ΑΦΥΔΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ

Με τον όρο αφυδάτωση του δέρματος εννοούμε την απουσία νερού από τις στιβάδες του σε μη παθολογικές καταστάσεις. Ο όρος αφυδάτωση χρησιμοποιείται και στην ιατρική για χαρακτηρισμό σοβαρών παθολογικών καταστάσεων των ζωντανών οργανισμών, που οφείλονται σε ελάττωση του νερού των βιολογικών υγρών σαν αποτέλεσμα διαφόρων ασθενειών. Το αφυδατωμένο δέρμα έχει όψη ξηρή, τραχιά υφή και παρουσιάζει μικρά σκασίματα και απολέπιση. Το pH της επιδερμίδας είναι πιο αλκαλικό από το φυσιολογικό.

ΑΦΥΔΑΤΩΣΗ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ Η αφυδάτωση έχει σαν συνέπεια να διαταράσσεται η χημική σύσταση, η ομοιοσυστασία όπως λέγεται του δερματικού ιστού και να μην επιτελούνται οι φυσιολογικές λειτουργίες του, γεγονός που μακροχρόνια οδηγεί σε χαρακτηριστικές αλλαγές στη δομή και την εμφάνισή του. Η αφυδάτωση είναι η πιο συχνή πάθηση του ανθρώπινου δέρματος. Ωστόσο προσβάλλει συχνότερα και νωρίτερα τις γυναίκες από ότι τους άνδρες. Η επιδερμίδα σε προχωρημένα στάδια παρουσιάζει λευκά λέπια, τα οποία εύκολα αποκολλώνται από την επιφάνεια του δέρματος και εμφανίζονται οι χαρακτηριστικές λεπτές ρυτίδες της επιδερμικής αφυδάτωσης. Συνήθως τα πρώτα λέπια εμφανίζονται στα πτερύγια της μύτης, το μεσόφρυο και στο πηγούνι.

ΕΝΔΟΓΕΝΕΙΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΑΦΥΔΑΤΩΣΗΣ Το φύλο Οι άνδρες επειδή έχουν παχύτερη επιδερμίδα προσβάλλονται λιγότερο από τις γυναίκες. Η κληρονομική προδιάθεση Ηλικία Η αφυδάτωση και κυρίως η γενική αφυδάτωση του δέρματος είναι χαρακτηριστική ανωμαλία της προχωρημένης ηλικίας. Η εμμηνόπαυση

ΕΝΔΟΓΕΝΕΙΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΑΦΥΔΑΤΩΣΗΣ Η διατροφή Κυρίως η έλλειψη πρωτεϊνών, βιταμινών και αλάτων, η κατάχρηση οινοπνεύματος και η ανεπαρκής πρόσληψη νερού αποτελούν σοβαρή αιτία αφυδάτωσης. Το στρες Το έντονο και συνεχές στρες είναι βασική αιτία γιατί οι ορμόνες που παράγονται (κορτιζόνη και αδρεναλίνη) μειώνουν την δραστηριότητα των κυττάρων του συνδετικού ιστού Οι ασθένειες Σακχαρώδης διαβήτης, νεφρική ανεπάρκεια, δερματικές λοιμώξεις, αρτηριοσκλήρωση και άλλα. Τα φάρμακα Όπως τα διουρητικά λόγω μεγάλης αποβολής νερού και αλάτων.

ΕΞΩΓΕΝΕΙΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΑΦΥΔΑΤΩΣΗΣ Η χρήση σαπουνιών Τα σαπούνια, τα απορρυπαντικά, τα διαλυτικά και άλλα προϊόντα οικιακής και επαγγελματική χρήσης λόγω των αλκαλίων που περιέχουν με τη συχνή τους χρήση μεταβάλλουν το pH του δέρματος σε πιο αλκαλικό με αποτέλεσμα να απολιπαίνουν το δέρμα και από αυτή τη μεταβολή να προκαλείται η αφυδάτωση του δέρματος. Το δέρμα έχει την ικανότητα να επαναφέρει το pH σε όξινο. Όμως η συνεχής χρήση σαπουνιών μειώνει αυτήν την ικανότητα. Έτσι η κεράτινη στιβάδα γίνεται εύκολα διαπερατή από τα βακτηρίδια.

ΕΞΩΓΕΝΕΙΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΑΦΥΔΑΤΩΣΗΣ Η υπερβολική εξωτερική χρήση νερού Το επιθήλιο της κερατίνης απορροφά σχετικά εύκολα νερό όταν το δέρμα εμβαπτίζεται μέσα σε αυτό, με αποτέλεσμα να ενυδατώνεται και να διογκώνεται. Οι ασκούμενες πιέσεις κατά τη διάρκεια της διόγκωσης πιθανόν να σπάσουν την κεράτινη στιβάδα. Με την απομάκρυνση του δέρματος από το νερό, το επιθήλιο της κερατίνης, αρχίζει να σκληραίνει και προσπαθεί να ξαναβρεί το αρχικό του σχήμα και μέγεθος. Εξαιτίας όμως των ρηγμάτων που συνέβησαν στην κεράτινη στιβάδα μερικά κύτταρα δεν ξαναγυρίζουν στην αρχική τους θέση αλλά προεξέχουν πάνω από την επιφάνεια δίνοντας έτσι την αίσθηση της τραχιάς υφής.

ΕΞΩΓΕΝΕΙΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΑΦΥΔΑΤΩΣΗΣ Οι κλιματολογικές συνθήκες Το χειμώνα έχουμε επιβράδυνση της έκκρισης σμήγματος και έτσι μικρότερη προστασία του δέρματος, αφού μειώνεται ο όξινος μανδύας. Όταν το δέρμα είναι συνεχώς εκτεθειμένο στο κρύο και στο στεγνό αέρα η λιπαντική βάση χάνεται και το δέρμα δεν μπορεί να προλάβει τα κύτταρα από το να γίνουν στεγνά και σκληρά. Με περισσότερη έκθεση στο στεγνό αέρα, παρουσιάζονται σκασίματα και μικροαιμορραγίες. Έτσι το χειμώνα πιο συχνά απ’ ότι το καλοκαίρι παρατηρείται αφυδάτωση γιατί το κρύο συνήθως καθυστερεί τη ροή του αίματος στο χόριο και για την ανάκτηση της υγρασίας του δέρματος χρειάζεται μεγαλύτερη ροή αίματος και λέμφου. Το καλοκαίρι η υπερβολική έκθεση στον ήλιο αποτελεί σοβαρό πρόβλημα πρόωρης αφυδάτωσης και γήρανσης του δέρματος γιατί η υγρασία της κεράτινης στιβάδας μειώνεται αισθητά.

ΕΞΩΓΕΝΕΙΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΑΦΥΔΑΤΩΣΗΣ Χρήση ακατάλληλων καλλυντικών προϊόντων Η καθημερινή χρήση καλλυντικών προϊόντων που περιέχουν αλκοόλες (πχ στυπτικές λοσιόν) καταστρέφουν τον όξινο μανδύα και ελαττώνουν τους NMF με αποτέλεσμα να ταλαιπωρούν και να αφυδατώνουν την επιδερμίδα.