Σεμινάριο – Εισήγηση με θέμα: '' Ερευνητικές εργασίες, Επεξεργασία Δεδομένων- Συγγραφή και Σύνθεση του λόγου '' Για τους Εκπ/κους που έχουν αναλάβει τις Ερευνητικές Εργασίες στα Σχολεία Παιδαγωγικής Ευθύνης Γιώτα Τηγανούρια – Αραβία Σχολική Σύμβουλος Μουσικής Ανατ. Μακεδονίας & Θράκης Δρ Εθνομουσικολογίας

- πρέπει να τις διέπει το πνεύμα μιας Παιδαγωγικής Φιλοσοφίας - ως Καινοτομίες χρίζουν προτεραιότητας & χρειάζονται τη στήριξη όλων των εκπ/κων (απαρχή στο Νηπιαγωγείο - στην Ευέλικτη ζώνη του δημοτικού) Ερευνητικέ Εργασίες & Βιωματικές Δράσεις δύο Καινοτόμες Πρακτικές

Καινοτομία σημαίνει - πρωτότυπη παρέμβαση που οδηγεί σε αλλαγές και ανατροπές στις ισχύουσες νοοτροπίες, και πρακτικές, καθώς και της γενικότερης κουλτούρας της εκπαίδευσης σήμερα - από την άλλη τα καθιερωμένα συστήματα αντιστέκονται στις αλλαγές και αυτή η αντίσταση επηρεάζει την επιτυχία των καινοτομιών. - Οι ΕΕ και ΒΔ κρέμονται σε μια κλωστή λόγω καθυστερήσεων στην ενημέρωση, αλλαγές του πλαισίου, στις στάσεις των στελεχών εκπ/σης και εκπ/κων. (πολλοί ενθουσιασμένοι που τραβάνε μπροστά, φόβους, αβεβαιότητα και απορίες, αλλά και αυτοί απορρίπτουν εξ αρχής)

Βασικός μας στόχος συνθέτουν συγγράφουν Οι μαθητές να μάθουν να συνθέτουν τον λόγο και να συγγράφουν και όχι να αντιγράφουν και να αναπαράγουν τον λόγο του δασκάλου

Παιδαγωγικές αρχές των ΕΕ - Ερευνητική Μεθοδολογία: αρχή διερευνητικής προσέγγισης της μάθησης - Αρχή της διεπιστημονικότητας: συνεργασία που αξιοποιεί τις δυνατότητες συνδιδασκαλίας, συνεργασίες καθηγητών διαφορετικών κλάδων - Αρχή συνεργασίας τω μαθητών εντός 4μελών ομάδων: δυναμική της ομάδας ως πλαίσιο μάθησης και ανάπτυξης - Αρχή διαφοροποιημένης μάθησης: προσαρμογή μάθησης στα ενδιαφέροντα, στις δυνατότητες και τα στυλ μάθησης των μαθητών.

Στάδια ΕΕ - Θέμα Σκοπός και Ερευνητικά Ερωτήματα - Προγραμματισμός ομάδας - Δράσεις Συλλογής Δεδομένων - Επεξεργασία Δεδομένων - Τρόποι Κοινοποίησης Νέας Γνώσης Αποτελέσματα Αξιολόγησης: Δημόσια Παρουσίαση & Ερευνητικός Φάκελος

Βασικοί σκοποί της ΕΕ - συλλογική έρευνα - γενίκευση της γνώσης - κριτική σκέψη - κατανόηση

Διαμόρφωση θέματος - Προσδιορισμός θέματος συνδιαμόρφωση υποθεμάτων με διάφορους περιορισμούς π.χ. χρονικός περιορισμός, τοπικός, κατηγορία προσδιορισμού κ.ά. τέχνες, ηλικίες, επαγγέλματα, αιτίες, επιπτώσεις, μέσα, πόροι κ.ά. - Προσοχή στον περιορισμό – προσδιορισμό του θέματος. Θέματα σε χρονική ή κοινωνική διάσταση τότε/τώρα, εδώ/αλλού. (Π.χ. αλκοόλ και αλκοολισμός: χημική ένωση, δράσεις, χρήση και κατάχρηση, κοινωνική διάσταση κ.ά.) - Ποιες αλλαγές κάνουμε σε θέματα π.χ. πολιτισμός και τέχνη ώστε αυτά να είναι πρόσφορα. Π.χ. «Αγιογραφία» π.χ. και Ανθρωπισμός, ελληνική αγιογραφία, εκκλησίες του τόπου μας, τεχνοτροπία κ.ά. Αρχίζω με το βίωμα το εδώ και τώρα και αφού το κατακτήσουμε τότε πάμε σε πιο γενικές θέσεις και αρχές, σε ένα επίπεδο αφαίρεσης.

Ερευνητικά ερωτήματα 1. Πραγματολογικά: - Τι - Ποιος - Πού - Πότε - Πόσο

2. Δεοντολογικά Ερωτήματα - Γιατί: (αιτία, εξήγηση, ερμηνεία, ευθύνη, σκοπός κ.ά.) - Πώς: (αλλαγή, αλληλεπίδραση, διαδικασία, διαφορά, εξέλιξη, λειτουργία, μορφή, οργάνωση, συσχέτιση κ.ά,) Ποια θεωρείται στοιχεία αλλαγής και ποια στοιχεία εξέλιξης; Ποιοι παράγοντες συνέβαλλαν και πώς στην εξέλιξη; Ποιες συνέπειες υπήρξαν και γιατί; - Πρέπει: Τι πρέπει ή δεν πρέπει να είχε γίνει;

3. Κριτική ανάλυση των ερωτημάτων - Προσωπική θέση απέναντι στο θέμα - Θέση κοινωνικών ομάδων (άνδρες, γυναίκες, πλούσιοι, φτωχοί, άστεγοι, κ.ά.) Ποιες οι αντιδράσεις και οι πρακτικές από ομάδες ατόμων και γιατί; - Θέση κοινωνικών θεσμών απέναντι στο θέμα. Ποιες οι αντιδράσεις, οι επιλογές και οι πρακτικές θεσμών και γιατί;

Ζητάμε τη δημιουργία των παρακάτω 1. Ερωτήματα 2. Συσχετίσεις 3. Συγκρίσεις του τύπου: ποια τα κοινά σημεία (βέννειο διάγραμμα) 4. Κατηγοριοποιήσεις (πίνακας διπλής εισόδου) 5. Ταξινομήσεις 6. Πυραμίδες και διαγράμματα 7. Διατάξεις με ανιούσα/ κατιούσα φορά, οριζόντια/κατακόρυφη

Παραδείγματα - Φεμινιστικό κίνημα: τι είναι ΦΚ; Πότε εμφανίστηκε;, σε ποιο πλαίσιο;, ποιες φάσεις; Πού, πότε, ποιοι ποια τα κύρια χαρακτηριστικά του; - Η τέχνη στην υπηρεσία των ανθρώπινων δικαιωμάτων: Μουσική 18 ο 0ς -20 ος αιώνας: Ποιοι καλλιτέχνες; Πώς σχετίζονται; Ποιες οι αντιδράσεις και γιατί; Ζωγραφική 18ο0ς -20ος αιώνας: Γλυπτική 18ο0ς -20ος αιώνας: Ποια κατηγορία δικαιωμάτων προβάλλεται ανά είδος τέχνης, ανά καλλιτέχνη, ανά εποχή; Ποια έργα καλλιτεχνών ποια δικαιώματα; - Η ιστορία του σχολείου μας: ποιος ο ρόλος του στην τοπική κοινωνία; ποιος ο ρόλος της εκπ/σης γενικότερα; σχολείο και κοινωνικές τάξεις τότε/τώρα, Σχολείο και φύλο τότε/τώρα, στολή – ενδυμασία και σχολείο, Παιδεία και Παραπαιδεία- Τι πρέπει να αλλάξει; Πώς οραματίζεστε ένα ιδανικό σχολείο; κ.ά.

ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ 1. Απαντάμε ατομικά στα ερωτήματα (λέξεις κλειδιά, ατομικό ημερολόγιο, ατομικός φάκελος που τον καταθέτουμε στην ομάδα μας) 2. Μετά την καταγραφή των αποκλειστικά προσωπικών σκέψεων, τις συσχετίζουμε μ’ αυτές των υπολοίπων της ομάδας 3. Παίρνουμε τη γνώμη των συμπολιτών μας (οικογένεια, καθηγητές, φίλοι, συμμαθητές) για το θέμα και τα ερευνητικά μας ερωτήματα μέσα από τις συνεντεύξεις. (αναγκαιότητα πρωτογενούς υλικού- πρωτοτυπία έρευνας) 4. Βιβλιογραφική έρευνα (εξηγούμε πώς) 5. Γενική ανασύνθεση όλης της ερευνητικής δουλεύοντας όλες οι ομάδες μαζί. 6. Παρουσίαση της Ερευνητικής σε μια ανοιχτή εκδήλωση

- Τα Ερευνητικά Ερωτήματα, ενεργοποιούν τη σκέψη, τον προβληματισμό, την παραγωγή λόγου, και μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την αντιγραφή - συρραφή και την αναπαραγωγή του λόγου του δασκάλου πετυχαίνοντας τη σύνθεση και τη συγγραφή του ερευνητικού λόγου. - Μεταδίδουμε το μεράκι και τη όρεξή μας για έρευνα και δράση διακινδυνεύοντας την ορθή προμελετημένη απάντηση τύπου φροντιστηρίου - Η ερευνητική εργασία είναι έξω από αυτή τη λογική και μπορεί να αποτελέσει την απαρχή για τις πολυπόθητες αλλαγές στον χώρο της ελληνικής εκπ/σης που έχει τόσο ανάγκη, προκειμένου να γαλουχήσουμε υγιείς πολίτες με σκέψη, κρίση και ευαισθησίες ατομικές και συλλογικές