Επιχειρησιακή Στρατηγική Τμήμα Διοίκησης των Επιχειρήσεων / Γρεβενά Εξάμηνο: Ζ Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος

Στρατηγική Αρχαία Ελλάδα Στρατός + Άγω “Leaders establish the vision for the future and set the strate gy for getting there; they cause change. They motivate and inspire others to go in the right direction and they, along with everyone else, sacrifice to get there.” John Kotter Στρατηγική Αρχαία Ελλάδα Στρατός + Άγω Στόχος Δημιουργία διατηρήσιμου ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος έναντι του αντιπάλου 1.Εισαγωγή. 1.1.Έννοια Στρατηγικής Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Τμήμα Διοίκησης των Επιχειρήσεων / Γρεβενά Εξάμηνο: Ζ

Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Εμφάνιση των όρων «Στρατηγικό Μάνατζμεντ» και «Επιχειρησιακή Στρατηγική» στην δεκαετία του 1960. Πρώτες θεωρητικές προσεγγίσεις: Alfred Chandler (Strategy & Structure, 1962) Kenneth Andrews (Business Policy, 1965), (The concept of corporate strategy,1971) Igor Ansoff (Corporate strategy, 1965) 1.1.Έννοια Στρατηγικής. Σύντομη ιστορική ανασκόπηση Ταχεία διάδοση του όρου «Επιχειρησιακή στρατηγική» στην δεκαετία 1980 μέσω του καθηγητή Michael Porter. Πρώτα βασικά υποδείγματα στρατηγικής: Υπόδειγμα των «πέντε δυνάμεων» Υπόδειγμα της «αλυσίδας αξίας» Σημαντικά συγγράμματα: Porter (Corporate strategy) Porter (Competitive Advantage) Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Τμήμα Διοίκησης των Επιχειρήσεων / Γρεβενά Εξάμηνο: Ζ

Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Άλλα υποδείγματα που έχουν αναπτυχθεί στην διάρκεια του χρόνου: Υπόδειγμα στρατηγικών αλλαγών. Υπόδειγμα ανασχεδιασμού επιχειρήσεων. Υπόδειγμα της στρατηγικής των Γαλάζιων Ωκεανών. Υπόδειγμα συν-ανταγωνισμού. Υπόδειγμα Ιαπωνικού μοντέλου στρατηγικής «7S». Υπόδειγμα στρατηγικής καινοτομίας. 1.1.Έννοια Στρατηγικής. Σύντομη ιστορική ανασκόπηση Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Τμήμα Διοίκησης των Επιχειρήσεων / Γρεβενά Εξάμηνο: Ζ

Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Βασική έννοια. «Η στρατηγική μιας εταιρείας συνίσταται στις ανταγωνιστικές κινήσεις και τις επιχειρηματικές προσεγγίσεις που εφαρμόζουν οι υπεύθυνοι διαχείρισης για την ανάπτυξη της επιχείρησης, την προσέλκυση και την ικανοποίηση των πελατών, τον επιτυχή ανταγωνισμό, τη διεξαγωγή των λειτουργιών και την επίτευξη των επιδιωκόμενων επιπέδων οργανωτικής απόδοσης.» Τα διευθυντικά στελέχη πρέπει να δώσουν με ικανοποιητικό τρόπο απαντήσεις στα 3 παρακάτω ερωτήματα: Ποιά είναι η τρέχουσα κατάσταση της επιχείρησης; Πώς πρέπει να εξελιχθεί η επιχείρηση; Με ποιόν τρόπο πρέπει να εξελιχθεί; Η πρώτη ερώτηση ωθεί τα διοικητικά στελέχη να αξιολογήσουν : τις συνθήκες και τις ανταγωνιστικές πιέσεις του κλάδου, την τρέχουσα απόδοση και τη θέση της εταιρείας στην αγορά, τα δυνατά σημεία όσον αφορά στους πόρους και τις δυνατότητές της, τις ανταγωνιστικές αδυναμίες της. 1.2.Τί είναι Στρατηγική; Σημαντικότητα Στρατηγικής Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Τμήμα Διοίκησης των Επιχειρήσεων / Γρεβενά Εξάμηνο: Ζ

Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Η δεύτερη ερώτηση πιέζει τα διοικητικά στελέχη να κάνουν επιλογές σχετικά με : την κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθήσει, τις νέες ή διαφορετικές ομάδες πελατών, τις ανάγκες που πρέπει να επιχειρήσει να ικανοποιήσει, τις θέσεις στην αγορά που πρέπει να οριοθετήσει. Η τρίτη ερώτηση προκαλεί τα διοικητικά στελέχη να διαμορφώσουν και υλοποιήσουν : μια στρατηγική προκειμένου να προσανατολιστεί η εταιρεία στην επιδιωκόμενη κατεύθυνση, και αναπτύξουν την επιχειρηματική δραστηριότητα της εταιρείας βελτιώνοντας ταυτόχρονα την χρηματοοικονομική της απόδοση και την απόδοση στην αγορά. 1.2.Τί είναι Στρατηγική; Σημαντικότητα Στρατηγικής Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Τμήμα Διοίκησης των Επιχειρήσεων / Γρεβενά Εξάμηνο: Ζ

Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Η απόκτηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος είναι σημαντικό στοιχείο για την πραγματοποίηση μιας δημιουργικής και ξεχωριστής στρατηγικής. Όσο πιο διαρκές και βιώσιμο είναι το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα τόσο πιο αποτελεσματική είναι η άσκηση της συγκεκριμένης στρατηγικής και τόσο πιο υψηλά τα μελλοντικά επίπεδα κερδοφορίας της επιχείρησης. Σκοπός επομένως είναι η απόκτηση διαρκούς ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος στα πλαίσια της αγοράς. Έννοια διαρκούς ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος: «Επιτυγχάνεται διαρκές ανταγωνιστικό πλεονέκτημα όταν ένας σημαντικός αριθμός αγοραστών προτιμά τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες της επιχείρησης έναντι των προϊόντων ή των υπηρεσιών των ανταγωνιστών και όταν η βάση της εν λόγω προτίμησης έχει διαρκή χαρακτήρα.» 4 βασικές στρατηγικές προσεγγίσεις για την δημιουργία διαρκούς ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος: ηγεσία κόστους στον κλάδο. (π.χ. επίτευξη χαμηλότερου κόστους σε σχέση με ανταγωνιστές) ηγεσία λόγω διαφοροποίησης προϊόντος. (π.χ. διαφοροποιημένο προϊόν, ανώτερη ποιότητα) εστίαση σε περιορισμένο τμήμα αγοράς και εξειδίκευση στην εξυπηρέτηση ιδιαίτερων αναγκών και προτιμήσεων) ανάπτυξη τεχνογνωσίας. (π.χ. τεχνολογική καινοτομία που δεν μπορεί να αντιγραφεί από τους ανταγωνιστές) 1.3. Στρατηγική και αναζήτηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος. Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Τμήμα Διοίκησης των Επιχειρήσεων / Γρεβενά Εξάμηνο: Ζ

Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Ο επιτυχημένος σχεδιασμός στρατηγικής απαιτεί την προηγούμενη αναζήτηση των ενεργειών που κρίνονται απαραίτητες προκειμένου να αποτυπωθούν τα βέλτιστα αποτελέσματα. Σχηματική αποτύπωση: Ενέργειες που θα οδηγήσουν την εταιρεία σε περισσότερες πωλήσεις , μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς, μέσω χαμηλότερων τιμών, υψηλότερης ποιότητας κ.α. Ενέργειες που θα διαφοροποιήσουν τα έσοδα και τα κέρδη της εταιρείας με την είσοδο της σε νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες Ενέργειες που ανταποκρίνονται στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς και σε εξωτερικούς παράγοντες. Πρότυπο ενεργειών και επιχειρηματικών προσεγγίσεων που καθορίζουν τη στρατηγική μιας εταιρείας 1.4. Στρατηγική. Προσδιορισμός της στρατηγικής. Τι πρέπει να αναζητείται. Ενέργειες που δυναμώνουν τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και διορθώνουν τα ανταγωνιστικά μειονεκτήματα Ενέργειες εισόδου σε νέες αγορές ή ενέργειες εξόδου από υφιστάμενες αγορές. Ενέργειες που χρησιμοποιούνται στη διοίκηση των τμημάτων Έρευνας και Ανάπτυξης, παραγωγής κ.τ.λ. Ενέργειες εκμετάλλευσης των ευκαιριών και υπεράσπισης της εταιρείας απέναντι σε εξωτερικές απειλές. Ενέργειες που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα μέσω στρατηγικών συμμαχιών. Ενέργειες που ενισχύουν μέσω εξαγορών ή συγχωνεύσεων τη θέση και την ανταγωνιστικότητα της εταιρείας στην αγορά. Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Τμήμα Διοίκησης των Επιχειρήσεων / Γρεβενά Εξάμηνο: Ζ

Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Η στρατηγική που ακολουθείται από μία εταιρεία τελεί πάντα υπό εξέλιξη. Οι μεταβαλλόμενες συνθήκες και οι συνεχιζόμενες απόπειρες της διοίκησης για στρατηγική βελτίωση προκαλούν την εξέλιξη της στρατηγικής της εταιρείας με το πέρασμα του χρόνου. Η κατάσταση αυτή καθιστά το έργο της διαμόρφωσης της στρατηγικής ένα εξελισσόμενο έργο και όχι ένα στατικό γεγονός. Η τρέχουσα στρατηγική μιας εταιρείας είναι πάντοτε προσωρινή και υπό δοκιμή. Οι νέες ιδέες βελτίωσης της διοίκησης , οι μεταβαλλόμενες συνθήκες του κλάδου, οι μακροοικονομικές μεταβολές αλλά και σωρεία άλλων μεταβολών που η διοίκηση θεωρεί ότι δικαιολογούν προσαρμογές, οδηγούν στην διαρκεί μεταβολή της υλοποιούμενης στρατηγικής. Απαραίτητο επομένως στοιχείο μιας επιτυχημένης στρατηγικής, είναι η διαρκείς αναζήτηση των στοιχείων που επιδρούν στην κερδοφορία και η προσαρμογή στις νέες συνθήκες. 1.5. Στρατηγική. Εξελισσόμενη διαδικασία στο πέρασμα του χρόνου. Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Τμήμα Διοίκησης των Επιχειρήσεων / Γρεβενά Εξάμηνο: Ζ

Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Η εξελισσόμενη φύση της στρατηγικής σημαίνει ότι η τυπική στρατηγική μια εταιρείας είναι συνδυασμός: προληπτικών δράσεων και αντιδράσεων σε απροσδόκητες εξελίξεις και συνθήκες αγοράς. Το μεγαλύτερο τμήμα της τρέχουσας στρατηγικής πηγάζει από δράσεις που είχαν ξεκινήσει κατά το παρελθόν. Τα διοικητικά στελέχη μεταβάλλουν προληπτικά κάποια πτυχή της στρατηγικής τους καθώς τίθενται στην διάθεσή τους νέα δεδομένα όσον αφορά στο ποια μέρη της στρατηγικής έχουν λειτουργήσει επιτυχώς και ποια όχι. Το τμήμα αυτό του σχεδίου δράσης θεωρείται προληπτικό. Επίσης τα διοικητικά στελέχη είναι διατεθειμένα να τροποποιήσουν όλα τα προληπτικά στοιχεία στρατηγικής σε περίπτωση απροσδόκητων εξελίξεων. Μέρος της στρατηγικής μιας εταιρείας διαμορφώνεται στην πορεία και όχι στην έναρξη της στρατηγικής. Οι προσαρμοστικές αυτές ρυθμίσεις διαμορφώνουν τα στοιχεία της στρατηγικής που λειτουργούν αντιδραστικά. 1.5. Στρατηγική. Προληπτική δράση ή αντίδραση; Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Τμήμα Διοίκησης των Επιχειρήσεων / Γρεβενά Εξάμηνο: Ζ

Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Σχηματική αναπαράσταση: Εγκαταλελειμμένα στοιχεία στρατηγικής Προληπτικά στοιχεία στρατηγικής Προηγούμενη εκδοχή της στρατηγικής της εταιρείας Τρέχουσα στρατηγική της εταιρείας 1.5. Στρατηγική. Προληπτική δράση ή αντίδραση; Νέες πρωτοβουλίες και διατηρούμενα στοιχεία από προηγούμενες περιόδους Αντιδράσεις προσαρμογής και μεταβαλλόμενες συνθήκες Αντιδραστικά στοιχεία στρατηγικής Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Τμήμα Διοίκησης των Επιχειρήσεων / Γρεβενά Εξάμηνο: Ζ

Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Μεταξύ των εναλλακτικών επιχειρηματικών σχεδίων οι διοικήσεις πρέπει να επιλέγουν αυτά που περιλαμβάνουν διαφανείς διαδικασίες. Οι διαδικασίες αυτές πρέπει να είναι σε θέση να επιτύχουν στην δοκιμασία του ηθικού ελέγχου. Η νομιμότητα στο πλαίσιο των ενεργειών δεν συνεπάγεται υποχρεωτικά και την δεοντολογική τους φύση. Δεοντολογική θεωρείται μια στρατηγική όταν οι ενέργειές της ανταποκρίνονται στα δεοντολογικά πρότυπα, επιτυγχάνουν στη δοκιμασία του ηθικού ελέγχου, είναι διαφανείς, δεν είναι ύποπτες, δεν είναι παράλογες, δεν είναι επιζήμιες για τρίτους και δεν είναι άσκοπα επιβλαβείς για το περιβάλλον. Για να χαρακτηριστεί μια στρατηγική ως δεοντολογική θα πρέπει: οι δράσεις και συμπεριφορές να μην ξεπερνούν τα όρια του πρέπει. η διοίκηση να εκπληρώνει τα δεοντολογικά της καθήκοντα προς όλους τους εμπλεκομένους. (ιδιοκτήτες, εργαζομένους, πελάτες, προμηθευτές κ.α.) Πολλές από τις στρατηγικές δράσεις εμπίπτουν σε μία γκρίζα περιοχή. 1.6. Στρατηγική. O ηθικός έλεγχος. Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Τμήμα Διοίκησης των Επιχειρήσεων / Γρεβενά Εξάμηνο: Ζ

Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Παραδείγματα γκρίζων περιοχών στρατηγικών δράσεων: έμπορος ο οποίος μεταπουλά προϊόντα, για την παραγωγή των οποίων χρησιμοποιούνται ως εργατικό δυναμικό παιδιά, δεν ακολουθούνται τα ανάλογα μέτρα ασφαλείας, δεν υπάρχει ορθή αντιμισθία κ.α. φαρμακοβιομηχανίες οι οποίες χρεώνουν με διαφορετικό τρόπο το προϊόν τους στις διάφορες χώρες στις οποίες απευθύνονται. επιχειρήσεις οι οποίες δεν εκπληρώνουν την εταιρική κοινωνική τους ευθύνη όσον αφορά την αποκατάσταση ή την παροχή αντισταθμισμάτων σε δράσεις που προκαλούν καταστροφή στο φυσικό περιβάλλον. Τα ανώτερα διοικητικά στελέχη που έχουν ισχυρές ηθικές πεποιθήσεις: απαγορεύουν την επιδίωξη ηθικά αμφισβητήσιμων επιχειρηματικών ευκαιριών, εμμένουν στην άποψη ότι όλες οι πτυχές της εταιρικής στρατηγικής πρέπει να αντικατοπτρίζουν υψηλά ηθικά πρότυπα. καθιστούν σαφές ότι το εταιρικό προσωπικό οφείλει να ενεργεί με ακεραιότητα και να εφαρμόζει τους ανάλογους ελέγχους. επιβάλλουν κανόνες δεοντολογικής συμπεριφοράς. παρέχουν καθοδήγηση στους εργαζομένους σχετικά με τις γκρίζες περιοχές. 1.6. Στρατηγική. Γκρίζες περιοχές. Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Τμήμα Διοίκησης των Επιχειρήσεων / Γρεβενά Εξάμηνο: Ζ

Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Το επιχειρηματικό μοντέλο μιας εταιρείας εξηγεί το σκεπτικό των λόγων για τους οποίους η επιχειρηματική προσέγγιση και η στρατηγική της θα αποδειχθούν κερδοφόρες. Απούσης της ικανότητας απόδοσης ικανοποιητικής κερδοφορίας, η στρατηγική δεν είναι βιώσιμη και η επιβίωση της επιχείρησης τελεί υπό αμφισβήτηση. Το επιχειρηματικό μοντέλο αποτελεί το σενάριο της διοίκησης. Υποδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο θα παραχθούν τα έσοδα και τεκμηριώνει το γιατί η στρατηγική μπορεί να προσδώσει αξία στους πελάτες κατά επικερδή τρόπο. Το σενάριο αυτό απαντά στα εξής ερωτήματα: Γιατί η στρατηγική είναι σε θέση να παράγει κέρδος; Πώς θα αποκτήσει έσοδα η επιχείρηση; Θα είναι τα έσοδα αυτά αρκετά για την κάλυψη των λειτουργικών εξόδων; Θα αναγνωρίσουν οι πελάτες ικανή αξία σε ότι κάνει η εταιρεία για χάρη τους προκειμένου να αποφασίσουν να καταβάλλουν μια τιμή με ικανοποιητικό κέρδος για την επιχείρηση; 1.6. Στρατηγική και Επιχειρηματικό μοντέλο. Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Τμήμα Διοίκησης των Επιχειρήσεων / Γρεβενά Εξάμηνο: Ζ

Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Μια επιτυχημένη στρατηγική διακρίνεται από μία άλλη ημιτελή ή ατελή στρατηγική με την χρήση των εξής ερωτημάτων: Πόσο καλά ανταποκρίνεται η στρατηγική στην κατάσταση της εταιρείας; Συμβάλει η στρατηγική στην επίτευξη διαρκούς ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος για την εταιρεία; Οδηγεί σε καλύτερο επίπεδο απόδοσης της εταιρείας; Γιατί είναι σημαντική η διαμόρφωση και η υλοποίηση της στρατηγικής; Είναι επιτακτική ανάγκη, τα διοικητικά στελέχη να καθορίσουν προληπτικά ή να διαμορφώσουν τον τρόπο με τον οποίο θα διεξαχθεί η επιχειρηματική δραστηριότητα. Μια σαφής και αιτιολογημένη στρατηγική είναι η συνταγή της διοίκησης , ο χάρτης πορείας της διοίκησης και της εταιρείας για την επίτευξη ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος, το σχέδιο δράσης για την ικανοποίηση των πελατών και τη βελτίωση της χρηματοοικονομικής απόδοσης. Μια επιχείρηση που εστιάζει στη στρατηγική έχει περισσότερες πιθανότητες να καταστεί ισχυρός τελικός παίκτης στην αγορά συγκριτικά με μία επιχείρηση η διοίκηση της οποίας αντιμετωπίζει τη στρατηγική ως δευτερεύουσας σημασίας και θέτει προτεραιότητες σε άλλους τομείς. Η κινητοποίηση του συνόλου των πόρων μιας εταιρείας σε μία συνολική ομαδική προσπάθεια, επιτρέπει μια εταιρεία να δραστηριοποιείται με πλήρη ισχύ. 1.7. Επιτυχής Στρατηγική. Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Τμήμα Διοίκησης των Επιχειρήσεων / Γρεβενά Εξάμηνο: Ζ

Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Γενικά οι ανταγωνιστές μιας εταιρείας γνωρίζουν τις ίδιες βασικές έννοιες, τεχνικές και προσεγγίσεις με την εταιρεία που ανταγωνίζονται και είναι σε θέση να τις ακολουθήσουν. Η διαφορά έγκειται στη σχετική σχολαστικότητα και αυτοπειθαρχία με την οποία αναπτύσσουν και υλοποιούν τις στρατηγικές για το μέλλον. 1.7. Επιτυχής Στρατηγική. Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Τμήμα Διοίκησης των Επιχειρήσεων / Γρεβενά Εξάμηνο: Ζ

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ. ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ. Καθηγητής: Καλογερίδης Νικόλαος Τμήμα Διοίκησης των Επιχειρήσεων / Γρεβενά Εξάμηνο: Ζ