ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΣΜΩΝ ΤΩΝ ΤΟΞΙΝΩΝ

Επιδράσεις των μηχανισμών των τοξινών: Αυτοί οι μηχανισμοί μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε τρεις ομάδες: 1. Επιλεκτικές χημικές επιδράσεις. 2. Μη ειδικές χημικές επιδράσεις. 3. Ειδικές τοξικές επιδράσεις.

Επιλεκτικές χημικές επιδράσεις: Όταν χημικές ουσίες κάτω από τη θανατηφόρο δόση και σε συγκεκριμένες συγκεντρώσεις βρεθούν σε σημεία στόχους του οργανισμού εκδηλώνουν την τοξικότητα τους.

Μη ειδικές χημικές επιδράσεις: Μερικές χημικές ουσίες δεν επιδρούν τοξικά σε συγκεκριμένα όργανα και ιστούς, αλλά σε εκτεταμένο βαθμό, σε όλο το σώμα. Για παράδειγμα, ισχυρά οξέα και βάσεις είναι ικανά να καταστρέψουν όλα τα κύτταρα, γεγονός που βασίζεται στη μετουσίωση και κατακρήμνιση των πρωτεΐνων στις κυτταρικές μεμβράνες.

Ειδικές τοξικές επιδράσεις: Οι ειδικές τοξικές επιδράσεις κατηγοριοποιούνται σε τρεις ομάδες, τη μεταλλαξιγένεση, την καρκινογένεση και τη τερατογένεση.

Μεταλλαξεογένεση: Η διαδικασία αλλαγών στην αλληλουχία του DNA στη περιοχή ενός γονιδίου. (Gene- locus mutation) Τοξικές ουσίες που δημιουργούν διαφοροποιήσεις στο γενετικό υλικό ονομάζονται γενετικές τοξίνες. Πολλές γενετικές ασθένειες στους ανθρώπους έχουν προκληθεί σαν αποτέλεσμα αλλαγών στη δομή του DNA και στη δομή ή στον αριθμό των χρωμοσωμάτων.

Καρκινογένεση: Ως καρκινογένεση ορίζεται η μη φυσιολογική ανάπτυξη και αύξηση των κυττάρων του οργανισμού. Καρκινογόνες ονομάζονται οι ουσίες που προκαλούν καρκινογένεση. Παράγοντες που προκαλούν ή ευνοούν την καρκινογένεση είναι : χημικοί (χημικές ουσίες), φυσικοί (ακτινοβολίες) ή βιολογικοί (ιοί). Ιστορικά, διάφοροι τύποι χημικών έχουν ανακαλυφθεί σε μελέτες με την πρόκληση καρκινογένεσης. Οι καρκινογόνες ουσίες μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε δύο ομάδες: τις γονιδιοτοξικές και τις επιγενετικές ουσίες.

Γονιδιοτοξικές & Επιγενετικές ουσίες. Οι γονιδιοτοξικές ουσίες δρούν αποτελεσματικά ακόμη και μετά από μια εκθεσή του οργανισμού σε αυτές και δρουν συσσωρευτικά στο γενετικό υλικό προκαλώντας βλάβη στον άνθρωπο. Τα επιγενετικά καρκινογόνα δεν αντιδούν με το γονιδιακό υλικό αλλά δρούν μέσω άλλων μηχανισμών. Χρειάζονται συχνή έκθεση του οργανισμού σε αυτά και προκαλούν ανωμαλίες, ορμονικές διαταρραχές και τραυματισμούς στους ιστούς.

Τερατογένεση: Ο όρος περιλαμβάνει τόσο τις ανωμαλίες περί τη διάπλαση όσο και τις μεταβολικές ή φυσιολογικές δυσλειτουργίες ή αλλαγές στην ψυχολογία και τη συμπεριφορά του νεογνού από τη γέννηση μέχρι και την εφηβεία.