Αθηνά Μαυρίδου
ορισμός Στην αρχή αυτού του αιώνα, το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης (M. tuberculosis) ήταν το μόνο είδος μυκοβακτηριδίου που απομονώθηκε από τον άνθρωπο και που συνδέθηκε με ανθρώπινη ασθένεια. Στη συνέχεια καθώς άλλα είδη μυκοβακτηριδίου αναγνωρίστηκαν ως αιτίες κάποιας ανθρώπινης ασθένειας φέρονταν στο σύνολό τους με διάφορες ονομασίες: nontuberculus mycobacteria-NTM (μη φυματιώδη μυκοβακτηρίδια) (έχει επικρατήσει σήμερα), «βάκιλλοι MOTT» (mycobacteria other than tuberculosis, μυκοβακτηρίδια άλλα εκτός από της φυματίωσης), "άτυπα μυκοβακτηρίδια", "καιροσκοπικά μυκοβακτηρίδια", «περιβαλλοντικά μυκοβακτηρίδια»
ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΝΤΜs ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟΝ ΡΥΘΜΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Βραδείας ανάπτυξης λέγονται τα μυκοβακτηρίδια που αναπτύσσουν ορατές με γυμνό μάτι αποικίες όταν ανακαλλιεργηθούν και επωασθούν υπό τις ευνοϊκότερες συνθήκες μετά από 7 ημέρες και πλέον. Ταχείας ανάπτυξης λέγονται αυτά που υπό τις αυτές συνθήκες αναπτύσσονται σε λιγότερο από 7 ημέρες. Στις πρωτοκαλλιέργειες δειγμάτων από ανθρώπους, ζώα και φυσικό περιβάλλον οι χρόνοι αυτοί είναι μεγαλύτεροι.” (Αρσένη, 1994)
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΩΝ ΒΡΑΔΕΙΑΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ Τα βραδέως αναπτυσσόμενα είδη μπορούν να προκαλέσουν ασθένεια στους ανθρώπους ή τα ζώα, ενώ τα ταχέως αναπτυσσόμενα είδη δεν μπορούν, αν και υπάρχουν διάφορες σημαντικές εξαιρέσεις σε αυτόν τον συσχετισμό. Εντούτοις, για ανοσοκατεσταλμένα άτομα μπορεί να μην υπάρχουν στην πραγματικότητα μη παθογόνα είδη μυκοβακτηριδίου.
ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΩΝ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΠΑΘΟΓΟΝΟ ΔΡΑΣΗ ΤΟΥΣ Με βάση τη παθογόνο δράση τους τα μυκοβακτηρίδια έχουν ταξινομηθεί ως υποχρεωτικά παθογόνα, ευκαιριακά παθογόνα, τα οποία αμφότερα προκαλούν στον άνθρωπο και τα ζώα χρόνια νοσήματα και ως επί το πλείστον δημιουργούν παθολογοανατομικές αλλοιώσεις του τύπου του φλεγμονώδους κοκκιώματος, και σαπρόφυτα, που είναι μη παθογόνα.
Επικινδυνότητα ανά είδος, αυξανόμενη από την 1 η προς 3 η ομάδα.
Χαρακτηριστικά των 71 ασθενών που εμφάνισαν ΝΤΜ λοίμωξη στο Leeds στο διάστημα 1995–1999 Διάφορα χαρακτηριστικά Αριθμός ασθενών ΟλικόςΠνευμονική νόσος Εξωπνευμονική νόσος ΝΤΜ νόσος71 Πνευμονική νόσος5172% Εξωπνευμονική νόσος 2028% Λεμφαδενίτιδα1420% Δέρμα57% Locomotor11%
ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Σύμφωνα με δελτίο επιδημιολογικής επιτήρησης της HIV/AIDS λοίμωξης στην Ελλάδα που εκδόθηκε το 2009 σε ένα σύνολο 2991 δηλωθέντων κρουσμάτων έως τις 31/10/2009, 36 ασθενείς (1,2%) ανέπτυξαν νόσο από M. avium ή M. kansasii και 13 ασθενείς (0,4%) ανέπτυξαν νόσο από άλλα ΝΤΜ με δεδομένο ότι για 543 ασθενείς δεν καθορίσθηκε η λοίμωξη και αναφέρεται γενικά ως ευκαιριακή λοίμωξη. Άρα με βάση τα δηλωθέντα στοιχεία από την αρχή της επιδημίας του AIDS στην Ελλάδα ΝΤΜ λοιμώξεις ανέπτυξαν 49 ασθενείς (≈1,5%). Οι άντρες ήταν 41 (≈1,4%) και οι γυναίκες 8 (≈0,3%). (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ., 2009)