ΔΙΑΛΕΞΗ 7η Αναπ. Καθηγητής. Γ. Πλειός Ο ΕΞΕΙΚΟΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΥΣΤΕΡΗ ΝΕΩΤΕΡΙΚΟΤΗΤΑ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Θεωρητικά Προλεγόμενα Και Εμπειρικά Δεδομένα Αναπ. Καθηγητής. Γ. Πλειός

Οι αλλαγές στο κοινωνικό και πολιτιστικό πλαίσιο Η ανάπτυξη της διαφοροποιημένης συμβολικής εμπορευματικής παραγωγής. - Νέα μορφή της συμβολικής αξίας - Νέο καθεστώς παραγωγής της συμβολικής αξίας Η παραγωγική δύναμη της αισθητικής και ο νέος ρόλος των ΜΜΕ Νέες μορφές οργάνωσης της εργασίας και παραγωγικά κίνητρα

Εισροές και εκροές της εκπαίδευσης στο νέο καθεστώς εμπορευματικής- συμβολικής παραγωγής ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ ΕΞΕΙΚΟΝΙΣΜΕΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Αύξηση κατανάλωσης εικονιστικών κειμένων Ελλάδα Κατά το δεύτερο μισό του ’90, αυξάνει ο χρόνος το ύψος της τηλεθέασης των παιδιών μόλις εισέρχονται στη σχολική εκπαίδευση Αριθμός των επισκέψεων στους κινηματογράφους, 1995 = 8,2 εκατομμύρια ενώ 2000 = 13,5 εκατομμύρια Σημαντικό ποσοστό των επισκέψεων πραγματοποιείται από νέους Για ενοικίαση βιντεοκασετών δαπανήθηκαν 1996= 11,5 € εκατομμύρια , ενώ 2000 = 23,3 € εκατομμύρια Για ενοικίαση DVD δαπανήθηκαν 1996 = 0,96 € εκατομμύρια ενώ 2001 = 3,43 € εκατομμύρια . Κονσόλα παιχνιδιών: 2000 = 8% των ελλήνων έχει στο σπίτι του ή χρησιμοποιεί

Ερμηνείες της αύξησης της κατανάλωσης εικονιστικών κειμένων Αποτέλεσμα αύξησης των μη ψυχαγωγικών χρήσεων της τεχνολογικής εικόνας (αξιοποίησης της τεχνολογικής εικόνας σε παραγωγικού χαρακτήρα δραστηριότητες όπως η εκπαίδευση). 2. Ως εκτόπιση άλλων μορφών ψυχαγωγίας από την τεχνολογική εικόνα, λ.χ. παιχνίδι

Χαρακτηριστικά της εικόνας που παρουσιάζει αυξημένη κατανάλωση/1 Σε κάθε νέα μορφή τεχνολογικής εικόνας είναι περισσότερο ανεπτυγμένες: η πληροφόρηση (πληροφοριακός λόγος) η ερμηνεία (νοηματικός λόγος) οι συνθέσεις τους Η εργαλειακή χρήση της τεχν. εικόνας στις μετα-τηλεοπτικές μορφές περιέχει περισσότερες ψυχαγωγικές χρήσεις (πρόβλημα των επιχειρήσεων ή των σχολείων) Οι εργαλειακές χρήσεις της τεχν.εικόνας είναι αυξημένες στην ψυχαγωγική της χρήση (λ.χ. χρήση τηλεόρασης ή ηλεκτρονικών υπολογιστών σε αγορές, ιατρικές ή άλλες. πληροφορίες κ.ά.). Έρευνα Εθνικού Κέντρου Βιβλίου: Οι νέοι 15-24 χρησιμοποιούν την τηλεόραση και το διαδίκτυο κυρίως για πληροφόρηση, ωστόσο οι ασθενείς αναγνώστες αγγίζουν το 42,5%, ενώ οι μέτριοι - συστηματικοί αναγνώστες φτάνουν στο 18, 8%

Χαρακτηριστικά της εικόνας που παρουσιάζει αυξημένη κατανάλωση/-2 Οι μετα-τηλεοπτικές μορφές της τεχνολογικής εικόνας (βίντεο, υπολογιστής, διαδίκτυο κ.λπ.) συνδέονται άρρηκτα με την ευέλικτη εξειδίκευση, τη διαφοροποιημένη παραγωγή και τη διαφοροποιημένη κατανάλωση όχι μόνο οικονομικό, αλλά και κοινωνικά – πολιτιστικά (συνθετότητα – διαφοροποίηση της συμβολικής εμπορευματικής παραγωγής Συμπέρασμα: η αυξημένη κατανάλωση τεχν. εικόνας συνδέεται με την ποσοτική και ποιοτική διεύρυνση της συμβολικής εμπορευματικής παραγωγής. Αυτό οφείλεται στις δομικές ιδιότητες της λόγου της (τεχνολογικής ή κινούμενης) εικόνας

Η τηλεθέαση ως διαδικασία πρόσκτησης γνώσης Το βλέπω άρα υπάρχει Μαθαίνω αυτό που βλέπω

Ατομικός χρόνος τηλεθέασης (ενήλικες)

Ημερήσιος χρόνος τηλεθέασης κατ’ άτομο

Γιατί τα παιδιά μαθητικής ηλικίας παρακολουθούν τηλεόραση; Βασικός λόγος για την τηλεθέαση από την πλευρά των μαθητών είναι η απόκτηση γνώσης (Gunter & McAleer) Η έννοια «γνώση» κατά τους Berger & Luckmann Σύμφωνα με τις έρευνες της AGB κατά το 1996, 40% των γονέων θεωρεί πως «μέσα από την τηλεόραση, τα παιδιά δέχονται ερεθίσματα και μαθαίνουν» Άλλοι λόγοι για την τηλεθέαση: Συνήθεια Δαπάνη του ελεύθερου χρόνου Παρέα με τους συνομήλικους και τους ήρωες της τηλεόρασης Babysitting Συναισθηματική διέγερση Φυγή

ΣΤΑ ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΚΑΝΑΛΙΑ ΣΤΑ ΚΡΑΤΙΚΑ ΚΑΝΑΛΙΑ Ποσοστά τηλεθέασης και σειρά προτίμησης εκ μέρους των μαθητών, προγραμμάτων της ελληνικής τηλεόρασης ΣΤΑ ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΚΑΝΑΛΙΑ ΣΤΑ ΚΡΑΤΙΚΑ ΚΑΝΑΛΙΑ Ant1, Mega, Alter, Star, Alpha ET1, NET 1997-98 1998-99 1999-2000 Ελληνικές κωμικές σειρές 34,6 (1η) 37,3 (2η) 27,4 (3η) 3,7 (4η) 6,4 (3η) Παιδικά 26,7 (2η) 29,7 (3η) 39,7 (1η) 12 (1η) 12,4 (1η) 9,9 ( 1η) Ελληνικός κινηματογράφος 23,5 (3η) 19,7 (6η) 19,8 (6η) 5,5 (3η) 5 (4η) Ελληνικές Καθημερινές Σειρές 23 (4η) 23,2 (4η) 14,1 (11η) Ξένες αστυνομικές σειρές 22,2 (5η) 14 (11η) 22,2 (4η) Αθλητικές μεταδόσεις 20,4 (6η) 19,5 (7η) 14,2 (9η) 8,3 (2η) 7,6 (2η) 8 (2η) Ξένος κινηματογράφος 19,7 (7η) 19,9 (5η) 20,9 (5η) 2,8 (7η) 2,3 (6η) Τέχνες- Πολιτισμός 17,7 (8η) 18,3 (8η) 17,2 (8η) 3 (4η) 1,9 (8η) 2 (8η) Ξένες κωμικές σειρές 15,4 (9η) 16,6 (9η) 18,3 (7η) Καθημερινά Μαγκαζίνο 14,8 (10η) 11,3 (13η) 5,9 (17η) 2,6 (8η) 1,4 (11η) 0,8 (11η) Ξένα σήριαλ (Λατινικής Αμερικής) 14,4 (11η) 44,5 (1η) 28,5 (2η)

Ερωτήσεις?