Στόχος του μαθήματος είναι να γνωρίσουν οι φοιτητές την Ειδική Αγωγή και να εξοικειωθούν με τις ποικίλες εκπαιδευτικές προσαρμογές που απαιτούνται σε κάθε σχολικό πλαίσιο, προκειμένου να εκπαιδευτούν κατάλληλα οι μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Οι φοιτητές μέσα από το μάθημα αυτό αναμένεται να αποχτήσουν βασικές γνώσεις και να ευαισθητοποιηθούν γύρω από τα θέματα που αφορούν τους μαθητές με ειδικές ανάγκες, να αποχτήσουν θετική στάση απέναντι τους και να εκτιμήσουν την διαφορετικότητα ως απαραίτητη προϋπόθεση αρμονικής συνύπαρξης και συνεργασίας μεταξύ των ανθρώπων. Μάθημα: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ 2o Διδάσκουσα: Βενέττα Λαμπροπούλου, Καθηγήτρια Ειδικής Αγωγής/Αγωγής Κωφών, Πανεπιστημίου Πατρών
Τι είναι η Ειδική Αγωγή; Νομοθετική ρύθμιση-Τυπικές νομικές διαδικασίες δικαιωμάτων γονέων και παιδιών (Αξιολόγηση, ΕΕΠ, παροχών) Προϊόν κινήματος πολιτικών δικαιωμάτων Παρέμβαση βασισμένη στη διδασκαλία
Η Ειδική Αγωγή ως Παρέμβαση Η Ειδική Αγωγή ως παρέμβαση: Σκόπιμη παρέμβαση σχεδιασμένη να προλαμβάνει, να περιορίζει/η να ξεπερνά τα εμπόδια που παρακωλύουν τη μάθηση και τη συμμετοχή του παιδιού στο σχολείο και την κοινωνία
Η Ειδική Αγωγή ως Παρέμβαση 1. Προληπτική 2.Διορθωτική,3.Αντισταθμιστική 1.Προληπτική Παρέμβαση-Σχεδιάζεται με σκοπό να εμποδιστεί η εξέλιξη μικροπροβλημάτων σε αναπηρία. 3 είδη προληπτικής παρέμβασης Πρωτογενής Πρόληψη Σχεδιάζονται δράσεις με σκοπό την πρόληψη νέων περιπτώσεων αναπηριών πχ δημιουργούμε καλές συνήθειες συμπεριφοράς για όλα τα παιδιά του σχολείου
Η Ειδική Αγωγή ως Παρέμβαση Δευτερογενής πρόληψη για τα άτομα που εμφανίζουν πρώιμες ενδείξεις κάποιου προβλήματος και αποσκοπεί στην εξάλειψη των συνεπειών του προβλήματος (πχ πρόγραμμα εξειδικευμένων παρεμβάσεων μόνο για μαθητές που παρουσιάζουν δυσκολία στην ανάγνωση, τη συμπεριφορά κοκ Τριτογενής πρόληψη για τα άτομα με ειδικές ανάγκες/αναπηρίες και αποσκοπεί με συστηματικές παρεμβάσεις στην πρόληψη της επιδείνωσης των συνεπειών της.
Η Ειδική Αγωγή ως Παρέμβαση 2. Διορθωτική Παρέμβαση: Στοχεύει στην εξάλειψη των συνεπειών μιας αναπηρίας με ειδική διδασκαλία (ειδική αγωγή) δεξιοτήτων-ακαδημαϊκών (ανάγνωση, γραφή κτλ), κοινωνικών (τρόπων συμπεριφοράς, επικοινωνίας) αυτοεξυπηρέτησης (ένδυση), επαγγελματικών (δεξιότητες σταδιοδρομίας) 3. Αντισταθμιστική Παρέμβαση: Διδασκαλία εναλλακτικών δεξιοτήτων (πχ χρήση τεχνιτών μέσων επικοινωνίας, κινητικότητας με αμαξίδιο κτλ)
Η Ειδική Αγωγή ως Διδασκαλία Τι είναι Ειδικό στην Ειδική Αγωγή; Ποιος (Πληθυσμός); Παιδιά με Ειδικές Ανάγκες που απαιτούν Εξατομικευμένο Πρόγραμμα Διδασκαλίας. Ειδικοί Δάσκαλοι με γνώσεις. Ειδικό Εκπαιδευτικό Προσωπικό (Ψυχολόγοι, λογοθεραπευτές-διεπιστημονική ομάδα και γονείς –οικογένειες)
Η Ειδική Αγωγή ως Διδασκαλία Τι (Περιεχόμενο) Αναλυτικό/προσαρμοσμένο πρόγραμμα διδασκαλίας-Βασικές Δεξιότητες- λειτουργικό αναλυτικό πρόγραμμα καθημερινής διαβίωσης κ αυτοεξυπηρέτησης –κοινωνικές δεξιότητες
Η Ειδική Αγωγή ως Διδασκαλία Πώς Χρήση εξειδικευμένων/προσαρμοσμένων μεθόδων και υλικών (Νοηματική γλώσσα- Braille-ειδικά πληκτρολόγια) Ειδικά/προσαρμοσμένα αναλυτικά προγράμματα διδασκαλίας- πλούσιο εποπτικό υλικό- Εξατομικευμένα Εκπαιδευτικά Προγράμματα (ΕΕΠ) Ειδικές στρατηγικές διδασκαλίας- λεπτομερειακά σχεδιασμένη διδασκαλία
Ειδική Αγωγή: Παρούσες και Μελλοντικές Προκλήσεις Α. Γεφύρωση του Χάσματος μεταξύ Έρευνας και Πράξης Οι Δάσκαλοι θα πρέπει να ενημερώνονται για τα αποτελέσματα των ερευνών σχετικά με τη διδασκαλία και τη μάθηση και να προσαρμόζουν ανάλογα τη διδασκαλία τους. –Μια σειρά από έρευνες έχουν δείξει πως η διδασκαλία από νωρίς της ανάγνωσης ελαχιστοποιεί τα μελλοντικά προβλήματα ανάγνωσης –Πώς οι προσαρμογές στα αναλυτικά προγράμματα και τα υλικά στα δευτερεύοντα μαθήματα μεγιστοποιούν την επιτυχία –Τα ειδικά προγράμματα στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ενισχύουν την ομαλή μετάβαση από το σχολείο στην εργασία.
Ειδική Αγωγή: Παρούσες και Μελλοντικές Προκλήσεις Να αυξηθούν και να ενταθούν τα προγράμματα έγκαιρης παρέμβασης και πρόληψης Ή έγκαιρη παρέμβαση είναι σημαντικός παράγοντας προόδου Τα παιδιά με αναπηρίες χρειάζονται ειδική βοήθεια για τη μετάβαση από το σχολείο στην κοινωνία Πολλοί νέοι έχουν δυσκολίες στη μετά το σχολείο ζωή τους
Current and Future Challenges Να βελτιωθεί η συνεργασία μεταξύ γενικής και ειδικής αγωγής Οι εκπαιδευτικοί ειδικής και γενικής αγωγής θα πρέπει να αναπτύξουν στρατηγικές συνεργασίας και να μάθουν να μοιράζονται και να ανταλλάσουν γνώσεις, προγράμματα και υλικά.
Η Ειδική Αγωγή ως Διδασκαλία Που (πλαίσιο) Σχολικές τάξεις γενικής εκπαίδευσης Τμήματα ένταξης σε γενικά σχολεία Ξεχωριστές τάξεις σε γενικά σχολεία Ειδικό σχολείο Σχολεία-Οικοτροφεία Στο σπίτι/νοσοκομείο Κέντρα έγκαιρης παρέμβασης
Σας ευχαριστώ Βενέττα Λαμπροπούλου Καθηγήτρια Αγωγής Κωφών Μονάδα Αγωγής Κωφών ΠΤΔΕ, Πανεπιστημίου Πατρών