To νέο ΕΣΠΑ 2014 – 2020 “Προτεραιότητες και Αρχιτεκτονική” “Προτεραιότητες και Αρχιτεκτονική” Σμάρω Ζησοπούλου ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ & ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ – ΕΣΠΑ
2 Γενικός Κανονισμός, ορίζει τους κοινούς κανόνες για όλα τα διαρθρωτικά μέσα της Ε.Ε. Κανονισμοί για τα επιμέρους Ταμεία (ΕΤΠΑ, ΕΚΤ, ΤΣ, ΕΓΤΑΑ, ΕΤΘΑ, Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία) Τονίζεται η σύνδεση της Πολιτικής της Συνοχής με: –τη στρατηγική της Ευρώπη 2020 μέσω των 11 θεματικών στόχων –τους στόχους του Εθνικού Προγράμματος Μεταρρύθμισης –όλες τις ενωσιακές πολιτικές π.χ. Horizon 2020 Νέα δεδομένα (1)
3 Λογική παρέμβασης (προσανατολισμός στα αποτελέσματα) –αναπτυξιακές ανάγκες και τις προκλήσεις –επιλογή των θεματικών στόχων –προσδιορισμό των επενδυτικών προτεραιοτήτων Εκ των προτέρων αιρεσιμότητες Πλαίσιο επίδοσης και Αποθεματικό Επίδοσης με εκ των προτέρων ετήσια κατανομή του στους χρηματοδοτικούς πίνακες Θεματική συγκέντρωση Δείκτες αποτελέσματος – υποχρεωτικοί Υπόδειγμα για την κατάρτιση των Προγραμμάτων με πίνακες και περιορισμένο αριθμό χαρακτήρων Νέα δεδομένα (2)
4 Τρεις (3) κατηγορίες περιφερειών : 1.Λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες (κατά κεφαλήν ΑΕΠ <75% του μέσου όρου της Ε.Ε.) 2.Περιφέρειες σε μετάβαση (κατά κεφαλήν ΑΕΠ μεταξύ του 75% και 90% του μέσου όρου της Ε.Ε.) 3.Περισσότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες (κατά κεφαλήν ΑΕΠ >90% του μέσου όρου της Ε.Ε.) Γεωγραφική κάλυψη
5
6 1.Ενίσχυση της έρευνας, της τεχνολογικής ανάπτυξης και της καινοτομίας 2.Ενίσχυση της πρόσβασης, και χρήσης και ποιότητας, των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνίας 3.Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, του γεωργικού τομέα (για το ΕΓΤΑΑ), και της αλιείας και των υδατοκαλλιεργειών (για το ΕΤΘΑ) 4.Ενίσχυση της μετάβασης προς την οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε όλους τους τομείς 5.Προώθηση της προσαρμογής στις κλιματικές αλλαγές, της πρόληψης και της διαχείρισης του κινδύνου 6.Προστασία του περιβάλλοντος και προώθηση της αποδοτικότητας των πόρων 7.Προώθηση των βιώσιμων μεταφορών και απομάκρυνση των σημείων συμφόρησης σε σημαντικά δίκτυα υποδομών 8.Προώθηση της απασχόλησης και υποστήριξη της κινητικότητας των εργαζομένων 9.Προώθηση της κοινωνικής ένταξης και της καταπολέμησης της φτώχειας 10.Επένδυση στην εκπαίδευση, τις δεξιότητες και στη δια βίου μάθηση 11.Βελτίωση της θεσμικής επάρκειας και της αποτελεσματικής δημόσιας διοίκησης 11 Θεματικοί Στόχοι
7 1.ανάλυση των αναπτυξιακών αναγκών αναγνώριση των προβλημάτων που πρέπει να αντιμετωπιστούν επιλογή θεματικών στόχων και επενδυτικών προτεραιοτήτων 2.καθορισμός της κατεύθυνσης της αλλαγής που είναι επιθυμητή προσδιορισμός των επιθυμητών αποτελεσμάτων καθορισμός κατάλληλων ειδικών στόχων προσδιορισμός της επιθυμητή κατάστασης 3.διαμόρφωση στόχων για την επίτευξη των επιθυμητών αποτελεσμάτων ορισμός συγκεκριμένων δεικτών αποτελέσματος καθορισμός συγκεκριμένων τιμών-στόχων 4.ανάλυση των διάφορων παραγόντων που μπορούν να οδηγήσουν ή να απομακρύνουν από τα επιθυμητά αποτελέσματα και επιλογή εκείνων που θα αποτελέσουν το αντικείμενο της παρέμβασης επιλογή συγκεκριμένων τύπων δράσεων ορισμός συγκεκριμένων δεικτών εκροών καθορισμός συγκεκριμένων τιμών-στόχων Προσανατολισμός στα αποτελέσματα η λογική της παρέμβασης στο σχεδιασμό
8 Συγκεκριμένος και επακριβώς προκαθορισμένος κρίσιμος παράγοντας, ο οποίος αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την αποτελεσματική και αποδοτική υλοποίηση του ειδικού στόχου επενδυτικής προτεραιότητας ή προτεραιότητας της Ένωσης, έχει δε άμεση και πραγματική σχέση με την υλοποίηση αυτή και άμεσο αντίκτυπο σε αυτήν Υπόκεινται σε χρονικούς περιορισμούς και επίτευξη αποτελεσμάτων (το αργότερο έως τις 31/12/2016). Αν δεν ικανοποιηθούν οι προϋποθέσεις που τίθενται εντός της προθεσμίας, η Ε.Ε. μπορεί να αναστείλει τις ενδιάμεσες πληρωμές για τις αντίστοιχες προτεραιότητες του προγράμματος Θεματικές: συνδέονται με τους Θεματικούς Στόχους (28) Γενικές: συνδέονται με οριζόντια θέματα της εφαρμογής των Προγραμμάτων (7) Τι είναι οι αιρεσιμότητες
9 Ετοιμάζεται σε εθνικό επίπεδο με τη στενή συμμετοχή των εταίρων. Αποτελεί συμφωνία μεταξύ της Επιτροπής και Κ - Μ και προσδιορίζει: Τη συμμετοχή των Ταμείων για την επίτευξη των θεματικών στόχων (€/ Ταμείο/ Στόχο) Τους θεματικούς στόχους και τους αντίστοιχους δείκτες που θα επιτευχθούν μέσω του ΕΣΠΑ Τις δράσεις που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο της χωρικής συνοχής Τις ρυθμίσεις που θα εφαρμόσει το Κ - Μ για την αποτελεσματική υλοποίηση του ΕΣΠΑ (π.χ. συμμετοχή των εταίρων, αιρεσιμότητες, προσθετικότητα, μείωση της διοικητικής επιβάρυνσης) Η Επιτροπή θα εξετάσει τη συνάφεια του ΕΣΠΑ με τον Γενικό Κανονισμό, το ΚΣΠ, τις ειδικές συστάσεις του Συμβουλίου και τις ex- ante αξιολογήσεις των προγραμμάτων Στρατηγική προσέγγιση νέου ΕΣΠΑ
10 ΝΕΟ ΕΣΠΑ Ευρωπαϊκή Στρατηγική Ε2020 (11 θεματικοί στόχοι) Βελτίωση της αποτελεσματικότ ητας της δημόσιας διοίκησης Αντιμετώπιση της κρίσης, καταπολέμηση της φτώχειας και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας Αποτελέσματα διαβούλευσης με Υπουργεία, Τοπική Αυτοδιοίκηση, Οικονομικούς και Κοινωνικούς Εταίρους, Επιστημονικούς, Επιχειρηματικούς και Κλαδικούς (1 Εθνικό Συνέδριο,13 Περιφερειακά Συνέδρια, και επιμέρους τομεακά συνέδρια) Ενίσχυση της επιχειρηματικότητας – δημιουργίας βιώσιμων θέσεων εργασίας σε κλάδους που παρουσιάζουν συγκριτικά πλεονεκτήματα Ολοκλήρωση βασικών υποδομών και προστασία του περιβάλλοντος Το νέο ΕΣΠΑ ενσωματώνει τις Εθνικές Προτεραιότητες σε ένα ολοκληρωμένο στρατηγικό αναπτυξιακό πλαίσιο
11 Κατευθύνσεις εθνικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής Αναπτυξιακό όραμα «Η συμβολή στην αναγέννηση της ελληνικής οικονομίας με, ανάταξη και αναβάθμιση του παραγωγικού και κοινωνικού ιστού της χώρας και τη δημιουργία και διατήρηση βιώσιμων θέσεων απασχόλησης, έχοντας ως αιχμή την εξωστρεφή, καινοτόμο και ανταγωνιστική επιχειρηματικότητα και γνώμονα την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης»
12 1.Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων, μετάβαση στην ποιοτική επιχειρηματικότητα, με αιχμή την καινοτομία και αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας 2.Ανάπτυξη και αξιοποίηση ικανοτήτων ανθρώπινου δυναμικού – ενεργός κοινωνική ενσωμάτωση 3.Προστασία του περιβάλλοντος – μετάβαση σε μία οικονομία φιλική στο περιβάλλον 4.Ανάπτυξη – εκσυγχρονισμός – συμπλήρωση υποδομών για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη 5.Βελτίωση της θεσμικής επάρκειας και της αποτελεσματικής δημόσιας διοίκησης Συνοπτικές κατευθύνσεις Εθνικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής – Κύριοι άξονες
13 Το χρηματοδοτικό πλαίσιο για την περίοδο (€ σε τρέχουσες τιμές) % Περιφέρειες Λιγότερο Ανεπτυγμένες ,6% Περιφέρειες Μετάβασης ,3% Περιφέρειες Περισσότερο Ανεπτυγμένες ,5% Ταμείο Συνοχής ,6% Ταμείο Συνοχής (στο Ταμείο Υποδομών CEF) ,8% Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης ,2% Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας ,2% Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία ,1% Πρωτοβουλία για τη Νεανική Απασχόληση ,8% ΣΥΝΟΛΟ ,0%
14 Αρχιτεκτονική Νέου ΕΣΠΑ: 4 Εθνικά Επιχειρησιακά Προγράμματα για την μέγιστη συνέργεια και αποτελεσματικότητα Περιβάλλον – Μεταφορές Νέες υποδομές αλλά και ολοκλήρωση έργων του προηγούμενου ΕΣΠΑ. Βασικές υποδομές και αναγκαία έργα για την προστασία του περιβάλλοντος που εκπληρώνουν και την εναρμόνιση με τους Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς Ανταγωνιστικότητα & Επιχειρηματικότητα Ανταγωνιστικότητα, επιχειρηματικότητα, καινοτομία, εξωστρέφεια, επενδύσεις (συμπεριλαμβανομένων ενεργειακών), Έρευνα & Τεχνολογία, ΤΠΕ για τις επιχειρήσεις, τουρισμός & πολιτισμός, δίκτυα ενέργειας, κατάρτιση, εκπαίδευση, απασχόληση που αφορούν στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, παρεμβάσεις στη Δημόσια Διοίκηση που έχουν άμεση επίπτωση στην ανταγωνιστικότητα. Ολοκληρωμένη στρατηγική αλλαγών σε οριζόντιους τομείς που διαπερνούν τις δομές και αφορούν προβλήματα οργάνωσης, διαχείρισης και ελέγχου € 3,8 δις ~24% ~25% ~13% ~3% Το Υπόλοιπο € 5,4 δις (~35%) κατανέμεται στα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα Εκπαίδευση, Κατάρτιση, Απασχόληση Δράσεις με έμφαση στην προώθηση μέτρων αντιμετώπισης της ανεργίας, καινοτόμα προγράμματα για την ποιοτική αναβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος και σύνδεση της Εκπαίδευσης και της Κατάρτισης με την αγορά εργασίας. Εμπροσθοβαρής προγραμματισμός με έμφαση στα έτη Μεταρρύθμιση του Δημοσίου Ολοκληρωμένη στρατηγική αλλαγών σε οριζόντιους τομείς που διαπερνούν τις δομές και αφορούν προβλήματα οργάνωσης, διαχείρισης και ελέγχου € 3,7 δις € 2,0 δις € 0,4 δις
15 13 πολυτομεακά & πολυταμειακά Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα δημιουργήθηκαν ώστε κάθε Περιφέρεια να προωθεί αποτελεσματικά ολοκληρωμένες τοπικές παρεμβάσεις 123 Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο Ταμείο Συνοχής Ευρωπαϊκό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης ~45% ~22% ~30%
16 Η ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 2014 – 2020 (1) ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ Π/Υ (Κ.Σ.) 1ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΘΡΑΚΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΗΠΕΙΡΟΣ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΚΡΗΤΗ ΑΤΤΙΚΗ ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ
17 Η ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 2014 – 2020 (2) ΤΟΜΕΑΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑΠ/Υ 1Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση Μεταρρύθμιση Δημόσιου Τομέα Αγροτική Ανάπτυξη Θάλασσα και ΑλιείαΔεν έχει ακόμα οριστικοποιηθεί 7Τεχνική Βοήθεια
18 Ενδεικτική κατανομή των πόρων του Ταμείου Συνοχής για το Περιβάλλον προς στα ΠΕΠ ΠΕΠ ΤΑΜΕΙΟ ΣΥΝΟΧΗΣ (€) 1 ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΘΡΑΚΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΗΠΕΙΡΟΣ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΚΡΗΤΗ ΑΤΤΙΚΗ ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΣΥΝΟΛΟ
19 Το νέο Κανονιστικό Πλαίσιο δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στις 20 Δεκεμβρίου 2013 – επίσημη υποβολή ΕΣΠΑ το αργότερο μέχρι 21/4/ Δεκεμβρίου 2013 : 1η ανεπίσημη υποβολή σχεδίου ΕΣΠΑ στο πλαίσιο του διαλόγου με την Ε.Ε. 31 Ιανουαρίου 2014 : σχόλια της Ε.Ε. επί του σχεδίου ΕΣΠΑ 2014 – 2020 Τέλος Φεβρουαρίου 2014 : υποβολή πρώτων σχεδίων ΕΠ Τομεακών και Περιφερειακών στο ΥΠΑΑΝ στο πλαίσιο διαδικασιών συντονισμού Μάρτιος 2014 : 2 η ανεπίσημη υποβολή του ΕΣΠΑ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ο Κανονισμός θέτει όριο 4 μηνών από την έναρξη ισχύος του Γενικού Κανονισμού) Το αργότερο 3 μήνες μετά την επίσημη υποβολή του ΕΣΠΑ πρέπει να υποβληθούν επίσημα στην Ε.Ε. τα τομεακά και τα περιφερειακά Προγράμματα Τα ΕΠ θα κατατεθούν συνοδευόμενα από την έκθεση εκ των προτέρων αξιολόγησης, η οποία θα ενσωματώνει και τις απαιτήσεις για την στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση (ΣΠΕ), σύμφωνα με την Οδηγία 2001/42/ΕΚ. Χρονοδιάγραμμα υποβολής του νέου ΕΣΠΑ και των Προγραμμάτων
20 Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας