Περιβαλλοντικές Μετρήσεις και Συνεχής Καταγραφή Περιβαλλοντικών Παραμέτρων

Σύστημα Αέριας Ρύπανσης Τα μέρη από όπου προέρχονται οι ρύποι ονομάζονται πηγές. Οι πηγές μπορεί να είναι φυσικές ή ανθρωπογενείς. Σε γενικές γραμμές μπορούμε να ορίσουμε ότι φυσικές πηγές είναι αυτές που δεν οφείλονται σε ανθρώπινες δραστηριότητες. Σ' αυτή την κατηγορία μπορούμε να περιλάβουμε μεταξύ άλλων και τις παρακάτω πηγές ρύπων: Εκρήξεις ηφαιστείων, πυρκαγιές δασών (έστω κα αν προκλήθηκαν από ανθρώπινες δραστηριότητες), ωκεανοί, φυτά και τα δέντρα, έλη

Σύστημα Αέριας Ρύπανσης Σε παγκόσμια κλίμακα ο ρυθμός εκλύσεως των αέριων ρύπων από την ίδια την φύση ξεπερνά τον ρυθμό παραγωγής τους από τον άνθρωπο. Επειδή όμως η ανθρωπογενής παραγωγή βρίσκεται συγκεντρωμένη στα αστικά και βιομηχανικά κέντρα, το πρόβλημα ρύπανσης σ' αυτές τις περιοχές οφείλεται κατά κύριο λόγο στις ανθρωπογενείς εκπομπές.

Σύστημα Αέριας Ρύπανσης Οι πηγές ανθρωπογενών εκπομπών είναι πολυπληθείς και θα αρκεστούμε εδώ σε απλή απαρίθμηση των κύριων κατηγοριών: Βιομηχανία (θερμοηλεκτρικοί σταθμοί, διυλιστήρια, μεταλλουργία, χημική βιομηχανία, κλπ) κυκλοφορία (οχήματα ιδιωτικής χρήσης, λεωφορεία, φορτηγά, πλοία, αεροπλάνα, κλπ), βιοτεχνίες, οικιακή κατανάλωση (κεντρική θέρμανση, φούρνοι, καύση απορριμμάτων κλπ).

Ταξινόμηση - Επεξεργασία - Παρουσίαση Μετρήσεων Γενικά Για να γίνεται έλεγχος της ποιότητας του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος είναι απαραίτητη η συνεχής καταγραφή όλων των παραμέτρων που σχετίζονται με αυτήν, όχι μόνο για την άμεση λήψη προστατευτικών μέτρων αλλά και για τη συλλογή στοιχείων που θα βοηθήσουν στην ερμηνεία των φαινομένων και στον σχεδιασμό μελλοντικής αντιμετώπισης των προβλημάτων που σχετίζονται με την ποιότητα του περιβάλλοντος. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος θα πρέπει σε έναν ολοκληρωμένο σταθμό ελέγχου ποιότητας του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος να γίνονται οι παρακάτω μετρήσεις: α. Μετρήσεις αέριων ρύπων β. Μετεωρολογικές μετρήσεις γ. Μετρήσεις ακτινοβολίας

Ταξινόμηση - Επεξεργασία - Παρουσίαση Μετρήσεων Συλλογή μετρήσεων Σε ένα σύγχρονο σταθμό ελέγχου ποιότητας του περιβάλλοντος η συλλογή των στοιχείων είναι αυτοματοποιημένη και δεν απαιτεί την συνεχή παρουσία ενός παρατηρητή. Η αποθήκευση των παρατηρήσεων γίνεται Σε ηλεκτρονικό υπολογιστή Σε ηλεκτρονικούς καταγραφείς δεδομένων (data loggers) Έχουν περιορισμένη χωρητικότητα - επαρκούν συνήθως για μια εβδομάδα και χρησιμοποιούνται κυρίως σε σταθμούς με περιορισμένες απαιτήσεις σε χωρητικότητα και επεξεργασία στοιχείων.

Ταξινόμηση - Επεξεργασία - Παρουσίαση Μετρήσεων Συλλογή μετρήσεων Σε ηλεκτρονικούς καταγραφείς δεδομένων (data loggers) Για να αναγνωστούν τα στοιχεία που αποθηκεύονται σε ένα data logger απαιτείται ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής για τη μεταφορά τους σε αυτόν και κατόπιν κατάλληλο λογισμικό για την μετατροπή τους σε αναγνώσιμη και επεξεργάσιμη μορφή. Σε συμβατικά καταγραφικά Τα συμβατικά καταγραφικά αποτελούνται συνήθως από μια γραφίδα συνδεδεμένη ηλεκτρικά με την έξοδο του οργάνου ή μηχανικά με μία ακίδα και ένα μηχανισμό προώθησης του χαρτιού καταγραφής με σταθερό ρυθμό.

Ταξινόμηση - Επεξεργασία - Παρουσίαση Μετρήσεων Συλλογή μετρήσεων Σε συμβατικά καταγραφικά Πάνω στο χαρτί, το οποίο είναι ειδικά διαγραμμισμένο καταγράφεται η κίνηση της γραφίδας, η οποία είναι ανάλογη του σήματος που λαμβάνει από το όργανο μέτρησης. Η χρήση τους πια περιορίζεται σε παλιούς σταθμούς και συνδέονται συνήθως με όργανα παλιάς τεχνολογίας.

Ταξινόμηση - Επεξεργασία - Παρουσίαση Μετρήσεων Έλεγχος και αξιοπιστία των μετρήσεων α. Τακτικός έλεγχος της σωστής λειτουργίας σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή β. Συντήρηση σε τακτά χρονικά διαστήματα που καθορίζονται από τη κατασκευάστρια εταιρεία. γ. Τήρηση, από τον υπεύθυνο τεχνικό του σταθμού, βιβλίου παρατηρήσεων στο οποίο καταγράφονται όλες οι πληροφορίες που αφορούν τη λειτουργία κάθε οργάνου (βλάβες, αλλαγές εξαρτημάτων, βαθμονομήσεις κλπ). δ. Περιοδική βαθμονόμηση των οργάνων.

Ταξινόμηση - Επεξεργασία - Παρουσίαση Μετρήσεων Βαθμονόμηση οργάνων α. Για το διοξείδιο του αζώτου (ΝΟ2), το διοξείδιο του θείου (SO2) και το υδρόθειο (H2S) με ειδικά φυσίγγια διαπερατότητας τα οποία υπάρχουν στο εσωτερικό του αναλυτή. β. Για το όζον (Ο3) με γεννήτρια σταθερής συγκέντρωσης όζοντος. Η γεννήτρια συνήθως βρίσκεται και αυτή στο εσωτερικό του αναλυτή. γ. Για το μονοξείδιο του αζώτου (NO) και το μονοξείδιο του άνθρακα (CO) με φιάλες γνωστής συγκέντρωσης.

Ταξινόμηση - Επεξεργασία - Παρουσίαση Μετρήσεων Χρονική κλίμακα επεξεργασίας Για να μπορούμε λοιπόν να εξασφαλίσουμε την σωστή επεξεργασία των μετρήσεων θα πρέπει κατά τη διάρκεια καταγραφής των δεδομένων να επιλέξουμε την ελάχιστη χρονική κλίμακα που καθορίζεται από τους παραπάνω παράγοντες, ούτως ώστε να είναι δυνατή εκ των υστέρων η οποιαδήποτε επεξεργασία. α λεπτά β. 1 ώρα γ. 1 οκτάωρο δ. 1 εβδομάδα ε. 1 μήνας στ. θερμή περίοδος-ψυχρή περίοδος ζ. 1 έτος-μεταβολή μέσα στα χρόνια

Ταξινόμηση - Επεξεργασία - Παρουσίαση Μετρήσεων Στατιστική επεξεργασία μετρήσεων Για την παρουσίαση και επεξεργασία των μετρήσεων, σύμφωνα με τις χρονικές κλίμακες που αναπτύχθηκαν στην προηγούμενη παράγραφο, είναι απαραίτητη η στατιστική επεξεργασία των καταγραμμένων πρωτογενών δεδομένων (raw data). Η επεξεργασία αυτή περιλαμβάνει τον υπολογισμό διαφόρων στατιστικών μεγεθών που εναρμονίζονται με τις παραπάνω χρονικές κλίμακες και καθιστούν δυνατή την ερμηνεία, αξιολόγηση και κατανόηση των μετρήσεων.

Ταξινόμηση - Επεξεργασία - Παρουσίαση Μετρήσεων Παρουσίαση των μετρήσεων Η ολοκληρωμένη παρουσίαση των μετρήσεων (report) θα πρέπει να γίνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα, έχοντας ήδη εξασφαλίσει και ελέγξει την ποιότητα των μετρήσεων με τη σωστή βαθμονόμηση και συντήρηση των οργάνων μέτρησης. Η παρουσίαση αυτή πρέπει να περιλαμβάνει: α. Περιγραφή των σταθμών, δηλαδή τοποθεσία, συνθήκες μέτρησης και γενικά πληροφορίες για την περιοχή (π.χ. αν είναι πάνω σε δρόμο, δίπλα σε κάποια βιοτεχνία κλπ) β. Πίνακες με όλες τις μετρήσεις έτσι όπως αυτές καταγράφονται, προτού υποστούν οποιαδήποτε επεξεργασία.

Ταξινόμηση - Επεξεργασία - Παρουσίαση Μετρήσεων Παρουσίαση των μετρήσεων γ. Πίνακες με επεξεργασμένες τιμές σε όλες τις χρονικές κλίμακες που απαιτούνται. δ. Πίνακες με στατιστικά στοιχεία κανονικής λειτουργίας των οργάνων ε. Πίνακες με στατιστικά των υπερβάσεων στ. Γραφικές παραστάσεις όλων των παραπάνω έτσι ώστε να υπάρχει με μία πρώτη προσέγγιση, μια εποπτική εικόνα της υπάρχουσας κατάστασης

Περιβαλλοντικές Μετρήσεις Διοξείδιο του Θείου (SO2) Όζον (Ο3) Μονοξείδιο του άνθρακα Υδρογονάνθρακες πλην μεθανίου Αιωρούμενα σωματίδια Μέτρηση του όζοντος Μετρήσεις διοξειδίου του θείου Μέτρηση του μονοξειδίου του άνθρακα