Παρουσίαση των τίτλων εκπαιδευτικού λογισμικού για το μάθημα της Ιστορίας Ενότητα 2.1, 2.2 1

Άλλα πιστοποιημένα Λογισμικά για το μάθημα της Ιστορίας 1. «ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ Β΄ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ» 2. «ΤΟΠΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ» 3. «ΣΕΙΡΑ «ΘΥΜΗΣΙΣ» (Ηρόδοτος,Ομηρικά έπη, Ανθολόγιο) 4. ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ» ΘΕΜΑΤΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ 5. «ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΒΙΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ» 6. «ΣΤΑ ΙΧΝΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΜΑΣ ΠΡΟΓΟΝΩΝ» (Ιστορία Α΄ Γυμνασίου) 7. «ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ ΑΤΛΑΝΤΑΣ CENTENNIA» 8. «ΚΑΣΤΑΛΙΑ» 9. «ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ» 10. «ΤΟ ΄21 ΕΝ ΠΛΩ» 10. «ΤΟ ΄21 ΕΝ ΠΛΩ» 2

«Περιπλάνηση στο Χώρο- Χρόνο μέσα από διαδραστικούς χάρτες και χρονο-χάρτες» Ιστορία Α΄ - Γ΄ Γυμνασίου

Γενική περιγραφή (Ι) Το Λογισμικό εγκρίθηκε στο πλαίσιο του επιχειρησιακού προγράμματος «Κοινωνία της Πληροφορίας» από το Π.Ι. Το Λογισμικό εγκρίθηκε στο πλαίσιο του επιχειρησιακού προγράμματος «Κοινωνία της Πληροφορίας» από το Π.Ι. Πρόκειται για ένα Λογισμικό συμβατό με το Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών του Γυμνασίου, συγκεκριμένα : Το ιστορικό πλαίσιο για κάθε τάξη καταγράφεται και ευθυγραμμίζεται απόλυτα με τα σχολικά εγχειρίδια ως προς την περιοδολόγηση και το χωρισμό των ενοτήτων. Πρόκειται για ένα Λογισμικό συμβατό με το Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών του Γυμνασίου, συγκεκριμένα : Το ιστορικό πλαίσιο για κάθε τάξη καταγράφεται και ευθυγραμμίζεται απόλυτα με τα σχολικά εγχειρίδια ως προς την περιοδολόγηση και το χωρισμό των ενοτήτων. 4

Γενική περιγραφή (ΙΙ) Συνολικά περιλαμβάνει 15 ενότητες και συγκεκριμένα: 1. Πέντε ενότητες για την Αρχαία Ιστορία 2. Τέσσερις ενότητες για τη Βυζαντινή και, 3. Έξι ενότητες για τη Νεότερη Ιστορία 5

Γενική περιγραφή (ΙΙI) Οι θεματικές ενότητες προσεγγίζονται μέσα από τους άξονες του χρόνου, του τόπου και των γεγονότων. Τα γεγονότα παρουσιάζονται με χρονολογική σειρά συνδέονται με ιστορικά πρόσωπα και τον τόπο όπου διαδραματίζονται ενώ παράλληλα καταγράφονται στο χρονολόγιο, απ΄ όπου μπορούν και να αναζητηθούν. Οι θεματικές ενότητες προσεγγίζονται μέσα από τους άξονες του χρόνου, του τόπου και των γεγονότων. Τα γεγονότα παρουσιάζονται με χρονολογική σειρά συνδέονται με ιστορικά πρόσωπα και τον τόπο όπου διαδραματίζονται ενώ παράλληλα καταγράφονται στο χρονολόγιο, απ΄ όπου μπορούν και να αναζητηθούν. Παρέχεται έτσι στο μαθητή ένα εύκολα προσπελάσιμο πληροφοριακό υλικό που μπορεί να χρησιμοποιήσει στις προτεινόμενες δραστηριότητες. Παρέχεται έτσι στο μαθητή ένα εύκολα προσπελάσιμο πληροφοριακό υλικό που μπορεί να χρησιμοποιήσει στις προτεινόμενες δραστηριότητες. 6

Πεδίο εργασίας του μαθητή Ο μαθητής μπορεί να παρατηρήσει τη διαμόρφωση τους εδάφους, να αναζητήσει πόλεις που ανήκουν σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους, να χαράξει πορείες, να μετρήσει αποστάσεις, να προσθέσει πληροφορίες σε σημεία ενδιαφέροντος έτσι ώστε να δημιουργήσει ένα νέο ιστορικό χάρτη με κριτήρια που θα θέσει ο ίδιος. Ο μαθητής μπορεί να παρατηρήσει τη διαμόρφωση τους εδάφους, να αναζητήσει πόλεις που ανήκουν σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους, να χαράξει πορείες, να μετρήσει αποστάσεις, να προσθέσει πληροφορίες σε σημεία ενδιαφέροντος έτσι ώστε να δημιουργήσει ένα νέο ιστορικό χάρτη με κριτήρια που θα θέσει ο ίδιος. Η εργασία του ενισχύεται από το χρονολόγιο, το αρχείο εικόνων και τις δραστηριότητες που τον βοηθούν να κατανοήσει τα εξεταζόμενα θέματα μέσω της οπτικοποίησης της πληροφορίας. Η εργασία του ενισχύεται από το χρονολόγιο, το αρχείο εικόνων και τις δραστηριότητες που τον βοηθούν να κατανοήσει τα εξεταζόμενα θέματα μέσω της οπτικοποίησης της πληροφορίας. Είναι ένας γεωφυσικός χάρτης που μετατρέπεται και σε ιστορικό. 7

Τεχνικά χαρακτηριστικά Η διαδικασία εγκατάστασής του είναι απλή. Η πλοήγηση στην εφαρμογή είναι πολύ εύκολη, καθώς μπορεί ο χρήστης να μεταβεί μέσω των περιεχομένων σε όποια ενότητα θέλει. Η διαδικασία εγκατάστασής του είναι απλή. Η πλοήγηση στην εφαρμογή είναι πολύ εύκολη, καθώς μπορεί ο χρήστης να μεταβεί μέσω των περιεχομένων σε όποια ενότητα θέλει. Το Λογισμικό χρησιμοποιεί διάφορα εργαλεία αλληλεπίδρασης, καθώς επίσης και πολλές μορφές παρουσίασης της πληροφορίας. Το Λογισμικό χρησιμοποιεί διάφορα εργαλεία αλληλεπίδρασης, καθώς επίσης και πολλές μορφές παρουσίασης της πληροφορίας. 8

Συνοδευτικό έντυπο υλικό Το «βιβλίο του Καθηγητή» δίνει δραστηριότητες για τη διδασκαλία του μαθήματος, θέτει στόχους, προτείνει τρόπο και μέσα αξιοποίησης του λογισμικού μέσα στην τάξη, και τέλος δίνει ενδεικτικές οδηγίες για τις απαντήσεις. Το «βιβλίο του Καθηγητή» δίνει δραστηριότητες για τη διδασκαλία του μαθήματος, θέτει στόχους, προτείνει τρόπο και μέσα αξιοποίησης του λογισμικού μέσα στην τάξη, και τέλος δίνει ενδεικτικές οδηγίες για τις απαντήσεις. Το «τετράδιο μαθητή» περιέχει οδηγίες για το σωστό χειρισμό των ασκήσεων- δραστηριοτήτων του λογισμικού και επαναλαμβάνει τις ασκήσεις- δραστηριότητες του λογισμικού. Το «τετράδιο μαθητή» περιέχει οδηγίες για το σωστό χειρισμό των ασκήσεων- δραστηριοτήτων του λογισμικού και επαναλαμβάνει τις ασκήσεις- δραστηριότητες του λογισμικού. 9

Αξιοποίηση κατά τη διδασκαλία Το λογισμικό ακολουθεί σε όλες τις ενότητες πάντα την ίδια προσέγγιση που συνίσταται στην παρουσίαση του ιστορικού πλαισίου με τη βοήθεια διαδραστικών χαρτών χρονοδιαγραμμάτων και υπερκειμένων. Το λογισμικό ακολουθεί σε όλες τις ενότητες πάντα την ίδια προσέγγιση που συνίσταται στην παρουσίαση του ιστορικού πλαισίου με τη βοήθεια διαδραστικών χαρτών χρονοδιαγραμμάτων και υπερκειμένων. Στο Βιβλίο καθηγητή προτείνονται αξιόλογες ερωτήσεις- δραστηριότητες ανά ενότητα(η πρακτική αυτή είναι ενιαία σε όλες τις ενότητες του λογισμικού). Στο Βιβλίο καθηγητή προτείνονται αξιόλογες ερωτήσεις- δραστηριότητες ανά ενότητα(η πρακτική αυτή είναι ενιαία σε όλες τις ενότητες του λογισμικού). 10

Αλληλεπίδραση Υπάρχει πλουραλισμός αλληλεπιδραστικών στοιχείων του λογισμικού, μέσω του ιστορικού πλαισίου και των πολλών τύπων ασκήσεων, ώστε ο μαθητής να μην παραμένει παθητικός δέκτης της πληροφορίας, αλλά να συμμετέχει ενεργά. Υπάρχει πλουραλισμός αλληλεπιδραστικών στοιχείων του λογισμικού, μέσω του ιστορικού πλαισίου και των πολλών τύπων ασκήσεων, ώστε ο μαθητής να μην παραμένει παθητικός δέκτης της πληροφορίας, αλλά να συμμετέχει ενεργά. Π.χ. Ο μαθητής σε πολλές δραστηριότητες καλείται να δημιουργήσει διαδραστικούς χάρτες (με τη χρήση του εργαλείου μέτρησης αποστάσεων). Π.χ. Ο μαθητής σε πολλές δραστηριότητες καλείται να δημιουργήσει διαδραστικούς χάρτες (με τη χρήση του εργαλείου μέτρησης αποστάσεων). 11

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΣΕΝΑΡΙΩΝ/ ΕΚΠ. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΜΕ ΤΠΕ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΣΕΝΑΡΙΩΝ/ ΕΚΠ. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΜΕ ΤΠΕ 12 Περιεχόμενο Γνωστικού αντικειμένου Διδακτική αντικειμένου - Εφαρμογή θεωρητικού μοντέλου Ρόλος μαθητή- καθηγητή και Μαθησιακής διαδικασίας Δυνατότητες εργαλείων ΤΠΕ

ΤΙ ΘΑ ΔΙΔΑΞΩ ΚΑΙ ΠΩΣ 13 Περιεχόμενο Διδασκαλία ενοτήτων του ΑΠΣ Διαθεματικές εργασίες- projects Διδακτική Ολιστική προσέγγιση Διατύπωση ανοικτών ερωτημάτων Κατασκευή ερμηνευτικών υποθέσεων Επεξεργασία πρωτογενούς – δευτερογενούς υλικού Κατανόηση του «άλλου» Ο μαθητής ως μικρός ιστορικός Ρόλοι Ο καθηγητής ως διαμεσολαβητής, συνερευνητής, αρωγός Ο μαθητής ως ερευνητής, δημιουργός Δυνατότητες εργαλείων Εμπλοκή σε αυθεντικές διαδικασίες έρευνας Παροχή μέσων για συνεργασία, επικοινωνία, δημοσιοποίηση Οργάνωση και αναπαράσταση εννοιών με πολλούς τρόπους Μοντελοποίηση Εισαγωγή- επεξεργασία δεδομένων Σύνδεση χώρου- χρόνου Σύνθεση κειμένου

Δημιουργία Σεναρίου Αποτέλεσμα της διδακτικής αξιοποίησης των εργαλείων ΝΤ είναι ο σχεδιασμός εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων που ονομάζονται Σενάρια Αποτέλεσμα της διδακτικής αξιοποίησης των εργαλείων ΝΤ είναι ο σχεδιασμός εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων που ονομάζονται Σενάρια Σύνδεση: Ιδέας- στόχων- δραστηριοτήτων- μέσων Σύνδεση: Ιδέας- στόχων- δραστηριοτήτων- μέσων Το σενάριο κινείται ανάμεσα στο σχέδιο μαθήματος (lesson plan) και στο σχέδιο εργασίας(project) Το σενάριο κινείται ανάμεσα στο σχέδιο μαθήματος (lesson plan) και στο σχέδιο εργασίας(project) 14

Στο σενάριο διακρίνουμε τις εξής ενότητες : 15 Ιδέα σεναρίου Διδακτική ανάλυση της ιδέας Δραστηριότητες που προτείνονται στον μαθητή Διδακτικό υλικό που δίδεται Τεχνολογικά μέσα που προτείνονται

Κατά το σχεδιασμό του σεναρίου εξετάζονται τα εξής διδακτικά ζητήματα: Πώς θα ενταχθεί η ιδέα στο διδακτικό στόχο; Πώς θα ενταχθεί η ιδέα στο διδακτικό στόχο; Πώς θα οικειοποιηθεί ο μαθητής την ιδέα του σεναρίου, έτσι ώστε να δραστηριοποιηθεί και να το ακολουθήσει; Πώς θα οικειοποιηθεί ο μαθητής την ιδέα του σεναρίου, έτσι ώστε να δραστηριοποιηθεί και να το ακολουθήσει; Πώς ο μαθητής θα υλοποιήσει τους στόχους; Πώς ο μαθητής θα υλοποιήσει τους στόχους; Ποια διδακτικά και τεχνολογικά μέσα είναι προσφορότερα για την επίτευξη των στόχων; Ποια διδακτικά και τεχνολογικά μέσα είναι προσφορότερα για την επίτευξη των στόχων; 16

Ενέργειες Ενέργειες Καθηγητή ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ agenda τι επιδιώκει, τι θέλει να διδάξει και πώς τι επιδιώκει, τι θέλει να διδάξει και πώς Είναι πολύ βασικό να καταγράφεται η διδακτική ατζέντα και μετά να καθορίζονται οι δραστηριότητες του μαθητή Είναι πολύ βασικό να καταγράφεται η διδακτική ατζέντα και μετά να καθορίζονται οι δραστηριότητες του μαθητή Ενέργειες μαθητή ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ τι επιδιώκει ο μαθητής τι επιδιώκει ο μαθητής ποια είναι η αποστολή και ποια είναι η αποστολή και ποιος ο ρόλος του ποιος ο ρόλος του Οι δραστηριότητες του μαθητή πρέπει να υπηρετούν τη διδακτική agenda Οι δραστηριότητες του μαθητή πρέπει να υπηρετούν τη διδακτική agenda 17

Καθορίζονται: Το Διδακτικό αντικείμενο/Τάξη Το Διδακτικό αντικείμενο/Τάξη Οι Διδακτικοί στόχοι Οι Διδακτικοί στόχοι Ο προβλεπόμενος χρόνος Ο προβλεπόμενος χρόνος Η σχέση με το πρόγραμμα σπουδών Η σχέση με το πρόγραμμα σπουδών Οι προϋποθέσεις Οι προϋποθέσεις Οι παιδαγωγικές αρχές και μέθοδος Οι παιδαγωγικές αρχές και μέθοδος Το υλικό και τα εργαλεία/Λογισμικό Το υλικό και τα εργαλεία/Λογισμικό Η οργάνωση τάξης: σχηματισμός ομάδων, καθορισμός ρόλων Η οργάνωση τάξης: σχηματισμός ομάδων, καθορισμός ρόλων Η πορεία δραστηριότητας Η πορεία δραστηριότητας Η Αξιολόγηση Η Αξιολόγηση 18

19 Κριτήρια που πρέπει να πληρούν τα σενάρια… Έμφαση στην αξιοποίηση ανοιχτών περιβαλλόντων (ηλεκτρονικά λεξικά, διαδίκτυο) Έμφαση στην αξιοποίηση ανοιχτών περιβαλλόντων (ηλεκτρονικά λεξικά, διαδίκτυο) Έμφαση στη νέα κειμενικότητα (πολυτροπικότητα, επικοινωνία) Έμφαση στη νέα κειμενικότητα (πολυτροπικότητα, επικοινωνία) Έμφαση στην καλλιέργεια της αξιοποίησης των ΤΠΕ ως περιβαλλόντων πρακτικής γραμματισμού. Έμφαση στην καλλιέργεια της αξιοποίησης των ΤΠΕ ως περιβαλλόντων πρακτικής γραμματισμού. Έμφαση στην καλλιέργεια της δεξιότητας για κριτική ανάγνωση της διαδικτυακής πληροφορίας. Έμφαση στην καλλιέργεια της δεξιότητας για κριτική ανάγνωση της διαδικτυακής πληροφορίας. Παράλληλη καλλιέργεια του γραμματισμού με το νέο γραμματισμό. Παράλληλη καλλιέργεια του γραμματισμού με το νέο γραμματισμό.

20 Σε ένα σενάριο ή μία δραστηριότητα προσέχουμε … την ένταξη στο ΑΠΣ την ένταξη στο ΑΠΣ τη διάρκεια των ωρών στο εργ. ή στην τάξη τη διάρκεια των ωρών στο εργ. ή στην τάξη τον τρόπο οργάνωσης και εκπροσώπησης των ομάδων τον τρόπο οργάνωσης και εκπροσώπησης των ομάδων τον επαναπροσδιορισμό των στόχων μας τον επαναπροσδιορισμό των στόχων μας το προβλέψιμο αποτέλεσμα το προβλέψιμο αποτέλεσμα τα κριτήρια επίτευξης του στόχου μας τα κριτήρια επίτευξης του στόχου μας τον τρόπο αξιολόγησης τον τρόπο αξιολόγησης

21 Βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν το μαθησιακό αποτέλεσμα Η οργάνωση των μαθητών Η οργάνωση των μαθητών Η ποιότητα των προτεινόμενων δικτυακών τόπων/ λογισμικών Η ποιότητα των προτεινόμενων δικτυακών τόπων/ λογισμικών Το ενδιαφέρον των θεμάτων που θα χρησιμοποιηθούν και Το ενδιαφέρον των θεμάτων που θα χρησιμοποιηθούν και Η υποστήριξη των μαθητών κατά τη διάρκεια της δραστηριότητάς τους. Η υποστήριξη των μαθητών κατά τη διάρκεια της δραστηριότητάς τους.

ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Σε ορισμένες περιπτώσεις το φύλλο εργασίας ΕΙΝΑΙ η δραστηριότητα: αυτό που καλούνται οι μαθητές να κάνουν είναι να συμπληρώσουν το φύλλο εργασίας, π.χ. να απαντήσουν σε μια σειρά ερωτήματα. Σε ορισμένες περιπτώσεις το φύλλο εργασίας ΕΙΝΑΙ η δραστηριότητα: αυτό που καλούνται οι μαθητές να κάνουν είναι να συμπληρώσουν το φύλλο εργασίας, π.χ. να απαντήσουν σε μια σειρά ερωτήματα. Σε άλλες περιπτώσεις η δραστηριότητα είναι ευρύτερη και το φύλλο εργασίας είναι ένα είδος εργαλείου, δίνει στους μαθητές ένα πρότυπο ("template"), που τους βοηθά να οργανώσουν την ευρύτερη δραστηριότητά τους π.χ. συμπληρώνουν έναν πίνακα με στοιχεία που θα τους επιτρέψουν να κάνουν μια σύγκριση κλπ. Σε άλλες περιπτώσεις η δραστηριότητα είναι ευρύτερη και το φύλλο εργασίας είναι ένα είδος εργαλείου, δίνει στους μαθητές ένα πρότυπο ("template"), που τους βοηθά να οργανώσουν την ευρύτερη δραστηριότητά τους π.χ. συμπληρώνουν έναν πίνακα με στοιχεία που θα τους επιτρέψουν να κάνουν μια σύγκριση κλπ. 22

Ερωτήματα για τα φύλλα εργασίας Πόσο κλειστά ή ανοιχτά μπορεί να είναι; Πόσο κλειστά ή ανοιχτά μπορεί να είναι; Πώς χρησιμοποιούνται σε ομάδα; Πώς χρησιμοποιούνται σε ομάδα; Ποια είναι η σχέση του σεναρίου και του φύλλου εργασίας Ποια είναι η σχέση του σεναρίου και του φύλλου εργασίας 23

ΠΩΣ ΦΤΙΑΧΝΟΥΜΕ ΕΝΑ ΣΕΝΑΡΙΟ Μια πρόταση σχεδιασμού σεναρίου σε δύο μέρη 24

1. Το πρώτο μέρος είναι το δημιουργικό με τα εξής στάδια: Ιδέα: concept paragraph (Σύντομη περιγραφή) Ιδέα: concept paragraph (Σύντομη περιγραφή) Έρευνα: καλή γνώση του αντικειμένου (περιεχόμενο, έννοιες), συγκέντρωση υλικού Έρευνα: καλή γνώση του αντικειμένου (περιεχόμενο, έννοιες), συγκέντρωση υλικού Γνώση της τεχνολογίας/των εργαλείων: τι μπορούν να κάνουν οι μαθητές μ’ αυτά Γνώση της τεχνολογίας/των εργαλείων: τι μπορούν να κάνουν οι μαθητές μ’ αυτά Εμπλουτισμός και ανάπτυξη της ιδέας, λεπτομέρειες για τη δράση και τους ρόλους Εμπλουτισμός και ανάπτυξη της ιδέας, λεπτομέρειες για τη δράση και τους ρόλους Πρώτη μορφή σεναρίου Πρώτη μορφή σεναρίου 25

2. Το δεύτερο μέρος είναι το κριτικό και συνδέεται με παιδαγωγικές και διδακτικές προτεραιότητες Ποια είναι η παιδαγωγική προσέγγιση που ενυπάρχει στο σενάριο; Ποια είναι η παιδαγωγική προσέγγιση που ενυπάρχει στο σενάριο; Ποιες παραδοχές ενυπάρχουν για τους σκοπούς του μαθήματος, τη φύση της μάθησης, τους μαθητές (π.χ. κίνητρα, ρόλοι), το δάσκαλο, το γνωστικό αντικείμενο; Ποιες παραδοχές ενυπάρχουν για τους σκοπούς του μαθήματος, τη φύση της μάθησης, τους μαθητές (π.χ. κίνητρα, ρόλοι), το δάσκαλο, το γνωστικό αντικείμενο; Μελέτη: Σχετική παιδαγωγική θεωρία και έρευνα. Χρήση για την κριτική προσέγγιση της παιδαγωγικής Μελέτη: Σχετική παιδαγωγική θεωρία και έρευνα. Χρήση για την κριτική προσέγγιση της παιδαγωγικής Καθορισμός των αποδεκτών (ποια τάξη), των στόχων, των σκοπών. Καθορισμός των αποδεκτών (ποια τάξη), των στόχων, των σκοπών. Εντοπισμός πρακτικών, οργανωτικών και τεχνολογικών περιορισμών. Εντοπισμός πρακτικών, οργανωτικών και τεχνολογικών περιορισμών. Τελικός έλεγχος/ Αξιολόγηση. Τελικός έλεγχος/ Αξιολόγηση. 26