27. Ενεργειακή Επιθεώρηση σε Ξενοδοχειακό Συγκρότημα Καθηγητής Ιωάννης Ψαρράς Εργαστήριο Συστημάτων Αποφάσεων & Διοίκησης Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Γρ Ισόγειο Σχολής Ηλεκτρολόγων Τηλέφωνο: , Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική 27.2 Περιεχόμενα Γενική Περιγραφή Συγκροτήματος Ενεργειακή Επιθεώρηση Μετρήσεις με Καταγραφικό Εξοπλισμό Προσδιορισμός Συντελεστή Θερμοπερατότητας Λογισμικό ΤΕΕ-ΚΕΝΑΚ Δράσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας Αξιολόγηση Εφαρμογής Ομάδων Δράσεων Συμπεράσματα
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική 27.3 Τοποθεσία: Ερέτρια, Νομός Ευβοίας Κλιματική ζώνη: Β Κατηγορία: 4 αστέρων Έτος κατασκευής: 1982 Αριθμός δωματίων: 80 Περίοδος λειτουργίας: Απρίλιος-Οκτώβριος (θερινή περίοδος) Μέση ετήσια πληρότητα: 60%. Μέγιστη: >70% (Αύγουστος), Ελάχιστη: <50% (Απρίλιος) Συνολική επιφάνεια: m 2 Γενική Περιγραφή Συγκροτήματος(1/2) Ξενοδοχειακό Συγκρότημα 4 κτιρίων (Κεντρικό Κτίριο και 3 bungalows)
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική 27.4 Γενική Περιγραφή Συγκροτήματος(2/2) Κατανομή επιφάνειας ανά κτίριο Κατανομή επιφάνειας ανά χρήση Χώροι διοίκησης/ προσωπικού 12% Υπνοδωμάτια 52% Κοινόχρηστοι χώροι 36% Κεντρικό Κτίριο: 33 δωμάτια, Reception, Σαλόνι, Λεβητοστάσιο, Μαγειρείο, Εστιατόριο Κτίριο Α: 21 δωμάτια Κτίριο Β: 14 δωμάτια, Γυμναστήριο, Σάουνα, Αποδυτήρια Κτίριο Γ: 12 δωμάτια, Αίθουσα πολλαπλών χρήσεων
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική 27.5 Ενεργειακή Επιθεώρηση (1/4) Πηγές Ενέργειας Ηλεκτρική ΕνέργειαΠετρέλαιο - Κεντρικό Σύστημα Θέρμανσης - Ζεστό Νερό Χρήσης - Κεντρικό Σύστημα Ψύξης - Ηλεκτρομηχανολογικός Εξοπλισμός - Φωτισμός Έτος αναφοράς: 2012 Πετρέλαιο 9,5%
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική 27.6 Ενεργειακή Επιθεώρηση (2/4) Ετήσια Κατανάλωση H.E.: kWh Ετήσια Κατανάλωση H.E.: kWh Ετήσια Κατανάλωση Πετρελαίου: kWh * Ετήσια Κατανάλωση Πετρελαίου: kWh * * Αντιστοιχεί σε ποσότητα lt Ηλεκτρική Ενέργεια Πετρέλαιο
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική 27.7 Ενεργειακή Επιθεώρηση (3/4) Καταγραφή φορτίων και ενεργειακών καταναλώσεων Καταγραφή φορτίων από ηλεκτρομηχανολογικά σχέδια και επίβλεψη χώρων. Διαχωρισμός φορτίων σε σταθερά (ανεξάρτητα της πληρότητας) και μεταβλητά (εξαρτώμενα της πληρότητας). Καταγραφή ωρών λειτουργίας φορτίων από ερωτηματολόγια σε πελάτες και στο προσωπικό. Τιμολόγια Ηλεκτρικής Ενέργειας (Γ22) και Πετρελαίου. Θέρμανση Ψύξη ΖΝΧ Φωτισμός Λέβητας Πετρελαίου: kcal/h Ψύκτης: 170 kW 132 fan coil ( W) Λέβητας Πετρελαίου: kcal/h Ψύκτης (με εναλλάκτη)
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική 27.8 Ενεργειακή Επιθεώρηση (4/4) Κατανάλωση Ενέργειας ανά είδος φορτίου Κατανάλωση Ενέργειας ανά είδος φορτίου Κατανάλωση Ενέργειας ανά κτίριο Κατανάλωση Ενέργειας ανά κτίριο Θέρμανση/Ψύξη/ΖΝΧ 69,1% Λοιπές Καταναλώσεις 4,1% Εξοπλισμός Δωματίων 8,7%
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική 27.9 Μετρήσεις με Καταγραφικό Εξοπλισμό (1/4) Θερμοκάμερα (1/2) Θερμογράφηση: -Υαλοπινάκων -Εξωτερικής τοιχοποιίας -Σωληνώσεων ζεστού νερού Εκροή θερμότητας από υαλοπίνακα Απουσία μόνωσης σωλήνων
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Μετρήσεις με Καταγραφικό Εξοπλισμό (2/4) Θερμοκάμερα (2/2) Θερμογράφηση: -Υαλοπινάκων -Εξωτερικής τοιχοποιίας -Σωληνώσεων ζεστού νερού Εκροή θερμότητας από τοιχοποιία Εντοπισμός υγρασίας
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Μετρήσεις με Καταγραφικό Εξοπλισμό (3/4) Αναλυτής Ηλεκτρικής Ενέργειας (1/2) Εγκατάσταση: Κεντρικός πίνακας ξενοδοχείου Περίοδος Καταγραφής: 9/9/ /9/2013 Μέση ενεργός και άεργος ισχύς σε διάστημα 5 ημερών
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Μετρήσεις με Καταγραφικό Εξοπλισμό (4/4) Αναλυτής Ηλεκτρικής Ενέργειας (2/2) Μέση ενεργός και άεργος ισχύς σε διάρκεια 24 ωρών Διακύμανση cosφ σε διάρκεια 24 ωρών Χαμηλός συντελεστής, λόγω βλάβης πυκνωτών αντιστάθμισης Αύξηση στη ζήτηση ισχύος Εγκατάσταση: Κεντρικός πίνακας ξενοδοχείου Περίοδος Καταγραφής: 9/9/ /9/2013
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Προσδιορισμός Συντελεστή Θερμοπερατότητας (1/6) Συντελεστής θερμοπερατότητας αδιαφανών δομικών στοιχείων Μέσος συντελεστής θερμοπερατότητας κτιρίου U M knbAjUjljΨknbAjUjljΨ knbAjUjljΨknbAjUjljΨ ::::: ::::::: ::: πλήθος θερμογεφυρών στα όρια κάθε επιφάνειας πλήθος των επί μέρους δομικών στοιχείων μειωτικός συντελεστής εμβαδόν επιφάνειας κάθε δομικού στοιχείου συντελεστής θερμοπερατότητας κάθε δομικού στοιχείου του κελύφους συνολικό μήκος κάθε τύπου θερμογέφυρας συντελεστής γραμμικής θερμοπερατότητας
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Προσδιορισμός Συντελεστή Θερμοπερατότητας (2/6) Συντελεστής θερμοπερατότητας αδιαφανών δομικών στοιχείων (1/4) Εξωτερική τοιχοποιία Δομικό Υλικό Πάχος d [m] Συντ. Θερμικής Αγωγιμότητας λ [W/mK] Θερμική Αντίσταση d/λ [m^2K/W] RiRa U [W/ m^2 K] Ασβεστο- τσιμεντοκονίαμα0,020,8700,0230 0,130,040,773 Οπτοπλινθοδομή0,090,5200,1731 Υαλοβάμβακας0,030,0410,7317 Οπτοπλινθοδομή0,090,5200,1731 Ασβεστοκονίαμα0,020,8700,0230 Συνολικά:0,25-1,1238 Επιτρεπόμενη τιμή U max=0,50 W/m 2 K U εξωτερικής τοιχοποιίας=0,773 W/m 2 K : Εκτός Ορίων
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Προσδιορισμός Συντελεστή Θερμοπερατότητας (3/6) Δοκός Δομικό Υλικό Πάχος d [m] Συντ. Θερμικής Αγωγιμότητας λ [W/mK] Θερμική Αντίσταση d/λ [m^2K/W] RiRa U [W/ m^2 K] Ασβεστοκονίαμα0,020,870,0230 0,130,042,749 Οπλισμένο Σκυρόδεμα0,302,030,1478 Ασβεστοκονίαμα0,020,870,0230 Συνολικά:0,34-0,1938 Επιτρεπόμενη τιμή U max=0,50 W/m 2 K U δοκού=2,749 W/m 2 K : Εκτός Ορίων Συντελεστής θερμοπερατότητας αδιαφανών δομικών στοιχείων (2/4)
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Προσδιορισμός Συντελεστή Θερμοπερατότητας (4/6) Δάπεδο Δομικό Υλικό Πάχος d [m] Συντ. Θερμικής Αγωγιμότητας λ [W/mK] Θερμική Αντίσταση d/λ [m^2K/W] RiRa U [W/ m^2 K] Επένδυση Μαρμάρου0,033,500,0086 0,130,043,332 Οπλισμένο Σκυρόδεμα0,202,030,0985 Ασβεστοκονίαμα0,020,870,0230 Συνολικά:0,25-0,1301 Επιτρεπόμενη τιμή U max=0,45 W/m 2 K U δαπέδου=3,332 W/m 2 K : Εκτός Ορίων Συντελεστής θερμοπερατότητας αδιαφανών δομικών στοιχείων (3/4)
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Προσδιορισμός Συντελεστή Θερμοπερατότητας (5/6) Οροφή Δομικό Υλικό Πάχος d [m] Συντ. Θερμικής Αγωγιμότητας λ [W/mK] Θερμική Αντίσταση d/λ [m^2K/W] RiRa U [W/ m^2 K] Σκυρόδεμα0,051,100,0455 0,130,040,334 Περλιτομπετόν0,15 1,0000 Roofmate0,050,031,6667 Οπλισμένο Σκυρόδεμα0,182,030,0887 Ασβεστοκονίαμα0,020,870,0230 Συνολικά:0,45-2,8238 Επιτρεπόμενη τιμή U max=0,45 W/m 2 K U οροφής=0,334W/m 2 K : Εντός Ορίων U οροφής=0,334W/m 2 K : Εντός Ορίων Συντελεστής θερμοπερατότητας αδιαφανών δομικών στοιχείων (4/4)
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Προσδιορισμός Συντελεστή Θερμοπερατότητας (6/6) Συντελεστής θερμοπερατότητας διαφανών δομικών στοιχείων Στοιχεία από τον κατασκευαστή: U ξύλινων πλαισίων = 3,2 W/m 2 K U πλαισίων αλουμινίου = 3,1 W/m 2 K Μέσος Συντελεστής Θερμοπερατότητας κτιρίου U M Επιτρεπόμενη τιμή U max= 3 W/m 2 K U διαφανών δομικών υλικών : Εκτός Ορίων U m =1,753 W/m 2 K (με θερμογέφυρες) Επιτρεπόμενη τιμή για τη Ζώνη Β: U max= 1,089 W/m 2 K Επιτρεπόμενη τιμή για τη Ζώνη Β: U max= 1,089 W/m 2 K Ενεργοβόρο Κτίριο
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Λογισμικό ΤΕΕ-ΚΕΝΑΚ (1/2) Εισαγωγή στοιχείων
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Λογισμικό ΤΕΕ-ΚΕΝΑΚ (2/2) Αποτέλεσμα Ενεργειακή κλάση ξενοδοχείου: Β προς Γ 0,95 ως προς το Κτίριο Αναφοράς
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Δράσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας (1/19) Σύνολο εξεταζόμενων δράσεων: 39 Σενάρια με βάση την πληρότητα* : Απαισιόδοξο Σενάριο 50% Απαισιόδοξο Σενάριο 50% Σενάριο Αναφοράς 60% Σενάριο Αναφοράς 60% Αισιόδοξο Σενάριο 70% Αισιόδοξο Σενάριο 70% * Σύμφωνα με τη διακύμανση της πληρότητας στο ξενοδοχείο και το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Δράσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας (2/19) Καθαρή Παρούσα Αξία (ΚΠΑ) Καθαρή Παρούσα Αξία (ΚΠΑ) Διαφορά μεταξύ της παρούσας αξίας των Καθαρών Ταμειακών Ροών της επένδυσης και του Αρχικού Κόστους Επένδυσης. Οικονομικά Στοιχεία Αξιολόγησης Επενδύσεων (1/3) Αν ΚΠΑ>0, η επένδυση είναι βιώσιμη. Αν ΚΠΑ<0, η επένδυση δεν είναι βιώσιμη και απορρίπτεται Αν ΚΠΑ=0, η επένδυση θεωρείται βιώσιμη, με μέσο ετήσιο βαθμό απόδοσης=d ΚΚόστος Αρχικής Επένδυσης FiΕτήσιο Καθαρό όφελος ΝΔιάρκεια Ζωής Επένδυσης(έτη) d Επιτόκιο Αναγωγής σε Παρούσα Αξία ΥΑ Υπολειμματική Αξία της Επένδυσης στο τέλος της διάρκειας ζωής της ::::::::::
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Δράσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας (3/19) Εσωτερικός Βαθμός Απόδοσης (ΕΒΑ) Εσωτερικός Βαθμός Απόδοσης (ΕΒΑ) Το προεξοφλητικό επιτόκιο που εξισώνει την παρούσα αξία των ετήσιων ταμειακών ροών με το Αρχικό Κόστος Επένδυσης. Οικονομικά Στοιχεία Αξιολόγησης Επενδύσεων (2/3) Αποδεκτή επένδυση, εάν ικανοποιεί τον επενδυτή. Έντοκη Περίοδος Αποπληρωμής (ΕΠΑ) Το χρονικό διάστημα που απαιτείται για την αποπληρωμή του Αρχικού Κόστους Επένδυσης. Αν ΕΒΑ>d, η επένδυση είναι αποδεκτή Αν ΕΒΑ<d, η επένδυση είναι μη αποδεκτή Αν ΕΒΑ=d, ο επενδυτής αποφασίζει, σύμφωνα και με άλλα κριτήρια
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Δράσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας (4/19) Δείκτης Αποδοτικότητας (ΔΑ) Παρουσιάζει τη σχετική αποδοτικότητα μιας επένδυσης. Οικονομικά Στοιχεία Αξιολόγησης Επενδύσεων (3/3) Αποδεκτή η επένδυση με το μικρότερο δείκτη ΣΚΕΕ. Σταθμισμένο Κόστος Εξοικονομούμενης Ενέργειας (€/kWh) Ορίζεται ως ο λόγος του Αρχικού Κόστους Επένδυσης (€), σταθμισμένο στη διάρκεια ζωής της, προς την ετήσια Εξοικονομούμενη Ενέργεια (kWh) που προσφέρει. Αν 0<ΔΑ<1, η επένδυση απορρίπτεται Αν ΔΑ>1, η επένδυση είναι αποδεκτή Ν= Διάρκεια Ζωής
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Σενάριο Αναφοράς 60% Δράση Εξοικονόμησης Ενέργειας Κόστος Παρέμ- βασης [€] ΔΖ [έτη] Ετήσιο Κόστος Συντή- ρησης [€] ΚΠΑΕΒΑΕΠΑΔΑ ΣΚΕΕ [€/kWh] Αρχική Κατανάλωση Ενέργειας [kWh/έτος] Προβλεπόμενη Εξοικονόμηση Ενέργειας [kWh/έτος] Αντλία θερμότητας για Θέρμανση, Ψύξη και ΖΝΧ ,8%5,92,80, Εγκατάσταση αυτοματισμών για τη διακοπή λειτουργίας του κλιματισμού ,0%1,08,00, Εγκατάσταση ηλιακού θερμοσίφωνα για ΖΝΧ ,1%3,42,50, Εγκατάσταση συστήματος BEMS για θέρμανση / ψύξη ,3%18,10,90, Μόνωση σωλήνων ζεστού νερού ,4%2,53,40, Συντήρηση κεντρικού συστήματος θέρμανσης και ψύξης ,0%0,52,10, Αντικατάσταση Κυκλοφορητών <0>>0,11, Αντικατάσταση λέβητα και καυστήρα πετρελαίου με βιοκαύσιμα %2,64,80, Δράσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας (5/19) Θέρμανση / Ψύξη / ΖΝΧ ΚΠΑ<0 ελάχιστη τιμή μέγιστη τιμή
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Απαισιόδοξο Σενάριο 50% Δράση Εξοικονόμησης Ενέργειας Κόστος Παρέμ- βασης [€] ΔΖ [έτη] Ετήσιο Κόστος Συντή- ρησης [€] ΚΠΑΕΒΑΕΠΑΔΑ ΣΚΕΕ [€/kWh] Αρχική Κατανάλωση Ενέργειας [kWh/έτος] Προβλεπόμενη Εξοικονόμηση Ενέργειας [kWh/έτος] Αντλία θερμότητας για Θέρμανση, Ψύξη και ΖΝΧ ,2%7,42,30, Εγκατάσταση αυτοματισμών για τη διακοπή λειτουργίας του κλιματισμού ,0%1,46,00, Εγκατάσταση ηλιακού θερμοσίφωνα για ΖΝΧ ,6%4,42,00, Εγκατάσταση συστήματος BEMS για θέρμανση / ψύξη ,0%24,30,70, Μόνωση σωλήνων ζεστού νερού ,9%3,12,80, Συντήρηση κεντρικού συστήματος θέρμανσης και ψύξης ,0%0,51,90, Αντικατάσταση Κυκλοφορητών <0>>0,11, Αντικατάσταση λέβητα και καυστήρα πετρελαίου με βιοκαύσιμα ,0%3,23,90, Δράσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας (6/19) Θέρμανση / Ψύξη / ΖΝΧ
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Αισιόδοξο Σενάριο 70% Δράση Εξοικονόμησης Ενέργειας Κόστος Παρέμ- βασης [€] ΔΖ [έτη] Ετήσιο Κόστος Συντή- ρησης [€] ΚΠΑΕΒΑΕΠΑΔΑ ΣΚΕΕ [€/kWh] Αρχική Κατανάλωση Ενέργειας [kWh/έτος] Προβλεπόμενη Εξοικονόμηση Ενέργειας [kWh/έτος] Αντλία θερμότητας για Θέρμανση, Ψύξη και ΖΝΧ ,1%4,73,40, Εγκατάσταση αυτοματισμών για τη διακοπή λειτουργίας του κλιματισμού ,0%0,8100, Εγκατάσταση ηλιακού θερμοσίφωνα για ΖΝΧ ,6%2,73,10, Εγκατάσταση συστήματος BEMS για θέρμανση / ψύξη ,7%14,01,00, Μόνωση σωλήνων ζεστού νερού ,1%2,04,10, Συντήρηση κεντρικού συστήματος θέρμανσης και ψύξης ,2%0,42,40, Αντικατάσταση Κυκλοφορητών <0>>0,11, Αντικατάσταση λέβητα και καυστήρα πετρελαίου με βιοκαύσιμα ,7%2,15,80, Δράσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας (7/19) Θέρμανση / Ψύξη / ΖΝΧ
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Σενάριο Αναφοράς 60% Δράση Εξοικονόμησης Ενέργειας Κόστος Παρέμ- βασης [€] ΔΖ [έτη] Ετήσιο Κόστος Συντή- ρησης [€] ΚΠΑΕΒΑΕΠΑΔΑ ΣΚΕΕ [€/kWh] Αρχική Κατανάλωση Ενέργειας [kWh/έτος] Προβλεπόμενη Εξοικονόμηση Ενέργειας [kWh/έτος] Αντικατάσταση των ξύλινων υαλοπινάκων με διπλά ,9%10,71,90, Αντικατάσταση όλων των υαλοπινάκων με διπλά ,6%26,21,10, Θερμομόνωση εξωτερικής τοιχοποιίας(ΝΔ,Δ όψεις) ,4%>>0,60, Θερμομόνωση εξωτερικής τοιχοποιίας(όλες οι όψεις) ,8%>>0,70, Θερμομονωτική και ανακλαστική βαφή στους εξωτερικούς τοίχους(2 όψεις) ,1%9,11,50, Θερμομονωτική και ανακλαστική βαφή στους εξωτερικούς τοίχους(όλες) ,6%8,81,50, Προσθήκη Ψευδοροφών, όπου ύψος>2,7μ ,3%>0,90, Δενδροφύτευση για σκίαση ,8%7,32,10, Δράσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας (8/19) Κτιριακό Κέλυφος
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Απαισιόδοξο Σενάριο 50% Δράση Εξοικονόμησης Ενέργειας Κόστος Παρέμ- βασης [€] ΔΖ [έτη] Ετήσιο Κόστος Συντή- ρησης [€] ΚΠΑΕΒΑΕΠΑΔΑ ΣΚΕΕ [€/kWh] Αρχική Κατανάλωση Ενέργειας [kWh/έτος] Προβλεπόμενη Εξοικονόμηση Ενέργειας [kWh/έτος] Αντικατάσταση των ξύλινων υαλοπινάκων με διπλά ,9%11,81,80, Αντικατάσταση όλων των υαλοπινάκων με διπλά ,1%>0,90, Θερμομόνωση εξωτερικής τοιχοποιίας(ΝΔ,Δ όψεις) ,2%>>0,50, Θερμομόνωση εξωτερικής τοιχοποιίας(όλες οι όψεις) ,6%>>0,60, Θερμομονωτική και ανακλαστική βαφή στους εξωτερικούς τοίχους(2 όψεις) ,4%11,11,20, Θερμομονωτική και ανακλαστική βαφή στους εξωτερικούς τοίχους(όλες) ,0%11,51,20, Προσθήκη Ψευδοροφών, όπου ύψος>2,7μ ,4%11,11,20, Δενδροφύτευση για σκίαση ,8%>>0,70, Δράσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας (9/19) Κτιριακό Κέλυφος
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Αισιόδοξο Σενάριο 70% Δράση Εξοικονόμησης Ενέργειας Κόστος Παρέμ- βασης [€] ΔΖ [έτη] Ετήσιο Κόστος Συντή- ρησης [€] ΚΠΑΕΒΑΕΠΑΔΑ ΣΚΕΕ [€/kWh] Αρχική Κατανάλωση Ενέργειας [kWh/έτος] Προβλεπόμενη Εξοικονόμηση Ενέργειας [kWh/έτος] Αντικατάσταση των ξύλινων υαλοπινάκων με διπλά ,9%9,72,00, Αντικατάσταση όλων των υαλοπινάκων με διπλά ,1%19,41,30, Θερμομόνωση εξωτερικής τοιχοποιίας(ΝΔ,Δ όψεις) ,7%>>0,80, Θερμομόνωση εξωτερικής τοιχοποιίας(όλες οι όψεις) ,2%>>0,80, Θερμομονωτική και ανακλαστική βαφή στους εξωτερικούς τοίχους(2 όψεις) ,5%7,31,70, Θερμομονωτική και ανακλαστική βαφή στους εξωτερικούς τοίχους(όλες) ,1%7,01,80, Προσθήκη Ψευδοροφών, όπου ύψος>2,7μ ,9%>>1,20, Δενδροφύτευση για σκίαση ,5%5,32,70, Δράσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας (10/19) Κτιριακό Κέλυφος
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Σενάριο Αναφοράς 60% Δράση Εξοικονόμησης Ενέργειας Κόστος Παρέμ- βασης [€] ΔΖ [έτη] ΚΠΑΕΒΑΕΠΑΔΑ ΣΚΕΕ [€/kWh] Αρχική Κατανάλωση Ενέργειας [kWh/έτος] Προβλεπόμενη Εξοικονόμηση Ενέργειας [kWh/έτος] Αντικατάσταση μαγνητικών διατάξεων έναυσης (ballast) <0>>0,20, Αντικατάσταση Λαμπτήρων φθορισμού Τ8 με Τ <0>>0,10, Αντικατάσταση όλων των λαμπτήρων µε LED ,2%>1,00, Αντικατάσταση των λαμπτήρων φθορισμού µε LED <0>>0,30, Εγκατάσταση φωτοηλεκτρικών αισθητήρων σε κοινόχρηστους <0>0,70, Καθαρισμός όλων των φωτιστικών ,6%0,91,10, Χρήση ροοστατών σε όλα τα φωτιστικά ,8%4,83,00, Χρήση ροοστατών στα φωτιστικά των κοινόχρηστων ,7%1,58,60, Δράσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας (11/19) Φωτισμός
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Απαισιόδοξο Σενάριο 50% Δράση Εξοικονόμησης Ενέργειας Κόστος Παρέμ- βασης [€] ΔΖ [έτη] ΚΠΑΕΒΑΕΠΑΔΑ ΣΚΕΕ [€/kWh] Αρχική Κατανάλωση Ενέργειας [kWh/έτος] Προβλεπόμενη Εξοικονόμηση Ενέργειας [kWh/έτος] Αντικατάσταση μαγνητικών διατάξεων έναυσης (ballast) <0>>0,20, Αντικατάσταση Λαμπτήρων φθορισμού Τ8 με Τ <0>>0,10, Αντικατάσταση όλων των λαμπτήρων µε LED ,5%>>0,80, Αντικατάσταση των λαμπτήρων φθορισμού µε LED <0>>0,30, Εγκατάσταση φωτοηλεκτρικών αισθητήρων σε κοινόχρηστους ,2<0>>0,50, Καθαρισμός όλων των φωτιστικών <01,20,90, Χρήση ροοστατών σε όλα τα φωτιστικά ,2%6,02,50, Χρήση ροοστατών στα φωτιστικά των κοινόχρηστων ,7%1,58,60, Δράσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας (12/19) Φωτισμός
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Αισιόδοξο Σενάριο 70% Δράση Εξοικονόμησης Ενέργειας Κόστος Παρέμ- βασης [€] ΔΖ [έτη] ΚΠΑΕΒΑΕΠΑΔΑ ΣΚΕΕ [€/kWh] Αρχική Κατανάλωση Ενέργειας [kWh/έτος] Προβλεπόμενη Εξοικονόμηση Ενέργειας [kWh/έτος] Αντικατάσταση μαγνητικών διατάξεων έναυσης (ballast) <0>>0,20, Αντικατάσταση Λαμπτήρων φθορισμού Τ8 με Τ <0>>0,10, Αντικατάσταση όλων των λαμπτήρων µε LED ,0%19,81,20, Αντικατάσταση των λαμπτήρων φθορισμού µε LED <0>>0,30, Εγκατάσταση φωτοηλεκτρικών αισθητήρων σε κοινόχρηστους ,5%>>0,90, Καθαρισμός όλων των φωτιστικών ,3%0,81,30, Χρήση ροοστατών σε όλα τα φωτιστικά ,1%3,83,60, Χρήση ροοστατών στα φωτιστικά των κοινόχρηστων ,7%1,58,60, Δράσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας (13/19) Φωτισμός
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Δράσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας (14/19) Γενικές Δράσεις Σενάριο Αναφοράς 60% Δράση Εξοικονόμησης Ενέργειας Κόστος Παρέμ- βασης [€] ΔΖ [έτη] Ετήσιο Κόστος Συντή- ρησης [€] ΚΠΑΕΒΑΕΠΑΔΑ ΣΚΕΕ [€/kWh] Αρχική Κατανάλωση Ενέργειας [kWh/έτος] Προβλεπόμενη Εξοικονόμηση Ενέργειας [kWh/έτος] Αντικατάσταση ψυγείων στα δωμάτια <0>>0,60, Αντικατάσταση ψυγείων στο μαγειρείο (παλαιά μοντέλα) <0>>0,60, Κεντρική Εγκατάσταση συστήματος BΕMS ,6%15,51,00, Φωτοβολταϊκά στην οροφή σε 2 κτίρια ,8%29,01,00, Γενική ενημέρωση πελατών με έντυπα φυλλάδια ,7%1,81,10,
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Δράσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας (15/19) Γενικές Δράσεις Απαισιόδοξο Σενάριο 50% Δράση Εξοικονόμησης Ενέργειας Κόστος Παρέμ- βασης [€] ΔΖ [έτη] Ετήσιο Κόστος Συντή- ρησης [€] ΚΠΑΕΒΑΕΠΑΔΑ ΣΚΕΕ [€/kWh] Αρχική Κατανάλωση Ενέργειας [kWh/έτος] Προβλεπόμενη Εξοικονόμηση Ενέργειας [kWh/έτος] Αντικατάσταση ψυγείων στα δωμάτια <0>>0,60, Αντικατάσταση ψυγείων στο μαγειρείο (παλαιά μοντέλα) <0>>0,10, Κεντρική Εγκατάσταση συστήματος BΕMS ,1%28,50,70, Φωτοβολταϊκά στην οροφή σε 2 κτίρια ,8%29,01,00, Γενική ενημέρωση πελατών με έντυπα φυλλάδια <02,60,80,
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Δράσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας (16/19) Γενικές Δράσεις Αισιόδοξο Σενάριο 70% Δράση Εξοικονόμησης Ενέργειας Κόστος Παρέμ- βασης [€] ΔΖ [έτη] Ετήσιο Κόστος Συντή- ρησης [€] ΚΠΑΕΒΑΕΠΑΔΑ ΣΚΕΕ [€/kWh] Αρχική Κατανάλωση Ενέργειας [kWh/έτος] Προβλεπόμενη Εξοικονόμηση Ενέργειας [kWh/έτος] Αντικατάσταση ψυγείων στα δωμάτια <0>>0,60, Αντικατάσταση ψυγείων στο μαγειρείο (παλαιά μοντέλα) <0>>0,10, Κεντρική Εγκατάσταση συστήματος BΕMS ,3%10,31,30, Φωτοβολταϊκά στην οροφή σε 2 κτίρια ,8%29,01,00, Γενική ενημέρωση πελατών με έντυπα φυλλάδια ,3%1,31,50,
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Δράσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας (17/19) Μηδενικού Αρχικού Κόστους Σενάριο Αναφοράς 60% Απαισιόδοξο Σενάριο 50% Αισιόδοξο Σενάριο 70% Δράση Εξοικονόμησης Ενέργειας Αρχική Κατανάλωση Ενέργειας [kWh/έτος] Προβλεπόμενη Εξοικονόμηση Ενέργειας [kWh/έτος] Προβλεπόμενη Εξοικονόμηση Ενέργειας [kWh/έτος] Προβλεπόμενη Εξοικονόμηση Ενέργειας [kWh/έτος] Εκμετάλλευση εξωτερικού φωτισμού Ενημέρωση προσωπικού για περιβαλλοντική πολιτική Σωστή τοποθέτηση ψυγείου Μείωση θερμοκρασίας λειτουργίας πλυντηρίου Σωστή χρήση ηλεκτρικής κουζίνας
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Δράσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας (18/19) Μελλοντικές/Πιθανές Δράσεις Αντικατάσταση καυστήρα πετρελαίου με καυστήρα ΦΑ – μη ύπαρξη υποδομών Εγκατάσταση μονάδας συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας – μη ύπαρξη υποδομών Εγκατάσταση φωτοσωλήνων-ηλιοσωλήνων – πολύ υψηλό κόστος επένδυσης Εσωτερική θερμομόνωση σε όλες ή σε ορισμένες όψεις – μη αποτελεσματική Εγκατάσταση γεωθερμικών συστημάτων – μη διαθέσιμος χώρος εγκατάστασης
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Δράσεις Εξοικονόμησης Ενέργειας (17/)
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Αξιολόγηση Εφαρμογής Ομάδων Δράσεων (1/4) Ομάδα 1: Δράσεις με Μηδενικό Αρχικό Κόστος Εκμετάλλευση εξωτερικού φωτισμού Ενημέρωση προσωπικού για περιβαλλοντική πολιτική Σωστή τοποθέτηση ψυγείου Μείωση θερμοκρασίας λειτουργίας πλυντηρίου Σωστή χρήση ηλεκτρικής κουζίνας Αρχική Ετήσια Κατανάλωση [kWh/έτος] Προβλεπόμενη Εξοικονόμηση Ενέργειας [kWh/έτος] Ετήσια Κατανάλωση με Δράσεις [kWh] Ποσοστό Εξοικονομούμενης Ενέργειας [%] ,6% Εφαρμογή της Ομάδας 1 σε συνδυασμό με οποιαδήποτε άλλη ομάδα δράσεων.
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Αξιολόγηση Εφαρμογής Ομάδων Δράσεων (2/4) Ομάδα 2: Δράσεις με μέγιστο Δείκτη Αποδοτικότητας * *Συμπεριλαμβάνεται η Ομάδα 1 Χρήση ροοστατών στα φωτιστικά των κοινόχρηστων χώρων Εγκατάσταση αυτοματισμών για τη διακοπή λειτουργίας του κλιματισμού στα δωμάτια Αντικατάσταση λέβητα και καυστήρα πετρελαίου με αντίστοιχους βιοκαυσίμων (pellets) Μόνωση σωλήνων ζεστού νερού Εγκατάσταση ηλιακών θερμοσιφώνων για ΖΝΧ Συντήρηση κεντρικού συστήματος θέρμανσης/ψύξης Δενδροφύτευση για σκίαση Αντικατάσταση ξύλινων υαλοπινάκων με διπλά Θερμομονωτική και ανακλαστική βαφή στους εξωτερικούς τοίχους Καθαρισμός φωτιστικών Αντικατάσταση όλων των λαμπτήρων με LED Ενημέρωση πελατών με έντυπα φυλλάδια Συνολικό Κόστος Παρεμβάσεων [€] Ετήσια Κόστη Συντήρησης [€] Προβλεπόμενη Εξοικονόμηση Ενέργειας [kWh/έτος] Αρχική Ετήσια Κατανάλωση [kwh/έτος] Ετήσια Κατανάλωση με Δράσεις [kWh] kWh/ m^2/ έτος ΜΕΤΑ Κλάση Ποσοστό Εξοικονομούμενης Ενέργειας ΚΠΑ ομάδας Α21,6%62.132
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Αξιολόγηση Εφαρμογής Ομάδων Δράσεων (3/4) Ομάδα 3: Δράσεις με ελάχιστο Σταθμισμένο Κόστος Εξοικονομούμενης Ενέργειας* *Συμπεριλαμβάνεται η Ομάδα 1 Χρήση ροοστατών στα φωτιστικά των κοινόχρηστων χώρων Εγκατάσταση αυτοματισμών για τη διακοπή λειτουργίας του κλιματισμού στα δωμάτια Μόνωση σωλήνων ζεστού νερού Αντλία θερμότητας για θέρμανση/ψύξη Εγκατάσταση ηλιακών θερμοσιφώνων για ΖΝΧ Αντικατάσταση ξύλινων υαλοπινάκων με διπλά Συντήρηση κεντρικού συστήματος θέρμανσης/ψύξης Καθαρισμός φωτιστικών Θερμομονωτική και ανακλαστική βαφή στους εξωτερικούς τοίχους Αντικατάσταση όλων των λαμπτήρων με LED Συνολικό Κόστος Παρεμβάσεων [€] Ετήσια Κόστη Συντήρησης [€] Προβλεπόμενη Εξοικονόμηση Ενέργειας [kWh/έτος] Αρχική Ετήσια Κατανάλωση [kwh/έτος] Ετήσια Κατανάλωση με Δράσεις [kWh] kWh/ m^2/ έτος ΜΕΤΑ Κλάση Ποσοστό Εξοικονομούμενης Ενέργειας ΚΠΑ ομάδας Α με Α+25,2%75.157
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Αξιολόγηση Εφαρμογής Ομάδων Δράσεων (4/4) Ομάδα 4: Εφαρμογή δράσεων με ελάχιστο Κόστος για επίτευξη κατάταξης Α + * *Συμπεριλαμβάνεται η Ομάδα 1 Συντήρηση κεντρικού συστήματος θέρμανσης/ψύξης Καθαρισμός φωτιστικών Εγκατάσταση αυτοματισμών για τη διακοπή λειτουργίας του κλιματισμού στα δωμάτια Χρήση ροοστατών στα φωτιστικά των κοινόχρηστων χώρων Ενημέρωση πελατών με έντυπα φυλλάδια Δενδροφύτευση για σκίαση Μόνωση σωλήνων ζεστού νερού Αντικατάσταση λέβητα και καυστήρα πετρελαίου με αντίστοιχους βιοκαυσίμων (pellets) Εγκατάσταση ηλιακών θερμοσιφώνων για ΖΝΧ Κεντρική εγκατάσταση συστήματος BEMS Αντικατάσταση ξύλινων υαλοπινάκων με διπλά Θερμομονωτική και ανακλαστική βαφή στους εξωτερικούς τοίχους Αντικατάσταση όλων των λαμπτήρων με LED Συνολικό Κόστος Παρεμβάσεων [€] Ετήσια Κόστη Συντήρησης [€] Προβλεπόμενη Εξοικονόμηση Ενέργειας [kWh/έτος] Αρχική Ετήσια Κατανάλωση [kwh/έτος] Ετήσια Κατανάλωση με Δράσεις [kWh] kWh/ m^2/ έτος ΜΕΤΑ Κλάση Ποσοστό Εξοικονομούμενης Ενέργειας ΚΠΑ ομάδας Α+32,3%57.367
Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Μάθημα: Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική Συμπεράσματα Συμπεράσματα Η κατανάλωση ενέργειας για τον φωτισμό είναι χαμηλή, λόγω της χρήσης λαμπτήρων οικονομίας. Το ξενοδοχειακό συγκρότημα κρίνεται ενεργοβόρο ως προς το κτιριακό κέλυφος και τις καταναλώσεις του. Είναι αναγκαία η εφαρμογή δράσεων για βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας. Η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πλαισίων στην παρούσα φάση δεν είναι βιώσιμη επένδυση. Ύπαρξη δράσεων με μικρό κόστος που προσφέρουν ικανοποιητική εξοικονόμηση. Σημαντική η συμβολή του ανθρώπινου παράγοντα στην εφαρμογή περιβαλλοντικής πολιτικής.