Το εξωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης ανάλυση και διάγνωση του. Παρουσίαση, Δρ. Δημήτρης Λαμπρούλης. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Οι οικονομικές ενοποιήσεις, συνεργασίες και συνασπισμοί των διαφόρων χωρών. Αυτές έχουν θετικές ή αρνητικές επιδράσεις κυρίως για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο διεθνή χώρο. Αναφέρονται οι κυριότερες ενοποιήσεις 1. Η ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ) ή Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ΕΟΚ ιδρύθηκε το Ο οργανισμός χωρών πετρελαίου (OPEC). O οργανισμός αυτός είναι ένα καρτέλ πετρελαίου, που περιλαμβάνει τις περισσότερες πετρελαιοπαραγωγές χώρες του κόσμου. Σκοπός του είναι ο έλεγχος των τιμών και των επιπέδων παραγωγής πετρελαίου μεταξύ των Μελών-Χωρών. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Οι οικονομικές ενοποιήσεις, συνεργασίες και συνασπισμοί των διαφόρων χωρώ ν. Συνασπισμοί συνεργασίας έχουν σχηματιστεί και μεταξύ των λιγότερο αναπτυγμένων χωρών. Αναφέρονται δύο από αυτούς: O οργανισμός Αφρικανικής Ενότητας και ο Σύνδεσμος Ενοποίησης της Λατινικής Αμερικής. Η Ευρωπαϊκή ζώνη Ελευθέρων Συναλλαγών (EFTA) που καλύπτει μόνο την ελεύθερη διακίνηση των εμπορικών προϊόντων μεταξύ των μελών χωρών που συμμετέχουν σε αυτή. Συμφωνία Ελευθέρου Εμπορίου (ΣΕΕΑ) Σε αυτή συμμετέχουν οι Φιλιππίνες, Μαλαισία, Σιγκαπούρη, Ινδονησία, Μπρουνέι και Ταϋλάνδη. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Οι οικονομικές ενοποιήσεις, συνεργασίες και συνασπισμοί των διαφόρων χωρών. NAFTA. Στη ζώνη αυτή Ελευθέρων Συναλλαγών συμμετέχουν οι ΗΠΑ, Καναδάς και Μεξικό. MER Cosur «κοινή Αγορά του Νότου». Ο συνασπισμός αυτός ιδρύθηκε το 1995, συμμετέχουν σε αυτόν, η Βραζιλία, Παραγουάη, Αργεντινή και Ουρουγουάη. APEC “ Συνεργασία χωρών- Ασίας-Ειρηνικού. Στο APEC συμμετέχουν 18 χώρες οι εξής: ΗΠΑ, Καναδάς, Αυστραλία, Μεξικό, Ν. Ζηλανδία, Ιαπωνία, Κίνα, Χονγκ Κονγκ, Ταιβάν, Ν. Κορέα, Παπούα, Νέα Γουινέα, καθώς και οι έξι χώρες της ΣΕΕΑ. Ο απώτερος στόχος της ΜΕRCOSUR είναι να δημιουργήσουν μια πραγματική οικονομική κοινότητα. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Η Ανάλυση του Μιρκο-περιβάλλοντος της επιχείρησης. Προσφορά και κόστος πρώτων υλών και ενέργειας. Οι επιτελείς πρέπει να ερευνήσουν το περιβάλλον για αν εξετάσουν τις μακροπρόθεσμες τάσεις στην προσφορά και το κόστος των πρώτων υλών και ενέργειας και να προσδιορίσουν ποια επίδραση θα έχουν οι τάσεις αυτές στους στόχους και τις στρατηγικές της επιχείρησης. Προσφορά και κόστος κεφαλαίου. Η προσφορά και το κόστος του χρήματος επηρεάζονται από την νομισματική πολιτική και τις διεθνείς διακυμάνσεις των νομισμάτων. Η αύξηση επιτοκίων και η μη επαρκής εξασφάλιση κεφαλαίων δημιουργεί σοβαρά προβλήματα σε ορισμένες επιχειρήσεις, ιδιαίτερα στις επιχειρήσεις έντασης κεφαλαίου. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Η Ανάλυση του Μίκρο-περιβάλλοντος της επιχείρησης. Η διαπραγματευτική δύναμη του προμηθευτή ως εξής, – Η δύναμη στην οποία ο προμηθευτής έχει για να αυξήσει τις τιμές και να ελαττώσει τα κέρδη του αγοραστή, εξαρτάται από το πόσο μακριά βρίσκεται ο προμηθευτής, από το πρότυπο του πλήρως ανταγωνισμού. – Η δύναμη, την οποία ο προμηθευτής έχει για να υψώσει τις τιμές και να μειώσει τα κέρδη του αγοραστή. – Ο προμηθευτής έχει την ελάχιστη δύναμη, όταν υπάρχουν υποκατάστατα υλικά διαθέσιμα σε λογικό κόστος και τη μεγαλύτερη δύναμη, όταν δεν υπάρχουν αποδεκτά υποκατάστατα. – Η δύναμη του προμηθευτή είναι μεγαλύτερη όταν ο προμηθευτής μπορεί να ολοκλήρωση προς τα μπρός ή όταν μπορεί επικερδώς να κάνει ολοκλήρωση προς τα πίσω. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Διαπραγματευτική Δύναμη αγοραστή. Η δύναμη του αγοραστή, επίσης, επηρεάζει το κόστος των προμηθευτών. – Η δύναμη του αγοραστή βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο. Α) όταν η βιομηχανία, στην οποία ανήκει ο αγοραστής, είναι συγκεντρωμένη σε λίγες επιχειρήσεις (ολιγοπώλιο). Β) Όταν ο αγοραστής αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό μέρος της δραστηριότητας του προμηθευτή και Γ) Όταν ο αγοραστής μπορεί κατ ουσία να πραγματοποιήσει ολοκλήρωση προς τα πίσω Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Διαπραγματευτική Δύναμη αγοραστή. Η δύναμη του αγοραστή βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο, – Όταν η βιομηχανία στην οποία ανήκει ο αγοραστής, είναι ανταγωνιστική. – Όταν το προϊόν του προμηθευτή αποτελεί ένα σημαντικό μέρος της διαδικασίας της παραγωγής. – Όταν ο προμηθευτής κατ ουσία μπορεί να πραγματοποιήσει ολοκλήρωση προς τα εμπρός. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Προσφορά υποκατάστατων προϊόντων. Η δυνατότητα μίας επιχείρησης να πραγματοποιήσει κέρδη και να λειτουργήσει με επιτυχία εξαρτάται κατά ένα μέρος και από την προσφορά καλής ποιότητας και λιγότερο δαπανηρών υποκαταστάσεων για τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες της επιχείρησης. Τα επιτελικά στελέχη πρέπει, επίσης, να εξετάσουν προσεκτικά το περιβάλλον για να διαπιστώσουν εάν υπάρχει κίνδυνος για τα προϊόντα της επιχείρησης από τα υποκατάστατα. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Παράγοντες ανταγωνισμού. Τα επιτελικά στελέχη παράλληλα με τα άλλα στοιχεία του περιβάλλοντος, θα πρέπει να εξετάσουν και τις συνθήκες του ανταγωνισμού που η επιχείρηση θα αντιμετωπίσει, επειδή ο ανταγωνισμός, καθορίζει το ένα μια επιχείρηση θα παραμείνει στις παρούσες δραστηριότητες και ποιες στρατηγικές θα ακολουθήσει, για την επιδίωξη των δραστηριοτήτων και των στόχων της. Κατά τον Glueck, τρεις παράγοντες χρειάζεται να εξετασθούν, όσον αφορά τον ανταγωνισμό. – Η είσοδος και η έξοδος των κυριότερων ανταγωνιστών. – Προσφορά υποκατάστατων. – Κύριες μεταβολές των στρατηγικών παρόντων ανταγωνιστών. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Η είσοδος και η έξοδος των κυριότερων ανταγωνιστών. Τα εμπόδια εισόδου είναι τα εξής. Α) Οικονομίες κλίμακας. – Πλεονεκτήματα απολύτου κόστους. – Διαφοροποίηση προϊόντος. – Πρόσβαση στα δίκτυα διανομής-διακίνησης. – Η πιθανή αντίδραση των υπαρχόντων επιχειρήσεων. Β) Πλεονεκτήματα απολύτου κόστους. – Προνόμια ευρεσιτεχνίας. – Έλεγχο ιδιοκτησιακής τεχνολογίας. – Ευνοϊκή τοποθεσία. – Ιδιαίτερα εξειδικευμένη εργασία. – Έλεγχο καλύτερων πηγών πρώτων υλών και άλλων υλικών. – Καλύτερη πρόσβαση σε χρηματοδότηση και χαμηλότερο κόστος κεφαλαίου. – Αποσωθέντα μηχανήματα και εγκαταστάσεις, οι οποίες δεν έχουν απαξιωθεί τεχνολογικά και οικονομικά και είναι χρήσιμες ακόμη. – Πλεονεκτήματα καμπύλης εμπειρίας ή εκμάθησης. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Διαφοροποίηση προϊόντος. Η Διαφοροποίηση του προϊόντος δημιουργεί ισχυρή αφοσίωση των πελατών/ καταναλωτών στα υπάρχοντα προϊόντα. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε διάφορους λόγους. Συχνά το κόστος για να πείσεις πελάτες/καταναλωτές να αλλάξουν προτίμηση προϊόντος είναι σημαντικό. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Πρόσβαση σε δίκτυα διανομής- διακίνησης. Εάν οι υπάρχουσες επιχειρήσεις κατέχουν ή έχουν ισχυρή επιρροή στα κυριότερα δίκτυα διανομής, τότε ή είσοδος μιας νέας επιχείρησης είναι πολύ δαπανηρή και δύσκολή. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Αντίδραση των υπαρχόντων επιχειρήσεων. Εάν συντρέχουν οι παρακάτω συνθήκες, τότε αυξάνεται η πιθανότητα ισχυρής εκδίκησης από τις υπάρχουσες επιχειρήσεις και συνεπώς αποθαρρύνει τις νέες επιχειρήσεις να εισέλθουν στον κλάδο: – Εάν οι υπάρχουσες επιχειρήσεις έχουν σημαντικούς οικονομικούς πόρους, συμπεριλαμβάνοντας ρευστά διαθέσιμα και υψηλή πιστοληπτική ικανότητα, που μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να πραγματοποιήσουν μια επιθετική καμπάνια προώθησης και πόλεμο τιμών για να προστατεύσουν τις θέσεις τους στην αγορά. – Εάν εις το παρελθόν, οι υπάρχουσες επιχειρήσεις είχαν αντισταθεί επιθετικά στις εδαφικές διεκδικήσεις από τις νέες επιχειρήσεις. – Εάν οι υπάρχουσες επιχειρήσεις έχουν σημαντική επιρροή στους διανομείς και πελάτες για να διατηρήσουν το μερίδιο της αγοράς. – Εάν οι υπάρχουσες επιχειρήσεις είναι πιθανό να μειώσουν τις τιμές, λόγων υπερβολικής παραγωγικής δυναμικότητας στον κλάδο ή για να προστατεύσουν το μερίδιο τους στην αγορά. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
έξοδος των κυριότερων ανταγωνιστών. Κατά τον Πορτερ, οι επιχειρήσεις μπορεί να μην εξέρχονται από μια βιομηχανία, γιατί: A) Οι αξίες της διοίκησης εμποδίζουν την έξοδο. Η διοίκηση και τα διευθυντικά στελέχη μπορεί να είναι δεμένοι ψυχολογικά με τη βιομηχανία, ώστε αυτό να θέτει εμπόδιο στην έξοδο. Β) Αλλά προϊόντα ή υπηρεσίες της επιχείρησης σχετίζονται με τα υποψήφια προϊόντα ή υπηρεσίες για έξοδο. Εάν άλλα επικερδή προϊόντα μοιράζονται τα δίκτυα διανομής, τις υπηρεσίες μάρκετινγκ, τον παραγωγική εξοπλισμό και εγκαταστάσεις κλπ η επιχείρηση μπορεί να παραμείνει στη βιομηχανία. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Έξοδος κυριοτέρων ανταγωνιστών. Οι επενδύσεις είναι εξειδικευμένες. Σε πολλές βιομηχανίες, για τη δημιουργία μιας επιχείρησης απαιτούνται σημαντικά ποσά για επενδύσεις σε εγκαταστάσεις και μηχανολογικό εξοπλισμό, που είναι χρήσιμα μόνο για τη συγκεκριμένη βιομηχανία. Δηλαδή, οι επενδύσεις είναι εξειδικευμένες σε υψηλό βαθμό και συνεπώς δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για άλλες δραστηριότητες. Το άμεσο κόστος εξόδου είναι υψηλό. Οι επιχειρήσεις πιθανόν να μην αφήνουν μια βιομηχανία, γιατί το άμεσο κόστος εξόδου (π.χ. κόστος μετεγκατάστασης, αποζημιώσεις προσωπικού κλπ) είναι πολύ υψηλό. Κυβερνητική Πολιτική και Κοινωνικούς σκοπούς. Η κυβέρνηση μπορεί να μην επιτρέπει την παύση λειτουργίας ορισμένων προβληματικών επιχειρήσεων, λόγω των αρνητικών επιπτώσεων που μπορεί να έχουν στην οικονομία μιας περιφέρειας και γενικότερα στην εθνική οικονομία, κυρίως από άποψη απασχόλησης. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Ανταγωνισμός άμιλλας μεταξύ επιχειρήσεων εντός του κλάδου. Βιομηχανία στην οικονομική επιστήμη καλείται η ομάδα επιχειρήσεων, οι οποίες παράγουν προϊόντα ή υπηρεσίες, που είναι στενά υποκατάστατα μεταξύ τους. Η ένταση του ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων εξαρτάται από τη διάρθρωση της βιομηχανίας. Μια βιομηχανία μπορεί να χαρακτηρίζεται από: Ολιγοπωλιακό ανταγωνισμό (όπως οι βιομηχανίες παραγωγής αυτοκινήτων και αλουμινίου). Ατελή ανταγωνισμό (όπως οι βιομηχανίες παραγωγής επίπλων) Πλήρη ανταγωνισμό (όπως η βιομηχανία παραγωγής σιτηρών) Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Ανταγωνισμός άμιλλας μεταξύ επιχειρήσεων εντός του κλάδου Ο ανταγωνισμός άμιλλας είναι περισσότερο έντονος από το συνήθη ανταγωνισμό. Οι επιχειρήσεις προβαίνουν σε ενέργειες οι όποιες μπορούν να ελαττώσουν τα κέρδη τους βραχυπρόθεσμα, με την ιδέα ότι θα ζημιώσουν τους ανταγωνιστές τους περισσότερο μακροπρόθεσμα ή ότι θα αποκτήσουν κάποιο πλεονέκτημα έναντι των ανταγωνιστών. Ο ανταγωνισμός άμιλλας συνήθως εμφανίζεται με διάφορους τρόπους: – Πόλεμοι τιμών. – Μάχες μέσω σημαντικών δαπανών διαφήμισης. – Αναπαραγωγή προϊόντων (κάθε ανταγωνισμός απομιμείται τον άλλον στην δημιουργία νέων προϊόντων) Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Ανταγωνισμός άμιλλας μεταξύ επιχειρήσεων εντός του κλάδου. Εντούτοις, πολλοί παράγοντες μπορεί να δημιουργήσουν ή να κλιμακώσουν τον ανταγωνισμό άμιλλας μεταξύ των επιχειρήσεων σε μια βιομηχανία. Οι παράγοντες αυτοί είναι: – Ο ανταγωνισμός άμιλλας γίνεται εντονότερος και τα κέρδη της βιομηχανίας μειώνονται, όταν ο αριθμός των ανταγωνιστών στην βιομηχανία αυξάνει και όταν οι ανταγωνιστές γίνονται περισσότερο όμοιοι από άποψη σχετικού μεγέθους και διαπραγματευτικής δύναμης, και συνεπώς δεν υπάρχει κυρίαρχη επιχείρηση στη βιομηχανία για να θέτει τα πρότυπα για τον ανταγωνισμό. – Ο ανταγωνισμός άμιλλας γίνεται εντονότερος, εάν είναι δύσκολη η έξοδος των επιχειρήσεων από τη βιομηχανία. – Ο ανταγωνισμός άμιλλας γίνεται εντονότερος, όπου το σταθερό κόστος είναι υψηλό, οι αποδοτικές προσθήκες στην παραγωγική ικανότητα είναι μεγάλες και δαπανηρές ή εξωτερικοί παράγοντες οδηγούν σε επαναλαμβανόμενη ή χρόνια πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Ανταγωνισμός άμιλλας μεταξύ επιχειρήσεων εντός του κλάδου Ο ανταγωνισμός άμιλλας γίνεται εντονότερος, όταν τα προϊόντα της βιομηχανίας είναι λιγότερο διαφοροποιούμενα από άποψη του αγοραστή. Όταν η τιμή είναι ο μόνος διακριτικός παράγοντα για τον αγοραστή, υπάρχει μεγαλύτερο κίνητρο για τις επιχειρήσεις να κερδίσουν μερίδιο της αγοράς με μείωση της τιμής, μια πρακτική που μπορεί εύκολα να καταλήξει σε πόλεμο τιμών. Ο ανταγωνισμός άμιλλας γίνεται πιο εντονότερος, όταν οι επιχειρήσεις επεκτείνονται σε νέες δραστηριότητες. Η νέα επιχείρηση σε περίπτωση συγχώνευσης, εξαγοράς ή αλλαγές στη διοίκηση μπορεί να εισάγει νέες αξίες, ιδέες περί ανταγωνισμού. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Οι κυριότεροι ανταγωνιστές. Είναι απαραίτητο, συνεπώς, να αναγνωριστούν οι κυριότεροι ανταγωνιστές και να παρακολουθηθούν προσεκτικά οι δραστηριότητες και οι στρατηγικές τους. Η δραστηριότητα, η οποία αναλύεται, φαίνεται να μην έχει ευνοϊκή θέση στην αγορά και ίσως να είναι υπεύθυνη για την αδύνατη θέση η « εκτεταμένη γραμμή προϊόντος». Οι δείκτες ανταγωνιστικότητας είναι οι ακόλουθοι: – Θέση στην αγορά, Γενική τάση (θέση στην αγορά), Αποδοτικότητα κέρδους, Χρηματοοικονομική δύναμη, Σύνθεση προϊόντων, Τεχνολογική ικανότητα και τεχνογνωσία, Άποψη κόστους, Ποιότητα, Ανάπτυξη προϊόντος, Δημιουργία νέων προϊόντων, Μάνατζμεντ. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Δομική ελκυστικότητα του κλάδου. Ο Porter έχει εντοπίσει πέντε ανταγωνιστικές δυνάμεις που καθορίζουν την μακροχρόνια ελκυστικότητα ενός κλάδου ή τμήματος αγοράς από άποψη αποδοτικότητας και κέρδους. Οι πέντε αυτές δυνάμεις του ανταγωνισμού είναι οι ακόλουθες: – Είσοδος νέων επιχειρήσεων (ανταγωνιστών) στο κλάδο ή τμήμα της αγοράς. – Προμηθευτές. – Αγοραστές. – Υποκατάστατα προϊόντα. – Υπάρχουσες επιχειρήσεις ανταγωνιστές στον κλάδο. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Η απειλή από τους υπάρχοντες ανταγωνιστές στον κλάδο, λόγω έντασης του ανταγωνισμού άμιλλας. 1) Ένας κλάδος είναι μη ελκυστικός, εάν στον κλάδο υπάρχουν πολλοί ισχυροί ή επιθετικοί ανταγωνιστές. 2)Ο ανταγωνισμός είναι πιο έντονος, όταν ο κλάδος βρίσκεται σε στασιμότητα ή ύφεση ή όταν ο ρυθμός ανάπτυξης του κλάδου είναι χαμηλός. Όταν ο ρυθμός ανάπτυξης του κλάδου είναι υψηλός και η ζήτηση για τα προϊόντα του κλάδου είναι, επίσης, υψηλή τότε δεν προκύπτει πρόβλημα, διότι υπάρχει χώρος για όλες τις επιχειρήσεις να αυξήσουν το μερίδιο της αγοράς και συνεπώς ο μεταξύ τους ανταγωνισμός είναι χαμηλός. ΟΙ προσπάθειες για την αύξηση του μεριδίου της αγοράς μεταξύ των επιχειρήσεων που επιδιώκουν αύξηση των πωλήσεων οδηγεί σε κινήσεις και ανακινήσεις. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Η απειλή από τους υπάρχοντες ανταγωνιστές στον κλάδο, λόγω έντασης του ανταγωνισμού άμιλλας. Συνεπώς, ο ρυθμός ανάπτυξης του κλάδου έχει σημαντικές συνέπειες στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, διότι στην ανταγωνιστική αυτή μάχη, επιβιώνουν μόνο οι ικανές επιχειρήσεις. 3) Ο ανταγωνισμός είναι έντονος, όταν ο κλάδος χαρακτηρίζεται από οικονομίες κλίμακας, δηλαδή για να πραγματοποιηθούν και να αξιοποιηθούν οι οικονομίες κλίμακας απαιτείται μεγάλων «αρίστου μεγέθους» παραγωγικών μονάδων ή εάν οι προσθήκες στην δυναμικότητα γίνονται σε μεγάλες δόσεις. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Η απειλή από τους υπάρχοντες ανταγωνιστές στον κλάδο, λόγω έντασης του ανταγωνισμού άμιλλας. 4)Ο ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων είναι έντονος, όταν οι επιχειρήσεις λόγω υψηλών σταθερών εξόδων, πιέζονται αν αξιοποιήσουν πλήρως την παραγωγική δυναμικότητα τους. Αυτό συμβαίνει κυρίως στις βιομηχανίες οι οποίες έχουν, όπως αναφέραμε, υψηλό σταθερό κόστος Π.χ. στις βιομηχανίες παραγωγής χαλκού, αλουμινίου κλπ. Όταν η ζήτηση για το προϊόν του κλάδου είναι χαμηλή ή και μειώνεται, ενώ η παραγωγή και η προσφορά του προϊόντος είναι υψηλή, τότε εντείνεται ο ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων του κλάδου για να διατηρήσουν το μερίδιο της αγοράς τους. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Η απειλή από τους υπάρχοντες ανταγωνιστές στον κλάδο, λόγω έντασης του ανταγωνισμού άμιλλας. 5) Ο ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων σε ένα κλάδο είναι εντονότερος, εάν η έξοδος των επιχειρήσεων αυτών από το κλάδο είναι δυσκολότερη. Και η έξοδος είναι δυσκολότερη όταν τα εμπόδια εξόδου είναι υψηλότερα. 6)Ο ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων σε ένα κλάδο γίνεται εντονότερος, όταν τα προϊόντα του κλάδου, είναι ολιγότερο διαφοροποιημένα, είναι δηλαδή περισσότερο τυποποιημένα από άποψη αγοραστή. 7) Ο ανταγωνισμός σε ένα κλάδο είναι έντονος, όταν στον κλάδο αυτό υπάρχουν επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν να χάσουν πάρα πολλά από μία αποτυχία ή έχουν να κερδίσουν πάρα πολλά από μια επιτυχία. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Η απειλή από τους υπάρχοντες ανταγωνιστές στον κλάδο, λόγω έντασης του ανταγωνισμού άμιλλας. Στην περίπτωση αυτή ανήκουν οι επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν δεσμεύσει σημαντικούς πόρους στην επιχείρηση. Οι επιχειρήσεις αυτές των οποίων η μελλοντική επιτυχία τους εξαρτάται από την επιτυχία στον κλάδο, είναι πιθανό και συνήθως εφαρμόζουν τέτοιες στρατηγικές, που οξύνουν τον ανταγωνισμό μεταξύ των επιχειρήσεων στον κλάδο. Παραδείγματος χάρη, η είσοδος της Phillip Morris στον κλάδο παραγωγής μπύρας με την αγορά ζυθοποιίας Miller, κατέληξε σε ένταση του ανταγωνισμού και έντονη άμιλλα μεταξύ των επιχειρήσεων του κλάδου. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Η απειλή εισόδου νέων ανταγωνιστών στον κλάδο. Ένας κλάδος θεωρείται μη ελκυστικός, εάν είναι πιθανόν να προσελκύσει νέους ανταγωνιστές στον κλάδο, οι οποίοι θα δημιουργήσουν νέα παραγωγική δυναμικότητα, σημαντικούς πόρους και ένα κίνητρο για απόκτηση και ανάπτυξη του μεριδίου αγοράς. Η απειλή εισόδου νέων ανταγωνιστών στον κλάδο εξαρτάται από το ύψος των «εμποδίων εισόδου», καθώς και από την απειλή αντιποίνων από τις ήδη υπάρχουσες επιχειρήσεις (ανταγωνιστές), στον κλάδο. Όσο χαμηλότερα είναι τα «εμπόδια εισόδου» ή και μικρότερη η επιθυμία για αντίποινα, τοσο λιγότερο ελκυστικός είναι ο κλάδος. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Απειλές από την εμφάνιση υποκατάστατων προϊόντων. Ένας κλάδος θεωρείται μη ελκυστικός αν υπάρχουν πραγματικά ή πιθανά υποκατάστατα προϊόντα. Η επιχείρηση πρέπει να παρακολουθεί με προσοχή την εμφάνιση τις τάσεις των τιμών των υποκατάστατων. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Απειλή που προέρχεται από την αύξηση της διαπραγματευτικής δύναμης των αγοραστών. Ένας κλάδος θεωρείται μη ελκυστικός εάν οι αγοραστές διαθέτουν μία ισχυρή ή αύξουσα διαπραγματευτική δύναμη. Στην περίπτωση αυτή οι αγοραστές θα ασκήσουν πίεση για την μείωση των τιμών, θα απαιτήσουν βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων ή καλύτερη εξυπηρέτηση και με αυτή την τακτική θα φέρουν τον ένα ανταγωνιστή αντιμέτωπο με τον άλλο, και αυτά θα καταλήξουν στην μείωση της αποδοτικότητας του προμηθευτή πωλητή. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Απειλή που προέρχεται από την αύξηση της διαπραγματευτικής δύναμης των προμηθευτών. Ένας κλάδος είναι μη ελκυστικός αν οι προμηθευτές της επιχείρησης (προμηθευτές πρώτων υλών, υλικών και μηχανολογικού εξοπλισμού, οι τράπεζες προμηθευτές κεφαλαίων καθώς και τα εργατικά συνδικάτα που επεμβαίνουν στον προσδιορισμό των μισθών κλπ) είναι σε θέση με την διαπραγματευτική τους δύναμη να πιέσουν για την αύξηση των τιμών, να χειροτερεύσουν την ποιότητα ή να μειώσουν την ποσότητα των παραγγελλομένων αγαθών και υπηρεσιών. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Διαμόρφωση ανταγωνιστικών συνθηκών. Οι οικονομολόγοι προσδιορίζουν τις παρακάτω τέσσερις μορφές αγοράς. – Πλήρη ή τέλειο ανταγωνισμό. – Μονοπωλιακό ανταγωνισμό. – Ολιγοπώλιο. – Μονοπώλιο. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Χαρακτηριστικά του πλήρως ανταγωνισμού. 1) Υπάρχουν πολλές μονάδες που είναι τόσο μικρές, ώστε η κάθε μια χωριστά να μην είναι σε θέση να επηρεάσει τις συνθήκες αγοράς. 2) Όλες οι μονάδες παράγουν ένα ομοιογενές προϊόν και τις αποφάσεις τις παίρνουν ανεξάρτητα η μια από την άλλη, χωρίς καμία συνεννόηση μεταξύ τους. 3) Τα εμπόδια εισόδου των νέων επιχειρήσεων στον κλάδο και τα εμπόδια εξόδου των υπαρχουσών επιχειρήσεων από τον κλάδο είναι χαμηλά. 4) Όλοι οι αγοραστές και οι πωλητές έχουν πλήρη γνώση των συνθηκών της αγοράς, και δεν μπορούν να εξασκήσουν κανένα έλεγχο στην τιμή του προϊόντος, ενώ η καμπύλη ζήτησης του προϊόντος είναι πλήρως ελαστική. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Χαρακτηριστικά του μονοπωλιακού ανταγωνισμού. 1) Υπάρχουν πολλές μικρές επιχειρήσεις στον κλάδο. 2) Το προϊόν που παράγουν οι διάφορες επιχειρήσεις του κλάδου παρουσιάζει κάποια πραγματική (φυσική) ή υποθετική (τεχνική) διαφοροποίηση. 3) Η είσοδος και η έξοδος των επιχειρήσεων από τον κλάδο είναι κάπως διαφοροποιημένη, αλλά μακρόχρονα είναι σχετικά εύκολος. Ο μονοπωλιακός ανταγωνισμός χαρακτηρίζεται από τους κλάδους λιανικών πωλήσεων και υπηρεσιών. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Χαρακτηριστικά του ολιγοπωλίου. 1) Υπάρχει ένας σχετικός μικρός αριθμός επιχειρήσεων που ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος της συνολικής προσφοράς του προϊόντος σε μια αγορά. 2) Το προϊόν μπορεί να είναι διαφοροποιημένο ή τυποποιημένο (ομοειδές) 3) Αλληλεξαρτήσεις των αποφάσεων των επιχειρήσεων του κλάδου. 4) Η είσοδος και η έξοδος των ολιγοπωλιακών επιχειρήσεων από τον κλάδο είναι κάπως διαφοροποιημένη. Υπάρχει δυνατότητα ελέγχου στην τιμή από την επιχείρηση. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Οι βασικοί λόγοι δημιουργίας ολιγοπωλίων είναι οι εξής. Ύπαρξη οικονομιών μεγάλης κλίμακας, η οποία για την αξιοποίηση τους προϋποθέτει την δημιουργία μεγάλων παραγωγικών μονάδων. Μεγάλες επενδύσεις που χαρακτηρίζουν ορισμένες παραγωγικές δραστηριότητες. Πλεονεκτήματα κόστους: – Προνόμια ευρεσιτεχνίας. – Έλεγχος ιδιοκτησιακής τεχνολογίας. – Έλεγχος καλύτερων πρώτων υλών και άλλων υλικών. – Πλεονεκτήματα μακράς εμπειρίας και εκμάθησης καθώς και ιδιαίτερα εξειδικευμένη τεχνογνωσία ( σε περίπτωση που η παραγωγή είναι περίπλοκη) Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Χαρακτηριστικά μονοπωλίου. 1) Υπάρχει μια επιχείρηση που πωλεί το προϊόν στην αγορά και δεν υπάρχουν φθηνά υποκατάστατα του. 2) Το προϊόν είναι σημαντικά διαφοροποιημένο (Unique) 3) Η είσοδος και η έξοδος των επιχειρήσεων από τον κλάδο για διάφορους τεχνικούς και οικονομικούς λόγους είναι δύσκολη. 4) Η μονοπωλιακή δύναμη παρέχει την δυνατότητα στην επιχείρηση να ελέγξει πλήρως την τιμή του προϊόντος. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Ανάπτυξη Profile μιας βιομηχανίας. Ιστορικό της Βιομηχανίας. – Ποία είναι η διάρθρωση της βιομηχανίας: μονοπώλιο, ολιγοπώλιο, ή ατελής ανταγωνισμός. – Η Βιομηχανία παρουσιάζει ανοδική, πτωτική τάση ή είναι σταθερή. – Ποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά έχουν κάνει τις επιχειρήσεις στην βιομηχανία αυτή επιτυχείς. – Οι επιχειρήσεις σε αυτή τη βιομηχανία διεξάγουν δραστηριότητες σε περιφερειακή, εθνική ή διεθνή κλίμακα. Πολιτικές μάρκετινγκ και διάρθρωση αγοράς. – Ποια είναι η ευαισθησία των προϊόντων ή υπηρεσιών της βιομηχανίας αυτής σε σχέση με τις διακυμάνσεις του οικονομικού κύκλου. – Ποία είναι η ευαισθησία των προϊόντων ή υπηρεσιών της βιομηχανίας αυτής σε σχέσης με τις απότομες μεταβολές στις προτιμήσεις των πελατών. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Χρηματοοικονομικές συνθήκες. Ποίες είναι οι απαιτήσεις σε κεφάλαια στην βιομηχανία Ποίες αποδοτικότητες επί των επενδύσεων επιτυγχάνονται στη βιομηχανία. Ποία είναι η χρηματοοικονομική κατάσταση των επιχειρήσεων στη βιομηχανία. Ποιοι είναι οι μέσοι όροι των χρηματοοικονομικών αριθμοδεικτών στη Βιομηχανία. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Το εσωτερικό περιβάλλον της εταιρείας. Σ΄αυτό το κεφάλαιο θα προσπαθήσουμε να βοηθήσουμε τα επιτελικά στελέχη να αναπτύξουν τις επιδεξιότητες τους και να χρησιμοποιήσουν τη στρατηγική κρίση κατά την ανάλυση του εσωτερικού περιβάλλοντος της επιχείρησης. Μια τυπική πορεία ελέγχου θα μπορούσε να συμπεριλάβει τους παρακάτω παράγοντες : – Οργανωτική διάρθρωση. – Ποσότητα και ποιότητα προσωπικού. – Χρηματοοικονομική θέση. – Σειρά προϊόντος. – Ανταγωνιστική Θέση. – Κατάσταση παραγωγικών εγκαταστάσεων και εξοπλισμού. – Μάρκετινγκ και διανομή. – Κατάσταση παραγωγικών εγκαταστάσεων και εξοπλισμού. – Μάρκετινγκ και διανομή. – Έρευνα και ανάπτυξη. – Στόχοι και στρατηγικές. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Οργανωτική διάρθρωση. Ποίος τύπος οργανωτικής διάρθρωσης υπάρχει πρόσφατα. Υπάρχει τυπικό οργανόγραμμα. Οι σχέσεις εξουσίας και ευθύνης έχουν καθοριστεί σαφώς. Τα προγράμματα και οι έλεγχοι σε κάθε επιχειρηματική μονάδα είναι ανεπαρκή, επαρκή ή έχουν αναπτυχθεί σε υπερβολικό βαθμό χωρίς την ανάλογη αποτελεσματικότητα. Υπάρχει συνήθεια σε όλες τις δραστηριότητες της επιχείρησης για μείωση των γενικών εξόδων και βελτίωση της ποιότητας. Συνεργάζονται αρμονικά όλες οι μονάδες/τμήματα της επιχείρησης για την επίτευξη των στόχων της. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Λειτουργικό προσωπικό. Ποια είναι τα προσόντα και οι ικανότητες της εργατικής δύναμης. Είναι τα προσόντα αυτά επαρκή για την ικανοποίηση των σημερινών και μελλοντικών αλλαγών. Ποία είναι η γενική στάση, συμπεριφορά και ηθικό των εργαζομένων Ποία είναι η πολιτική αμοιβών της επιχείρησης. Ποιο το επίπεδο της παραγωγικότητας στο παρελθόν, σήμερα και στο μέλλον. Υπάρχει περιγραφή εργασίας για όλες τις θέσεις εργασίας. Οι μέθοδοι επιλογής και πρόσληψης είναι αξιοκρατικές και πράγματι επιλέγονται οι εργαζόμενοι που έχουν τα απαιτούμενα προσόντα. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Διευθυντικό Προσωπικό. Ποια πρόσωπα ή ομάδα αποτελούν την ανώτατη ανάπτυξη διοίκησης σήμερα. Η ανώτατη αυτή διοίκηση ήταν υπεύθυνη για αποτελέσματα, κέρδος και ζημίες κατά τα παρελθόντα λίγα χρόνια. Τι είδους διοίκηση ασκείται από την ανώτατη διοίκηση (π.χ. είναι αυταρχική ή συνεργάσιμη). Ποία επιρροή ή έλεγχο ασκεί το διοικητικό συμβούλιο. Ποίες είναι οι ικανότητες του διοικητικού συμβουλίου. Το διευθυντικά στελέχη γνωρίζουν το αντικείμενο της επιχείρησης, της βιομηχανίας και του ανταγωνισμού. Τα διευθυντικά στελέχη έχουν την ικανότητα αντίληψης τρεχόντων προβλημάτων. Ποια είναι η ποιότητα της μέσης κλίμακας στελεχών και εποπτικού προσωπικού, από άποψη προγραμματισμού και ελέγχου εργασίας. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.
Μάρκετινγκ. Ποια δίκτυα διανομής χρησιμοποιούνται. Έγινε η κατάλληλη επιλογή και η κατάλληλη σύνθεση των τεχνικών προώθησης των προϊόντων στην αγορά για καλύτερη αποτελεσματικότητα και μείωση του κόστους. Υπάρχουν κατάλληλα μέσα για την αναγνώριση των αναγκών των πελατών/καταναλωτών και την ικανοποίηση τους με νέα ή βελτιωμένα προϊόντα. Οι ικανότητες του μάρκετινγκ εξυπηρετούν την φύση και ποικιλία της σειράς προϊόντος της επιχείρησης. Υπάρχει καλή φήμη για την επιχείρηση και τα προϊόντα ή υπηρεσίες της. Υπάρχει ικανότητα περιγραφής της συμπεριφοράς του πελάτη. Δρ. Δήμήτρης Λαμπρούλης- προγραμματισμός Δράσης επιχείρησης.