Δημήτριος Κυφωνίδης Παιδίατρος Διευθυντής Παιδιατρικής Κλινικής «Μποδοσάκειου» Νοσοκομείου Πτολεμαΐδας

 Το μητρικό γάλα είναι η ιδανική τροφή για το βρέφος τουλάχιστον μέχρι την ηλικία των 6 μηνών  Εκτός από τα μοναδικά θρεπτικά συστατικά του έχει εδραιωθεί η άποψη ότι το ανθρώπινο γάλα παίζει σπουδαίο ρόλο στην άμυνα του φυσιολογικού νεογνού και βρέφους  Το μητρικό γάλα παρέχει ειδική ανοσία έναντι των ιών, μικροβίων, μυκήτων και παρασίτων που προκαλούν λοίμωξη του γαστρεντερικού, του αναπνευστικού και του ουροποιητικού συστήματος

 Είναι λίγες  Σχετικά με την υγεία της μητέρας  Λοιμώξεις μητέρας (φυματίωση, HIV, ψυχιατρικά νοσήματα, ηπατίτιδα C)  Φάρμακα που απεκκρίνονται στο μητρικό γάλα (ραδιενεργά, ιωδιούχα, χλωραμφενικόλη, διαζεπάμη, λίθιο, μετρονιδαζόλη)  Σχετικά με το βρέφος  Μεταβολικά νοσήματα (γαλακτοζαιμία, φαινυλκετονουρία)  Ανατομικές ανωμαλίες του βρέφους (σχιστίες στόματος)

 Όταν το βρέφος δεν θηλάζει ή χρειάζεται συμπλήρωμα μητρικού θηλασμού έχουν παρασκευαστεί τα ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΓΑΛΑΤΑ τα οποία παρασκευάζονται με βάση το γάλα της αγελάδας του οποίου τα συστατικά έχουν τροποποιηθεί ώστε να μοιάζουν με το μητρικό  Επιπρόσθετα τα γάλατα αυτά έχουν εμπλουτιστεί με βιταμίνες και σίδηρο

 Η έλλειψη των ανοσολογικών ιδιοτήτων  Η αυξημένη αντιγονικότητα και η μεγαλύτερη ποσότητα στην πρωτεΐνη από ότι αυτή του μητρικού γάλακτος με όλα τα επακόλουθα  Το αυξημένο κόστος

Σήμερα θα πρέπει να τονιστεί ότι το ολικό γάλα αγελάδος με οποιαδήποτε μορφή του (παστεριωμένο, εβαπορέ) ΔΕΝ συνιστάται κατά κανόνα για τη διατροφή των βρεφών παρά μόνο για παιδιά ηλικίας μεγαλύτερης του 1 έτους

Το μητρικό γάλα ως μόνη πηγή θρέψης είναι επαρκές για το πρώτο εξάμηνο της ζωής στην πλειονότητα των βρεφών Ο σίδηρος (2mg/kg /ημέρα) θα πρέπει να χορηγείται μετά τον 5 ο μήνα Σε περίπτωση που δεν θηλάζει τα τροποποιημένα γάλατα περιέχουν σίδηρο, βιταμίνες κτλ

 Η εισαγωγή άλλων τροφών εκτός από το γάλα θα πρέπει να συνιστάται μετά την ηλικία των 6 μηνών

 Στην ηλικία αυτή το βρέφος μπορεί να καθίσει υποστηριζόμενο  Έχει την ικανότητα να καταπίνει ημιστερεές τροφές  Να εκδηλώνει την επιθυμία του για τροφή (με το άνοιγμα του στόματος και την κλίση του κορμού προς τα εμπρός)  Να εκδηλώνει την αντιπάθειά του ή τον κορεσμό του (με την κλίση του κορμού προς τα πίσω)

 Κατά γενικό κανόνα κάθε φορά που χορηγείται μία νέα τροφή συνιστάται να δίνεται καθημερινά για 5 ημέρες προς αναγνώριση οποιασδήποτε ανεπιθύμητης αντίδρασης από αυτήν  Η σειρά εισαγωγής είναι: φρουτόκρεμα, χορτόσουπα με κρέας, δημητριακά, αυγό, ψάρι  Μετά το έτος πλήρη διατροφή

 Στην περίπτωση που υπάρχει οικογενειακό ιστορικό αλλεργίας οι τροφές που θεωρούνται ως ισχυρά αλλεργιογόνα θα πρέπει να αποφεύγονται μέχρι την ηλικία των 2 ετών  Το γάλα που χορηγείται κατά το πρώτο εξάμηνο της ζωής είναι το Νο 1 και στο δεύτερο εξάμηνο το Νο 2  Το νερό ΔΕ χρειάζεται όταν το βρέφος σιτίζεται αποκλειστικά με γάλα (μητρικό θηλασμό ή τροποποιημένο)  Το νερό προσφέρεται όταν το βρέφος αρχίζει να λαμβάνει στερεές τροφές

Οι γονείς θα πρέπει να αποφεύγουν τη χρησιμοποίηση τροφής, ως ανταμοιβή ή τιμωρία και θα πρέπει να φροντίζουν έτσι ώστε κατά την διάρκεια των γευμάτων να μην υπάρχουν συγκρούσεις. Τα γεύματα είναι 3-5 την ημέρα.

 Στην πράξη θα πρέπει να ενθαρρύνεται η κατανάλωση ψαχνού κρέατος, πουλερικών, ψαριών, γάλακτος, φυτικών ελαίων, φρούτων, λαχανικών, δημητριακών  Από την άλλη θα πρέπει να αποθαρρύνεται, η κατανάλωση ζωικών λιπών (βούτυρο), λιπαρών κρεάτων, τυριών, αυγών, τηγανητών τροφών  Ελαττωμένη πρόσληψη νατρίου με περιορισμό του άλατος στο μαγειρεμένο φαγητό και στο τραπέζι  Ελαττωμένη πρόσληψη σακχάρων, ιδιαίτερα για παιδιά επιρρεπή σε τερηδόνα οδόντων