Εκπαιδευτικός ερευνητής Εαρινό εξάμηνο

Ανάλυση όρων Εκπαιδευτικός + ερευνητής (teacher as researcher) Έρευνα + Δράση (action research)

Έρευνα - δράσης Λέξεις δράσης Πράττω Παρεμβαίνω Στοχεύω Είμαι αποφασισμένος Έχω κίνητρα Έχω πάθος Λέξεις έρευνας Ερευνώ Αναθεωρώ Είμαι προσεκτικός Είμαι Πειθαρχημένος Μαρτυρία/απόδειξη Δρω συστηματικά

Έρευνα δράσης «Η έρευνα δράσης είναι ένα πρακτικός τρόπος να εξετάσει κάποιος την πρακτική του με στόχο να ελέγξει αν είναι όπως θα ήθελε και στη συνέχεια να τη βελτιώσει» (Jean McNiff ) «Έρευνα δράσης είναι μια συστηματική σπουδή των προσπαθειών να βελτιώσουμε την εκπαιδευτική πραγματικότητα που γίνεται από ομάδα συμμετεχόντων μέσω των δικών τους πρακτικών δράσεων και μέσω του δικού τους στοχασμού στις συνέπειες αυτών των δράσεων” (D.Ebutt)

Έρευνα δράσης «Η έρευνα δράσης ξεκινά σε μικρή κλίμακα με ένα πρόσωπο που επικεντρώνει την προσοχή του/της στην πρακτική του/της. Κερδίζει ορμή μέσω της εμπλοκής άλλων ατόμων ως συνεργατών. Εξαπλώνεται καθώς τα άτομα στοχάζονται πάνω στη φύση της συμμετοχής τους ορίζοντας ως βασική αρχή τους να μοιράζονται όλοι οι συμμετέχοντες την πρακτική που ακολουθεί ο καθένας. Μπορεί να καταλήξει στη διαμόρφωση μιας αυτοκριτικής κοινότητας: επαγγελματίες με διευρυμένες ικανότητες, με την καλύτερη έννοια του όρου» (Lomax)

Εκπαιδευτικός ερευνητής Η έρευνα δράσης ήδη από τη δεκαετία του ΄70 συνδέθηκε με το κίνημα του εκπαιδευτικού ερευνητή, του εκπαιδευτικού, δηλαδή, που συνδυάζει έρευνα και διδασκαλία και κατ’ επέκταση θεωρία και πράξη. O Lawrence Stenhouse, εμπνευστής αυτού του κινήματος, τοποθετεί στο κέντρο της ερευνητικής διαδικασίας τον εκπαιδευτικό ερευνητή, που προσπαθεί να κατανοήσει την πρακτική του, αλλά και όσες αντιλήψεις και συνήθειες καθορίζουν αυτήν την πρακτική και τον δεσμεύουν. Απαραίτητη, έτσι, προϋπόθεση για την εξέλιξη της εκπαιδευτικής έρευνας, που θα συμβάλει στη βελτίωση της εκπαίδευσης είναι οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί να μελετήσουν τη δουλειά τους. Για να το επιτύχουν αυτό πρέπει να αναπτύξουν την κριτική τους ικανότητα και τη δημιουργική τους δύναμη. Γι’ αυτόν το λόγο, άλλωστε, συνδέει ο Stenhouse την εκπαιδευτική έρευνα με την επαγγελματική ανάπτυξη του εκπαιδευτικού.

Στόχοι μαθήματος Σταδιακή εξοικείωση με τη συστηματική (συλλογική ή ατομική): α) πραγμάτευση της εκπαιδευτικής κατάστασης, β) διερεύνηση της εκπαιδευτικής πράξης, γ) παρέμβαση στη διδακτική πράξη δ) αξιολόγηση της παρέμβασης ⇒ επανασχεδιασμό

Διαδικασία μαθήματος Παρουσίαση χαρακτηριστικών έρευνας δράσης & τρόποι διενέργειάς της Χωρισμός των φοιτητών σε πενταμελείς ομάδες Επίσκεψη σε νηπιαγωγείο – διάγνωση της κατάστασης Επιλογή «αντικειμένου» για παρέμβαση με βάση το ΑΠ, τον Οδηγό ή κάποιες άλλες συνθετικές – συνδυαστικές προτάσεις

Διαδικασία έρευνας δράσης: Σχεδιασμός - Υλοποίηση Σχεδιασμός α) της παρέμβασης & β) της αξιολόγησής της από την ομάδα – συντονιστής – πρακτικογράφος … Υλοποίηση - Δοκιμή παρέμβασης από μια/ένα φοιτήτρια/ή, ενώ οι άλλοι/ες λειτουργούν ως παρατηρητές.

Αξιολόγηση της παρέμβασης Αξιολόγηση παρέμβασης με βάση δεδομένα που συγκεντρώνουμε από: α) φοιτητή/τρια που έκανε την παρέμβαση (ημερολόγιο) β) φοιτητές/τριες που λειτούργησαν ως παρατηρητές/τριες (φύλλα παρατήρησης, ημερολόγια…) γ) νηπιαγωγό ( σύντομη συνέντευξη) δ) παιδιά (τα παιδιά μπορούν να αξιολογήσουν τις διαδικασίες που έγιναν απαντώντας σε ερωτήσεις του τύπου: Τι από όσα κάναμε θα θέλατε να επαναλάβουμε την επόμενη εβδομάδα; Πώς θα περιγράφατε μια μέρα του νηπιαγωγείου στο χ φίλο σας που έλειπε; Υπήρξε κάτι που σας κούρασε;…

Συνάντηση εποπτείας ⇒ επανασχεδιασμός Μετά το σχεδιασμό και την υλοποίηση γίνονται συναντήσεις εποπτείας με τον διδάσκοντα, ο οποίος στη συγκεκριμένη περίπτωση λειτουργεί ως διευκολυντής. Παρουσίαση στην ολομέλεια της παρέμβασης και της αξιολόγησής της

Τελική εργασία Κάθε ομάδα οφείλει να παραδώσει καταγεγραμμένη την έρευνα-δράσης που διεξήγαγε (διάγνωση της κατάστασης - σχεδιασμός – υλοποίηση – μέσα συλλογής δεδομένων – αξιολόγηση – επανασχεδιασμός …) με τα τελικά συμπεράσματα και τα ερωτήματα που συνεχίζουν να μένουν μετέωρα ή άλλα που δημιουργήθηκαν. Κάθε φοιτήτρια/ής οφείλει να παραδώσει: Μια έκθεση αυτό-αξιολόγησης (πώς ξεκίνησε, που κατέληξε, ποια προβλήματα αντιμετώπισε, ποια επέλυσε, ποια ερωτήματα μένουν αναπάντητα, τι τελικά αποκόμισε). Ένα θεωρητικό άρθρο που αξιοποίησε στη διδακτική παρέμβαση και τον τρόπο που το αξιοποίησε. Τον επανασχεδιασμό στον οποίο θα μπορούσε να βασιστεί η συνέχιση της έρευνας δράσης.

Ιστοσελίδα