Εκπαιδευτικός ΕΑΕ (ΠΕ70) Διευθύντρια Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Βόλου Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις Φωτεινή Γρηγορίου Εκπαιδευτικός ΕΑΕ (ΠΕ70) Διευθύντρια Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Βόλου Βόλος, Μάρτιος 2017

Η παρουσίαση βασίστηκε στο Εγχειρίδιο Μετάβασης: Βλάχου, Α., Σταυρούση, Π., Διδασκάλου, Ε., Γρηγορίου, Φ., Πατρίκα, Π. (2016). «Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις». Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Παιδαγωγικό Τμήμα Ειδικής Αγωγής. Βόλος: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Θεσσαλίας. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Από ένα αντίτυπο του εγχειριδίου έχει παραδοθεί σε όλα τα Ειδικά Σχολεία α/θμιας & β/θμιας Εκπαίδευσης Μαγνησίας σε όλα τα σχολεία γενικής εκπαίδευσης α/θμιας εκπαίδευσης και γυμνάσια με τμήματα ένταξης καθώς και σε όλα τα γραφεία Σχολικών Συμβούλων α/θμιας & β/θμιας Εκπαίδευσης και στο ΚΕ.ΣΥ.Π Μαγνησίας.

Ο υψηλός βαθμός επικινδυνότητας σχετίζεται: Οι μαθητές με αναπηρία αποτελούν ομάδα υψηλού κινδύνου στη διαδικασία της μετάβασης και βιώνουν αρκετές από τις αρνητικές της συνέπειες Ο υψηλός βαθμός επικινδυνότητας σχετίζεται: α) με τα ιδιαίτερα ατομικά χαρακτηριστικά β) με ευρύτερες λειτουργικές διαστάσεις του νέου σχολικού πλαισίου όπου μεταβαίνουν «Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

Αλλαγές που καλούνται να αντιμετωπίσουν σε σχέση με… Τη σχολική κοινότητα: διαφορετικό σχολικό πλαίσιο νέοι κανόνες και δομή διαφορετικά αναλυτικά προγράμματα Τους εκπαιδευτικούς: καινούριο προσωπικό μεγαλύτερος αριθμός εκπαιδευτικών Το δίκτυο φίλων και συμμαθητών: νέοι φίλοι και συμμαθητές «Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

Ενδυνάμωση ψυχικής ανθεκτικότητας Εστιάζουμε σε δύο βασικούς τομείς: α) στην ενίσχυση της αυτό-εκτίμησης β) στην ανάπτυξη της εκλαμβανόμενης προσωπικής επάρκειας των μαθητών για την αντιμετώπιση των νέων προκλήσεων και την επίλυση των πιθανών δυσκολιών «Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

Το Πρόγραμμα Μετάβασης είναι εξατομικευμένο βασίζεται στις ικανότητες και τις ανάγκες του μαθητή με αναπηρία λαμβάνει υπόψη του τη δομή του εκπαιδευτικού συστήματος περιλαμβάνει συγκεκριμένα βήματα «Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

Συμμετέχουν ο/οι μαθητής/τες το προσωπικό του σχολείου αποστολής το προσωπικό του σχολείου υποδοχής οι φορείς και υπηρεσίες που εμπλέκονται στην εκπαίδευση και υποστήριξη του μαθητή [π.χ. ΚΕ.Δ.Δ.Υ., δημόσια Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα, σχολικοί σύμβουλοι] οι γονείς ή οι κηδεμόνες του μαθητή «Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

Τα προσδοκώμενα οφέλη αφορούν Στον μαθητή με αναπηρία, γιατί τον διευκολύνει στη διαδικασία της μετάβασης μέσα από συγκεκριμένα, συστηματικά και στοχευμένα σχέδια δράσης Στο εκπαιδευτικό προσωπικό των σχολείων, γιατί αποτελεί ένα εργαλείο για την προετοιμασία του μαθητή μέσα από προτεινόμενες ενέργειες και δραστηριότητες, κατά το πέρασμά του από τη μία σχολική βαθμίδα στην άλλη «Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

Στάδια Μετάβασης προετοιμασία υλοποίηση υποστήριξη «Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

Χρονοδιάγραμμα «Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

1ο Στάδιο – προετοιμασία (Μάρτιος – Απρίλιος) υλοποίηση υποστήριξη 1ο Στάδιο – προετοιμασία (Μάρτιος – Απρίλιος) Στόχος Προετοιμασία των σχολείων αποστολής & υποδοχής Τι περιλαμβάνει Αρχική επικοινωνία σχολείων Ομάδα διαμεσολάβησης Συλλογή πληροφοριών Γονείς & Κηδεμόνες Σχεδιασμός επισκέψεων Τροποποιήσεις φυσικού περιβάλλοντος «Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

«Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

«Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

«Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

«Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

«Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

«Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

Οι τροποποιήσεις του περιβάλλοντος είναι καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχή μετάβαση μαθητή με συγκεκριμένη αναπηρία Προϋπόθεση για να χαρακτηριστεί ένας χώρος «προσβάσιμος» δεν είναι μόνο η ευκολία με την οποία μπορεί κάποιος να μπει σε αυτόν, αλλά και η δυνατότητα που του παρέχεται για αυτόνομη μετακίνηση, ασφαλή παραμονή και συμμετοχή σε όλες τις δραστηριότητες …όπου επιβάλλονται ανάλογα με την αναπηρία του μαθητή. Έχουν ως βασικό στόχο την προσβασιμότητα σχολείου και περιλαμβάνουν τροποποιήσεις στον εσωτερικό και εξωτερικό χώρο του σχολείου. «Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

2ο Στάδιο- υλοποίηση (Απρίλιος – Ιούνιος) προετοιμασία υλοποίηση υποστήριξη Στόχος Εφαρμογή εξατομικευμένου προγράμματος μετάβασης με ενεργό συμμετοχή μαθητή Τι περιλαμβάνει Προετοιμασία του μαθητή Φίλο αναφοράς (μαθητής) Πρόσωπο αναφοράς (ενήλικας) Επισκέψεις του μαθητή στο σχολείο υποδοχής 5. Ανατροφοδότηση- Αναστοχασμός Ομάδας Διαμεσολάβησης Το 2ο στάδιο αφορά την υλοποίηση του προγράμματος μετάβασης και συγκεκριμένα την εφαρμογή εξατομικευμένου προγράμματος εμπλέκοντας ενεργά τον μαθητή. Έχει σημασία να τονίσουμε ότι η υλοποίηση ξεκινά από την τελευταία τάξη του δημοτικού. Το στάδιο αυτό περιλαμβάνει 5 βήματα. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------- Σε ότι αφορά την προετοιμασία του μαθητή, υπογραμμίζουμε ότι η ενημέρωση του μαθητή ξεκινά με την έναρξη του σχολικού έτους, ανεξάρτητα από το αν έχει καθοριστεί το σχολείο υποδοχής Ο φίλος αναφοράς θα είναι ένα σημαντικό πρόσωπο για τον μαθητή για αυτό …. Εξίσου σημαντικό πρόσωπο για τον μαθητή είναι ο ενήλικας που θα αποτελεί το πρόσωπο αναφοράς. Ορίζεται ένα μέλος του προσωπικού του σχολείου υποδοχής που αναλαμβάνει την πρώτη επαφή και σχέση με τον μαθητή αν είναι εφικτό από το μόνιμο προσωπικό ώστε να υπάρχει συνέχεια και σταθερότητα και με την έναρξη της χρονιάς, Οι επισκέψεις έχουν στόχο την σταδιακή και συστηματική εξοικείωση του μαθητή με το σχολείο υποδοχής Ολοκληρώνοντας το 2ο στάδιο, η ομάδα διαμεσολάβησης υλοποιεί διαμορφωτική αξιολόγηση και συζητά τα θετικά αποτελέσματα της διαδικασίας, τις δυσκολίες που προέκυψαν και τους τρόπους αντιμετώπισής τους και τις πιθανές μελλοντικές προτάσεις Και ολοκληρώνοντας τα 5 αυτά βήματα… περνάμε στο 3ο στάδιο της υποστήριξης… «Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

«Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

«Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

«Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

Προτείνεται να γίνουν 4-5 επισκέψεις και να ξεκινήσουν από τον Απρίλιο έχοντας χρονικό ορίζοντα έως και τον Μάιο. Μέσα στο εγχειρίδιο υπάρχουν ενδεικτικές δραστηριότητες για κάθε μία από αυτές τις επισκέψεις Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στην 1η επίσκεψη ο μαθητής εξοικειώνεται με τους χώρους του σχολείου. Γίνεται υποδοχή από το πρόσωπο αναφοράς, γνωριμία με τον φίλο αναφοράς και ξενάγηση στο σχολείο. «Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

«Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

«Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

«Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

«Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

«Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

3ο Στάδιο- υποστήριξη (Σεπτέμβρης – Γενάρης) 3ο Στάδιο- υποστήριξη (Σεπτέμβρης – Γενάρης) προετοιμασία υλοποίηση υποστήριξη Στόχος Ένταξη του μαθητή στη νέα σχολική μονάδα Τι περιλαμβάνει Ενημέρωση προσωπικού Συλλογή πληροφοριών Ορισμός προσώπου αναφοράς και γνωριμία με μαθητή 4. Ανάκληση στοιχείων 5. Συμμαθητές 6. Φίλος αναφοράς 7. Ημερολόγιο για σημαντικά γεγονότα 8. Αξιολόγηση Πραγματοποιείται ενημέρωση από την ομάδα διαμεσολάβησης και τον Διευθυντή του σχολείου στο προσωπικό του σχολείου της β’ βάθμιας για το πρόγραμμα μετάβασης (διαφάνεια 30) Προκειμένου να διαμορφωθεί η εικόνα της πορείας της μετάβασης γίνεται συλλογή πληροφοριών από το προσωπικό του σχολείου, τους γονείς/ κηδεμόνες, τον ίδιο τον μαθητή, τον φίλο αναφοράς και το πρόσωπο αναφοράς (διαφάνεια 31) (διαφάνεια 32) (διαφάνεια 33) Στόχος είναι η προώθηση της κοινωνικής ένταξης του μαθητή με αναπηρία στην κουλτούρα των συνομηλίκων (διαφάνεια 34 -35-36) 6. (διαφάνεια 37) 7. Περιλαμβάνει τη συνοπτική αναφορά σε γεγονότα, σκέψεις και συναισθήματα της εβδομάδας από τον μαθητή. Γίνεται σε συνεργασία με το πρόσωπο αναφοράς και μπορεί να είναι είτε λεκτική, είτε με φωτογραφίες ή εικόνες, είτε με ηχογράφηση. 8. Στόχος της αξιολόγησης είναι η τελική αποτίμηση της διαδικασίας της μετάβασης και περιλαμβάνει την καταγραφή των θετικών και αρνητικών στοιχείων κατά την ένταξη του μαθητή, τα εμπόδια που προέκυψαν, τους τρόπους αντιμετώπισής τους και τις προτάσεις για μελλοντικό σχεδιασμό. Στη διαδικασία της τελικής αξιολόγησης συμμετέχουν όλοι οι εμπλεκόμενοι στη διαδικασία της μετάβασης. «Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

«Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

Οι πληροφορίες συλλέγονται σε δύο φάσεις: κατά τις πρώτες μέρες της νέας χρονιάς και τις τελευταίες του α τριμήνου. Οι πληροφορίες αφορούν στις σχέσεις του μαθητή, τις πιθανές αγωνίες του, τις εντυπώσεις και τα ενδιαφέροντα που απέκτησε στο σχολείο, τα συναισθήματά του, τις ενδεχόμενες δυσκολίες «Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

«Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

Περιλαμβάνει την εκ νέου περιήγηση στο σχολείο με το πρόσωπο αναφοράς και την ενθάρρυνση για ανάκληση πληροφοριών σχετικών με τον χώρο και τη λειτουργία του σχολείου. Η δράση αυτή πραγματοποιείται τις πρώτες μέρες φοίτησης στο σχολείο και μπορεί να χρησιμοποιηθεί και το λεύκωμα φωτογραφιών που δημιουργήθηκε σε προηγούμενο στάδιο. «Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

«Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

Ο μαθητής συναντάται με τον φίλο αναφοράς προκειμένου να μοιραστούν τις εμπειρίες από το σχολείο, να συζητήσουν τυχόν προβλήματα και να διευκολυνθεί η διεύρυνση του φιλικού του κύκλου. Οι επαφές των δύο μαθητών γίνονται όποτε οι ίδιοι το επιθυμούν σε διαλείμματα που έχουν συμφωνηθεί από κοινού. «Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

«Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

«Μετάβαση μαθητών με Αναπηρία από την Πρωτοβάθμια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Βήματα και Δράσεις»

Ηλεκτρονικές πηγές για τη μετάβαση μαθητών από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο στην Ελλάδα Γεωργιάδου-Καμπουρίδη Βαρβάρα: «Η μετάβαση από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο». http://fourtounis.gr/arthra/bar/bar_2.html Ελληνιάδου Έλενα: «Η μετάβαση από το δημοτικό στο γυμνάσιο». http://www.slideshare.net/elenelli/ss-11363359 Καρατζάς Ανδρέας: Πρόγραμμα μετάβασης από το Δημοτικό… στο Γυμνάσιο «Πάμε Γυμνάσιο!» https://docs.google.com/file/d/0B9OtKOplTPB3dzgxWG9oNWtLUWM/edit?pli=1 Κέντρο Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού Θήβας: «Επιμορφωτικό υλικό για τη μετάβαση μαθητών από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο» http://blogs.sch.gr/2kesypvo/archives/198

Κωτούλας Βασίλειος: «Ερωτήσεις που θα ήθελα να κάνω για το Γυμνάσιο… με τις απαντήσεις τους» https://pappanna.wordpress.com/2012/05/20/%CE%B5%CF%81%CF%89%CF%84%CE%AE%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%B8%CE%B1-%CE%AE%CE%B8%CE%B5%CE%BB%CE%B1-%CE%BD%CE%B1-%CE%BA%CE%AC%CE%BD%CF%89-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%BF-%CE%B3%CF%85/ Χαλκιά Ιωάννα: Ενημερωτικό Φυλλάδιο για μαθητές http://www.slideshare.net/ichalkia/stress-teen-inschool «Κατασκευάζοντας γέφυρες για τη μετάβαση από το δημοτικό στο γυμνάσιο: Η πιλοτική εφαρμογή στο 5ο Δ.Σ. Καρδίτσας» http://dipe.kar.sch.gr/grss/autosch/joomla15/images/%CE%9A%CF%81%CE%AE%CF%84%CE%B716%CE%9F%CE%BA%CF%8409.pdf

1ο Δ.Σ. Βροντάδων Αγίου Γεωργίου: Πρόγραμμα μετάβασης http://1dimvront.chi.sch.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=191&Itemid=123 5ο Δ.Σ. Χολαργού: Μετάβαση από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο https://docs.google.com/file/d/0B1D_8Mc85jb4eVFwZXFtQjVPWGM/edit?pli=1 Πρόγραμμα μετάβασης από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο, 1η-2η Εκπ. Περιφέρειες Κιλκίς σε συνεργασία με το ΚΕΣΥΠ https://www.slideshare.net/parispapadopouoos/ss-32414662?next_slideshow=1

Ενδεικτική βιβλιογραφία για βιωματικές ασκήσεις… Αρχοντάκη, Ζ., & Φιλίππου, Δ. (2003). 205 βιωματικές ασκήσεις για εμψύχωση ομάδων ψυχοθεραπείας, κοινωνικής εργασίας, εκπαίδευσης. Αθήνα: Καστανιώτης Μακέλη, Γ. Μ. (2009). Βιωματικές ασκήσεις για δουλειά με την ομάδα. ΥΠΕΠΘ - Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Θεσσαλίας, Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης ΚΠΕ Μακρινίτσας Τριλίβα, Σ., Αναγνωστοπούλου, Τ., & Χατζηνικολάου, Σ. (2008). Ούτε καλύτερος, ούτε χειρότερος… απλά διαφορετικός! Ασκήσεις ευαισθητοποίησης στη διαφορετικότητα για παιδιά δημοτικού και γυμνασίου. Αθήνα: GUTENBERG Χατζηχρήστου, Χ.Γ. (2011) (επιμ.). Κοινωνική και συναισθηματική αγωγή στο σχολείο: Πρόγραμμα για την προαγωγή της ψυχικής υγείας και της μάθησης στη σχολική κοινότητα. Εκπαιδευτικό υλικό ΙΙΙ- Δευτεροβάθμια εκπαίδευση . Αθήνα: Τυπωθήτω

Στοιχεία επικοινωνίας: Ευχαριστώ για την προσοχή σας Στοιχεία επικοινωνίας: fgrigoriou@uth.gr τηλ. 6937282816 Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Βόλου 2421081961