ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ

Καλάβρυτα,ο τόπος που γνώρισε κατά την περίοδο της γερμανικής κατοχής τεράστιες απώλειες σε έμψυχο δυναμικό, αποτέλεσμα μαζικών εκτελέσεων αμάχων και ολοκληρωτικών καταστροφών. Αποκορύφωμα της γερμανικής θηριωδίας η εκτέλεση 848 κατοίκων των Καλαβρύτων και 200 από τα γύρω χωριά, πολλά από τα οποία πυρπολήθηκαν, το Δεκέμβριο του 1943. Η τραγωδία αυτή είναι ένα από τα αγριότερα ομαδικά εγκλήματα του Ναζισμού εναντίον άοπλου πληθυσμού.

Καταστράφηκαν ολοκληρωτικά τα χωριά: Ρωγοί, Κερπινή, Σιδηροδρομικός Σταθμός Κερπινής, Ανω Ζαχλωρού, Κάτω Ζαχλωρού, Σούβαρδο, Βραχνί, Καλάβρυτα, Μονή Μεγάλου Σπηλαίου, Μονή Αγίας Λαύρας, Αγία Κυριακή,Αυλές, Βυσωκά, Φτέρη,Κλαπατσούνα (Πλατανιώτισσα), Πυργάκι, Βάλτσα, Μελίσσια, Μονή Ομπλού, Λαπαναγοί,Μάζι,Μαζέικα, Παγκράτι, Μορόχωβα, Δερβένι, Βάλτος, Πλανητέρου, Καλύβια.

Οι Γερμανοί εισέρχονται στα Καλάβρυτα στις 9 Δεκεμβρίου 1943 Οι Γερμανοί εισέρχονται στα Καλάβρυτα στις 9 Δεκεμβρίου 1943. Την έντονη ανησυχία των κατοίκων κατευνάζουν οι διαβεβαιώσεις του Γερμανού διοικητή ότι δεν διατρέχουν κανένα κίνδυνο. Μάλιστα ορισμένοι Καλαβρυτινοί που έχουν εγκαταλείψει την πόλη από το φόβο αντιποίνων επιστρέφουν στα σπίτια τους. Οι Γερμανοί προχωρούν αρχικά στην πυρπόληση σπιτιών και ταυτόχρονα αναζητούν Γερμανούς τραυματίες από τη Μάχη της Κερπινής. Και ενώ στις 12 του μηνός όλα δείχνουν ότι αποχωρούν, στις 13 Δεκεμβρίου το πρωί χτυπούν οι καμπάνες της κεντρικής Εκκλησίας και διατάζουν να συγκεντρωθούν όλοι οι κάτοικοι στο Δημοτικό Σχολείο, αφού πάρουν μαζί τους μια κουβέρτα και τρόφιμα μιας ημέρας. Οι γυναίκες, τα παιδιά και οι λιγοστοί υπερήλικες της πόλης κλείστηκαν από τους Γερμανούς στο Σχολείο, ενώ όλοι οι άνδρες από 14 έως 65 ετών οδηγούνται σε φάλαγγες στη τοποθεσία, Ράχη του Καππή. Ο χώρος είναι προσεκτικά επιλεγμένος, ώστε η αμφιθεατρική του διαμόρφωση να μην επιτρέπει σε κανέναν να γλιτώσει από τις ριπές των πολυβόλων, που έχουν τοποθετηθεί περιμετρικά.

Σε λίγο ολόκληρη η πόλη των Καλαβρύτων παραδίνεται στις φλόγες Σε λίγο ολόκληρη η πόλη των Καλαβρύτων παραδίνεται στις φλόγες. Η φωτιά πλησιάζει το κτήριο του σχολείου, που φρουρείται από πάνοπλους Γερμανούς. Την ίδια στιγμή ο οδοντωτός σιδηρόδρομος κατηφορίζει με τις σοδιές των κατοίκων και ό,τι άλλο πολύτιμο άρπαξαν οι Γερμανοί από τα σπίτια, τα καταστήματα και τις αποθήκες. Το μεσημέρι της ίδιας ημέρας, με τη ρίψη φωτοβολίδων, δίνεται το σύνθημα της εκτέλεσης. Το εκτελεστικό απόσπασμα αποτελείται από 35 Γερμανούς και η διαταγή δίνεται από τον Γερμανό δεκανέα Κόνραντ Ντένερτ (Konrad Diphnert). Οι ριπές των πολυβόλων θερίζουν τους Καλαβρυτινούς. Το έγκλημα ολοκληρώνεται με τις χαριστικές βολές στους επιζώντες. Διασώζονται 13 άτομα που «θάφτηκαν» κάτω από τα σώματα των εκτελεσθέντων.

Στο Δημοτικό σχολείο οι φλόγες ζώνουν το κτήριο Στο Δημοτικό σχολείο οι φλόγες ζώνουν το κτήριο.Τα γυναικόπαιδα ζούν στιγμές αγωνίας και τρόμου. Σπάζοντας πόρτες και παράθυρα καταφέρνουν να ξεφύγουν και αναζητούν τους δικούς τους. Ανηφορίζοντας προς το χωράφι αντικρίζουν το φρικιαστικό θέαμα των νεκρών πατεράδων, γιων και αδελφών. Μια άμορφη μάζα, πλημμυρισμένη στο αίμα. Τα νιάτα, οι δημιουργικές δυνάμεις της πόλης, περιουσίες και κόποι ετών αφανίστηκαν στις 14.34 της 13ης Δεκεμβρίου 1943, όπως δείχνουν οι δείκτες του σταματημένου ρολογιού της Εκκλησίας. Το δράμα ολοκληρώθηκε, τις επόμενες ημέρες, με τις Καλαβρυτινές να σκάβουν πρόχειρους τάφους για να θάψουν τους νεκρούς τους. Με τις κουβέρτες που είχαν μαζί τους, μετέφεραν ορισμένους στο νεκροταφείο, ενώ άλλους τους έθαψαν στο λόφο.

Η θυσία των Καλαβρύτων αναδείχθηκε σε παγκόσμιο σύμβολο ελευθερίας και ειρήνης. Στον τόπο της εκτέλεσης, ο Λευκός Σταυρός και η Πετρωμένη Καλαβρυτινή Μάνα, αιώνια σύμβολα του μαρτυρίου, εξακολουθούν να στέλνουν μηνύματα ειρήνης και συναδέλφωσης των λαών.