TO ΦΕΟΥΔΑΡΧΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

Feodum (fr. FEHU=ΖΩΑ, got. FAIHU= χρήμα, ιδιοκτησία). FEUDALISM, FEODALITE, FEUDALISMUS (Χρησιμοποιείται τον 17ο αιώνα) Αρχαιότερο FEVUM (10ος αι.) FEODALIS (από τον 11ο αι.)

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Abels, Richard. Feudalism. 2010. Bouchard, Constance Brittain. “Strong of Body, Brave and Noble”: Chivalry and Society in Medieval France. Ithaca, NY: Cornell University Press, 1998 Brown, Elizabeth A. R. “The Tyranny of a Construct: Feudalism and Historians of Medieval Europe.” American Historical Review 79 (1974): 1063–1088.

ΟΙ ΑΠΑΡΧΕΣ ΤΟΠΟΣ : Σημερινή Γαλλία (μεταξύ Ρήνου και Loire) ΧΡΟΝΟΣ : α’ μισό 8ου αι. (Εποχή Μεροβιγγείων) ΥΠΟΤΕΛΕΙΑ BENEFICIUM ΦΕΟΥΔΑΡΧΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

ΟΙ ΑΠΑΡΧΕΣ ΥΠΟΤΕΛΕΙΑ Υπήρχε η συνήθεια ένας ελεύθερος να τίθεται υπό την προστασία ενός δυνατότερου (από τη Ρωμαϊκή Εποχή) Ο Potens προστατεύει και συντηρεί τον Vassus O Vassus οφείλει πίστη και στρατιωτική υπηρεσία στον Potens Δυναστικοί πόλεμοι ανάπτυξη του θεσμού Γενική ανασφάλεια της υποτέλειας επί Οργανική αδυναμία κράτους Μεροβιγγείων

ΟΙ ΑΠΑΡΧΕΣ BENEFICIUM Παραχώρηση γης έναντι μικρής συμβολικής εισφοράς Precaria data : ο potens παραχωρεί την επικαρπία εφ’ όρου ζωής αλλά διατηρεί την κυριότητα Precaria oblata : ο vassus παραχωρεί τη γή του στον potens αλλά διατηρεί την επικαρπία εφ’ όρου ζωής Precaria remuneratoria : Συνδυασμός I και ΙΙ. O vassus παραχωρεί τη γή του και κρατά την επικαρπία ενώ ταυτόχρονα ο potens παραχωρεί μια άλλη έκταση της οποίας εξακολουθεί να έχει την κυριότητα

Η έκταση γης που προσφέρεται στον υποτελή ΤΟ ΦΕΟΥΔΟ Η έκταση γης που προσφέρεται στον υποτελή Μέχρι τον 9ο αι. ονομάζεται Beneficium : Δεν κληρονομείται Είναι αδιαίρετο και δεν πωλείται Η γη ανήκει αποκλειστικά στον κύριο που κατέχει και την κυριότητα και την επικαρπία Σε περίπτωση θανάτου του φεουδάρχη η έκταση γης επέστρεφε στον κύριο ο οποίος είχε το δικαίωμα να επιλέξει άλλο υποτελή

ΤΟ ΦΕΟΥΔΟ Από τον 9ο αι. και μετά ονομάζεται Feudum : Με την συγκατάθεση του άρχοντα το φέουδο μπορεί να πουληθεί Υποφεουδοποίηση : ο κύριος παραχωρεί μέρος της έκτασης του σε πολλούς υποτελείς  πολλαπλή υποτέλεια Το φέουδο κληρονομείται από τον απόγονο του φεουδάρχη, μόνο δια μέσου του κυρίου.

Ο Επικυρίαρχος προσφέρει το φέουδο ΦΕΟΥΔΑΡΧΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Μέχρι τον 8ο αι. : Παραχώρηση εκτάσεων γης και στρατιωτική συνδρομή Ο Επικυρίαρχος προσφέρει το φέουδο Ο Φεουδάρχης υποχρεώνεται να συνδράμει συμβουλευτικά και στρατιωτικά όταν του ζητηθεί

Εμφάνιση ενός τελετουργικού εκχώρησης του φέουδου : Homagium ΦΕΟΥΔΑΡΧΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Από τον 9ο αι : οι φεουδαρχικές σχέσεις γίνονται πιο προσωπικές Εμφάνιση ενός τελετουργικού εκχώρησης του φέουδου : Homagium O Βασσάλος γονατιστός μπροστά στον κύριό του απαγγέλει τον όρκο πίστης ότι θα είναι ο άνθρωπός του Ο Φεουδάρχης δεχόταν τον όρκο πίστης, του φιλούσε το χέρι, τον ονόμαζε ακόλουθο του και του έδινε ένα αντικείμενο στα χέρια του ως σύμβολο της παραχώρησης γης  investitura

ΦΕΟΥΔΑΡΧΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ O Φεουδάρχης : Προστατεύει και συντηρεί τον υποτελή του και την οικογένειά του Προσφέρει τροφή και στέγη Προστατεύει τον υποτελή του σε περιόδους αστάθειας Καθορίζει ο ίδιος τις εισφορές που του οφείλει ο υποτελής Επιβαρύνει τον υποτελή με έκτακτες εισφορές (σε ειδικές περιπτώσεις)

ΦΕΟΥΔΑΡΧΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Ο Υποτελής : Καλλιεργεί την έκταση του φεουδάρχη και του οφείλει μερίδιο της παραγωγής Αποτελεί μέλος του συμβουλίου του φεουδάρχη και προσφέρει τις συμβουλές του Ακολουθεί στη μάχη τον κύριό του Εξοφλεί όλες τις υποχρεώσεις και τις αγγαρείες Φορολογείται επιπλέον σε έκτακτες περιπτώσεις

ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΥΠΟΤΕΛΕΙΑ Από τον 11ο αι. έχουμε υποτελείς που δίνουν όρκο πίστης σε περισσότερους φεουδάρχες Πρόκληση ρευστής και περίπλοκης κατάστασης δεσμών Συνεχείς διασπάσεις και αναδιατάξεις στις χωροδεσποτείες Δημιουργία μιας ιεραρχίας των φεουδαρχικών υποχρεώσεων Λίζιος φεουδάρχης: ανώτερος φεουδάρχης (αυτός που έχει το μεγαλύτερο φέουδο ή αυτός με τον οποίο έχουν την πιο πολύχρονη φεουδαρχική σχέση)

ΕΚΧΡΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΦΕΟΥΔΟΥ Από 11ο αι. και 12ο αι. : πληθυσμιακή αύξηση Επάνδρωση του στρατού με μισθοφόρους Η στρατιωτική υπηρεσία αν και είναι ακόμα υποχρεωτική, δεν τηρείται  Σπάει ένας βασικός κρίκος των φεουδαρχικών σχέσεων Η στρατιωτική υποχρέωση γίνεται εξαγοράσιμη : μέσον πλουτισμού των φεουδαρχών