Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΘΕΩΡΙΩΝ ΤΗΣ ΣΚΟΠΟΘΕΣΙΑΣ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΩΝ P. FREIRE, M. APPLE, P. MCLAREN ΚΑΙ H. GIROUX (ΤΗΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ) ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ (ΣΧΟΛΕΙΟ) Ανδρέου Ελένη, Βλάχου Αγγελική, Σκιαδά Κωνσταντίνα Φιλιππουπολίτη Σωτηρία
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΚΡΙΤΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ Η κριτική παιδαγωγική είναι μια σχολή παιδαγωγικής σκέψης που επιδιώκει να αναπτύξει τον κριτικό και ενεργό πολίτη. Εστιάζει στην προσωπική απελευθέρωση μέσω της ανάπτυξης της κριτικής συνείδησης,αλλά θεωρείται ως αναγκαίο πρώτο βήμα να αλλάξουν οι καταπιεστικές κοινωνικές συνθήκες. Η Κριτική Παιδαγωγική αναπτύχθηκε στο β’ μισό του 20 ου αιώνα και οι θεωρητικές ρίζες της βρίσκονται στην Κριτική Θεωρία ή «Σχολή της Φρανκφούρτης», μια νεο- μαρξιστική κοινωνική θεωρία, η οποία αναπτύχθηκε στο Ινστιτούτο Κοινωνικών Ερευνών.
Οι φιλελεύθεροι μεταρρυθμιστές είναι κοινωνιστές παιδαγωγοί. Βασίζονται στον πραγματισμό ο όποιος αποτελεί φιλοσοφική σχολή σκέψης. Ο πραγματισμός στηρίζεται μόνο στις πρακτικές ιδέες και αναζητά το νόημα στα αποτελέσματα των ιδεών και όχι στις ίδιες τις ιδέες. ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΤΕΣ Υποκατευθύνσεις και Εκφραστές
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΕΣ ΑΝΑΔΟΜΙΣΤΕΣ Υποστηρίζουν την θεωρία της αναπαραγωγής δηλαδή ότι το σχολείο έχει σκοπό να αναπαράγει την υπάρχουσα ταξική διαστρωμάτωση μεταδίδοντας δεξιότητες στους μαθητές για να ενταχθούν σε μια οργανωμένη κοινωνία. Δέχονται κριτική για τις απόψεις τους γιατί δεν δίνουν έμφαση στην κοινωνικοποίηση των παιδιών,αλλά στοχεύουν μόνο στην διανοητική δημιουργικότητα και κοινωνική δράση. ΜΕΤΑ-ΚΡΙΤΙΚΟΙ ΑΝΑΔΟΜΙΣΤΕΣ Οι μετα-κριτικοί δίνουν αξία στις διαδικασίες διερεύνησης και ανακάλυψης του κόσμου. Βασικό χαρακτηριστικό του είναι η ταύτιση της αντικειμενικότητας. Michael Apple Henry Giroux Peter McLaren
PAULO FREIRE Ο Paulo Freire ( ) θεωρείται σε παγκόσμιο επίπεδο ένας από τους σημαντικότερους παιδαγωγούς του 20 ου αιώνα. Η συγγραφική του δραστηριότητα είναι μεγάλη και τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες, επηρεάζοντας την παιδαγωγική σκέψη του αιώνα που έφυγε. Γεννήθηκε στο Recife, του Pernambuco της Βραζιλίας, στις 19 Σεπτεμβρίου του 1921 και πέθανε στο São Paulo στις 2 Μαΐου του 1997.
Ο ίδιος πίστευε ιδιαίτερα στην απελευθερωτική δύναμη της αγωγής, γι’ αυτό και αφιέρωσε μεγάλο μέρος της ζωής του στην εκπαίδευση παιδιών και ενηλίκων. Ο Paulo Freire, ως παιδαγωγός και ως αγωνιστής, αποτελεί έναν από τους βασικούς θεωρητικούς πυλώνες της Κριτικής Παιδαγωγικής,η οποία επηρεάστηκε από το έργο του. Στην Αγωγή του καταπιεζόμενου, ένα από τα σπουδαιότερα έργα στην εκπαιδευτική θεωρία, ο Freire επικαλείται την ικανότητα των μαθητών να σκέφτονται κριτικά για την κατάσταση της εκπαίδευσης τους. Ο Freire,επηρέασε πολλούς άλλους οι οποίοι, ως οπαδοί και δημιουργοί, ασχολήθηκαν με αυτό το πεδίο που ονομάστηκε «κριτική παιδαγωγική».
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ P. FREIRE Το βασικό αίτημα της θεωρίας του Freire είναι η εκπαίδευση για όλους, δηλαδή η διαπαιδαγώγηση όλου του πληθυσμού, με στόχο την απελευθέρωση του από κάθε μορφή καταπίεσης, ώστε να επιτευχθεί και ο μετασχηματισμός της κοινωνίας. Η κριτική παιδαγωγική του Freire στρέφει την προσοχή της στα αποτελέσματα που έχει η περιθωριοποίηση, η εξάρτηση και η κυριαρχία στην εκπαίδευση.
ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΚΡΙΤΙΚΗΣ P. FREIRE Η εισαγωγή εκπαιδευτικών συστημάτων από τις ανεπτυγμένες χώρες στις χώρες του τρίτου κόσμου ενισχύει την υπανάπτυξη και την εξάρτηση των χωρών αυτών από τις βιομηχανικές χώρες. Αυτό έχει ως συνέπεια το σχολείο να μετατρέπει το μαθητή σε καταναλωτή. Το σχολείο δεν αναπτύσσει ούτε καλλιεργεί την κριτική σκέψη, με αποτέλεσμα να καταστρέφεται η δημιουργικότητα και η φαντασία του εκπαιδευόμενου και να παρεμποδίζεται η ανάπτυξη της συνειδητοποίησης των προβλημάτων από αυτόν. Το σχολείο εμποδίζει τη γνώση των κοινωνικών σχέσεων, αφού τα περιεχόμενα των αντικειμένων μάθησης είναι αφηρημένα, αποκομμένα από τη ζωή και άσχετα από το χώρο των βιωμάτων και εμπειριών του εκπαιδευόμενου. Περισσότερες δαπάνες για την παιδεία δεν σηματοδοτούν υποχρεωτικά μεγαλύτερη ισότητα εκπαιδευτικών ευκαιριών.
ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΤΟΥ ΘΕΩΡΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Το παιδαγωγικό μοντέλο του Freire,αν και αναπτύχθηκε σε διαφορετικό οικονομικό-κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο από αυτό της Ελλάδας ή της Ευρώπης, εξακολουθεί στις μέρες μας να είναι ιδιαίτερα επίκαιρο. Οι παιδαγωγικές απόψεις του Freire συνδέονται με την παιδαγωγική και εκπαιδευτική του δράση στις χώρες του Τρίτου Κόσμου και ιδιαίτερα στη Βραζιλία. Έχουν όμως υπερεθνική εμβέλεια, καθώς περιέχουν στοιχεία τα οποία υπάρχουν στην ιστορία της παιδαγωγικής στην Ευρώπη. Εξάλλου στις μέρες μας ο κοινωνικός αποκλεισμός, ως κοινωνικό φαινόμενο με διάφορες μορφές και εντάσεις, παρατηρείται τόσο στις ανεπτυγμένες, όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες.
MICHAEL APPLE Γεννήθηκε τον Αύγουστο του 1942 και είναι ένας εκπαιδευτικός που ειδικεύεται στην εκπαίδευση, στην κριτική παιδαγωγική και στην θεωρία των προγραμμάτων σπουδών. Είναι καθηγητής του προγράμματος σπουδών και διδασκαλίας και εκπαίδευσης πολιτικών μελετών του πανεπιστήμιου στο Wiscon-Madison στο Μάντισον στην Ουισκόνσιν. Ο Apple προσφέρει μια κριτική θεώρηση της προοδευτικής εκπαιδευτικής θεωρίας σε δύσκολους καιρούς. Επικέντρωσε τις θεωρίες του στο πως η εκπαίδευση θα γίνεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και στην θεμελίωση της κριτικής παιδαγωγικής. Αναζήτησε βαθύτερη κατανόηση του πως η γνώση νομιμοποιείται από τους ανθρώπους που είναι υπεύθυνη για την εκπαίδευση της νεολαίας.
Ο Apple θέτει ζήτημα κοινωνικής δικαιοσύνης και αδικίας. Η εκπαίδευση δεν αποτελεί σταθερό εγχείρημα που κυριαρχείται από συναίνεση αλλα χαρακτηρίζεται από πολιτικές πολιτισμικές και οικονομικές διαμάχες. Σημαντικό ρολό για τον Apple έχει η αξιολόγηση καθώς δεν έχει τιμωρητικό χαρακτήρα. ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΟΥ
PETER MCLAREN Γεννήθηκε στο Τορόντο του Καναδά από οικογένεια εργατών και ανήκει στους ριζοσπάστες αναδομιστές. Ήταν καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Καναδά. Έγραψε πάνω από 30 βιβλία και το 1989 δημοσίευσε το βιβλίο “Η ζωή στα σχολεία’’. Ήθελε η κριτική παιδαγωγική να γίνει γνωστή σε όλους.
Υποστηρίζει ότι οι εκπαιδευτικοί πρέπει να στηρίζουν της συλλογικές προσπάθειες για κοινωνική αλλαγή και θέλει να τους βοηθήσει ώστε να κατανοήσουν τις μορφές καταπίεσης που σχετίζονται με την διαδικασία διδασκαλίας και μάθησης ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΟΥ Η κριτική παιδαγωγική είναι πρωτότυπη σε σχέση με τις άλλες θεωρίες μάθησης και προέρχεται από την κοινωνία για το σχολείο και έχει στόχο την κοινωνία. Οι ιδέες της όμως υστερούν σε κάποια σημεία. Για να μπορέσει να έχει επίδραση στην σύγχρονη εκπαίδευση θα πρέπει να αποσαφηνιστεί ο ορισμός του παρεχομένου των αλήτικων προγραμμάτων.
HENRY GIROUX Γεννήθηκε 1943 Κοινωνικός αναλυτής Ένας από τους πατέρες της Κριτικής Παιδαγωγικής Έχει γράψει περισσότερα από 60 βιβλία ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ Προσπάθεια να μελετηθούν όροι παιδαγωγικής Σκοπός η εκπαίδευση να γίνει δύναμη δημοκρατίας Σχολεία πεδία διεκδίκησης Παιδαγωγική απελευθερωτική δραστηριότητα
Η ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΤΟΥ ΘΕΩΡΙΑ ΕΠΙΔΡΑΣΗ Εκπαιδευτικοί: παιδαγωγικό πολιτικό Κριτικός στοχασμός Ανάπτυξη curriculum Η δημοκρατία αποκτά νόημα μέσω κοινωνικών παροχών και πολιτικών Σχολεία δημόσιοι χώροι όπου μπορεί να αναπτυχθεί η αντίσταση
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΡΟΝΟ ΣΑΣ!!!