Ελιά: από το δέντρο στο…πιάτο μας Υπεύθυνη προγράμματος: Ζερβού Σοφία Τμήμα: Γ2 Δημοτικό Σχολείο Λακκίου Λέρου
Παιδαγωγικές προθέσεις και στόχοι του πρότζεκτ Τα παιδιά του δημοτικού σχολείου ενδιαφέρονται για ένα μεγάλο πλήθος θεμάτων και μαθαίνουν ευκολότερα, όταν ασχολούνται με κάτι που τα ενδιαφέρει. Κύρια επιδίωξη αυτού του πρότζεκτ είναι να ενεργοποιήσει και να αφήσει να εκδηλωθούν τα ενδιαφέροντά τους. Ελιά: από το δέντρο στο … πιάτο μας
Κριτήρια επιλογής του θέματος Η επιλογή του θέματος έγινε με βάση το έντονο ενδιαφέρον των παιδιών να πληροφορηθούν όσα περισσότερα γινόταν για το ελαιόδεντρο. Στο πλαίσιο του μαθήματος της «Μελέτης Περιβάλλοντος» τα παιδιά ασχολήθηκαν με την ελιά. Από τις συζητήσεις που έγιναν φάνηκε ότι όλα είχαν πολλά βιώματα που σχετίζονταν με το θέμα, ενώ αρκετά παιδιά είχαν λάβει μέρος και σε συγκομιδή ελιάς. Από τις ερωτήσεις τους ανιχνεύτηκε η διάθεση και το ενδιαφέρον τους να μάθουν περισσότερες πληροφορίες. Έτσι, η διεξαγωγή του πρότζεκτ ήταν αποτέλεσμα της θετικής στάσης και του ενδιαφέροντος των παιδιών για το θέμα. Ελιά: από το δέντρο στο … πιάτο μας
ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ Τα ελαιόδεντρα και οι ποικιλίες ελιάς Παραγωγή ελαιόλαδου Το ελαιόλαδο στη διατροφή μας Ελιά: από το δέντρο στο … πιάτο μας
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ (α) Να γνωρίσουν οι μαθητές τα στάδια των δραστηριοτήτων από την καλλιέργεια της ελιάς μέχρι την κατανάλωση των προϊόντων της. Να εξασκηθούν στις τέσσερις πρώτες βαθμίδες της ταξινομίας γνωστικών στόχων του Bloom (μνήμη, κατανόηση, εφαρμογή, ανάλυση) μέσα από την παρατήρηση, κατανόηση, ανάκληση πληροφοριών, συλλογή, καταγραφή, ταξινόμηση και ανάλυση δεδομένων. Ελιά: από το δέντρο στο … πιάτο μας
Να εξασκηθούν στις δύο ανώτερες βαθμίδες της ταξινομίας γνωστικών στόχων του Bloom (αξιολόγηση και δημιουργία) μέσα από τη διατύπωση υποθέσεων, πρόβλεψη και εξαγωγή συμπερασμάτων, αλλά και καλλιτεχνική δημιουργία και παραγωγή δημιουργικού προφορικού και γραπτού λόγου. Να μάθουν να συνεργάζονται και να καλλιεργηθούν οι αξίες της αλληλοϋποστήριξης και της συνεργασίας μέσα στην ομάδα. Να γνωρίσουν την αξία της ελιάς και του ελαιόλαδου για την υγεία. Να διερευνήσουν την ιστορική και πολιτιστική διάσταση της ελιάς. Ελιά: από το δέντρο στο … πιάτο μας ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ (β)
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ Διαθεματικότητα Ενεργητική, συμμετοχική, βιωματική μάθηση μέσω της μελέτης και της έρευνας πεδίου Διδασκαλία με όλη την τάξη – μετωπική (στην αρχή του προγράμματος) Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία (κατά τη φάση επεξεργασίας του υλικού και ταξινόμησής του για τις ανάγκες της παρουσίασης στους γονείς). Εξατομίκευση της διδασκαλίας στα πλαίσια της ομάδας μέσα από την ανάθεση συγκεκριμένων εργασιών και ρόλων. Ελιά: από το δέντρο στο … πιάτο μας
ΠΕΔΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΜΕ ΤΑ ΓΝΩΣΤΙΚΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΤΟΥ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΛΙΑ Δημιουργική Έκφραση Μαθηματικά Μυθολογία- Ιστορία Μελέτη Περιβάλλοντος Γεωγραφία Θρησκευτικά Γλώσσα Τέχνη Τ.Π.Ε Ελιά: από το δέντρο στο … πιάτο μας
Χρονική εξέλιξη του προγράμματος Ελιά: από το δέντρο στο … πιάτο μας ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2013 Διερεύνηση του θέματος Βιβλιογραφική έρευνα για την ελιά – Ντοκιμαντέρ - Εντοπισμός των όψεων του θέματος (Το ελαιόδεντρο ως φυτό-Παραγωγή ελαιόλαδου-Ελαιόλαδο και υγεία) ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2013 Επεξεργασία του θέματος 1)Έρευνα για τις περιοχές της Λέρου στις οποίες υπάρχουν ελαιώνες 2)Χαρτογράφηση ελαιώνων της Λέρου 3)Συνέντευξη από ελαιοπαραγωγό Υλοποίηση επισκέψεων (Παρατήρηση – Έρευνα – Καταγραφή) 1)Επίσκεψη σε ελαιώνα 2)Επίσκεψη σε ελαιοτριβείο ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2014 Δραστηριότητες μέσα στην τάξη Εικαστικά (Ζωγραφική –Κολάζ) ΤΠΕ (Ζωγραφική – Αναζήτηση στο διαδίκτυο παροιμιών, λαϊκών εκφράσεων και έργων τέχνης με θέμα την ελιά) Μαθηματικά (Δημιουργία και επίλυση προβλημάτων -Έρευνα για την ποσότητα ελαιόλαδου που καταναλώνει η οικογένεια κάθε μαθητή το μήνα) Φιλαναγνωσία (Σχηματοποιήματα – Χαϊκού) Γλώσσα (Συνταγές με ελαιόλαδο – σύνθετες λέξεις, περιεκτικά ) Μουσική (Τραγούδια με θέμα την ελιά) Μελέτη Περιβάλλοντος (Αναζήτηση πληροφοριών και συζήτηση για τη μεσογειακή διατροφή) ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2014 Αξιολόγηση-Συμπεράσματα-Προετοιμασία παρουσίασης Στη φάση αυτή έγινε ανακεφαλαίωση του θέματός μας και χωρισμός σε ομάδες. Οι ομάδες μας αξιολόγησαν και το υλικό που είχε συγκεντρωθεί αλλά και τις εργασίες τους. Ακολούθησε συζήτηση για την επιλογή υλικού που θα χρησιμοποιούνταν στην παρουσίαση. Στη συνέχεια ξεκίνησε η προετοιμασία για την παρουσίαση όλης της δουλειάς μας. ΜΑΪΟΣ 2014 Δράσεις ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Η παρουσίαση στους γονείς έγινε στις 30/5 και στους μαθητές στις 4/6. ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΜΕ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΥΠ.Ε.Π.Θ, Οδηγός Ευέλικτης Ζώνης (βιβλίο για το δάσκαλο), Αθήνα, 2001 ΥΠ.Ε.Π.Θ – Περιβαλλοντικό Κέντρο Καλαμάτας, Το Βαλιτσάκι της Ελιάς. Διαθέσιμο στο διαδικτυακό τόπο ΥΠ.Ε.Π.Θ – Δήμος Καλαμάτας, Η ελιά μέσα στους αιώνες, Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Καλαμάτας. Ελιά. Το πολύτιμο και αγαπημένο δέντρο των Ελλήνων. Διαθέσιμο στο διαδικτυακό τόπο etwinning.sch.gr/projects/elia/elia.htm Το λήμμα «Ελιά» στην ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια wikipedia. Διαθέσιμο στο διαδικτυακό τόπο el.wikipedia.org/wiki/Ελιά. Τα στοιχεία για τη διατροφή από τους διαδικτυακούς τόπους ΜΟΥΣΙΚΗ Από το ψηφιακό δίσκο «Καλημέρα σου, ελιά!» του Περιβαλλοντικού Κέντρου Καλαμάτας ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑ «Η ελιά» του Κωστή Παλαμά από το βιβλίο της Γλώσσας της Δ΄Δημοτικού «Ε, σεις στεριές και θάλασσες» του Ελύτη «Η ελιά» του Πολέμη «Η σοφή ελιά» της Ειρήνης Καμαράτου - Γιαλλούση, εκδ. Μικρή Μίλητος «Πώς να καταβροχθίσετε ένα ουράνιο τόξο» της Γιολάντας Τσιαμπόκαλου, εκδ. Καστανιώτη «Ο Μιχαλάκης και το ταξίδι στις τροφές» της Καλλιόπης Μαλαχία (αυτοέκδοση) Ελιά: από το δέντρο στο … πιάτο μας