O ρόλος των μετα-νεωτερικών προσεγγίσεων της Συμβουλευτικής Σταδιοδρομίας σε μια κρίσιμη εποχή για τον κόσμο της εργασίας Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο ΕΛ.Ε.ΣΥ.Π.-ΕΟΠΠΕΠ Πανεπιστήμιο Πειραιά, 8/12/2012 *Κρίβας, Σ. & ** Καλίρης, Α. *Καθηγητής Συμβουλευτικής-Παιδαγωγικής Π.Τ.Δ.Ε., Πανεπιστήμιο Πατρών ** Σύμβουλος σταδιοδρομίας, M.Sc., υποψ. Διδάκτορας Πανεπιστημίου Αθηνών, Εκπαιδευτικός

Θεματικοί άξονες παρουσίασης Ανάγκη επανεξέτασης του θετικιστικού μοντέλου στην ανάπτυξη και συμβουλευτική της σταδιοδρομίας Συνοπτική παρουσίαση νεότερων προσεγγίσεων Πλεονεκτήματα και περιορισμοί των μετα-νεωτερικών προσεγγίσεων Το αναδυόμενο επιστημολογικό παράδειγμα Προτάσεις για τη θεωρία, την έρευνα και την πράξη της συμβουλευτικής σταδιοδρομίας

Επανεξέταση θετικιστικού μοντέλου αβεβαιότητα, μη γραμμικές σχέσεις σημαντικές αλλαγές στο μοντέλο σταδιοδρομίας και στην οργάνωση της ζωής και της εργασίας Αναγκαίες αλλαγές στη συμβουλευτική σταδιοδρομίας… Ολιστική θεώρηση του προσώπου Προβολή ποιοτικών χαρακτηριστικών Πραγματικότητα ως κοινωνική κατασκευή Έμφαση στις σημασιοδοτήσεις, στην ενδυνάμωση των πελατών και τη δράση Σύμβουλοι- «συγκατασκευαστές» σχεδιασμού ζωής

Αφηγηματική Συμβουλευτική για τη Σταδιοδρομία (Narrative Career Counseling) Η σταδιοδρομία ως κατασκευή Η σημασία της προσωπικής αφήγησης Πολλαπλές ερμηνείες για τον εαυτό και τα θέματα σταδιοδρομίας Συγκατασκευή-Αποδόμηση-Επαναδόμηση Στόχος: Πιο ικανοποιητική ταυτότητα ζωής και σταδιοδρομίας

Κοινωνιο-δυναμική Συμβουλευτική (Sociodynamic Counseling: Peavy, 1997, 2000) Κονστρουκτιβιστικό, ολιστικό μοντέλο Διερεύνηση του χώρου ζωής (life-space) του πελάτη μέσω της αφήγησης Εργασία: βασικό υποσύνολο της ύπαρξης Οι άνθρωποι δημιουργούν πολλαπλές πραγματικότητες Ο σημαντικός ρόλος του «αφηγούμενου εαυτού» Στόχος: Ο πελάτης να ανακαλύψει ποιός είναι, τι είναι, πως είναι…

Θεωρία σχεδιασμού ζωής (Life Design: Savickas, 2012. Savickas et al Δια βίου μοντέλο συμβουλευτικής σταδιοδρομίας Κατασκευή και συγκατασκευή σταδιοδρομίας μέσα από ποικίλες ιστορίες του πελάτη Στόχος: Η διευκόλυνση στο σχεδιασμό ζωής..όχι μόνο στην επαγγελματική ανάπτυξη Ικανοποίηση από ζωή Επαγγελματική προσαρμοστικότητα Σημαντικά πεδία ζωής-Υποκειμενικές ταυτότητες-Πιθανοί εαυτοί

Θεωρία Συστημάτων για την ανάπτυξη σταδιοδρομίας (Systems Theory Framework of Career Development: Patton & McMahon, 2006a) Πλαίσιο εφαρμογής της αφηγηματικής συμβουλευτικής για τη σταδιοδρομία Έμφαση στα σημεία αλληλεπίδρασης ανάμεσα στα συστήματα επιρροής-Κυριότερα: Ατομικό, Κοινωνικό, Περιβαλλοντικό Κομβικός ο ρόλος της αφήγησης Στόχος: Διευκόλυνση σημασιοδοτήσεων σχετικά με τις πολλαπλές επιδράσεις στη σταδιοδρομία

Θεωρία της Μάθησης για το Τυχαίο (Happenstance Learning Theory: Krumboltz, 2009, 2011) Η αναποφασιστικότητα ως ένδειξη ευελιξίας Αναγκαίες δεξιότητες: Περιέργεια, Επιμονή, Ευελιξία, Αισιοδοξία, Ανάληψη ρίσκου Η σημασία των απροόπτων γεγονότων στη σταδιοδρομία-Εμπειρίες μάθησης Έμφαση στη δράση-Αξία ενασχόλησης με πολλαπλές δραστηριότητες Στόχος: Πιο επιτυχημένη προσωπική και επαγγελματική ζωή

Θεωρία του Χάους για τη Σταδιοδρομία (Chaos Theory of Careers: Bright & Pryor, 2008, 2011) Χαοτική αλληλεπίδραση ατόμου και πλαισίων δράσης Η σταδιοδρομία είναι πολύπλοκο, αυτο-οργανούμενο σύστημα, ευάλωτο στις απρόβλεπτες αλλαγές Μη γραμμικές σχέσεις απρόοπτο, αβεβαιότητα στη σταδιοδρομία Στόχος: Διευκόλυνση προσαρμογής στις αλλαγές-Κατανόηση μορφών σταθερότητας μέσα από φαινομενικά, απρόβλεπτα περιβάλλοντα

Πλεονεκτήματα-Περιορισμοί των νεότερων προσεγγίσεων Αξιοποίηση σημασιοδοτήσεων Ολιστική προσέγγιση Πολλαπλοί τρόποι ερμηνείας καταστάσεων σταδιοδρομίας Ανακάλυψη νέων δυνατοτήτων Ενδυνάμωση και δράση Προετοιμασία για απρόβλεπτο Αξιολόγηση στην πραγματική ζωή Χρονοβόρος διαδικασία-κόστος Μειωμένη ικανοποίηση πελατών που ζητούν γρήγορες απαντήσεις Δυσκολίες με πελάτες που έχουν δυσκολίες έκφρασης Έλλειμμα ειδικής εκπαίδευσης Αντίληψη για έλλειψη συγκεκριμένης δομής Κριτική ποιοτικών ερευνητικών μεθόδων

Το αναδυόμενο επιστημολογικό παράδειγμα Αλλαγή στην κατανόηση της σταδιοδρομίας και τη συμβουλευτική παρέμβαση Κατανόηση της ανθρώπινης δράσης ως δομημένο μόρφωμα που προκύπτει μέσα από τις κοινωνικές διαμεσολαβήσεις Σημασία υποκειμενικότητας, πολλαπλής αλήθειας και ερμηνείας ανθρώπινης δράσης «ψυχομετρικός εαυτός» «αφηγούμενος εαυτός» Ανάγκη συμπλήρωσης των υπαρκτών παραδειγμάτων με το νέο επιστημολογικό μοντέλο παρέμβασης με έμφαση στο σχεδιασμό ζωής

Προτάσεις για τη συμβουλευτική σταδιοδρομίας (1) Ανάγκη κατασκευής μοντέλων πρακτικής εφαρμογής των κονστρουκτιβιστικών προσεγγίσεων Συγκεκριμένο πλαίσιο εκπαίδευσης συμβούλων Χρήσιμη η αφηγηματική συμβουλευτική όταν στοχεύουμε σε μακροπρόθεσμα οφέλη Συνδυασμός ποσοτικών και ποιοτικών μεθόδων αξιολόγησης Χρήση των εργαλείων για κατασκευή νοήματος-όχι για «διάγνωση» Χρήση όσων περισσότερων τεχνικών είναι πρακτικά εφικτό Επιλεκτική προσέγγιση-Παραδοσιακές μέθοδοι για διερεύνηση και εμπλουτισμός με δυναμικές προσεγγίσεις

Προτάσεις για τη συμβουλευτική σταδιοδρομίας (2) Εκτίμηση του κατάλληλου βαθμού ανάληψης ρίσκου Σημασία αξιοποίησης των ευκαιριών και του απρόοπτου Ενσωμάτωση στοιχείων από τη Θεωρία του Χάους για τη Σταδιοδρομία που δημιουργούν μια αίσθηση αισιοδοξίας και εύρους δυνατοτήτων Ενίσχυση περιέργειας για τη σταδιοδρομία Σύνθεση ποιοτικών και ποσοτικών ερευνητικών μεθόδων (Mixed Methods) Έρευνα για την αποτελεσματικότητα των νέων προσεγγίσεων

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!