Aνεπιθύμητες ενέργειες φαρμάκων

Ορισμός Κάθε τοξική επίδραση του φαρμακου στον οργανισμό,στον οποίο χορηγείται για την επίτευξη συγκεκριμένου θεραπευτικού αποτελέσματος -Παράπλευρη ενέργεια του φαρμάκου -Αναμενόμενη ή όχι -Μιμείται συχνά κοινά νοσήματα

Σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες -Συστήματα που εμφανίζουν ταχύ κυτταρικό πολλαπλασιασμό ( δέρμα,αιμοποιητικό σύστημα,εντερικό επιθήλιο) -Συστήματα αποτοξίνωσης των φαρμάκων (ήπαρ) -Συστήματα απέκκρισης του φαρμάκου ( νεφροί)

Σοβαρότερες φαρμακευτικές ανεπιθύμητες ενέργειες Τοξική επιδερμική νεκρόλυση (αλλοπουρινόλη,πενικιλλίνη,φαινοβαρβιτάλη)

Σοβαρότερες φαρμακευτικές ανεπιθύμητες ενέργειες Απλαστική αναιμία (χλωραμφαινικόλη) Ψευδομεμβρανώδης κολίτιδα (κλινδαμυκινη) Ηπατίτιδα (παρακεταμόλη) Νεφρίτιδα (πενικιλλίνη)

ΤΥΠΟΙ ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ A : Δοσοεξαρτώμενες → αναμενόμενες και σπάνια θανατηφόρες Υπογλυκαιμία από ινσουλίνη Β : Απρόβλεπτες → ασυνήθεις με υψηλή θνητότητα Αναφυλαξία από πενικιλλίνη Γ : Χρόνιες ενέργειες → μακροχρόνια λήψη φαρμάκων Σύνδρομο cushing από μακροχρόνια κορτικοθεραπεία

Σύνδρομο Cushing

ΤΥΠΟΙ ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ Δ : Όψιμες ενέργειες→Συμβαίνουν πέρα από το χρόνο εφαρμογής της θεραπείας Καρκινογένεση σε ασθενείς που έχουν λάβει θεραπεία με αλκυλιούντες παράγοντες για τη θεραπεία λεμφώματος Ε : Eνέργειες μετά τη διακοπή της θεραπείας συνήθως απότομη ( σύνδρομα απόσυρσης) Φλοιοεπινεφριδιακή ανεπάρκεια μετά την απότομη διακοπή της μακράς κορτικοθεραπείας

Σχέση χρόνου λήψης φαρμάκου και εκδήλωσης της ανεπιθύμητης ενέργειας -Aμέσως μετά την έκθεση στο φάρμακο Αναφυλακτική αντίδραση από λήψη iv σιδήρου -Μερικές μέρες μετά την έκθεση στο φάρμακο Εξάνθημα σε λήψη αμπικιλλίνης σε ασθενείς με λοιμώδη μονοπυρήνωση

Σχέση χρόνου λήψης φαρμάκου και εκδήλωσης της ανεπιθύμητης ενέργειας -Mετά από χρόνια θεραπεία με τον υπεύθυνο φαρμακευτικό παράγοντα Χρόνια (αναίτια ) σιδηροθεραπέια→ Καρδιακή ανεπάρκεια -Mετά από παύση της θεραπείας με φάρμακα Βενζοδιαζεπίνες→ Στερητικό σύνδρομο -Μετά από έκθεση κατά την κύηση Θαλιδομίδη→Phokomelia

AΠΟΦΥΓΗ ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ Χορήγηση φαρμάκου με τη σωστή ένδειξη Σωστή τιτλοποίηση του φαρμάκου Σωστή λήψη ιστορικού (αλλεργίες) Γνώση αλληλεπιδράσεων των φαρμάκων Διακοπή σε αναίτιες μακροχρόνιες θεραπείες