Γ ΕΩΠΟ ΝΙΚΟ Π ΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Α ΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΤΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ Αξιολόγηση Ζεολίθου και Agri-fos 600 στην αντιμετώπιση του Verticillium dahliae ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΛΑΓΟΓΙΑΝΝΗ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΜΕΛΟΣ ΔΕΠ: Επικ. Καθηγητής Δημήτρης Τσιτσιγιάννης

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Τα φυτά κατά τη μακρόχρονη εξελικτική τους πορεία διαμόρφωσαν πολύπλοκους μηχανισμούς που τους προσδίδουν ανθεκτικότητα στην πληθώρα των παθογόνων (μύκητες, βακτήρια και ιοί) με τα οποία έρχονται σε καθημερινή επαφή. Το φαινόμενο της επίκτητης διασυστηματικής αντοχής ή ανοσοποίησης (Systemic Acquired Resistance - SAR) αποτελεί μέρος του εγγενούς ανοσοποιητικού συστήματος των φυτών και εκδηλώνεται με τη βιοχημική ή χημική διέγερση των λανθανόντων μηχανισμών αντοχής, με τη χρήση μη παθογόνων μικροοργανισμών ή χημικών ουσιών.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο ζεόλιθος αποτελεί ένα φυσικό πέτρωμα με ιδιαίτερες φυσικοχημικές ιδιότητες, για την ικανότητα του να παρέχει προστασία στα φυτά έναντι ασθενειών. Ο ζεόλιθος, όσον αφορά τη φυτική παραγωγή, έχει μελετηθεί περισσότερο σαν εδαφοβελτιωτικό, ενώ ο ρόλος του στην αντιμετώπιση των ασθενειών είναι άγνωστος. Το Agri-fos 600® αποτελεί ένα ειδικό παρασκεύασμα αποτελούμενο από φωσφονικά ανιόντα καλίου τα οποία πέρα από το ρόλο τους ως θρεπτικά συστατικά έχουν την ικανότητα επαγωγής του αμυντικού μηχανισμού των φυτών.

Ο μύκητας Verticillium dahliae είναι ένα εδαφογενές παθογόνο που προκαλεί ασθένειες γνωστές ως αδρομυκώσεις. Περισσότερα από 200 δικοτυλήδονα φυτά συμπεριλαμβανομένων ποωδών μονοετών, πολυετών φυτών και ξυλωδών, είναι ξενιστές του μύκητα. Ο μύκητας Verticillium dahliae

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Η εισαγωγή του ζεολίθου και του Agri-fos 600® έγινε με ριζοπότισμα σε 1 ή 2 αναμνηστικές δόσεις. Ο ζεόλιθος χρησιμοποιήθηκε σε αναλογία 50 gr ζεόλιθου/lt νερού και το Agri- fos 600® σε αναλογία 1 ml/lt νερού. Στην περίπτωση της μίας δόσης η εφαρμογή γινόταν επτά ημέρες πριν από την μόλυνση με ριζοπότισμα με 10 ml ζεολίθου στα φυτά Arabidopsis thaliana και με 20 ml ζεολίθου στα φυτά της μελιτζάνας. Στην περίπτωση εφαρμογής δύο δόσεων η εφαρμογή γινόταν 14 ημέρες και 8 ημέρες αντίστοιχα πριν από τη μόλυνση με ριζοπότισμα όπως προηγουμένως. Στην περίπτωση των 2 δόσεων χρησιμοποιήθηκε συγκριτικά και ένα άλλο χημικό εμπορικό σκεύασμα ενεργοποίησης του αμυντικού συστήματος, το Aliette® σε αναλογία 6 γρ/lt.

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ H μόλυνση με το παθογόνο έγινε 8 ημέρες μετά την τελευταία προσθήκη των ουσιών. Ο μύκητας Verticillium dahliae αναπτύχθηκε σε κατάλληλο θρεπτικό υλικό για την παραγωγή κονιδίων για μόλυνση σε φυτά μελιτζάνας με ριζοπότισμα. Έγινε ριζοπότισμα με 10 mL ανά φυτό (από μίγμα που δημιουργήθηκε στο οποίο περιέχονταν 10⁶ κονίδια /mL σε 400mL απιονισμένου νερού). Η μόλυνση με τα κονίδια του μύκητα έγινε 10 ημέρες μετά την εφαρμογή των ουσιών

Αξιολόγηση 1 δόσης ζεολίθου σε φυτά μελιτζάνας για χρονικό διάστημα 26 ημερών μετά τη μόλυνση με ριζοπότισμα 10 ml νερού που περιείχαν 10⁶ κονίδια/ml μύκητα με το παθογόνο V. dahliae Μάρτυρας Ζεόλιθος Relative AUDPC

a b bc c Αξιολόγηση 2 δόσεων ζεολίθου, Agri-fos 600® και Aliette ® σε φυτά μελιτζάνας για χρονικό διάστημα 20 ημερών μετά τη μόλυνση με το παθογόνο V. dahliae. Εξέλιξη ασθένειας (%) Relative AUDPC Ημέρες μετά τη μόλυνση

Επίδραση του ζεολίθου στην εξέλιξη της ασθένειας μετά τη μόλυνση με το παθογόνο V. dahliae σε φυτά A. thaliana για χρονικό διάστημα 40 ημερών. Μάρτυρας Ζεόλιθος Εξέλιξη ασθένειας (%) Ημέρες μετά τη μόλυνση

Συμπεράσματα Σύμφωνα με τα αποτελέσματα από τα πειράματα παθογένειας διαπιστώθηκε ότι ο ζεόλιθος και το Agri-fos 600® έχουν την ικανότητα μείωσης του ποσοστού της βερτισιλλίωσης σε φυτά μελιτζάνας και Α. thaliana σε επίπεδα από 3-18%. Η αναμνηστική δόση του ζεολίθου κρίνεται απαραίτητη για την πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση της βερτισιλλίωσης Ο ζεόλιθος και το Agri-fos 600® προωθούν την ανάπτυξη των φυτών