1

ΕΙΣΑΓΩΓΗ  Τα τελευταία χρόνια οι Ελληνικοί Παραδοσιακοί Χοροί είναι θεματική ενότητα της Φυσικής Αγωγής σε όλες τις τάξεις του δημοτικού σχολείου.  Οι παραδοσιακοί χοροί όμως, εκτός του ότι διδάσκονται από την αρχή της σχολικής χρονιάς, κάνουν αισθητή την παρουσία τους και σε όλες τις σχολικές εορτές.  Για αυτό το λόγο, ενόψει της σχολικής εορτής 25ης Μαρτίου, στο 3ο δημοτικό σχολείο Θεσσαλονίκης ο δάσκαλος της φυσικής αγωγής ζήτησε από ορισμένα τα παιδιά της Ε΄ και της ΣΤ΄ δημοτικού να παρουσιάσουν ένα χορό από την ιδιαίτερη πατρίδα τους. 2

Ένα από αυτά τα παιδιά είναι και ο μικρός Γιάννης που πηγαίνει στην Ε΄δημοτικού. Ο Γιάννης θα πρέπει να παρουσιάσει και αυτός ένα χορό από την ιδιαίτερη πατρίδα του, την Θράκη. Όμως, αν και πηγαίνει 2 χρόνια σε σύλλογο δεν διδάχθηκε κάποιο χορό από την Θράκη. Γι΄αυτό τον λόγο ζητά από τον πατέρα του να του μάθει πώς να χορεύει >. 3

Ο πατέρας του Γιάννη ήξερε πως για τα τη διδασκαλία του χορού πρέπει να εξασφαλίζεται :  η δημιουργία κατάλληλου κλίματος καθώς και  η δυνατότητα χρήσης κατάλληλης μουσικής μιας και η ατμόσφαιρα του μαθήματος και η χρήση μουσικής είναι το άλφα και το ωμέγα για τη συνειδητή συμμετοχή, την προσοχή, την κατανόηση, την προσπάθεια και, εν τέλει, για τη μάθηση ενός χορού. 4 ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΞΕΙ Ο ΠΑΤΕΡΑΣ ΤΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΠΟΥ ΘΑ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕΙ.

Ο πατέρας του Γιάννη έπρεπε να λάβει υπόψιν του:  τις ικανότητες του  την εμπειρία του στον χορό, δηλαδή πως ήξερε κάποια βασικά βήματα και αυτό θα διευκόλυνε την εκμάθηση του χορού,  τα κίνητρά του, δηλαδή την παρουσίαση του χορού στην γιορτή του σχολείου,  την συναισθηματική του κατάσταση και  τα πιθανά κινητικά προβλήματα. 5 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΑΣΚΟΥΜΕΝΟΥ

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΔΕΞΙΟΤΗΤΑΣ  Ο Ζωναράδικος είναι μια συνεχής(μη καθορισμένη αρχή και τέλος), κινητική, κλειστή(το περιβάλλον είναι σταθερό), αδρή(μεγάλες μυϊκές ομάδες) και σύνθετη δεξιότητα.  Επιτυγχάνεται με κλειστό σύστημα ελέγχου(μπορεί να σταματήσει η κίνηση)  Ελάχιστος φόβος τραυματισμού.  Υπάρχει μεθόδευση πληροφοριών. Π ΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΞΑΣΚΗΣΗΣ  Συνθήκες παράστασης  Παρουσία κοινού 6

ΣΤΑΔΙΑ ΜΑΘΗΣΗΣ Όσον αφορά τα στάδια της μάθησης, ο πατέρας του Γιάννη αποφάσισε να χρησιμοποιήσει το μοντέλο των τριών σταδίων μάθησης του Fitts. Στο γνωστικό στάδιο, ο ασκούμενος προσπαθεί να καταλάβει τη φύση της κινητικής δεξιότητας.( Rose, p.193). Εδώ είναι που ξεκινά και η ανάπτυξη του κινητικού προγράμματος. 7

Επειδή ο χορός χαρακτηρίζεται σαν δεξιότητα υψηλής συνθετότητας και οργάνωσης ο πατέρας του διάλεξε την προχωρητική μερική μέθοδο. Υπάρχει το γρήγορο και το αργό μέρος. Σε αυτό το στάδιο διδάσκεται μόνο το γρήγορο μέρος, το οποίο αποτελείται από 12 βήματα. Τα χωρίζει σε δύο μέρη και του δείχνει το πρώτο μέρος πολλές φορές(6 προχωρητικά βήματα μπροστά) και έπειτα το εκτελεί μαζί με τον Γιαννάκη βήμα βήμα χτυπώντας παλαμάκια στο ρυθμό της μουσικής. Στη συνέχεια του δείχνει το δεύτερο μέρος(6 προχωρητικά βήματα πίσω)και τα ενώνουν μαζί. Σ΄αυτό το σημείο ο Γιαννάκης κάνει αρκετά λάθη και πολλές φορές μιλά στον εαυτό του καθώς προσπαθεί να παράγει ένα κινητικό πρότυπο.(Rose, 193). 8 1 ο ΣΤΑΔΙΟ ΜΑΘΗΣΗΣ

2 Ο ΣΤΑΔΙΟ ΜΑΘΗΣΗΣ Στον ενάμισι μήνα εξάσκησης ο Γιάννης έχει ήδη εισέλθει στο δεύτερο στάδιο(κινητική φάση) μάθησης. Σ΄αυτό το σημείο δουλεύουν μαζί με τον πατέρα του μόνο το γρήγορο μέρος του χορού.. Και τώρα πλέον ο Γιάννης:  Ανακαλύπτει πλέον ευκολότερα τα λάθη του κατά την εκτέλεση,  προσαρμόζει το κινητικό πρότυπο στης απαιτήσεις της κίνησης(Rose, p.193),  ανέπτυξε τον συντονισμό του,  η απόδοση του ήταν σταθερή ενώ παρατηρήθηκε και  μείωση του ενεργειακού κόστους. 9

3 Ο ΣΤΑΔΙΟ ΜΑΘΗΣΗΣ Καθώς πλησιάζουν οι μέρες της γιορτής ο πατέρας του Γιάννη του αποφασίζει πως είναι η κατάλληλη στιγμή να μάθει και το αργό μέρος.(6 προχωρητικά βήματα). Ξεκινά να το δείχνει και μετά από πολλές φορές επίδειξης το μαθαίνει σιγά σιγά στον Γιάννη. Αφού το εμπεδώσει, ενώνουν και τα τρία μέρη του χορού πρώτα χωρίς μουσική και στη συνέχεια με την συνοδεία μουσικής. Σ΄αυτό το σημείο ο Γιάννης:  πιο αυτοματοποιημένη κίνηση,  η προσοχή του κατευθύνεται σε άλλα στοιχεία της εκτέλεσης,  εκτελεί σταθερά τον αναγκαίο αριθμό κινήσεων σε μια ποικιλία διαφορετικών κινητικών συνθηκών,  κάνει πολύ λιγότερα λάθη τα οποία τα εντοπίζει μόνος του και  η μάθηση είναι πιο αργή μιας και οι λεπτές αλλαγές που είναι απαραίτητες για να βελτιωθεί η απόδοση ελέγχονται με μεγαλύτερη δυσκολία.(Rose, p.193). Όλα αυτά σημαίνουν πως ο μικρός Γιάννης βρίσκεται στο τελευταίο στάδιο μάθησης.(αυτόνομο στάδιο). 10

Με λίγα λόγια η ανατροφοδότηση ήταν πάντοτε : 1. καθοδηγητική, βοηθούσε δηλαδή ο πατέρας του τον Γιάννη δίνοντας του πληροφορίες για τον χορό οι οποίες τον βοήθησαν σε πιο αποτελεσματικές διορθώσεις 2. ειδική μιας και ο πατέρας του έδινε πληροφορίες για συγκεκριμένες κινήσεις ή για το αποτέλεσμα των κινήσεων του 3. Επίσης εστίασε σε λίγα κρίσιμα σημεία του χορού(1-2) έτσι ώστε ο Γιάννης να μπορέσει να δώσει λίγη περισσότερη προσοχή στα πιο σημαντικά σημεία του χορού 4. άμεση, δηλαδή μετά από 2-3 επαναλήψεις, αλλά και 5. περιληπτική όπου μετά από τις 2-3 επαναλήψεις ο πατέρας του έδινε διορθώσεις και οδηγίες για την σωστότερη εκτέλεση του χορού. Η άμεση και περιληπτική ανατροφοδότηση έγινε στο αυτόνομο στάδιο, όταν δηλαδή είχε μάθει τον χορό. 6. ήταν θετική και όχι αρνητική. Αυτό σημαίνει πως όταν μιλούσε στον γιό του τα συναισθήματά του ήταν θετικά, όπως χαρά, ευχαρίστηση και ενθουσιασμός και όχι κακή κριτική. (φυσική αγωγή ε΄-στ΄ δημοτικού, βιβλίο εκπαιδευτικού). 11 ΑΝΑΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗ

12 ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΕΠΙΤΕΥΧΘΗΚΑΝ ΟΙ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ? ΝΑΙΟΧΙ 1.ΣΩΣΤΗ ΛΑΒΗ? 2. ΣΩΣΤΗ ΘΕΣΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΣΤΗΝ ΧΟΡΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ? 3. ΕΙΝΑΙ ΣΕ ΘΕΣΗ ΝΑ ΕΚΤΕΛΕΣΕΙ ΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΧΟΡΟΥ? 4. ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΟΝ ΡΥΘΜΌ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΉΣ? 5. ΧΟΡΕΥΕΙ ΤΟΝ ΧΟΡΌ ΜΕ ΖΩΝΤΑΝΙΑ? ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ Στα τελευταία μαθήματα πριν την γιορτή ο πατέρας του Γιάννη αξιολόγησε την απόδοσή του. Έτσι δημιούργησε ένα μια φόρμα αξιολόγησης αρχικά για την κινητική αξιολόγηση του Γιάννη.

Επίσης χρησιμοποίησε την τεχνική μετρήσεως του αποτελέσματος. Πιο συγκεκριμένα I. την μέτρηση του χρόνο αντίδρασης και II. των λαθών απόδοσης. Στην γνωστική αξιολόγηση ο πατέρας του έκανε στον Γιάννη ερωτήσεις σχετικές με τον Ζωναράδικο. Όπως που χορεύεται, πόσα βήματα έχει και αν μπορεί να τα μετρήσει με τον ρυθμό και αν γνωρίζει κάποιο αντιπροσωπευτικό τραγούδι για τον χορό. 13

14 Στην κάθετη στήλη είναι τα λάθη που έκανε ο Γιάννης ενώ στην οριζόντια γραμμή τα Σάββατα που γινόταν η εξάσκηση. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ Πολύ σημαντική είναι και η αξιολόγηση της μάθησης. Έτσι ο πατέρας του Γιάννη χρησιμοποίησε τις καμπύλες βελτίωσης.

Τελικά, ο μικρός Γιάννης κατάφερε να μάθει τον Ζωναράδικο και όχι μόνο αυτό, αλλά κατάφερε να τον παρουσιάσει και στην γιορτή του σχολείου αποσπώντας τα καλύτερα σχόλια και πολλά χειροκροτήματα. Ο πατέρας του από την άλλη ήταν πολύ ευχαριστημένος με την προσέγγιση που ακολούθησε για να μάθει στον γιο του τον χορό αλλά και πολύ περήφανος για τον γιο του. 15

16