ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΣΙΔΗΡΟΥ ΣΤΗ ΚΥΗΣΗ ΚΑΙ ΣΤΗ ΛΟΧΕΙΑ ΣΩΤΑ ΗΛΕΚΤΡΑ ΦΟΙΤΗTΡΙΑ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗΣ,ΤΕΙ ΑΘΗΝΑΣ ΜΑΘΗΜΑ:ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ- ΓΥΝ/ΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ-ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ:ΒΙΚΤΩΡΙΑ ΒΙΒΙΛΑΚΗ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο σίδηρος είναι ένα μέταλλο απαραίτητο για τον ανθρώπινο οργανισμό. Αποθηκεύται ως φερριτίνη και αποτελεί βασικό συστατικό της αιμοσφαιρίνης.[1] Η έλλειψη του σιδήρου μπορεί να οδηγήσει σε σιδηροπενική αναιμία ( συχνότερη αναιμία στη διάρκεια της κύησης ) και οφείλεται σε χρόνια κακή διατροφή ή μεγάλη απώλεια αίματος κατά την εμμηνορρυσία.[1] Τα αποθέματα που υπάρχουν προ κύησης εξαντλώνται στο 1ο τρίμηνο με αποτέλεσμα o οργανισμός να μην μπορεί να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες που υπάρχουν τη συγκεκριμένη περίοδο ( έμβρυο,πλακούντας,ομφάλιος λώρος). Η λύση ειναι η προληπτική χορήγηση σιδήρου.[1]

Το 22% των μητρικών θανάτων οφείλεται σε εμφάνιση σιδηροπενικής αναιμίας[WHO]

ΚΥΗΣΗ/ΠΡΟΛΗΨΗ Απο την 12η εβδομάδα της κύησης[1] συστίνεται καθημερινή χορήγηση mg σιδήρου per os σε όλες τις εγκύους σε συνδυασμό με φυλλικό οξύ 400 μg [2] δεδομένης της ύφεσης των συμπτωμάτων της κύησης (ναυτία, έμετος) Η προληπτική χορήγηση συνδυάζεται με σωστή και ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε σίδηρο.Οι καλύτερες πηγές είναι: κόκκινo κρέας, συκώτι, πουλερικά, αυγά, ψάρια [4] Για καλύτερη απορρόφηση η χορήγηση γίνεται πριν απο το φαγητό μαζί με νερό ή χυμό φρούτων.[1] Η βιταμίνη C βοηθά στην απορρόφηση,αντιθέτως το ασβέστιο, οι φυτικές ίνες, o καφές, το τσάι,τα φωσφορικά άλατα καθώς και τα αντιόξινα την αναστέλλουν[4,5]

# Σύμφωνα ωστόσο με τις κατευθυντήριες οδηγίες του NICE (Νational Institute for Health and Care Εxcellence) δεν θα πρέπει να γίνεται προληπτική χορήγηση του σιδήρου σε όλες τις γυναίκες στη διάρκεια της κύησης δεδομένου ό,τι δεν έχει μεγάλα οφέλη στην υγεία μητέρας/νεογνού ενώ αυξάνει την εμφάνιση των παρενεργειών στη μητέρα. O σίδηρος θα πρέπει να χορηγείται με προσοχή εφόσον έχει γίνει αιματολογικός έλεγχος στην αρχή της κύησης ( Hb 11gr/dl)καθώς και στις 28 w (10,5gr/dl) [8]

ΠΡΟΛΗΨΗ (ΣΥΝΕΧΕΙΑ) Ο σίδηρος μπορεί να χορηγηθεί σε πολλές μορφές όπως: δισκία, πόσιμη μορφή, κάψουλες.[1]

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΣΙΔΗΡΟΥ [6] Μείωση ποσοστού νεογνών με χαμηλό βάρος (2500gr) Mείωση εμφάνισης αναιμίας στις εγκύους κατά 70% Μείωση έλλειψης σιδήρου κατά 57%

ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ[1] Γαστρεντερικές επιπτώσεις(κυρίως σε δοσολογίες 60mg) δυσκοιλιότηταδιάρροια ναυτίαέμετος κίνδυνος αυξημένης συγκέντρωσης Hb(σε υπερθεραπεία) 1.χαμηλό βάρος γέννησης 2.πρόωρος τοκετός

ΜΕΙΩΣΗ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ [1] Μείωση δοσολογίας Αλλαγή σκευάσματος Λήψη με το φαγητό (απορροφάται ΜΟΝΟ το 50%)

ΚΥΗΣΗ/ΘΕΡΑΠΕΙΑ [1] Σε περίπτωση αναιμίας σε οποιοδήποτε στάδιο της κύησης η χορηγούμενη ημερήσια δόση αυξάνεται με στόχο την διόρθωση της έλλειψης σιδήρου PER OS Σε μέτρια μορφή αναιμίας 325 mg x2 /ημέρα μετά το φαγητό Σε έντονα γαστρεντερικά ενοχλήματα μπορούμε να μειώσουμε τη δοσολογία κ.α (βλέπε μείωση επιπτώσεων) IV/ΙΜ Σε σοβαρή μορφή αναιμίας Σε μη ανοχή της χορήγησης απο το στόμα 250 mg για κάθε gr αιμοσφαιρίνης κάτω του φυσιολογικού Δεν προτιμάται λόγω των σοβαρών παρενεργειών (έντονη αναφυλακτική αντίδραση, μυαλγία, κυκλοφορική καταπληξία 1/50 περιπτώσεις)

ΘΕΡΑΠΕΙΑ(ΣΥΝΕΧΕΙΑ) Κάποιες σπάνιες φορές όταν η αναιμία διαπιστωθεί χρονικά κοντά στο τοκετό ίσως κριθεί αναγκαία η μετάγγιση αίματος για άμεση αποκατάσταση της αιματολογικής εικόνας της γυναίκας [4] If a woman is diagnosed with anaemia in a clinical setting, she should be treated with daily iron (120 mg of elemental iron) and folic acid (400 µg or 0.4 mg) supplementation until her haemoglobin concentration rises to normal. She can then switch to the standard antenatal dose to prevent recurrence of anaemia. [3]

ΛΟΧΕΙΑ Σίδηρος και συμπληρώματα φυλλικού οξέος θα πρέπει να παρέχονται στις γυναίκες για τουλάχιστον τρεις μήνες μετά τον τοκετό καθώς τα οφέλη του σιδήρου υπερτερούν των παρενεργειών.[3] # Σε έρευνα που συμμετείχαν 201 γιατροί [7] 25% θα συνταγογραφούσε σίδηρο σε όλες τις λεχωίδες 12% σε καμοία 63% ανάλογα τον ασθενή με βάση: 1.τον αιματοκρίτη( κατά τη λοχεία) 2.τη ποσότητα αίματος που χάνεται στο τοκετό Η συνήθης δοσολογία: 325mg/ημέρα ή 325mg x2/ημέρα

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Κύηση Υψηλού Κινδύνου ΓΕΩΡΓΙΟΣ Μ. ΙΑΤΡΑΚΗΣ [1] World Health Organization, Daily iron and folic acid supplementation in pregnant women (Guidlines) [2] World Health Organization, Postnatal care of the mother and the newborn (Guidlines) [3] Η ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΣΤΑ ΣΤΑΔΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ ΖΑΜΠΕΛΑΣ [4] ΚΛΙΝΙΚΗ ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΑ Δρ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΘ. ΤΣΟΧΑΣ Δρ ΕΛΕΝΗ Θ. ΧΑΤΖΗΧΡΗΣΤΟΥ [5] PupMed- Daily oral iron supplementation during pregnancy Peña-Rosas JP1, De-Regil LM, Dowswell T, Viteri FE. [6] Peña-Rosas JPDe-Regil LMDowswell TViteri FE PupMed- Prescribing postpartum iron supplementation: a survey of practising obstetricians King DE, Sobal J, Muncie HL Jr, Alger LS, Jackson F [7] King DESobal JMuncie HL JrAlger LSJackson F National Institute for Health and Care Excellence,Antenatal Care (Guidlines) conditions [8] conditions

ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ~Keep calm and focus on pregnancy~