικής απόδοσης της "Συνέργειας", επανεξέταση του δυσβάστακτου "Μη Μισθολογικού Κόστους" της αμοιβής των "Συνεργατών" της Ψηφιακής Επιχειρηματικότητας.
Smart Business Center Μπορούμε να αξιοποιήσουμε τη γνώση και να τη μετατρέψουμε σε εξαγώγιμο προϊόν επενδύοντας στη δημιουργία εγχώριων εταιρειών παροχής υπηρεσιών (π.χ. δικηγορικές εταιρείες, ελεγκτικές, υγείας, μηχανικών κ.τ.λ). Σε αυτό το πλαίσιο, έχω προτείνει τη δημιουργία «Πάρκων εγκατάστασης εταιρειών παροχής υπηρεσιών» (Smart Business Center). Μπορούν να χρηματοδοτηθούν από το ΕΣΠΑ. Μπορούν να αποτελέσουν την Κεφαλαιοποίηση της Μεγαλύτερης Επένδυσης της Χώρας τις τελευταίες δεκαετίες, τη "μόρφωση" της νέας γενιάς.
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας!