Σε τι περιβάλλοντα εφαρμόζονται? Κάθε είδος τέχνης απαιτεί ειδικά περιβαλλοντικά στοιχεία. Γενικά, ο χώρος εφαρμογής των δραστηριοτήτων τέχνης θα πρέπει να πληρεί κάποιες προϋποθέσεις και να έχει την κατάλληλη διαμόρφωση έτσι ώστε να διευκολύνει την εφαρμογή των δραστηριοτήτων και να ενισχύει το θεραπευτικό δυναμικό των δραστηριοτήτων.

Πιο συγκεκριμένα:  Αν και συνήθως υπάρχει ένας ειδικός χώρος « δραστηριοτήτων τέχνης» με δυνατότητα να τροποποιείτε ανάλογα με το εκάστοτε είδος τέχνης, θα ήταν ιδανικού να συμπληρώνεται να συμπληρώνεται και από ένα διπλανό μικρό χώρο αναμονής - διαλύματος - καφέ.  Ο χώρος θα πρέπει να διαθέτει παροχή νερού, αποχέτευση και για υλικά όπως ο πηλός και ο γύψος, να έχει πλενόμενους τοίχους σε ένα μέρος του, να έχει «πάτωμα» σε κάποιο άλλο μέρος του, να έχει χώρους έκθεσης έργων το μελών ή άλλων, χώρους φύλαξης έργων, αποθηκευτικούς χώρους.  Ο χώρος θα πρέπει να διαθέτει καλό αερισμό, επαρκή φυσικού αλλά και τεχνητό φωτισμό, ηχομόνωση, κλιματισμό και η κεντρική θέρμανση, πυρανίχνευση και αυτόματου μηχανισμού πυρόσβεσης ή πυροσβεστήρες.

 Ο χώρος θα πρέπει να διευθέτηση σύγχρονο, πλούσιο και άριστης ποιότητας εξοπλισμό: ηχοσύστημα, βιντεοκάμερα, φωτογραφική μηχανή, ραδιοκασετόφωνα, ηλεκτρονικό υπολογιστή, τραπέζια, καρέκλες, πάγκος εργασίας, καβαλέτα, μουσικά όργανα, μπάρες, στρώματα, γενικό βοηθητικό εξοπλισμό (σφυριά, τανάλιες, σφικτήρες..) κλπ.  Ο χώρος θα πρέπει να διαθέτει επαρκείς ποσότητες και καλής ποιότητας υλικά και μέσα. Τα υλικά θα πρέπει να παρέχουν δυνητικά ποικίλα επιλέξιμα ερεθίσματα ( αισθητηριακά, γνωστικά...), να προβάλουν υψηλού βαθμού αντίσταση, να απαιτούν ποικίλου βαθμού δομή και οργάνωση, να είναι βιομηχανικά ή να προέρχονται από τη φύση, να ανακυκλώνονται ή να προέρχονται από ανακυκλώσιμα υλικά, να καλυφθούν όλες τις πιθανές μορφές χρησιμοποιούμενης δραστηριότητας τέχνης, να καλύπτουν διάφορα είδη μουσικής (κλασική, σύγχρονη, με ήχους από τη φύση, αφρικανική, ανατολικών πολιτισμών...).

 Ο χώρος θα πρέπει να προετοιμάζεται πριν την εφαρμογή έτσι ώστε να είναι διαθέσιμα όλα τα απαιτούμενα υλικά και μέσα. Μετά το τέλος της δραστηριότητας ο χώρος θα πρέπει να καθαρίζεται και να τακτοποιούνται όλα τα υλικά.  Ο χώρος θα πρέπει να έχει μέγεθος ανάλογο με τον αριθμό των μελών και επίπλωση ανάλογα με τα αναπτυξιακά τους χαρακτηριστικά.  Ο χώρος θα πρέπει να είναι λιτά διακοσμημένος.  Το περιβάλλον εφαρμογής θα πρέπει να μην επιτρέπει την εξωτερική και σε διακοπές, να μην επιτρέπει συγκρίσεις, να προάγει μία θετική και ενθουσιώδη ατμόσφαιρα και να λειτουργεί εμπαθητικά και με σεβασμό στα μέλη.  Το περιβάλλον εφαρμογής θα πρέπει να μπορεί να προσαρμόζεται για χρήση και από άτομα με κινητικές δυσλειτουργίες (μπάρες στήριξης για κίνηση – χώρο, βοηθήματα λαβής για μουσικά όργανα, ακούστηκαν για ακρόαση μουσικής, τοποθέτηση χαρτιού σε πλαισίου..).

Αρχές λειτουργίας προγραμμάτων με δραστηριότητες τέχνης Κάθε είδος δραστηριότητας τέχνης απαιτεί την εφαρμογή εξειδικευμένων αρχών ανάλογα με τα ειδικά χαρακτηριστικά του.  Η χρήση των δραστηριοτήτων τέχνης μπορεί να συνδυαστεί με την εκάστοτε χρησιμοποιούμενου ειδική προσέγγιση : ψυχοδυναμική, ανθρωπιστική, γνωστική, συμπεριφορικής.., ανάλογα με το πλαίσιο εφαρμογής και τις εξατομικευμένες ανάγκες των πελατών.  Πριν την έναρξη του πελάτη σε μία δραστηριότητα τέχνης μπορεί να έχει προηγηθεί εκτός της γενικής αξιολόγησης και ειδική αξιολόγηση: δημιουργική ικανότητα, ευαισθητοποίηση γύρω από θέματα τέχνης, ιστορικό επαφής με μορφές τέχνης...  Κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων γίνεται δίνεται η ευκαιρία στα μέλη και να ψυχαγωγηθούν, να παίξουν, να εξερευνήσουν και να πειραματιστούν με διαδικασίες, φόρμες δράσης και μέσα που συχνά δεν «επιτρέπονται» σε ενήλικες, σε ένα περιβάλλον ασφάλειας, χωρίς το φόβο της αποτυχίας και με τόνωση του αισθήματος του προσωπικού που γοήτρου.

 Κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας η επικοινωνία δεν βασίζεται αποκλειστικά και μόνο στην συμβατική λεκτική επικοινωνία αλλά και στη μη λεκτική ή και σε άλλες μορφές αυθόρμητης εναλλακτικής επικοινωνίας.  Η διαδικασία της δημιουργίας είναι πιο σημαντική από το τελικό προϊόν. Το τελικό προϊόν χρησιμοποιείται σαν μέσο για επικοινωνία και η ανατροφοδότηση ανάμεσα στο δημιουργό, το θεραπευτή και τα μέλη της ομάδας, αλλά και σαν ένα έναυσμα για την ανάλυση της δημιουργικής διαδικασίας.  Η συζήτηση μετά τη φάση της δημιουργίας προωθεί το άτομο και την ομάδα να αποσαφηνίσουμε χειρισμούς και τρόπους συμπεριφοράς, να αποκτήσουν «πρόσβαση» στον εσωτερικό τους κόσμο, να επεξεργαστούν συναισθήματα και να αναπτύξουν την κριτική τους ικανότητα και την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων.  Κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων τέχνης ασκούνται δυναμικά όλες οι δεξιότητες των μελών και όλοι οι λειτουργικοί ρόλοι.

 Η δημιουργία αυθεντικών προσωπικών έργων προάγει την προσωπική ικανοποίηση και την αυτοεκτίμηση (περιοχές που έχουν πληγεί ιδιαίτερα στα μέλη).  Οι δραστηριότητες τέχνης δίνουν την ευχέρεια για ασφαλή και κοινωνικά αποδεκτή έκφραση έντονων ή και καταστρεπτικών συναισθημάτων που διαφορετικά μπορεί να καταπνίγονταν ή να εμφανιζόντουσαν συντριπτικά.  Οι δραστηριότητες τέχνης πρέπει να ασκούν παράλληλα με το νοητικό και το ψυχοκοινωνικό επίπεδο και το σώμα σε ποικίλο βαθμό ανάλογα με τους εκάστοτε ειδικούς στόχους. Κατά τη διάρκεια εφαρμογής ενθαρρύνεται ιδιαίτερα η σωματική έκφραση ή και η σωματική επαφή (σε ομάδες με υψηλό επίπεδο συνοχής και εφόσον δεν υπάρχει σχετική αντένδειξη).

 Οι άμεσες ερμηνείες θα πρέπει να αποφεύγονται και ο εργοθεραπευτής θα πρέπει να προσεγγίζει τη διαδικασία και το προϊόν με μη κριτική στάση, με κατανόηση και με σεβασμό στο ατόμου.  Η εφαρμογή θα πρέπει να ξεκινά από το απλό και πιο δομημένο (ως προς τα υλικά και το θέμα) και να εξελίσσεται σε πιο σύνθετο και ελεύθερο.  Η τέχνη διατηρώντας το «μαγευτικό» της χαρακτήρα μπορεί να συνυπάρχει με την επιστήμη σε περιβάλλοντα, κατά παράδοση, στείρα, μίζερα και μη ελκυστικά (νοσοκομεία, ιδρύματα).  Η χρονική διάρκεια των συνεδρίων είναι συνήθως μιάμιση ώρα και η συχνότητα εφαρμογής ή επανάληψης ποικίλει (συνήθως δύο – τρείς φορές την εβδομάδα ).  Η δομή του συνεδρίων περιλαμβάνει το στάδιο προσανατολισμού, την «εισαγωγή», το «ζέσταμα», το κυρίως μέρος, τη συζήτηση, τη χαλάρωση και το κλείσιμο.

Τεχνικά Μέσα Ζωγραφική

Ζωγραφική είναι η τέχνη της παραγωγής ή αναπαράστασης μίας πραγματικής ή φανταστικής εικόνας, με την βοήθεια φυσικών (χαρτί, μουσαμά, τοίχο) ή ηλεκτρονικών μέσων, διαμέσου της γλώσσας των γραμμών, του όγκου, των τόνων και των χρωμάτων.

Ιχνογράφημα σημαίνει αναπαράσταση κάποιου, μορφής ή αντικειμένου, με απλές γραμμές μολυβιού συνήθως χωρίς χρώματα.

Σχέδιο είναι η πρόχειρη απεικόνιση ενός αντικειμένου σε μία επιφάνεια (συνήθως η απεικόνιση είναι υπό κλίμακα).

Τα αρχαιότερα έργα ζωγραφικής βρέθηκαν στην Νότια Γαλλία και στην Ισπανία, σε σπήλαια με εικόνες από θηράματα και θρησκευτικές τελετουργίες. Η ζωγραφική, ως τεχνική ανά τους αιώνες έχει πάντα σαν σταθερό στόχο να απεικονίσει τόσο το ορατό εξωτερικό κόσμο, όσο και τον εσωτερικό κόσμο. Στην συνέχεια θα δούμε μια μικρή αναφορά στα σημαντικότερα καλλιτεχνικά ρεύματα που επηρέασαν την ιστορία της ζωγραφικής, με κάποιους από τους κύριους εκφραστές και χαρακτηριστικά έργα τους.