ΜΕΓΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ ΑΘΗΝΑ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011 ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ<<ΕΦΗΡΜΟΣΜΕΝΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΥΓΕΙΑ>> ΕΣΔΥ-ΤΕΙ_Α ΑΛΚΟΟΛ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΑ ΜΕΓΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΗ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ ΑΘΗΝΑ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011
ΟΡΙΣΜΟΣ Δεν υπάρχει ακριβής ορισμός για τον αλκοολισμό Σύμφωνα όμως με τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας αλκοολικό είναι το άτομο που χαρακτηρίζεται «από υπερβολική κατανάλωση οινοπνεύματος και του οποίου η εξάρτηση από αυτό έχει φτάσει σε τέτοιο βαθμό ώστε να διακρίνονται έντονα σημεία βλάβης της υγείας του –σωματικά και ψυχικά-διαταραχές στην επικοινωνία με άλλα άτομα ,όπως και βλάβες στο κοινωνικό και οικονομικό του περιβάλλον ή πρόδρομα σημεία μιας τέτοιας εξέλιξης».
Αίτια πρόκλησης Η έναρξη της κατανάλωσης οινοπνεύματος εξαρτάται κατά ένα μεγάλο μέρος από κοινωνικούς, θρησκευτικούς, και ψυχολογικούς παράγοντες, αν και τα γενετικά χαρακτηριστικά φαίνεται επίσης ότι συμβάλουν. Μια σειρά γενετικών επιρροών εξηγεί περίπου 60% του ποσοστού του κινδύνου για τον αλκοολισμό, με το περιβάλλον υπεύθυνο για το υπόλοιπο 40% της διαφοράς.
Γυναίκες και αλκοολισμός Ο γυναικείος αλκοολισμός για την Ελληνική κοινωνία τις περασμένες δεκαετίες ήταν σαν να μην υπήρχε. Γιατί πίνει μια γυναίκα; Υπερφόρτωση υποχρεώσεων Πολλαπλοί κοινωνικοί ρόλοι Μειωμένη κοινωνική εξουσία Αλκοολικός σύντροφος/βία
ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΠΟΥ ΕΜΦΑΝΙΖΕΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΕΞΑΡΤΗΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΛΚΟΟΛ Ο τρόπος ζωής της οικογένειας της αργότερα εξαρτημένης γυναίκας Οι πιέσεις του περιβάλλοντος εργασίας ή του ευρύτερου κοινωνικού της περιβάλλοντος Μπορεί να επηρεαστεί από ξαφνικές αλλαγές στη ζωή της (ανεργία , διαζύγιο , κάποιο πρόβληµα υγείας , θάνατος κάποιου αγαπημένου προσώπου )
Σκοπός Ερεύνηση και εκτίμηση συχνότητας κατανάλωσης Αναζήτηση αιτιολογίας , τρόπου διάγνωσης και επιπτώσεων στη ζωή, εργασία , οικογένεια και ευρύτερο περιβάλλον των γυναικών Μελέτη σωματικών επιπτώσεων και ψυχιατρικών βλαβών Αναζήτηση δομών παροχής βοήθειας στη χώρα μας
Υλικό και Μεθοδολογία Ερωτηματολόγιο με 45 ερωτήσεις κλειστού τύπου Δείγμα 138 γυναίκες (Υπουργείο Υγείας , Υπουργείο Οικονομικών , Διοίκηση ΤΕΙ Αθήνας ) Έχουν γίνει ερωτήσεις που αφορούν το επαγγελματικό και το μορφωτικό επίπεδο των γυναικών
Υλικό και Μεθοδολογία Προσωπικές ερωτήσεις , ερωτήσεις που αφορούν την οικογενειακή κατάσταση και την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών και καπνού Σύγχρονη επιδημιολογική μελέτη Ανάλυση και επεξεργασία στοιχείων με spss
Αποτελέσματα Ηλικία και συχνότητα κατανάλωσης αλκοόλ Ηλικία (σε έτη) Ποτέ Μια φορά το μήνα ή λιγότερο 2-3 φορές το μήνα 4 φορές το μήνα ή περισσότερο 4 φορές την εβδομάδα ή περισσότερο Σύνολο 20-30 1 (2,9) 2 (5,7) 5 (14,3) 15 (42,9) 12 (34,3) 35 31-40 8 (21,6) 11 (29,7) 15 (40,5) 3 (8,1) 37 41-50 3 (7,9) 8 (21,1) 14 (36,8) 11 (28,9) 2 (5,3) 38 51-60 11 (39,3) 9 (32,1) 4 (14,3) 28 4 (2,9) 29 (21) 39 (28,3) 45 (32,6) 21 (15,2) 138
Αποτελέσματα Οικογενειακή κατάσταση και συχνότητα κατανάλωσης αλκοόλ Όλες οι γυναίκες οι οποίες είναι χωρισμένες η χήρες καταναλώνουν αλκοόλ , με το 47,1% των χωρισμένων γυναικών να καταναλώνουν από 4 φορές και πάνω το μήνα αλκοόλ και το 53,8% των γυναικών που έχουν χηρεύσει καταναλώνουν αλκοόλ 2-3 φορές το μήνα .
Αποτελέσματα Μορφωτικό επίπεδο και συχνότητα κατανάλωσης αλκοόλ Όπως φαίνεται από το δείγμα μας το μεγαλύτερο ποσοστό που καταναλώνει 4 ή περισσότερες φορές το μήνα αλλά και την εβδομάδα ανήκει σε όσες έχουν εκπαίδευση ΤΕΙ 41,7% ,ΑΕΙ 28,8% και μεταπτυχιακό 51,9% , ενώ πολύ μικρότερο είναι το ποσοστό με χαμηλότερη εκπαίδευση όπως λύκειο 15%και μεταλυκειακή σχολή 21,4% .
Αποτελέσματα Επάγγελμα και συχνότητα κατανάλωσης αλκοόλ Επάγγελμα Ποτέ Μια φορά το μήνα ή λιγότερο 2-3 φορές το μήνα 4 φορές το μήνα ή περισσότερο 4 φορές την εβδομάδα ή περισσότερο Σύνολο Έμπορος κτλ 1 (100) 1 Ελ.επαγγελμ 1 (50) 2 Διευθυντής 1 (4,2) 4 (16,7) 6 (25) 11 (45,8) 2 (8,3) 24 Μεσαίος 2 (2,4) 21 (25,6) 25 (30,5) 9 (11) 82 Κατώτερος 2 (13,3) 7 (46,7) 3 (20) 15 Άνεργη Φοιτήτρια 1 (8,3) 5 (41,7) 6 (50) 12 4 (2,9) 29 (21) 39 (28,3) 45 (32,6) 21 (15,2) 138
Αποτελέσματα Με βάση τους πίνακες του Π.Ο.Υ. που αναφέρονται στη συχνότητα κατανάλωσης , τις ποσότητες αλκοόλ που καταναλώνονται και τη συχνότητα που καταναλώνονται 6 ή περισσότερα ποτήρια τη φορά , φαίνεται η επικίνδυνη χρήση που κάνει το δείγμα μας Επικίνδυνη χρήση (σκορ > 3) κάνει το 47,8% (100-52,2%) ή αλλιώς 21+18+17+6+2+2=66 άτομα.
Αποτελέσματα Με βάση τους πίνακες του Π.Ο.Υ. που αναφέρονται στην αδυναμία παύσης κατανάλωσης αλκοόλ , στο πόσο συχνά δεν έγινε αυτό που έπρεπε εξαιτίας του ποτού και στο πόσο συχνά χρειάστηκε να καταναλωθεί ένα ποτό ώστε να συνέλθουν από το προηγούμενο βράδυ βλέπουμε την πιθανή εξάρτηση του δείγματος μας. Πιθανή εξάρτηση (σκορ >3) το 2,2% ή αλλιώς 3 άτομα.
Αποτελέσματα Με βάση τους πίνακες του Π.Ο.Υ. που αναφέρονται στο αίσθημα ενοχής ,την απώλεια μνήμης εξαιτίας του αλκοόλ ,τον τραυματισμό εξαιτίας του αλκοόλ και σε ποιους τομείς έχουν επηρεαστεί από την κατανάλωση αλκοόλ φαίνεται η βλαπτική χρήση που κάνει το δείγμα μας Βλαπτική χρήση (σκορ>3)το 6,5% ή αλλιώς 9 άτομα
Αποτελέσματα Ημερήσια κατανάλωση τσιγάρων Τσιγάρα Συχνότητα Ποσοστό 1-10 31 22,5 11-25 26 18,8 25 και πάνω 11 8,0 Δεν καπνίζουν 70 50,7 Σύνολο 138 100,0
Αποτελέσματα Ημερήσια κατανάλωση τσιγάρων και συχνότητα κατανάλωσης αλκοόλ Ημερήσια κατανάλωση καπνίσματος (σε αριθμό τσιγάρων) Ποτέ Μια φορά το μήνα ή λιγότερο 2-3 φορές το μήνα 4 φορές το μήνα ή περισσότερο 4 φορές την εβδομάδα ή περισσότερο Σύνολο Καθόλου 3 (4,3) 17 (24,3) 25 (35,7) 20 (28,6) 5 (7,1) 70 1-10 1 (3,2) 4 (12,9) 9 (29) 12 (38,7) 5 (16,1) 31 11-25 5 (19,2) 8 (30,8) 26 Περισσότερο 3 (27,3) 5 (45,5) 11 4 (2,9) 29 (21) 39 (28,3) 45 (32,6) 21 (15,2) 138
Αποτελέσματα Απαγόρευση καπνίσματος Απαγόρευση Συχνότητα Ποσοστό ναι 115 83,3 όχι 23 16,7 Σύνολο 138 100,0
Αποτελέσματα Υπάρχει επαρκής ενημέρωση από διάφορους φορείς σχετικά με τις βλάβες που προκαλεί το κάπνισμα Ενημέρωση Συχνότητα Ποσοστό ναι 21 15,2 όχι 117 84,8 Σύνολο 138 100,0
Αποτελέσματα Προβληματισμός διακοπής καπνίσματος, λόγω της αύξησης της τιμής των τσιγάρων Προβληματισμός Συχνότητα Ποσοστό ναι 48 34,8 όχι 25 18,1 Δεν απαντήθηκε 65 47,1 Σύνολο 138 100,0
ΣΥΖΗΤΗΣΗ Όλες οι γυναίκες 30-40 ετών καταναλώνουν αλκοόλ Οι γυναίκες 20-30 ετών καταναλώνουν μεγαλύτερες ποσότητες και με μεγαλύτερη συχνότητα Η έρευνα της Βαλέρια Ποίμνη (Greenfield 2002) υποστηρίζει ότι τα περισσότερα προβλήματα με το αλκοόλ αναφέρονται από γυανίκες 21-34 ετών
ΣΥΖΗΤΗΣΗ Όλες οι γυναίκες οι οποίες είναι διαζευγμένες καταναλώνουν αλκοόλ. Στην ίδια έρευνα η Βαλέριο Ποίμνη αναφέρει ότι οι διαζευγμένες γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν πρόβλημα κατάχρησης οινοπνεύματος, ενώ συνεχίζει αναφέροντας πως πιο πρόσφατες έρευνες δεν επιβεβαιώνουν αυτά τα στοιχεία.
ΣΥΖΗΤΗΣΗ Οι γυναίκες που έχουν υψηλό μορφωτικό επίπεδο (ΑΕΙ, ΤΕΙ, Μεταπτυχιακό) καταναλώνουν περισσότερο αλκοόλ. Η έρευνα η οποία έγινε από ερευνητές της σχολής οικονομικών του Λονδίνου υπό την Φρανσέσκα Μποργκονόβι και την Μαρία Χουέρτα και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Social Science and Medicine υποστηρίζει ότι όσο πιο υψηλό είναι το μορφωτικό επίπεδο μιας γυναίκας, τόσο φαίνεται ότι το ρίχνει στο ποτό .
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Είναι ένα πρόβληµα που στην χώρα µας συναντούν όλο και περισσότερες γυναίκες, όλο και µικρότερης ηλικίας. • Ο αλκοολισµός είναι ένα πολυπαραγοντικό πρόβληµα που φαίνεται όµως να επηρεάζεται ιδιαίτερα από τον κληρονοµικό παράγοντα. • Η γυναίκα είναι πιο ευαίσθητη στην εµφάνιση της αλκοολικής νόσου • Η χρόνια κατανάλωση αλκοόλ για τις γυναίκες σχετίζεται µε αυξηµένες πιθανότητες εµφάνισης οστεοπόρωσης.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ∆εν υπάρχει ασφαλές όριο κατανάλωσης κατά την εγκυµοσύνη. Αλκοόλ κι οδήγηση δεν συµβαδίζουν. Η κατανάλωση αλκοόλ σχετίζεται µε την οικογενειακή βία, την κακοποίηση των παιδιών, τους καυγάδες αλλά και µε τις αυτοκτονίες Ο αλκοολισµός µπορεί να χαρακτηριστεί ως «οικογενειακή ασθένεια» . • Καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη .
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Η διάγνωση της ασθένειας είναι ιδιαίτερα δύσκολη γεγονός που οφείλεται στην άρνηση της γυναίκας να δεχτεί το πρόβληµα Το αλκοόλ µπορεί να προκαλέσει ποικίλες ψυχιατρικές και νευρολογικές βλάβες στον άνθρωπο . Ο γυναικείος αλκοολισµός διαφοροποιείται από τον αντρικό, όσον αφορά την ηλικία έναρξης ενώ φαίνεται ότι οι γυναίκες περνάνε ευκολότερα από το στάδιο της κατάχρησης στο στάδιο της εξάρτησης. Για την θεραπεία της ασθένειας τις περισσότερες φορές απαιτείται η συνεργασία πολλών ειδικών .
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Η πολιτική ηγεσία του κάθε κράτους κι ιδιαίτερα τα Υπουργεία Υγείας και Παιδείας πρέπει να αναζητήσουν και να εφαρµόσουν στρατηγικές για την προστασία του πληθυσµού από το αλκοόλ. Το Υπουργείο ∆ικαιοσύνης παράλληλα, πρέπει να φροντίσει ώστε οι δικαστές που εκδικάζουν υποθέσεις που αφορούν την χρήση αλκοόλ να είναι κατάλληλα εκπαιδευµένοι . Tα νέα σενάρια των διαφηµίσεων δεν θα πρέπει να συνδέουν την χρήση αλκοόλ µε κοινωνική, επαγγελµατική ή ερωτική επιτυχία, ενώ θα πρέπει να απαγορευτεί η προβολή τέτοιων διαφηµίσεων σε αθλητικούς χώρους κι εκδηλώσεις.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!!!!!