Αρχεία Τύποι αρχείων

Τι θέλω να απαντήσω Τι είναι τα αρχεία; Πώς διαχειρίζομαι τα αρχεία στα Windows; Είναι όλα τα αρχεία όμοια; Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι αρχείων; Πώς ταξινομούνται τα αρχεία; Πώς δημιουργώ ένα φάκελο; Είναι όλοι οι φάκελοι ίδιοι; Ποια είναι η ιεράρχηση των αρχείων; Τι μπορώ να κάνω με τα αρχεία ή τους φακέλους; Πώς μπορώ να αναζητήσω ένα αρχείο; Πώς δημιουργώ τη συντόμευση ενός αρχείου ή φακέλου;

Διαχείριση και οργάνωση αρχείων και φακέλων Το σημαντικότερο μέλημα των χρηστών. Κάθε χρήστης θέλει να εντοπίζει και να οργανώνει τα αρχεία του εύκολα και γρήγορα. Γίνεται στο παράθυρο ‘Ο υπολογιστής μου’. Ο σκληρός δίσκος περιέχει χιλιάδες αρχεία και θα επικρατούσε χάος αν δεν ταξινομούνταν. Σημαντικό για κάθε χρήστη είναι να γνωρίζει τους σκληρούς δίσκους του, πώς ονομάζονται, το χώρο που διαθέτουν και πώς μπορεί να τους οργανώνει ανάλογα με τις ανάγκες του.

Πώς διαχειρίζομαι τα αρχεία στα Windows; Στο παράθυρο του υπολογιστή υπάρχει το πλαίσιο εργασίας με διάφορες πληροφορίες για το μέγεθος και τη δημιουργία των αρχείων. Όλοι οι υπο-φάκελοι ελέγχονται από το φάκελο ‘Ο Υπολογιστής μου’.

Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι αρχείων; 2 ομάδες: Εκτελέσιμα αρχεία ή προγράμματα (.exe): Περιέχουν εντολές με τις οποίες ο υπολογιστής εκτελεί εργασίες. Αρχεία δεδομένων. Ονοματολογία αρχείων: Καινοτομία τελευταίων εκδόσεων των Windows είναι η υποστήριξη ονομάτων μέχρι και 255 χαρακτήρων. Επίσης επιτρέπονται ειδικοί χαρακτήρες, όπως !,. κ.ά. Επέκταση αρχείου (file extension): Το τμήμα που ακολουθεί την τελεία (μετά το όνομα του αρχείου) δίνει πληροφορίες για τον τύπο του αρχείου και διαφέρει από εφαρμογή σε εφαρμογή. Π.χ. .txt, .doc. Εμφάνιση της επέκτασης αρχείου: Παράθυρο/Εργαλεία/επιλογές φακέλων/ ‘Hide extension for known file types ’, εάν θέλουμε να μην φαίνονται.

Είδη αρχείων Εκτελέσιμα αρχεία εφαρμογών .exe Εικόνα .bmp .gif .jpg .tif Κείμενο .doc .txt* .pdf Παρουσίαση .ppt Λογιστικα φύλλα .xls Παγκόσμιος Ιστός .html* .htm* Ασυμπίεστο βίντεο .avi Συμπιεσμένο βίντεο .mpeg Ήχος .mp3 .wav Βάσεις δεδομένων .mbd Αρχεία Windows .tmp .dll Συμπιεσμένα αρχεία .zip .rar *=αρχεία απλού κειμένου, επεξεργασία με οποιονδήποτε επεξεργαστή κειμένου

Είδη αρχείων Αρχεία PDF: Διατηρούν τη μορφοποίησή τους σε οποιοδήποτε ΛΣ (PC, Macintosh, Sun, κ.ά.). Ανοίγουν με το Adobe Acrobat που διατίθεται δωρεάν. Δημοφιλή προγράμματα για την επεξεργασία γραφικών: Adobe Photoshop Paint Shop Pro Corel Draw. Δημοφιλή προγράμματα ήχου και βίντεο: Windows Media Player. Real Player (Real Networks). iTunes (Apple).

Είδη αρχείων Αρχεία Windows: .tmp: προσωρινά αρχεία που δημιουργεί το ΛΣ. Βρίσκονται στο: C:\Windows\Temp. Πρέπει περιοδικά να σβήνονται. Αρχεία των Windows που δεν επιδέχονται αλλαγή: .dll .drv .sys

Διαχείρηση αρχείων Ιεραρχική δομή: Ο πιο αποδοτικός τρόπος, θεωρητικά και πρακτικά, για την αναζήτηση αντικειμένου σε ομοειδή αντικείμενα. Χρήση: υπολογιστές, ιστότοπους, κ.ά. Γενεαλογικό δέντρο, κορμός δέντρου.

C Λογοτεχνία Ποίηση Θέατρο Μυθιστόρημα Σύγχρονη Αρχαία Όμηρος Σιμωνίδης Ευρωπαϊκή Ιλιάδα Οδύσσεια Αμερικανική Γερμανική Αγγλική Paul Celan Die Niemandsrose

Πώς ταξινομούνται τα αρχεία; Οι εφαρμογές είναι προτιμότερο να βρίσκονται σε ξεχωριστό φάκελο από τα προσωπικά αρχεία. Κάθε εφαρμογή είναι προτιμότερο να έχει το δικό της φάκελο. Κατά την εγκατάσταση εφαρμογών δημιουργούνται αυτόματα φάκελοι για την κάθε εφαρμογή αλλά κάποιες φορές πρέπει να τον ορίσουμε εμείς. Δημιουργούμε φακέλους σε οποιοδήποτε μέρος του σκληρού C ή D.

Τα εικονίδια των Windows Εικονίδια συστήματος Εικονίδιο φακέλου Συντόμευσεις προγραμμάτων Εικονίδιο αρχείου Συντόμευση εκτυπωτή

Πώς δημιουργώ ένα φάκελο; Δημιουργία φακέλου: Επιφάνεια εργασίας / Δεξί κλικ / Δημιουργία / Φάκελος ‘Η Τα αρχεία μου / Αρχείο / Δημιουργία / Φάκελος.

Είναι όλοι οι φάκελοι ίδιοι; 6 πρότυπα: Έγγραφα, εικόνες, άλμπουμ φωτογραφιών, μουσική, μουσικός καλλιτέχνης, άλμπουμ μουσικής. Το προεπιλεγμένο είναι ‘έγγραφα’. Για να αλλάξουμε το πρότυπο: Δεξί κλικ στο φάκελο / Ιδιότητες / Προσαρμογή. Επιλέξτε ένα φάκελο και αλλάξτε την προσαρμογή για να δείτε τι συμβαίνει. Μπορείτε να αλλάξετε το εικονίδιο ή την εικόνα του φακέλου. Παρατηρήστε πώς αλλάζουν οι επιλογές στο πλαίσιο εργασίας.

Ποια είναι η ιεράρχηση των αρχείων; Windows: Επιφάνεια εργασίας: είναι ο πρώτος φάκελος και ακολουθούν: Τα έγγραφά μου. Ο υπολογιστής μου. Θέσεις δικτύου. Κάδος ανακύκλωσης.

Πώς μπορώ να αναζητήσω ένα αρχείο; Παράθυρο / Αναζήτηση Για εικόνα, βίντεο, επιλέγουμε και γράφουμε όνομα. Για αναζήτηση σε συγκεκριμένο φάκελο: δεξί κλικ στο φάκελο / αναζήτηση (ψάχνει στο συγκεκριμένο φάκελο). Για αναζήτηση αρχείου, πληκτρολογούμε το όνομά του. Για συγκεκριμένη αναζήτηση *.doc: αναζητά τη συγκεκριμένη επέκταση. Μ?α: αναζητά μια φράση που περιέχει το γράμμα ‘Μ’ στην αρχή και το γράμμα ‘α’ στο τέλος. Μα*: αναζητά μια φράση που αρχίζει με το ‘Μα’. *μα: Αναζητά μια φράση που τελειώνει με το ‘μα’.

Πώς δημιουργώ τη συντόμευση ενός αρχείου ή φακέλου; Συντόμευση: ένα μικρό αρχείο που περιέχει ένα δείκτη προς ένα φάκελο, αρχείο ή πρόγραμμα στον υπολογιστή. Όταν διαγράφουμε τη συντόμευση, διαγράφουμε το δείκτη και όχι το αρχείο. Δημιουργία: Για διαφορετικούς φακέλους: Επεξεργασία / Αντιγραφή. Στο νέο φάκελο Επεξεργασία / Επικόλληση συντόμευσης. Για τον ίδιο φάκελο: Δεξί κλικ/δημιουργία συντόμευσης. Για επιφάνεια εργασίας: Δεξί κλικ> Αποστολή στην επιφάνεια εργασίας. Με τον οδηγό από Νέα >Συντόμευση.

Πώς συμπιέζω ένα αρχείο; Η τεχνολογία που επιτρέπει τη σμίκρυνση του μεγέθους ενός αρχείου. Τα Windows περιέχουν ήδη εγκατεστημένο λογισμικό συμπίεσης. Τα συμπιεσμένα αρχεία έχουν επέκταση .rar ή .zip Το αρχείο που προκύπτει λέγεται αρχείο αρχειοθέτησης (archive file) που είναι ένα νέο αρχείο με δικό του όνομα. Με την αποσυμπίεση (extraction) τα αρχεία επανέρχονται στην αρχική τους κατάσταση.

Πώς συμπιέζω ένα αρχείο; Για φάκελο: Δεξί κλικ στο φάκελο ή αρχείο / Αποστολή προς συμπιεσμένα. Για αρχεία: επιλογή των αρχείων με Ctrl και μετά δεξί κλικ / Αποστολή προς συμπιεσμένα. Αποσυμπίεση: Αρχείο / Εξαγωγή όλων / δηλώνουμε το φάκελο αποσυμπίεσης.

Άσκηση askisi.ppt powerpoint.exe Omiros.doc word.exe elitis.wav Οργανώστε σε φακέλους και υπο-φακέλους τα παρακάτω: (Π.χ. φάκελος ‘Προγράμματα’ / υπο-φάκελος ‘Επεξεργασία κειμένου’ / αρχείο ‘word.exe’. askisi.ppt powerpoint.exe Omiros.doc word.exe elitis.wav aksion_esti.txt elitis.avi eleni.pdf elitis.gif schubert.mp3 mozart.mpeg.

Αιχμαλώτιση εικόνων Print Screen: αντιγράφει ολόκληρη την οθόνη. Alt+Print Screen: Αντιγράφει μόνο το ενεργό παράθυρο.

Σημειωματάριο Απλός διορθωτής κειμένου. Δημιουργεί και διαβάζει αρχεία .txt. Έχει όριο χωρητικότητας 64ΚΒ. Τα αρχεία του μπορούν να ανοίξουν σε άλλα προγράμματα.

Πώς χρησιμοποιώ τους εκτυπωτές; Επιλέγω ένα εκτυπωτή: Ορισμός προεπιλεγμένου με δεξί κλικ στον εκτυπωτή. Εκτύπωση δοκιμαστικής σελίδας: δεξί κλικ σε εκτυπωτή / Ιδιότητες. Εκκίνηση εκτυπωτή: Από το μενού της εφαρμογής. Επιλογή αρχείου από τον εξερευνητή / δεξί κλικ / εκτύπωση. Συνημμένο αρχείο: δεξί κλικ στο αρχείο / εκτύπωση.

Πώς αλλάζω εκτυπωτή; Για να επιλέξουμε έναν άλλο εκτυπωτή ως τον προεπιλεγμένο εκτυπωτή: Δεξί κλικ στο εικονίδιο του νέου εκτυπωτή / ‘ορισμός εκτυπωτή ως προεπιλεγμένου’.

Διακοπή εκτύπωσης Για προσωρινή διακοπή: Για ακύρωση: Από την ουρά εκτύπωσης, επιλέγουμε ‘προσωρινή διακοπή εκτύπωσης’. Για ακύρωση: Aπό πλαίσιο εργασίας επιλέγουμε το εικoνίδιο του εγγράφου και πατάμε το πλήκτρο ‘delete’. Για ακύρωση πολλών εγγράφων: Επιλέγουμε τα έγραφα κρατώντας πατημένο το πλήκτρο ‘Ctrl’ και μετά πατάμε το πλήκτρο ‘delete’. Αν το έγγραφο έχει ήδη σταλεί στον εκτυπωτή: Αδειάζουμε τις σελίδες του τροφοδότη χαριού.

Εγκατάσταση οδηγού εκτυπωτή Επιλογή 1: Αυτόματη εγκατάσταση από το DVD. Επιλογή 2: Έναρξη / εκτυπωτές / προσθήκη εκτυπωτή.

Βοηθητικά προγράμματα Ιοί υπολογιστών

Βοηθητικά προγράμματα (utilities) Είναι προγράμματα που: επεκτείνουν, ενισχύουν, προσθέτουν νέες δυνατότητες στο ΛΣ. Δημοφιλέστερα προγράμματα: Συμπίεση αρχείων. Anti-virus. Διαχείριση δίσκου. Προστασία οθόνης.

Εφεδρικά αντίγραφα Δεν είναι απαραίτητο να γίνει για όλο το ΛΣ. Ευκολότερη είναι η οργάνωση των προσωπικών αρχείων σε φακέλους. Εύχρηστα μέσα εφεδρικών αντιγράφων: CD-R, 700MB. DVD-R, 4.7GB. Εξωτερικοί σκληροί.

Ιοί υπολογιστών (1) Ειδικά προγράμματα φτιαγμένα για εκτέλεση χωρίς την άδεια του χρήστη. Σκοπός τους είναι να προξενήσουν βλάβες στη λειτουργία του υπολογιστή. Εγκαθίστανται στο σκληρό δίσκο ή στη μνήμη του υπολογιστή. Η προσβολή από ιό προέρχεται από: Δισκέττα. Μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Προγράμματα από διαδίκτυο. Προγράμματα από CD ή DVD.

Ιοί υπολογιστών (2) Χαρακτηριστικά ιών: Ανεπιθύμητες ενέργειες: Αναπαράγουν τον εαυτό τους και μεταβάλλουν το λογισμικό που προσβάλλουν αντιγράφοντας διαφορετικό κώδικα σε αυτό. Το λογισμικό που προσβάλλεται αποκτά τα χαρακτηριστικά του ιού. Ανεπιθύμητες ενέργειες: Καταστροφή εγγράφων και αρχείων. Διαγραφή αρχείων. Διαμόρφωση όλου του δίσκου. Μείωση ταχύτητας του υπολογιστή.

Ιοί υπολογιστών (3) Κατηγορίες ιών: Δούρειοι ίπποι (trojan horses): επιδρούν στην ασφάλεια του υπολογιστή. Δεν αντιγράφουν τον εαυτό τους αλλά καταστρέφουν αρχεία. Σκουλήκια (worms): δικτυακοί ιοί που πολλαπλασιάζουν τον εαυτό τους και απασχολούν όσο περισσότερους πόρους του δικτύου, ώσπου να είναι ανίκανο για λειτουργία. Ιοί (viruses): προσάρτηση του κώδικά τους σε αρχεία και πολλαπλασιασμού του με αποτέλεσμα διόγκωση αρχείων. Για να πολλαπλασιαστεί ένα ιός πρέπει να μπορεί να εκτελέσει κώδικα και να γράψει στη μνήμη. Για το λόγο αυτό πολλοί ιοί προσαρτούνται σε εκτελέσιμα αρχεία νόμιμων προγραμμάτων. Ανοίγοντας το πρόγραμμα ανοίγει και ο κώδικας του ιού.

Προστασία από ιούς (1) Είναι προτιμότερο να αποφεύγονται τα παρακάτω: ‘Κατέβασμα’ αρχείων άγνωστης προέλευσης από το διαδίκτυο. Άνοιγμα συνημμένων η προέλευση των οποίων μας είναι άγνωστη. Η εγκατάσταση προγραμμάτων από CD-RΟΜ άγνωστης προέλευσης. Η εκτέλεση προγραμμάτων που δεν γνωρίζουμε.

Προστασία από ιούς (2) Εγκατάσταση προγραμμάτων προστασίας antivirus: Π.χ. AVG, Kaspersky, Komodo, Avira, ZoneAlarm, κτλ. Σημαντικές ενέργειες είναι: Η ενημέρωση του προγράμματος για τους καινούριους ιούς (update now) και ο περιοδικός έλεγχος του υπολογιστή για ιούς (scan compute Προστασία αντιπυρικής ζώνης (firewall): Τείχος που προστατεύει από εισχώρηση ιών στον υπολογιστή. Η αντιπυρική ζώνη τοποθετείται ανάμεσα στον υπολογιστή ή το δίκτυο και στο διαδίκτυο. Ελέγχει τα δεδομένα που μπαινοβγαίνουν. Ξεκινά αυτόματα με την έναρξη του υπολογιστή.

Firewall Όταν ο χρήστης επισκέπτεται μια ιστοσελίδα: Το πρόγραμμα κρατά στη μνήμη στοιχεία. Αν εντοπίσει κατέβασμα αρχείων που δεν σχετίζονται με τα στοιχεία που έχει, δεν επιτρέπει το κατέβασμα ή ρωτά τον χρήστη. Γνωστά προγράμματα: ZoneAlarm.

Προστασία πληροφοριών Διάφορα επίπεδα ασφάλειας: Κωδικοί πρόσβασης προσωπικών υπολογιστών. Control panel > User accounts Κωδικοί πρόσβασης δικτύων.

Πώς δημιουργώ αντίγραφα ασφαλείας; Σε δεύτερους σκληρούς, CD, DVD-R, USB δίσκους, κ.τ.λ. Είναι σημαντικό να χρησιμοποιούνται φορητά μέσα, ώστε να τα μεταφέρουμε σε άλλο χώρο φύλαξης.

Πώς εγκαθιστώ μια εφαρμογή; Αρχεία .exe σε CD-ROM ή DVD-ROM. Το αρχείο εγκαθιστά την εφαρμογή στο σκληρό δίσκο και τη συντόμευσή της στην επιφάνεια εργασίας. Κάποιες εφαρμογές αρχίζουν αυτόματα την εγκατάσταση. Απεγκατάσταση: Είτε διατίθεται από την εταιρεία μαζί με το πρόγραμμα εγκατάστασης. Βρίσκεται στο μενού ‘Προγράμματα’. Είτε γίνεται μέσω της επιλογής ‘Προσθαφαίρεση προγραμμάτων’ στον ‘Πίνακα Ελέγχου’.

Δραστηριότητα Θέλω να στείλω ένα φάκελο με φωτογραφίες και κείμενα σε μια φίλη μου στην Αθήνα. Τι πρέπει να κάνω; Να μαζέψω το υλικό. Να το οργανώσω σε ομάδες. Να το συμπιέσω. Να γράψω το μήνυμα. Να επισυνάψω το αρχείο. Να στείλω το μήνυμα.