ΜΑΘΗΜΑ 7Ο
Τραυματική εγκεφαλική βλάβη Προσβάλει γνωστικές λειτουργίες σε μεγάλο εύρος όπως την προσοχή, τη μνήμη και την ικανότητα διαχείρισης πόρων που καλείται εκτελεστικό σύστημα. Τρεις γενικές διαγνωστικές κατηγορίες κρανιο-εγκεφαλικών κακώσεων Υπολειμματική γνωστική βλάβη χωρίς γλωσσική δυσλειτουργία. Αποδιοργανωμένη γλώσσα, δευτεροπαθής στις γνωστικές βλάβες. Κυρίαρχη ειδική γλωσσική διαταραχή ή αφασία. Άρα οι ΚΕΚ μπορεί να προκαλέσουν αφασία ή γλωσσικές δυσκολίες.
Εγκεφαλικό τραύμα Βασικά αίτια Ατυχήματα με οχήματα Πτώσεις Διαπροσωπική βία Ο εγκέφαλος μπορεί να τραυματιστεί χωρίς να βλαφθεί το κρανίο. Οι ΚΕΚ έχουν ταξινομηθεί ευρέως ανάλογα με το αν το κρανίο χτυπηθεί, αν οι μήνιγγες σχισθούν ή παραβιασθεί ο φλοιός. Διάκριση μεταξύ ανοιχτών και κλειστών εγκεφαλικών βλαβών. Οι μηχανισμοί της βλάβης ποικίλουν αρκετά.
Η κλειστή εγκεφαλική βλάβη είναι μια κοινή μορφή τραύματος στους αστικούς πληθυσμούς. Υπάρχουν βλάβες επιτάχυνσης και βλάβες χωρίς επιτάχυνση. Οι δεύτερες είναι συνήθως λιγότερο σοβαρές από τις βλάβες επιτάχυνσης. Η έλλειψη επιτάχυνσης προκαλεί μωλωπισμό της επιφάνειας του εγκεφάλου στο σημείο της πρόσκρουσης, που καλείται τραύμα εντυπώματος.
Η γραμμική επιτάχυνση προκαλεί μώλωπες στο σημείο της πρόσκρουσης και μώλωπες σε σημείο αντίθετο από αυτό της πρόσκρουσης. Η γωνιακή επιτάχυνση από την άλλη δημιουργεί περισσότερες στροφικές δυνάμεις στον εγκέφαλο και συνήθως παράγει πιο σοβαρά τραύματα. Μετά την ΚΕΚ τις πρώτες λίγες ώρες έχουμε συσσώρευση υγρού (οίδημα) και αυξημένη ενδοκρανιακή πίεση. Λόγω της ρήξης των αιμοφόρων αγγείων , μπορούν να προκύψουν διάφορες αιμορραγίες.
Η μονάδα τραύματος Ζωτικά σημεία Αναπνευστική δίοδο IV υγρά Αναρρόφηση στοματοφάρυγγα και ρινοφάρυγγα CT Μη σταθεροποιημένος ασθενής-χειρουργείο Υποσκληρίδια αιματώματα-παροχέτευση Ομιλών ή μη ομιλών ασθενής στα επείγοντα Ο μη ομιλών αξιολογείται ως προς την κατάσταση εγρήγορσης Ο ασθενής σε εγρήγορση ή ομιλών ασθενής εξετάζεται ως προς την επίγνωση του περιβάλλοντός του.
Η απώλεια αισθήσεων ή κώμα συνήθως αποδίδεται σε διάχυτη εγκεφαλική βλάβη. Το βάθος του κώματος αποτιμάται με την Κλίμακα Κώματος της Γλασκώβης(GCS) Βαθμολογούνται το άνοιγμα των οφθαλμών, η κινητική αντίδραση και η προφορική συμπεριφορά. Η μέγιστη βαθμολογία κώματος είναι το 15. Το βάθος και η διάρκεια του κώματος είναι δείκτες της σοβαρότητας της βλάβης. Ένας ιατρικά σταθερός ασθενής με δείκτη GCS κάτω από 12 θα πρέπει να κάνει CT πριν την εγχείρηση.
Νευροψυχολογική αξιολόγηση Σε διάφορες μελέτες της Κλίμακας Νοημοσύνης Ενηλίκων σε κλειστές εγκεφαλικές βλάβες διαπιστώθηκε διακύμανση στην Κλίμακα Συνολικού Δείκτη Νοημοσύνης μεταξύ των ομάδων από 76,3 σε μια μελέτη ως 98 σε άλλη. Ένα δείγμα 263 περιπτώσεων είχαν μέσω Συνολικό Δείκτη Νοημοσύνης 83 με Προφορικό Δείκτη 85,8 και Δείκτη Επίδοσης 81,3, που είναι ενδεικτικό ενός γενικού ευρήματος ότι το τμήμα της επίδοσης έχει μεγαλύτερο έλλειμμα από το προφορικό τμήμα. Με την ανάρρωση που είναι συνήθης τα άτομα συχνά πλησιάζουν το φυσιολογικό ή μέσο Δείκτη Νοημοσύνης σε διάστημα 2 ετών.
Νευροσυμπεριφορική εξέταση γνωστικής κατάστασης Έχει σχεδιαστεί για την αξιολόγηση της νοητικής λειτουργίας σε πέντε πεδία ικανότητας (γλώσσας, κατασκευής, μνήμης, υπολογισμού και εκλογίκευσης/κρίσης). Διεξάγεται σε 20 με 30 λεπτά σε ασθενείς με γνωστικές βλάβες
Κλίμακα Γνωστικής Ικανότητας για Τραυματική Εγκεφαλική Βλάβη Περιλαμβάνει 41 υπό τεστ για την αντίληψη, τον προσανατολισμό, την οργάνωση, την ανάκληση και την εκλογίκευση. Διαρκεί από 10 ως 45 λεπτά
Σύντομο Τεστ της Εγκεφαλικής Βλάβης Είναι ένα τεστ ανίχνευσης το οποίο μπορεί να πραγματοποιηθεί στο προσκέφαλο του ασθενούς μέσα σε 20 με 30 λεπτά. Περιλαμβάνει περισσότερες υπό-δοκιμασίες για τη γλώσσα, όπως κατανόηση ανάγνωσης και κατονομασία.
Η Κλίμακα Εκτίμησης Ανικανότητας(DRS) συνδυάζει την Κλίμακα Κώματος Γλασκόβης και το FIM. Η Κλίμακα Rancho Los Amigos (RLA) είναι δημοφιλής κλίμακα αξιολόγησης της γνώσις και της συμπεριφοράς. Οι ερευνητές τη χρησιμοποιούν συχνά για να εντοπίσουν τη σοβαρότητα του ελλείμματος στους πειραματικούς συμμετέχοντες
Ηλεκτρονική αξιολόγηση και MTBI Ένα τροχαίο ατύχημα μπορεί να προκαλέσει μια ήπια τραυματική εγκεφαλική βλάβη (ΜΤΒΙ) που είναι πλήγμα στο κεφάλι το οποίο επιφέρει προσωρινή έκπτωση ή απώλεια της συνείδησης για λιγότερο από 20 λεπτά. Η κατάταξη στη (GCS) κυμαίνεται από 13 ως 15 και συνήθως δεν υπάρχουν ευρήματα στη νευροαπεικόνιση Το ΜΤΒΙ είναι κοινός κίνδυνος σε πολλά αθλήματα, όπως το ποδόσφαιρο, η πυγμαχία και το σκι. Μπορεί να οδηγήσει σε ελαφρά γνωστικά ελλείμματα γνωστά ως μεταδιασεισικό σύνδρομο.
Το μεταδιασεισικό σύνδρομο σπάνια επισύρει σοβαρές διαταραχές ομιλίας και λόγου. Ερευνητές ακολούθησαν μια διαφορετική προσέγγιση για τη μελέτη της ήπιας τραυματικής εγκεφαλικής βλάβης που ονομάζεται τα Σπορ ως Τρόπος Εργαστηριακής Αξιολόγησης. Αντί να συγκρίνονται με ομάδες ελέγχου, οι παίκτες του φούτμπολ συγκρινόταν πριν
Και μετά μια αγωνιστική σεζόν με μια 15λεπτη δοκιμασία παραδοσιακών τεστ. Στόχος ήταν η δημιουργία ενός πρωτόκολλου για το γρήγορο εντοπισμό του μεταδιασεισικού συνδρόμου και για την εκτίμηση του αν ένας παίκτης μπορεί να επιστρέψει στους αγωνιστικούς χώρους. Η πρόωρη επιστροφή στο παιχνίδι μπορεί να οδηγήσει σε κακή έκβαση γνωστή ως Σύνδρομο δεύτερου πλήγματος.
Μνήμη Ένα σύνηθες εργαλείο είναι η κλίμακα μνήμης Welchsler που περιλαμβάνει επτά υποδοκιμασίες. Το σύνολο των βαθμολογιών των υπο-δοκιμασιών ονομάζεται δείκτης μνήμης MQ.
Βραχυπρόθεσμη μνήμη και μνήμη εργασίας Υπάρχει ανεπάρκεια της χωρητικότητας της βραχυπρόθεσμης προσωρινής μνήμης σε ασθενείς με (CHI). Ένας ασθενής μπορεί να έχει μόνο έλλειμμα βραχυπρόθεσμης μνήμης 6 μήνες μετά τον τραυματισμό. Η διάρκεια της βραχυπρόθεσμης απομνημόνευσης μπορεί να μελετηθεί με μια Δοκιμασία Μνήμης Συνεχούς Αναγνώρισης .
Π.χ. παρουσιάζεται μια σειρά σκίτσων και κάποια από αυτά επαναλαμβάνονται. Καθώς εμφανίζεται κάθε σκίτσο, το υποκείμενο αναφέρει αν το σκίτσο είναι καινούριο ή παλιό. Σε μια μελέτη εφήβων με CHI διαπιστώθηκε ότι η βραχυπρόθεσμη μνήμη αναγνώρισης διαφοροποιείται ως λειτουργία της σοβαρότητας του τραύματος. Τα άτομα με ήπιες εγκεφαλικές κακώσεις είχαν επίδοση όμοια με των φυσιολογικών, ενώ τα άτομα με μέτρια ή σοβαρή κάκωση εκδήλωσαν βλάβη. Θεμελιώδη συνέπεια της εγκεφαλικής βλάβης είναι η βραδεία επεξεργασία πληροφοριών.
Δοκιμασία του Sternberg Δίνεται μια σύντομη σειρά ψηφίων που αμέσως ακολουθείται από ένα ψηφίο. Τα υποκείμενα καταδεικνύουν αν το ψηφίο αυτό υπήρχε στην προηγούμενη λίστα. Οι ερευνητές μεταβάλουν το μήκος της σειράς ψηφίων για να προσδιορίσουν την ταχύτητα ανίχνευσης. Η δοκιμασία πραγματοποιήθηκε σε άτομα με σοβαρό CHI τουλάχιστον 18 μήνες μετά τον τραυματισμό. Τα άτομα με τραύμα ήταν βραδύτερα από τα υποκείμενα ελέγχου.
Οι χρονικές περίοδοι του αρχικού σχηματισμού της μνήμης απεικονίζονται στο παρακάτω σχήμα
Μια επίσημη αξιολόγηση της οπισθόδρομης αμνησίας είναι η Συνέντευξη Αυτοβιογραφικής Μνήμης. Είναι ένα τεστ της προσωπικής απώτερης μνήμης. Είναι μια ημί-δομημένη συνέντευξη που εστιάζει σε τρεις χρονικές περιόδους της ζωής του ασθενούς. Κάθε ανάκληση μνήμης βαθμολογείται για την ποσότητα και τη ζωηρότητα των πληροφοριών. Γενικά, η μνήμη όλων για το απώτερο παρελθόν έχει κενά και ο αξιολογητής θα πρέπει να συζητήσει με μέλη της οικογένειας ή φίλους για επαλήθευση.
Μια σύντομη αξιολόγηση είναι η Δοκιμασία Προσανατολισμού και Αμνησίας Galveston. Οχτώ από τις δέκα ερωτήσεις του τεστ αξιολογούν τον προσανατολισμό, σε σχέση με τα πρόσωπα το χώρο και το χρόνο. Οι άλλες δύο από τις δέκα ερωτήσεις ζητούν από τον ασθενή να ανακαλέσει την πρώτη ανάμνηση μετά τον τραυματισμό και την τελευταία ανάμνηση μετά τον τραυματισμό.
Η ορολογία γι’ αυτή τη διάκριση ποικίλλει
Το έλλειμμα βρίσκεται στην επεισοδιακή μνήμη και όχι στη σημασιολογική. Η γνώση συγκεκριμένων γεγονότων είναι επεισοδιακή και τα πιο γενικά πεδία της αυτοβιογραφικής γνώσης καταγράφονται στη σημασιολογική μνήμη. Η αυθόρμητη σταδιακή επιστροφή των απώτερων μνημών είναι ενδεικτική της διατηρημένης αποθήκευσης και του φθαρμένου μηχανισμού ανάκλησης.
Λειτουργική μνήμη Μια ομάδα που βρισκόταν τρεις μήνες μετά τον τραυματισμό συγκρίθηκε με μια ομάδα που βρισκόταν 2 ως 8 χρόνια μετά τον τραυματισμό. Οι ασθενείς και οι συγγενείς τους συμπλήρωναν ερωτηματολόγια για αξιολόγηση της εμφάνισης των λαθών μνήμης, τις πρόσφατες λίγες εβδομάδες. Τα παρακάτω παραδείγματα μπορούν να μας βοηθήσουν στην ενασχόληση μας με τη μνήμη του ασθενούς.
Τα αποτελέσματα αντανακλούν την αστάθεια της μνήμης τους πρώτους τρεις μήνες μετά τον τραυματισμό και υποδεικνύουν ότι τα επίσημα τεστ μπορεί να μην είναι προγνωστικά της καθημερινής μνήμης . Συμπεριφορικό Τεστ Μνήμης Rivermead Μπορεί να διεξαχθεί από πιστοποιημένους λογοθεραπευτές Χρησιμοποιείται για να προβλέψει την κατάσταση της καθημερινής μνήμης.
Οι υπο-δοκιμασίες αφορούν στην μάθηση του ονόματος κάποιου, στην εύρεση ενός αντικειμένου που δε φαίνεται, την ανάκληση μιας διαδρομής και μιας σειράς ενεργειών. Περιλαμβάνει την αξιολόγηση της προοπτικής μνήμης, στην οποία ο ασθενής καλείται να θυμηθεί να κάνει κάτι σε προκαθορισμένο χρόνο (δηλ. θυμήσου να θυμηθείς). Η έρευνα υποδεικνύει ότι το τεστ είναι προγνωστικό της λειτουργικής ανεξαρτησίας στην κοινότητα.
Μνήμη και Αίσθηση Εαυτού Ποια είναι η επίδραση της αμνησίας στην αίσθηση ενός ατόμου για το ποιος είναι? Μια ζωή χωρίς επεισοδιακή μνήμη είναι ψυχολογικά έρημη. Το άτομο χάνει κομμάτια της ζωής του