EXAMINING THE MODERATING ROLE OF AGE IN THE INNOVATION-EXPORT NEXUS Areti Gkypali 1*, Apostolos Rafailidis 2, and Kostas Tsekouras 1 1 University of Patras, Department of EconomicsUniversity Campus Rio, 26504, Patras, Greece, 2 Technological Educational Institute of Western Greece, Department of Business Administration Megalou Alexandrou 1, Koukouli 26334, Patras This research has been co-financed by the European Union (European Social Fund - ESF) and Greek national funds through the Operational Program "Education and Lifelong Learning" of the National Strategic Reference Framework (NSRF) - Research Funding Program: ARCHIMEDES III. Investing in knowledge society through the European Social Fund. 2nd Conference on Applied Innovation 16 th of October 2015

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ Ερευνητικό ερώτημα Θεωρητικό πλαίσιο Υποθέσεις προς έλεγχο Δεδομένα και Μεθοδολογικά στοιχεία Αποτελέσματα και συζήτηση Συμπεράσματα

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΚΙΝΗΤΡΟ Καινοτομική Α π οδοτικότητα SSH LEH Κύκλος ζωής της ε π ιχείρησης

ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Η υπόθεση της Αυτοεπιλογής (Self Selection Hypothesis- SSH, Wagner, 2007) και η υπόθεση της Μάθησης μέσω των εξαγωγών (Learning by Exporting Hypothesis- LEH, Clerides et al., 1998) υποστηρίζουν διαφορετική κατεύθυνση αιτιότητας ανάμεσα στη σχέση καινοτομίας και εξαγωγών. Οι Constantini και Melitz (2008) κατασκεύασαν ένα θεωρητικό πλαίσιο όπου ανέδειξαν την ύπαρξη της ενδογένειας που ενυπάρχει στη σχέση αυτή. Εντούτοις, γίνεται η έμμεση παραδοχή ότι (i) τα διαφορετικά οφέλη από τις καινοτομικές δραστηριότητες κατανέμονται συμμετρικά ανάμεσα στις καινοτόμες επιχειρήσεις και (ii) ο εξαγωγικός προσανατολισμός εξαρτάται αποκλειστικά από τα οφέλη που προκύπτουν από τις δραστηριότητες Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης ( ΕΤΑ ) σε όρους παραγωγικής αποδοτικότητας Οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν διαφορετικά σετ παραγωγικών δυνατοτήτων, στρατηγικές προτεραιότητες και εμπόδια ανάλογα με το στάδιο του κύκλου ζωής που βρίσκονται. Το επιχειρησιακό κεφάλαιο ΈΤΑ (R&D capital) θεωρείται εισροή στην καινοτομική διαδικασία αλλά μπορεί επίσης να επηρεάζει την εξαγωγική αποδοτικότητα (Harris and Moffat, 2011)

ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΕΛΕΓΧΟ H 1 : Η καινοτομική και εξαγωγική αποδοτικότητα παρουσιάζουν μια ενδογενή διπλής κατεύθυνσης αιτιότητας σχέση H 2 : Η επιχειρησιακή ηλικία ασκεί πολλαπλασιαστικές επιδράσεις στην ενδογενή σχέση ανάμεσα στην καινοτομική και εξαγωγική αποδοτικότητα H 3 : Το κεφάλαιο ΕΤΑ των επιχειρήσεων επηρεάζει έμμεσα και σαφώς την εξαγωγική αποδοτικότητα τόσο των νέων, όσο και των ώριμων επιχειρήσεων

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΝΔΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΤΕΡΟΓΕΝΕΙΑ : ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΟΜΑΔΩΝ Οι διαρθρωτικές σχέσεις που σκιαγραφήθηκαν παραπάνω είναι αρκετά πολύπλοκες και πρέπει να χρησιμοποιηθεί μια κατάλληλη μεθοδολογική προσέγγιση. Η ανάλυση πολλαπλών ομάδων υιοθετείται με στόχο την αντιμετώπιση ( εκτίμηση ) ταυτόχρονων σχέσεων σε μη τριγωνικά συστήματα εξισώσεων όπως επίσης και τον έλεγχο της ετερογένειας σε επίπεδο επιχείρησης.

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΟΜΑΔΩΝ Η υιοθέτηση της συγκεκριμένης μεθοδολογικής προσέγγισης επιτρέπει τη διερεύνηση i.Της ύπαρξης ανατροφοδοτικής σχέσης (feedback loop) στη σχέση καινοτομικής και εξαγωγικής αποδοτικότητας ii.Την πολλαπλασιαστική επίδραση (moderating effect) της επιχειρησιακής ηλικίας όχι αναφορικά με μία σημαντική μεταβλητή αλλά σε σχέση με την συνολική εξειδίκευση του μοντέλου, γεγονός που επιτρέπει την εξέταση του ενδεχομένου οι διαφορετικές ομάδες να συμπεριφέρονται διαφορετικά (Hayduk, 1987), iii.Την έμμεση επίδραση (indirect effect) του επιχειρησιακού κεφαλαίου ΕΤΑ στην εξαγωγική αποδοτικότητα των επιχειρήσεων, μέσω της άμεσης επίδρασης του στην καινοτομική αποδοτικότητα

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΤΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ Το μη τριγωνικό σύστημα των εξισώσεων εκτιμάται με εύρωστο (robust) εκτιμητή πλήρους πληροφόρησης μέγιστης πιθανοφάνειας για συνεχείς μεταβλητές που ελέγχει για έλλειψη πληροφορίας, ετεροσκεδαστικότητα και μη - κανονικότητα Τα τυπικά σφάλματα εκτιμώνται χρησιμοποιώντας τον εκτιμητή Huber-White sandwich

ΔΕΔΟΜΕΝΑ (1) Αυτή η έρευνα αφορά ελληνικές μεταποιητικές επιχειρήσεις που παρουσιάζουν επενδύσεις σε ΕΤΑ είτε συνεχώς ή με διακοπές κατά την περίοδο Η πληροφορία που χρησιμοποιείται στην παρούσα ερευνητική εργασία είναι το αποτέλεσμα αντιστοίχισης τριών διαφορετικών πηγών πληροφορίας : Γενικά και χρηματοοικονομικά χαρακτηριστικά των επιχειρήσεων, που προκύπτουν από τους ετήσιους δημοσιευμένους ισολογισμούς τους Πανελλήνια έρευνα πεδίου που παρέχει μοναδική πληροφόρηση για τις καινοτομικές και εξαγωγικές δραστηριότητες των επιχειρήσεων Το κεφάλαιο ΕΤΑ που προκύπτει από την υιοθέτηση της perpetual inventory μεθοδολογίας

DATA (2) Ένα κεντρικό θέμα είναι ο διαχωρισμός ανάμεσα σε νέες και ώριμες επιχειρήσεις Οι επιχειρήσεις στο δείγμα (N=300) επιδεικνύουν κατανομή με δεξιά λοξότητα. Επομένως, το όριο ηλικίας ορίζεται στα 15 έτη με στόχο να υπάρχει αντιπροσωπευτικότητα στο επιμέρους δείγμα της ομάδας των νέων επιχειρήσεων (N y =74), χωρίς να αυξάνεται το όριο ηλικίας υπερβολικά.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ : ΥΠΟΘΕΣΗ 1 Βάσει των εμπειρικών αποτελεσμάτων η ύπαρξη μιας ανατροφοδοτικής σχέσης ανάμεσα στην καινοτομική και εξαγωγική αποδοτικότητα δεν επιβεβαιώνεται Η υπόθεση της Αυτοεπιλογής (SSH) υποστηρίζεται από τα εμπειρικά αποτελέσματα

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ : ΥΠΟΘΕΣΗ 2 (1) Για τη διερεύνηση της πολλαπλασιαστικής επίδρασης της επιχειρησιακής ηλικίας στη σχέση καινοτομίας - εξαγωγών η ανάλυση πολλαπλών ομάδων επιτρέπει τον έλεγχο αμεταβλητότητας (invariance) ανάμεσα στις ομάδες μέσω της σύγκρισης δύο φωλιασμένων μοντέλων (nested models): (1) ένα μοντέλο αναφοράς όπου δεν έχουν προσδιοριστεί περιορισμοί και έτσι όλες οι διαρθρωτικές παράμετροι διαφέρουν και (2) ένα μοντέλο όπου κρίσιμες διαρθρωτικές παράμετροι έχουν περιοριστεί να είναι αμετάβλητοι ( δηλαδή ίσοι ) ανάμεσα στις ομάδες. Η σύγκριση των δύο μοντέλων πραγματοποιείται μέσα από τον έλεγχο Wald θέτοντας περιορισμούς ισότητας στις κρίσιμες παραμέτρους.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ : ΥΠΟΘΕΣΗ 2 (2) Για τις νέες Ελληνικές μεταποιητικές επιχειρήσεις τα εμπειρικά αποτελέσματα υποστηρίζουν την υπόθεση της Μάθησης μέσω των εξαγωγών (LEH), ενώ για τις ώριμες επιχειρήσεις τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν την υπόθεση της αυτοεπιλογής (SSH).

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ : ΥΠΟΘΕΣΗ 3 Και στις δύο ομάδες, υπάρχει στατιστικά σημαντική και θετική έμμεση επίδραση του κεφαλαίου ΕΤΑ στην εξαγωγική αποδοτικότητα, υποστηρίζοντας ότι η ύπαρξη μιας διευρυμένης γνωσιακής βάσης ενισχύει τις επιχειρησιακές ικανότητες και δεξιότητες που απαιτούνται για την επιτυχημένη είσοδο σε ξένες αγορές.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ …. Τα εμπειρικά αποτελέσματα δεν επιβεβαιώνουν την ύπαρξη διπλής κατεύθυνσης αιτιότητας στη σχέση καινοτομικής - εξαγωγικής αποδοτικότητας για το σύνολο του δείγματος των Ελληνικών μεταποιητικών επιχειρήσεων που παρουσιάζουν επενδύσεις σε ΕΤΑ. Ο κύκλος ζωής των επιχειρήσεων αποκαλύπτει λανθάνουσα ετερογένεια εξαιτίας διαφορετικών παραγωγικών δυνατοτήτων, στρατηγικού προσανατολισμού κλπ. Επομένως, διερευνάται η πολλαπλασιαστική επίδραση της επιχειρησιακής ηλικίας με στόχο την ανάδειξη πιθανώς διαφορετικών μοτίβων αιτιότητας αναφορικά με τη σχέση καινοτομίας και εξαγωγών. Η υπόθεση της Μάθησης μέσω των εξαγωγών επιβεβαιώνεται για την ομάδα των μικρών επιχειρήσεων, ενώ η υπόθεση της αυτοεπιλογής επιβεβαιώνεται για την ομάδα των ώριμων επιχειρήσεων. Το κεφάλαιο ΕΤΑ αποτελεί έναν ισχυρό δεσμό στην σχέση ανάμεσα στην καινοτομία και τις εξαγωγές τόσο για τις νέες όσο και για τις ώριμες επιχειρήσεις.

ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ !!!!!!