Εισαγωγή στη Χιονοδρομία Υπεύθυνος μαθήματος: Αμούτζας Κ. Επίκουρος Καθηγητής Ακαδημαϊκό έτος Κωδ. Μαθήματος 054

Ιστορία της Χιονοδρομίας Η χιονοδρομία (skiing) είναι από τις πιο δημοφιλείς ορεινές δραστηριότητες και ένα από τα πιο διαδεδομένα αθλήματα στον κόσμο. Πατρίδα της χιονοδρομίας είναι η Σκανδιναβία. Οι πρόδρομοι των σημερινών σκι ήταν πλατιά και χοντρά ξύλινα χιονοπέδιλα που ανακαλύφθηκαν στη Σουηδία και τη Φινλανδία, ενώ στη Νορβηγία βρέθηκε εγχάρακτη παράσταση χιονοδρόμων που χρονολογείται τουλάχιστον χρόνια πριν. Χιονοδρομικές δραστηριότητες αναφέρονται και από τους Βίκινγκς του 10ου & 11ου αιώνα και στους Λάπωνες που συνήθιζαν να κυνηγούν χρησιμοποιώντας χιονοπέδιλα.

Οι στρατιωτικές χρήσεις των σκι Η αρχική χρήση των σκι ήταν ως μέσα μεταφοράς στις σκανδιναβικές χώρες, όμως χρησιμοποιήθηκαν αρκετά και για στρατιωτικούς σκοπούς καθώς προσέφεραν το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού. Το 1200 στη μάχη του Όσλο, Νορβηγοί στρατιώτες πραγματοποίησαν αναγνωριστικές αποστολές, ενώ στρατιωτικές μονάδες χιονοδρόμων εμφανίστηκαν και στη Σουηδία το Από τον 15ο ως τον 17ο αιώνα χιονοδρόμοι χρησιμοποιήθηκαν σε πολεμικές επιχειρήσεις τόσο στις σκανδιναβικές χώρες όσο και στην Πολωνία, τη Ρωσία και Φινλανδία.

Το Τάγμα χιονοδρόμων στην Ελλάδα Στην Ελλάδα το 1940, ο ταγματάρχης Ιωάννης Παπαδόρου, πρωταθλητής στο σκι αντοχής και αντιπρόεδρος του ΕΟΣ (Ελληνικού Ορειβατικού Συνδέσμου) ιδρύει το τάγμα χιονοδρόμων. Μετά από εκπαίδευση στο Μέτσοβο οι χιονοδρόμοι προωθούνται στην πρώτη γραμμή των πολεμικών επιχειρήσεων ως ορεινοί καταδρομείς, ανιχνευτές και αγγελιοφόροι και συμβάλλουν σημαντικά στην έκβαση των μαχών.

Οι πρώτοι αγώνες σκι Ένας από τους πρώτους αγώνες σκι ήταν ο ανώμαλος δρόμος του Τρόμσε της Νορβηγίας το Οι πρώτοι μεγάλοι αγώνες άλματος πραγματοποιήθηκαν στο Όσλο το 1879, παρουσία του Νορβηγού Βασιλιά και θεατών. Το 1924 ιδρύθηκε η Διεθνής Ομοσπονδία του Σκι (Federation Internationale de Ski, FIS) και η χιονοδρομία έγινε Ολυμπιακό άθλημα. H FIS διοργάνωσε το πρώτο παγκόσμιο πρωτάθλημα το 1925, στο οποίο συμμετείχαν μόνο άνδρες αθλητές ενώ από το 1931 κι έπειτα έγιναν δεκτές και οι γυναίκες.

Από το σκι ανωμάλου δρόμου στο αλπικό Το μεγάλο άλμα για τη μετεξέλιξη του σκι και τη δημοτικότητα που θα γνώριζε στα μέσα του 20ου αιώνα έγινε το 1896 από τον πατέρα του αλπικού σκι τον Αυστριακό Matthias Zdarsky  ανακάλυψε τη στροφή snowplough  ανακάλυψε τη στροφή snowplough  μίκρυνε το μήκος των Νορβηγικών σκι σε 1,80  στερέωσε τη φτέρνα πάνω στο πέδιλο, βάζοντας κουμπώματα στην πίσω μεριά της δέστρας.  Σαν αποτέλεσμα αυτών των αλλαγών ήταν η δυνατότητα κατάβασης πιο απότομων πλαγιών των Άλπεων.

 Το 1932 ο Ελβετός Gerhard Mueller εγκαθιστά το πρώτο συρόμενο σκι λίφτ, χρησιμοποιώντας ένα σχοινί και μια μηχανή μοτοσυκλέτας. Στις ΗΠΑ o Jim Curran ανακαλύπτει το λίφτ με καρέκλα.  Το 1936 τα αγωνίσματα της κατάβασης και του σλάλομ περιλαμβάνονται στους Ολυμπιακούς αγώνες του Garmisch Partenkirchen.  Emile Allais κερδίζει τους αγώνες της FIS χρησιμοποιώντας τεχνική παράλληλου σκι.  Το 1937 ο Γάλλος Emile Allais κερδίζει τους αγώνες της FIS χρησιμοποιώντας τεχνική παράλληλου σκι.  Δύο σχολές τεχνικής εμφανίζονται: η Αυστριακή σχολή με τη στροφή stem εναντιώνεται στη γαλλική σχολή με την παράλληλη στροφή.  Το 1939 ο Hannes Schneider φτάνει στις ΗΠΑ και αναλαμβάνει τη διεύθυνση της σχολής σκι στο Mt. Cranmore, μεταφέροντας εκεί την Αυστριακή τεχνική. Την ίδια χρονιά ο Hjalmar Hvam ανακαλύπτει τις δέστρες με απελευθέρωση της μπότας.  Το 1950 ο μηχανικός αεροσκαφών Howard Head κατασκευάζει πέδιλα του σκι από συνδυασμό ξύλου, πλαστικού και επίστρωση αλουμινίου χωρίς τα υλικά να διαχωρίζονται.  Το 1973 τα πρώτα σνόουμπορντ κατασκευάζονται στην Αμερική από τον Jake Burton και τον Sims.

Ανάπτυξη της Χιονοδρομίας στην Ελλάδα Αρχικά εξυπηρετούσε τους ορειβάτες σαν μέσο μετακίνησης.  1907: ήρθε το πρώτο ζευγάρι χιονοπέδιλων στην Ελλάδα από τον Κώστα Ελευθερουδάκη.  1927: κατάβαση της Πάρνηθας από μια ομάδα ορειβατών που αποτελούνταν από τους Τσόρτση, Νάτση, Νικολόπουλο & Volf.  1930: Ξεκινά επίσημα η χιονοδρομία στην Ελλάδα  1931: Εισαγωγή χιονοπέδιλων από το τμήμα Πατρών. Στον βόλο εμφανίζεται ο πρώτος εγγεγραμμένος χιονοδρόμος.  : διοργανώνονται οι πρώτοι αγώνες χιονοδρομίας όπου έλαβαν μέρος 26 αθλητές και πραγματοποίησαν διαδρομή 1500μ.  21/02/1932: Διοργανώθηκαν οι πρώτοι Πανελλήνιοι αγώνες στο Παναχαϊκό. Αναβάλλονται λόγω κακοκαιρίας και πραγματοποιούνται στις 6 Μαρτίου στην Πάρνηθα. Η διαδρομή είχε μήκος 6500μ. και έλαβαν μέρος 26 αθλητές.

 1938: Ιδρύεται στην Ζηρειά της Κορινθίας η πρώτη σχολή χιονοδρομίας με εκπαιδευτή τον Σίμιτσεκ.  25/3/1963: Διοργανώνεται το πρώτο πανελλήνιο πρωτάθλημα Νοτίου Ελλάδος στη Ζηρειά με συμμετοχή αθλητών του ΕΟΣ Πατρών, Αθήνας και Βόλου.  1965: Το πρωτάθλημα διοργανώνεται στο Μαίναλο, όπου χτίζεται και εξοπλίζεται το πρώτο καταφύγιο  : Το πρωτάθλημα Νοτίου Ελλάδος μεταφέρεται στο Βελούχι.  1982: Οι αγώνες γίνονται στον Παρνασσό και από τότε οι διάφοροι σύλλογοι αναλαμβάνουν την διοργάνωσή τους.  1984: Χρονιά σταθμός για την Ελληνική Χιονοδρομία όπου η τότε ΕΟΧΟ χωρίζεται πλέον στην Ελληνική Ομοσπονδία Χιονοδρομίας και στην Ελληνική Ομοσπονδία Ορειβατικών συλλόγων.