EIΔΗ ΚΥΤΤΑΡΙΚΩΝ ΒΛΑΒΩΝ Ή ΕΚΦΥΛΙΣΕΩΝ Ατροφία Θολερή εξοίδηση Κενοτοπιώδης εκφύλιση Λίπωση Υαλοειδής εκφύλιση Κερατινοειδής εκφύλιση Βλεννώδης εκφύλιση Χρωστικές εναποθέσεις

ΑΤΡΟΦΙΑ Ατροφία καλείται η σμίκρυνση ενός οργάνου ή ενός ιστού. Οφείλεται στην ελάττωση είτε του μεγέθους είτε του αριθμού των κυττάρων ή στο συνδυασμό και των δύο.

ΑΤΡΟΦΙΑ Η ατροφία δυνατόν να είναι: Φυσιολογική Από υποστροφή Από πίεση Από ανενεργησία Παθολογική Από κυκλοφορικά αίτια Από ασιτία

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗΣ ΤΟΥ ΥΔΑΤΟΣ Μπορούν να εκδηλωθούν: Ως θολερά εξοίδηση του κυτταροπλάσματος Ως κενοτοπιώδης εκφύλιση αυτού

Ή ΠΑΡΕΓΧΥΜΑΤΩΔΗΣ ΕΚΦΥΛΙΣΗ ΘΟΛΕΡΑ ΕΞΟΙΔΗΣΗ Ή ΠΑΡΕΓΧΥΜΑΤΩΔΗΣ ΕΚΦΥΛΙΣΗ Οφείλεται σε είσοδο ύδατος μέσα στο πρωτόπλασμα λόγω έλλειψης οξυγόνου (έλλειψη οξυγόνου → βλάβη της ΑΤΡ → βλάβη κυτταρικής μεμβράνης → μεμβράνη περισσότερο διαβατή στο ύδωρ) Επανορθώσιμη διαταραχή του μηχανισμού ανταλλαγής του ύδατος

ΚΕΝΟΤΟΠΙΩΔΗΣ ΕΚΦΥΛΙΣΗ Μεγαλοκενοτοπιώδης (διόγκωση κυττάρου – μεγάλα κενοτόπια) Αίτια: Κυρίως υποκαλιαιμία ή και έλλειψη οξυγόνου Μικροκενοτοπιώδης (διόγκωση κυττάρου – μικρά κενοτόπια) Αίτιο: Μετά από χορήγηση σακχάρου σε άτομα με καταπληξία

ΛΙΠΩΣΗ Διάμεση λίπωση (=αύξηση του λίπους στο διάμεσο ιστό με μεταβολή των συνδετικών κυττάρων σε λιποκύτταρα) Αίτια: Καταστροφή του παρεγχύματος του οργάνου, παχυσαρκία κ.λπ. Λίπωση του παρεγχύματος ή λιπώδης εκφύλιση (=παρουσία εντός του πρωτοπλάσματος λίπους υπό μορφή σταγονιδίων) Αίτια: Συσσώρευση εντός του πρωτοπλάσματος τριγλυκεριδίων λόγω αυξημένης προσκομιδής, ελαττωμένη αξιοποίηση λιπών, αυξημένη ενδοκυτταρική σύνθεση λιπιδίων, έλλειψη λιποτρόπων ουσιών

ΥΑΛΟΕΙΔΗΣ ΕΚΦΥΛΙΣΗ Η σύνθεση και εναπόθεση στο διάμεσο ιστό ή και εντός των κυττάρων υαλίνης (υαλοειδούς) Υαλίνη (ή υαλοειδές) = Μάζες διάφορης χημικής σύστασης, άμορφες, ομοιογενείς και στίλβουσες, οι οποίες με την ηωσίνη χρωματίζονται ερυθρές ή ροδόχροες 3 είδη υαλίνης: Επιθηλιογενής Συνδετικογενής Αιματογενής

ΚΕΡΑΤΙΝΟΕΙΔΗΣ ΕΚΦΥΛΙΣΗ Η παθολογική σύνθεση και εναπόθεση κερατίνης ουσίας στο δέρμα ή τους βλεννογόνους Διακρίνεται: Παθολογική υπερκερατίνωση Λευκοπλακία Παρακεράτωση

Βλέννη = Γλυκοπρωτεϊνη (επιθηλιακή, συνδετική) Παρατηρείται σε: ΒΛΕΝΝΩΔΗΣ ΕΚΦΥΛΙΣΗ Η παθολογική υπερπαραγωγή και εναπόθεση βλέννης στους βλεννογόνους ή στο διάμεσο ιστό Βλέννη = Γλυκοπρωτεϊνη (επιθηλιακή, συνδετική) Παρατηρείται σε: Φλεγμονώδεις καταστάσεις Μυξοίδημα Καλοήθη και κακοήθη νεοπλάσματα

ΕΝΑΠΟΘΕΣΕΙΣ ΧΡΩΣΤΙΚΩΝ α) Εξωγενείς χρωστικές εναποθέσεις β) Ενδογενείς χρωστικές εναποθέσεις

ΕΞΩΓΕΝΕΙΣ ΧΡΩΣΤΙΚΕΣ ΕΝΑΠΟΘΕΣΕΙΣ α) Εναπόθεση άνθρακα (ανθράκωση) β) Εναπόθεση μολύβδου (μολυβδίαση) γ) Εναπόθεση αργύρου (αργυρίαση) δ) Εναπόθεση πυριτίου (πυριτίαση)

ΕΝΔΟΓΕΝΕΙΣ ΧΡΩΣΤΙΚΕΣ ΕΝΑΠΟΘΕΣΕΙΣ α) Εναπόθεση μελανίνης β) Ωχρόνωση (συσσώρευση ομογεντισικού οξέος) γ) Εναπόθεση σιδήρου δ) Εναπόθεση χολερυθρίνης

ΕΝΔΟΓΕΝΗΣ ΕΝΑΠΟΘΕΣΗ ΣΙΔΗΡΟΥ α) Εναπόθεση αιμοσφαιρίνης-μυοσφαιρίνης: Παρατηρείται σε μαζική και μεγάλη ενδαγγειακή αιμόλυση, σε σύνθλιψη μυικών μαζών β) Εναπόθεση αιμοσιδηρίνης (αιμοσιδήρωση): Παρατηρείται σε αιμορραγία, σε συγγενείς αιμολυτικές αναιμίες, σε επίκτητες αιμολυτικές αναιμίες, σε υπερσπληνισμό) γ) Αιμοχρωμάτωση: Οικογενής νόσος που χαρακτηρίζεται από υπέρμετρη αύξηση της απορρόφησης του σιδήρου από το έντερο και παθολογική εναπόθεσή του σε διάφορους ιστούς και όργανα

ΕΝΑΠΟΘΕΣΗ ΧΟΛΕΡΥΘΡΙΝΗΣ Ικτερος Εναπόθεση χολερυθρίνης στους διάφορους ιστούς και όργανα → Η χολερυθρίνη προέρχεται από το μεταβολισμό της αιματοειδίνης στο ΔΕΣ Διακρίνονται 3 είδη ικτέρου: Αιμολυτικός Ηπατοκυτταρικός Αποφρακτικός

Εναπόθεση αμυλοειδούς σε διάφορους ιστούς και όργανα Αμυλοειδές ΑΜΥΛΟΕΙΔΩΣΗ Εναπόθεση αμυλοειδούς σε διάφορους ιστούς και όργανα Αμυλοειδές Αμορφη, ηωσινόφιλη, εξωκυττάρια ουσία αποτελούμενη κατά 90-95% από νημάτια με παράλληλη διάταξη διαμ. 7,5 mm έκαστο, κατά 5-10% από το Ρ-συστατικό υπό μορφή ραβδίων και σε ελάχιστη ποσότητα από γλυκοζοαμινογλυκάνη

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΑΜΥΛΟΕΙΔΩΣΕΩΝ Α. Συστηματικές Συστηματική αντιδραστική (ΑΑ αμυλοείδωση) Αμυλοείδωση συνδυασμένη με Β-λεμφοκυτταρική δυσκρασία (AL αμυλοείδωση) Κληρονικές και συγγενείς αμυλοειδώσεις Γεροντική συστηματική αμυλοείδωση Β. Εντοπισμένες Μεμονωμένες προσβολές οργάνων

ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΣΤΗΝ ΑΜΥΛΟΕΙΔΩΣΗ Η εναπόθεση του αμυλοειδούς μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του όγκου του οργάνου ή σε ατροφία αυτού λόγω προσβολής των αγγείων και κατά συνέπεια διαταραχής θρέψης του από την ελλειμματική κυκλοφορία του αίματος. Συχνότερες εντοπίσεις αμυλοειδούς: Ηπαρ Νεφροί Καρδιά Σπλήνας Εγκέφαλος Αλλα όργανα (επινεφρίδια, έντερο κ.λπ.)

ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΚΥΤΤΑΡΙΚΗΣ ΑΥΞΗΣΗΣ Υπερπλασία και υπερτροφία Μετάπλαση Δυσπλασία

ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ΚΑΙ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΑ Υπερπλασία: Η αύξηση του μεγέθους ενός οργάνου ή ιστού λόγω αύξησης του αριθμού των κυττάρων Διακρίνεται σε: α) Φυσιολογική και β) Παθολογική Υπερτροφία: Η αύξηση του μεγέθους ενός οργάνου ή ιστού λόγω αύξησης του μεγέθους των κυττάρων που τον αποτελούν

ΜΕΤΑΠΛΑΣΗ Η αλλαγή του πρότυπου διαφοροποίησης ενός ιστού, δηλαδή η μετάπτωση ενός διαφοροποιημένου ιστού σε άλλον επίσης διαφοροποιημένο Παραδείγματα: Μετάπλαση του κροσσωτού αναπνευστικού επιθηλίου του βρογχικού βλεννογόνου σε πολύστοιβο πλακώδες λόγω χημικού ερεθισμού στους καπνιστές ή σε έδαφος χρόνιας βρογχίτιδας Μετάπλαση του κυλινδρικού βλεννοπαραγωγού επιθηλίου του τραχήλου της μήτρας σε πολύστοιβο πλακώδες σε χρόνιες τραχηλίτιδες

Προσβάλλονται το καλυπτικό και το αδενικό επιθήλιο ΔΥΣΠΛΑΣΙΑ Ορισμένες παθολογικές αλλοιώσεις του επιθηλιακού ιστού που χαρακτηρίζονται από υπερπλαστικές διαδικασίες σε συνδυασμό με αρχιτεκτονικές και κυτταρικές ανωμαλίες Προσβάλλονται το καλυπτικό και το αδενικό επιθήλιο Αίτια: Χρόνια ερεθίσματα διαφόρου φύσεως Χρόνιες φλεγμονές (π.χ. τραχηλίτιδα, ατροφική γαστρίτιδα, ελκώδης κολίτιδα, χολοκυστίτιδα κ.λπ.)

ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΥΣΠΛΑΣΙΑΣ Διαταραχή της στοιβάδωσης των κυτταρικών στοιχείων Κυτταρική ατυπία που αφορά σε πολυμορφία και ανισοκαρύωση των κυττάρων και σε υπερχρωμασία των πυρήνων και αύξηση των μιτώσεων Ανάλογα με τη βαρύτητα η δυσπλασία διακρίνεται σε: Ι. Ελαφρά ΙΙ. Μέτρια ΙΙΙ. Σοβαρή