Κοινωνικά Δικαιώματα
Ι. Βασικές Έννοιες 1. Έννοια κοινωνικών δικαιωμάτων - Συνταγματική κατοχύρωση - Ιστορική αναδρομή 2. Κράτος πρόνοιας α) Ορολογικά β) Ιστορική εξέλιξη γ) Κατηγορίες : Οι 4 κόσμοι του Κράτους Πρόνοιας 3. Σύγχρονες τάσεις σύγκλισης των τύπων του κράτους πρόνοιας
ΙΙ. Η θεσμική διαμόρφωση της κοινωνικής προστασίας στα κράτη-μέλη της Ε.Ε. 1. Στοιχεία σύγκρισης των συνταγματικών τάξεων 2. Εξελίξεις των νομοθετικών πλαισίων Εργασιακές σχέσεις Υγιεινή και ασφάλεια στους χώρους εργασίας Κοινωνική ασφάλιση και δημόσια υγεία Πρόνοια - ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα Κοινωνικός διάλογος 3. Κανονιστικές ρυθμίσεις της ενωσιακής τάξης
ΙΙΙ. Η διεθνής προστασία των κοινωνικών δικαιωμάτων 1. Έννοια, χαρακτηριστικά, πηγές διεθνούς προστασίας 2. Όργανα και μηχανισμοί ελέγχου ΟΗΕ ΣτΕυρώπης και ΕΔΔΑ ΔΟΕ Ε.Ε. 3. Επισκόπηση σημαντικότερων διεθνών κειμένων κοινωνικής προστασίας
ΙV. Θεμελιώδη κοινωνικά δικαιώματα από διεθνείς κανόνες 1. Σε επίπεδο ΟΗΕ α. Οικονομική Διακήρυξη Δικαιωμάτων του Ανθρώπου β. Διακήρυξη Δικαιωμάτων του Παιδιού γ. Διακήρυξη Δικαιωμάτων Πνευματικά Καθυστερημένων δ. Διακήρυξη Δικαιωμάτων Αναπήρων ε. Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Μορφωτικά Δικαιώματα (1532 / 85) στ. Διεθνές Σύμφωνο για τα Δικαιώματα του Παιδιού (2101 / 92) ζ. Η Διακήρυξη για την εξομοίωση ευκαιριών των ΑΜΕΑ 2. Σε επίπεδο ΔΟΕ α. ΔΣΕ 102 (ελάχιστα όρια κοινωνικής ασφάλειας) β. ΔΣΕ 111 (ισότητα ανδρών/γυναικών στην απασχόληση) γ. ΔΣΕ 119 (ίση μεταχείριση ημεδαπών/αλλοδαπών στην κοινωνική ασφάλεια) δ. ΔΣΕ 157 (διεθνές σύστημα διατήρησης δικαιωμάτων κοινωνικής ασφάλειας)
V. Γενικές αρχές, εφαρμογή και επίδραση διεθνών κανόνων Συγκριτική επισκόπηση. Γενικές αρχές και ελάχιστα όρια προστασίας Ενσωμάτωση και εγγυήσεις εφαρμογής Επίδραση και αξιολόγηση εφαρμογής στο ελληνικό σύστημα
VI. Η κοινωνική διάσταση της Ε.Ε. 1. Θεσμικά όργανα, τρόπος λειτουργίας, κοινές πολιτικές 2. Αναλυτικότερα : α. Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή β. Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο 3. Γενικές αρχές κοινωνικής πολιτικής και πολιτικής απασχόλησης - Το ευρωπαϊκό κοινωνικό πρότυπα.
VII. Η θεμελίωση του ευρωπαϊκού κοινωνικού προτύπου Από τη Συνθήκη της Ρώμης στη Συνθήκη του Άμστερνταμ Ο Κοινοτικός Χάρτης των θεμελιωδών Κοινωνικών Δικαιωμάτων Λευκό βιβλίο για την ανάπτυξη, ανταγωνιστικότητα και απασχόληση Λευκό και πράσινο βιβλίο για την ευρωπαϊκή κοινωνική πολιτική Σημαντικοί οδηγοί, κανονισμοί και συστάσεις Η δράση κατά της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού
VIII. Θεσμικές παρεμβάσεις της Ε.Ε. για την απασχόληση Απασχόληση και εργασιακές σχέσεις Απασχόληση και κοινωνική ασφάλεια Κοινωνικός διάλογος και ενεργητικές μορφές απασχόλησης Η Συνθήκη του Άμστερνταμ
Το νέο πλαίσιο για τις εργασιακές σχέσεις H προσαρμογή της ελληνικής κοινωνικής διοίκησης στις διεθνείς και τις ευρωπαϊκές ρυθμίσεις και μηχανισμούς Το νέο πλαίσιο για τις εργασιακές σχέσεις Το νέο πλαίσιο για το ασφαλιστικό σύστημα Το νέο πλαίσιο για την κοινωνική φροντίδα
Χ. Παραδείγματα και εφαρμογές Ελληνική διοίκηση και ΕΚΤ Επιθεώρηση εργασίας Α.Μ.Ε.Α. : ένα ερευνητικό πρόγραμμα
1. Έννοια κοινωνικών δικαιωμάτων Κριτήρια α. Διαφορετικά νομικά καθεστώτα (status) κρατικής προστασίας : ελευθερία, ισότητα, συμμετοχή β. “κοινωνικός” γ. γενιές δικαιωμάτων Νομικές μορφές και πηγές Χαρακτηριστικά α. Οικονομικός χαρακτήρας β. Επανόρθωση και αναδιανομή γ. Ελαστικότητα / διαπραγμάτευση δ. Πολιτικός μετασχηματισμός Κοινωνικό κεκτημένο
2. Συνταγματική κατοχύρωση Το Σύνταγμα της Βαϊμάρης Τα ελλ.Σ. 1925 και 1927 Το ισχύον Σ. Επιχειρηματολογία σχετικά με περιεχόμενο α. Υπέρ ή κατά της Ελευθερίας ; β. Νομιμοποίηση ή αναξιοπιστία πολιτείας ; γ. Δικαστική ελεγξιμότητα
3. Πολιτειολογικές αφετηρίες Από το φιλελεύθερο στο κοινωνικό κράτος δικαίου Αυτορυθμιστική λογική ή επιμεριστικός λόγος Ο μετασχηματισμός της δημοκρατίας Η κρίση του κοινωνικού κράτους
4. Κράτος πρόνοιας α. Ορολογικά β. Περιοδολόγηση - 1883 - 1914 (κοινωνικής ασφάλισης, ασθένειας, γήρατος, ατυχημάτων) - 1914 - 1940 (επέκταση στην ανεργία) - 1950 (ασφάλιση αυτοαπασχολούμενων)