Εργασιακός Εκφοβισμός - Workplace Bullying Φοιτητές: Κοκκινοπλίτης Νικόλαος Μπάτρης Στυλιανός Παναγόπουλος Μάριος Φραγκάκης Παναγιώτης - Γεώργιος

Περιεχόμενα Θεωρητικό Κομμάτι Πρακτικό κομμάτι Ανάλυση και Ορισμός Φαινομένου Αίτια Συνέπειες Χαρακτηριστικά Θύματος και Συναισθηματική νοημοσύνη Χαρακτηριστικά Θύτη και Συναισθηματική νοημοσύνη Αντιμετώπιση Εργασιακού Εκφοβισμού Πρακτικό κομμάτι Αποτελέσματα ερωτηματολογίου

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑΤΙ

Τι είναι ο εργασιακός εκφοβισμός; Ο εκφοβισμός στον εργασιακό χώρο ορίζεται ως το σύνολο όλων εκείνων των επαναλαμβανόμενων εχθρικών πράξεων και πρακτικών, κατευθυνόμενες προς έναν ή περισσότερους εργαζομένους, οι οποίες έχουν σκοπό την ταπείνωση, την προσβολή, την περιθωριοποίηση, την έλλειψη υποστήριξης του εργαζόμενου-θύματος και απώτερο σκοπό την παρεμπόδιση του εργαζόμενου να δημιουργήσει και να διατηρήσει διαπροσωπικές σχέσεις μέσα στον χώρο εργασίας του, να έχει επαγγελματική επιτυχία, αλλά και να διαμορφώσει μια θετική εικόνα και φήμη για το πρόσωπό του.

Πως γίνεται; Επίθεση σε προσωπικό επίπεδο (Προσβολές, κοροϊδίες, υποτιμητικά λόγια) Επίθεση σε επαγγελματικό επίπεδο (Παρεμπόδιση πρόσβασης σε πόρους, εργασίες ή ευκαιρίες) Χρησιμοποιώντας τακτικές ελέγχου και χειραγώγησης (Καθορισμός ανέφικτων στόχων από τα ανώτερα στελέχη)

Αίτια εργασιακού εκφοβισμού 1 από 2 Βασικότεροι παράγοντες Εργασιακό άγχος Αρνητικές εργασιακές συνθήκες Επίδραση των ανώτερων στελεχών Σύγκρουση – Παρεξήγηση Προσωπικά κίνητρα θύτη Η σιωπή και η ανοχή των συναδέλφων

Αίτια εργασιακού εκφοβισμού 2 από 2 Ως άλλες αιτίες Αναδιοργάνωση της ομάδας ή πρόσληψη νέου διευθυντή Κάποιος που μπορεί να τυγχάνει της εύνοιας ή της εκτίμησης της διεύθυνσης Κάποιος που αρνείται να πράξει κάτι που του ζητείται και που θεωρεί ως -ή/και που μπορεί να είναι- μη ηθικά ορθό Κάποιος που προσπαθεί να προστατέψει έναν συνάδελφό του από μια εργασιακή παρενόχληση σε βάρος του Κάποιος που να έχει επισημάνει την ύπαρξη αδικιών, άσχημων συνθηκών, ανεπίτρεπτων συμπεριφορών ή κατάχρηση εξουσίας στο χώρο εργασίας

Συνέπειες εργασιακού εκφο- βισμού στο άτομο Συνέπειες εργασιακού εκφο- βισμού στο άτομο Ψυχοσωματική υγεία και ποιότητα ζωής Μετατραυματικό στρες (PTSD - Post-traumatic Stress Disorder) Επιπτώσεις στην προσωπικότητα και τη συμπεριφορά Επιπτώσεις σε τρίτους

Συνέπειες εργασιακού εκφο- βισμού στον οργανισμό Συνέπειες εργασιακού εκφο- βισμού στον οργανισμό Οικονομικές επιπτώσεις οργανωσιακό κόστος μειωμένη αποδοτικότητα εργαζομένων μεγάλος χρόνος που δαπανάται για την εξέταση της υπόθεσης - φαινομένου Οργανωσιακές επιπτώσεις διάβρωση κουλτούρα επιχείρησης μεταθέσεις  αποτέλεσμα: καθυστέρηση διαδικασιών αλλοίωση της έννοια της «ομάδας» στην επιχείρηση - οργανισμό

Ποια ήταν η αντίδραση των εργοδοτών όταν οι εργαζόμενοι επιχείρησαν να διαμαρτυρηθούν; (Έρευνα WBI)

Τα θύματα εργασιακού εκφοβισμού Διαφέρει από άλλες περιπτώσεις εκφοβισμού (πχ σχολικός εκφοβισμός) Χαρακτηριστικά θυμάτων: συμπαθή άτομα έχουν κοινωνικές δεξιότητες έχουν την τάση να ξεχωρίζουν αποφεύγουν συγκρούσεις Είναι αποτελεσματικά στην εργασία τους

Συναισθηματική νοημοσύνη και θύμα Τα άτομα με υψηλό επίπεδο συναισθηματικής νοημοσύνης, βιώνουν πολύ λιγότερες εμπειρίες εργασιακού bullying (ως θύματα), σε σχέση με τα άτομα με χαμηλότερο επίπεδο συναισθηματικής νοημοσύνης Υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη συνεπάγεται: καλύτερο έλεγχο συναισθημάτων ανεξάρτητη εργασιακή απόδοση από άλλα γεγονότα ικανότητα επίλυσης διαφωνιών ικανότητα ηγεσίας

Κατηγορίες θύτη ανάλογα με τη συμπεριφορά του Ο νάρκισσος θύτης (αλαζονεία, υπεροψία) Ο ελεγκτικός θύτης (εγωκεντρισμός) Ο επικριτικός θύτης (ισχυρογνώμων, καχύποπτος) Ο λεκτικός θύτης (συκοφαντίες, διάδοση ψευδών φημών) Ο επιθετικός θύτης (σωματική απειλή)

Συναισθηματική νοημοσύνη και θύτης Η συναισθηματική νοημοσύνη σχετίζεται με την συμπεριφορά του θύτη του εργασιακού εκφοβισμού και μάλιστα καθορίζεται από αυτή σε μεγάλο βαθμό. Οι θύτες του εργασιακού εκφοβισμού συνήθως τυγχάνει να έχουν υψηλή κοινωνική νοημοσύνη και χαμηλή συναισθηματική νοημοσύνη.

Αντιμετώπιση του εργασιακού εκφοβισμού Παρεμβάσεις Παρέμβαση στο Άτομο Χωρίς εξωτερική υποστήριξη Με την συμμετοχή συμβούλου ή ψυχοθεραπευτή Παρέμβαση στον Οργανισμό

Παρέμβαση στο Άτομο 1 από 2 Χωρίς εξωτερική υποστήριξη Προσδιορισμός και εξωτερίκευση του προβλήματος Ενημέρωση για το φαινόμενο του εργασιακού εκφοβισμού, τις συνέπειες και τους τρόπους αντιμετώπισης Ενημέρωση του οικογενειακού και κοινωνικού περιβάλλοντος, προκειμένου να κατανοήσουν την κατάσταση και να συμπράξουν στην αντιμετώπιση Επέκταση του κοινωνικού δικτύου εκτός εργασιακού χώρου Καταγραφή των εκφοβιστικών συμπεριφορών. Αναφορά των γεγονότων στους προϊσταμένους Άμεση αντιμετώπιση των θυτών Κοινοποίηση του προβλήματος μέσω συνεντεύξεων και άρθρων Ενημέρωση για το νομικό πλαίσιο υποστήριξης

Παρέμβαση στο Άτομο 2 από 2 Με την συμμετοχή συμβούλου ή ψυχοθεραπευτή Αφηγηματική Συμβουλευτική Γνωστική-Συμπεριφοριστική Προσέγγιση Τεχνική Συστηματικής Απευαισθητοποίησης με την Κίνηση των Ματιών Μείωση του Τραυματικού Γεγονότος

Παρέμβαση στον οργανισμό Επιμόρφωση διευθυντικών στελεχών Διαμόρφωση και συντήρηση καλών συνθηκών εργασίας Επαγρύπνηση-Έγκαιρος εντοπισμός ύποπτων συμπεριφορών Θέσπιση ορίων και κώδικα καλής συμπεριφοράς Θέσπιση εσωτερικού κανονισμού Καλή επικοινωνία-Ενίσχυση του διαλόγου Σεβασμός της μοναδικότητας του ατόμου Ευαισθητοποίηση, πληροφόρηση των εργαζομένων Οργάνωση σεμιναρίων στα οποία ειδικοί ψυχολόγοι θα εκπαιδεύουν το προσωπικό σε θέματα διαχείρισης του στρες

ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑΤΙ

Έρευνα 40,4% γυναίκες 59,6% άντρες 63,5% κάτω των 30 19,2% μεταξύ 31 και 45 17,3% μεταξύ 45 και 60

Έρευνα Μόλις το 15% των ερωτηθέντων έβαλε από 3 και πάνω στην κλίμακα μέτρησης Πιθανή Ερμηνεία: Φόβος αποδοχής της κατάστασης Ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό (34,5%) έχει βάλει από 3 και πάνω στην κλίμακα μέτρησης

Έρευνα μόλις το 36,5% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι δεν βρίσκεται ποτέ μάρτυρας σε περιστατικά εκφοβισμού στο χώρο εργασίας

Πηγές - Βιβλιογραφία Mobbing and Victimization at Work - Dieter Zapf, Heinz Leymann https://en.wikipedia.org/wiki/Bullying_and_emotional_intelligence http://theodore-katsanevas.blogspot.gr/2015/03/blog-post_60.html https://www.thebalance.com/who-is-a-workplace-bully-s-target-2164323 http://www.workplacebullying.org/individuals/problem/who-gets-targeted/ http://www.psc-cuny.org http://thirdworld.nl/does-emotional-intelligence-moderate-the-relationship-betweenworkplace-bullying-and-job-performance http://www.safetysolutions.net.au https://en.wikipedia.org/wiki/Workplace_bullying http://www.protothema.gr/zoi/group-therapy/arthro/624768/psuhologikos-ekfovismospsuhiki-katadusi-sti-suberifora-tou-thuti/ http://www.eleftheria.gr/%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1.html/item/60 44-.html Workplace bullying and sickness absence in hospital staff - Mika Kivimäki, Marko Elovainio, Jussi Vahtera, published on January 1, 2017 - Published by http://oem.bmj.com/ Bullying and Harassment in the Workplace: Developments in Theory, Research, and Practice Bullying and Emotional Abuse in the Workplace: International Perspectives in Stale -Einarsen, Helge Hoel, Cary Cooper

Πηγές - Βιβλιογραφία Mental Health and Work: Issues and Perspectives - Morrow, Lou, Ed.; Verins, Irene, Ed.; Willis, Eileen, Ed. Workplace bullying – A study on the work environment,well-being and health - Maarit Vartia-Väänänen Hirigoyen, M. F. (2002). Ηθική παρενόχληση στο χώρο εργασίας. Αθήνα: Πατάκη. Khoo, S.B. (2010). Academic mobbing: Hidden health hazard at workplace. Malaysian Family Physician, 5(2), 61-67. Κωνσταντινίδης, Μ. (2011). Εργασιακή παρενόχληση: Μια πρόταση έρευνας και παρέµβασης. Υγιεινή και Ασφάλεια της Εργασίας, 47, 4-11. Μαλικιώση-Λοΐζου, Μ. (2012). Συμβουλευτική Ψυχολογία. Αθήνα: Πεδίο. McLeod, J. (2003). Εισαγωγή στη Συμβουλευτική Ψυχολογία. Tehrani, N. (2003). Counselling and rehabilitating employees involved with bulling. In S.Einarsen et al. (Eds), Bulling and Emotional Abuse in the Workplace (p. 270-284). London: Taylor & Francis. Vartia, M., Korppoo, L., Fallenious, S., & Matilla, M. (2003).The role of occupational health services. In S.Einarsen et al. (Eds), Bulling and Emotional Abuse in the Workplace (p. 285298). London: Taylor & Francis. Βιβλίο Οργανωσιακή Ψυχολογία και Συμπεριφορά (Μ. Βακόλα, Ι. Νικολάου) Αποτελέσματα ερευνών του Workplace Bullying Institute: http://www.workplacebullying.org/multi/pdf/2011-IP-D.pdf http://www.workplacebullying.org/individuals/impact/mental-health-harm/  http://www.workplacebullying.org/multi/pdf/WBI-2014-US-Survey.pdf