Κεφάλαιο 3: Ανταγωνιστικό Περιβάλλον, Οργανωσιακή Κουλτούρα Δρ. Α. Ραφαηλίδης Τμ. Διοίκησης Επιχειρήσεων (Πάτρα) ΤΕΙ Δυτ. Ελλάδας Κεφάλαιο 3: Ανταγωνιστικό Περιβάλλον, Οργανωσιακή Κουλτούρα
Κοινωνικό - Πολιτιστικό Πελάτες Ανταγωνιστές Προμηθευτές Προσφορά Εργασίας Κρατικός Μηχανισμός Τεχνολογικό Οικονομικό Νομικό - Πολιτικό Κοινωνικό - Πολιτιστικό Διεθνές 2. Εξωτερικό Περιβάλλον Μάκρο: οι συνολικές συνθήκες και τάσεις στις κοινωνίες στις οποίες επιχειρεί ένας οργανισμός Μίκρο: συγκεκριμένα στοιχεία εξωτερικού περιβάλλοντος, με τα οποία έρχεται σε επαφή ένας οργανισμός
3. Εξωτερικό Περιβάλλον – Xerox Πελάτες Ανταγωνιστές: AT&T Du Pont Sun Microsystems DoD Τεχνολογικό: Έξυπνα αντιγραφικά Ρομποτική Επεξεργαστές κειμένου Έγχρωμα αντιγραφικά Οικονομικό: Ρευστότητα κεφαλαιαγορών Μεγέθυνση τομέα υπηρεσιών Χαμηλός πληθωρισμός ΗΠΑ & ανεργία Μικρή οικονομική προοπτική Νομικό – Πολιτικό: Διπλ. Ευρεσιτεχνιών Εμπορικοί Περιορισμοί Απελευθέρωση Χρηματοοικονομικών Αγορών Κοινωνικό – Πολιτιστικό: Εμπλοκή εργαζομένων Παγκοσμιοποίηση μάνατζερς Οικιακή χρήση μηχανημάτων Ηλικιωμένοι πελάτες-εργαζόμενοι Διεθνές: Fuji – Xerox Rank – Xerox Xerox – Canada Διεθνής Ανταγωνισμός 3. Εξωτερικό Περιβάλλον – Xerox
4. Μικρο – Εξωτερικό Περιβάλλον Πελάτες: Άτομα και οργανισμοί που αγοράζουν τα προϊόντα/υπηρεσίες ενός οργανισμού Ανταγωνιστές (βλ. επόμενη): Οργανισμοί που προσφέρουν, ή είναι πολύ πιθανό να προσφέρουν, παρόμοια προϊόντα/υπηρεσίες Προμηθευτές: Οργανισμοί και άτομα που παρέχουν τους πόρους που χρειάζεται ένας οργανισμός για να επιχειρεί Προσφορά Εργασίας: Άτομα που δυνητικά θα μπορούσαν να εργασθούν για έναν συγκεκριμένο οργανισμό (κ. Drake) Κρατικός Μηχανισμός: Προσφέρει υπηρεσίες και παρακολουθεί τη συμμόρφωση με νόμους και κανονισμούς
5. Αναζητώντας Πληροφορίες για Ανταγωνιστές Εμπορικές Βάσεις Δεδομένων (π.χ. ICAP) Εξειδικευμένες Δημοσιεύσεις Δημοσιεύματα γενικού ή περισσότερο ειδικού Τύπου Αγγελίες προσφοράς θέσεων εργασίας (και πρακτική «ψευδών» αγγελιών) Δημοσιευμένες μελέτες έρευνας αγοράς Αναφορές χρηματιστηρίου Εμπορικές εκθέσεις Δημοσιευόμενα στοιχεία οργανισμών Διαφημίσεις Προσωπικές επαφές Πίσω στην προηγούμενη
6. Ανάλυση Συνθηκών Περιβάλλοντος Σχέση οργανισμού με το περιβάλλον του: Υπόδειγμα οικολογίας Πληθυσμού (Population Ecology, ή Φυσικής Επιλογής) Υπόδειγμα εξάρτησης από Πόρους (Resource Dependence)
7. Χαρακτηριστικά Περιβάλλοντος Περιβαλλοντική Αβεβαιότητα (βλ. επόμενη) Πολυπλοκότητα Δυναμισμός Περιβαλλοντική «Χωρητικότητα» (Champion Spark Plug Co.)
8. Αξιολόγηση Περιβαλλοντικής Αβεβαιότητας Πίσω στην προηγούμενη
9. Διαχείριση Στοιχείων του Περιβάλλοντος Προσαρμογή Επιρροή Μετατόπιση Πεδίων
10. Διαχείριση Στοιχείων του Περιβάλλοντος: Προσαρμογή Δημιουργία αποθεμάτων (Buffering εισροών ή/και εκροών) Εξομάλυνση (smoothing) Πρόβλεψη (forecasting) Κατανομή («δελτιοποίηση», rationing, π.χ. θέσεις σε μεταπτυχιακά, αποτυχία ΙΚΕΑ)
11. Διαχείριση Στοιχείων του Περιβάλλοντος: Επιρροή Διαφήμιση και δημόσιες σχέσεις Διεύρυνση ορίων (boundary spanning) Πολιτική προσλήψεων (στελέχη ανταγωνιστών που έχουν ξεκινήσει στην ΙΒΜ) Διαπραγμάτευση συμβάσεων Συν – επιλογή (Co – opting) Στρατηγικές συμμαχίες (Toys ‘R’ Us και McDonald’s) Εμπορικοί – επιχειρηματικοί σύνδεσμοι (Σ.Ε.Β., εμπορικός σύλλογος, σύνδεσμος εμπόρων κεντρικής λαχαναγοράς κλπ.) Πολιτική δραστηριότητα
12. Διαχείριση Στοιχείων του Περιβάλλοντος: Μετατόπιση Πλήρης μετατόπιση πεδίου ανταγωνισμού (έξοδος από προϊόν, υπηρεσία, αγορά, γεωγραφική περιοχή) Αλλαγές στο μίγμα προϊόντων/υπηρεσιών ή είσοδος σε νέες περιοχές/τομείς (π.χ. Acmat στον αμίαντο, Harley Davidson)
13. Εσωτερικό Περιβάλλον: οργανωσιακή κουλτούρα Οργανωσιακή κουλτούρα: οι κοινές αξίες, υποθέσεις, πεποιθήσεις και πρότυπα που ενώνουν τα μέλη ενός οργανισμού Πως δημιουργείται η οργανωσιακή κουλτούρα; Τρεις πλευρές οργανωσιακής κουλτούρας: Κατεύθυνση Βαθμός διάχυσης Βαθμός αποδοχής Η οργανωσιακή κουλτούρα εκδηλώνεται – συνάγεται μέσα από: Συμβολισμούς (αντικείμενα, πράξεις, γεγονότα ή ιδιότητες) Αφηγήσεις Τελετουργικά
14. Εσωτερικό Περιβάλλον: οργανισμοί και ευκαιρίες
Χαρακτηριστικά Επιχειρηματικής έναντι Διοικητικής Κουλτούρας 15.Εσωτερικό Περιβάλλον: χαρακτηριστικά επιχειρηματικής vs. διοικητικής κουλτούρας Χαρακτηριστικά Επιχειρηματικής έναντι Διοικητικής Κουλτούρας Διάσταση Επιχειρηματική Κουλτούρα Διοικητική Κουλτούρα Στρατηγικός Προσανατολισμός Οδηγείται από ευκαιρίες Οδηγείται από τον έλεγχο πόρων Δέσμευση για επιδίωξη ευκαιριών Ριζική αλλαγή σε σύντομο διάστημα Σταδιακή και αργή αλλαγή Δέσμευση πόρων Πολλαπλών σταδίων, με ελαχιστοποίηση έκθεσης σε κάθε στάδιο Μοναδικό στάδιο, πλήρης δέσμευση βασισμένη σε μοναδική απόφαση Έλεγχος πόρων Χρήση εξωτερικής βοήθειας Ιδιοκτησία απαιτούμενων πόρων Διοικητική δομή Λίγα επίπεδα, έμφαση στην άτυπη επικοινωνία Πολλαπλά επίπεδα, έμφαση στην επικοινωνία μέσω ιεραρχίας Η κουλτούρα μπορεί να αποτελεί κοινό χαρακτηριστικό ολόκληρων κλάδων: μακρο – κουλτούρα
16. Αλλαγή Οργανωσιακής Κουλτούρας Πέντε βήματα: Ανακάλυψη – διαπίστωση πραγματικών προτύπων Διάρθρωση νέων κατευθύνσεων Εγκαθίδρυση νέων προτύπων Εντοπισμός κενών Κλείσιμο κενών Αλλαγή οργανωσιακής κουλτούρας από ηγέτη: Πείθει τα μέλη του οργανισμού ότι υπάρχει ή ότι επέρχεται κρίση συγκεκριμένης φύσης Επικοινωνεί το όραμά του που περιγράφει τη νέα κατεύθυνση ή στρατηγική του οργανισμού Δίνει κίνητρα ώστε άλλοι να αναλάβουν τα ηνία υλοποίησης του νέου οράματος