IΙΣΤΟΡΙΑ ΧΟΡΟΥ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ O ΧΟΡΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ Μάθημα: IΙΣΤΟΡΙΑ ΧΟΡΟΥ-ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΛΜΠΑΝΙΔΗΣ Αναπληρωτής Καθηγητής Διάλεξη 2η O ΧΟΡΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού

Ο χορός κατά την προϊστορική εποχή Προεξέχον στοιχείο είναι ο ρυθμός Ο άνθρωπος χορεύει πριν ξεκινήσει για τη μάχη, με την ευκαιρία σημαντικών γεγονότων, θρησκευτικών γιορτών, πριν το κυνήγι, κατά τη γέννηση και το θάνατο. Προηγείται ιστορικά ο μαγικός χορός και ακολουθεί ο θρησκευτικός Βασικά σχήματα: κύκλος, ημικύκλιο Η διάρκεια οδηγεί σε έκσταση (Αναστενάρια)

ΤΑΦΙΚΟΣ ΧΟΡΟΣ

Ορολογία Όρχηση=Χορογραφία, δεν στηριζόταν στον αυτοσχεδιασμό αλλά περισσότερο σε συγκεκριμένες κινήσεις. Χορός=Εκτέλεση ελεύθερων ρυθμικών κινήσεων σύμφωνα με τη μουσική και τους στίχους Ορχηστοδάσκαλος=δάσκαλος χορού Προορχηστήρ=πρωτοχορευτής, κυβερνήτης Κεχορευκώς=γνώστης του χορού, μορφωμένος

Ορολογία Φοραί = Σύνολο κινήσεων Σχήματα = Διάφοροι χορευτικοί σχηματισμοί (κύκλος, τόξο, λαβύρινθος) Δείξεις = Εκφραστικές κινήσεις χεριών, κεφαλής, προσώπου. Μονοχορία= Ατομικός χορός Διχορία= Χορός σε ζευγάρια Πολυχορία=Ομαδικός χορός

ΧΟΡΟΣ - ΟΡΧΗΣΗ Πλάτων (Όρχηση -θείον δώρημα, Αχόρευτος απαίδευτος.Μέσο έκφρασης συναισθημάτων ) ΣΩΚΡΑΤΗΣ (Παμμερής άσκηση) ΞΕΝΟΦΩΝ (Ελεύθερο μέσο συμμετρικής ανάπτυξης σώματος) ΑΘΗΝΑΙΟΣ (Εκπαίδευση των νέων στο χορό με δημόσια δαπάνη) Χορός= Παναρμόνιο μέσο αγωγής γιατί καλλιεργεί την ψυχή, εξασκεί το σώμα και τέρπει τους θεατές (Λουκιανός)

Ο Χορός στην Εκπαίδευση Απόψεις Συμπλήρωμα σωματικής άσκησης Μέσο παιδαγωγικό και μέσο πολεμικής προετοιμασίας Συμβάλλει στη δημιουργία «καλού» Μέσο συμμετρικής σωματικής ανάπτυξης Ο χορός εξασφαλίζει και το «τερπνόν» και το «χρήσιμον» Προσφέρει ευκαμψία και δύναμη

Εκμάθηση Χορού

ΠΟΤΕ ΧΟΡΕΥΑΝ ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ? Στις θρησκευτικές –λατρευτικές εκδηλώσεις Στην καθημερινότητά τους (συμπόσια, γάμοι, κηδείες) Στο θέατρο Στην περίοδο της εκπαίδευσης Στην προετοιμασία του πολέμου Για μαγικούς – θεραπευτικούς λόγος

ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΧΟΡΩΝ Από τις κινήσεις χορευτών (Επαγκωνισμός, Βίβασις) Από τον τόπο καταγωγής του χορού (Κρητικός, Καρυάτις) Από τους στίχους του τραγουδιού (Άνθεμα, βουκολιασμός) Από τον ήχο του οργάνου (γίγγρα, συρβηνέων χορός) Από το σκοπό της αναπαράστασης μέσω του χορού (χορός αρκούδας, χορός χοίρων, Γέρανος) Από το όνομα του ευρετή (Πυρρίχιος χορός)

ΠΟΛΕΜΙΚΟΙ ΧΟΡΟΙ Χορός των Κουρήτων (ενόπλιος χορός με φωνές και κτυπήματα στις γιορτές του Δία) Πρύλη (Ενόπλιος επιτύμβιος χορός) Πυρρίχιος χορός (Ενόπλια μιμική άσκηση του πολέμου με επιθετικές και αμυντικές κινήσεις, στροβιλισμούς, γονατίσματα και όλα τα τεχνάσματα της μάχης. Γυμνοπαιδιαί (Χορεύονταν στη Σπάρτη προς τιμήν του Απόλλωνα όπου γυμνοί οι χορευτές μιμούνταν τις κινήσεις της μάχης

Ο ΠΥΡΡΙΧΙΟΣ ΧΟΡΟΣ ΤΩΝ ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΩΝ

ΕΙΡΗΝΙΚΟΙ ΧΟΡΟΙ Θρησκευτικοί χοροί (Γέρανος, Παιάνας, Ιεράκειο, Παρθένεια) Λατρευτικοί-Εκστατικοί Χοροί (Διονυσιακοί χοροί, επιλήνιος χορός) Θεατρικοί χοροί (ΤΡΑΓΩΔΙΑ-Διθύραμβος & Εμμέλεια, ΚΩΜΩΔΙΑ-Κόρδακας, ΣΑΤΥΡΙΚΟ ΔΡΑΜΑ- Σίκκινις) Γαμήλιοι χοροί (Υμέναιος) Χοροί συμποσίων Χοροί πένθους Υπόρχημα (= συνδυασμός χορού και παντομίμας)

Ζωόμορφοι χοροί Φορούσαν μάσκες για να: Αποκτήσουν τις ιδιότητες του ζώου Τιμήσουν το ιερό ζώο κάποιας θεότητας Να αυξήσουν τη γονιμότητα ενός κατοικιδίου

ΧΟΡΟΣ ΑΝΑΜΙΞ

ΧΟΡΟΣ ΚΑΡΥΑΤΙΔΩΝ

ΥΜΕΝΑΙΟΣ ΓΕΡΑΝΟΣ

Συνύπαρξη χορευτικών διαγωνισμών και γυμνικών αγώνων Δήλια ή Απολλώνια Μεγάλα Παναθήναια Αδριάνεια Εφέσσου Ελευθέρια Λάρισσας

Τα αρχαιότερα έπαθλα των χορευτικών αγώνων

Διαγωνισμός μονοχορίας