ΡΟΔΙΑ, ΣΥΚΙΑ, ΧΑΡΟΥΠΙΑ Σε περιοχές με ήπιες κλιματικές συνθήκες το χειμώνα, υπάρχει η δυνατότητα επιτυχούς καλλιέργειας εναλλακτικών οπωροφόρων (αβοκάντο, δεσπολιά, λωτός, ροδιά, συκιά, φραγκοσυκιά, χαρουπιά, χουρμαδιά κ.α.), γιατί: –οι καρποί τους τα τελευταία χρόνια έχουν διαρκώς αυξανόμενη ζήτηση στις αγορές της Ευρώπης, –ενώ η προσφορά τους είναι μικρή και –οι εισαγωγές δεν καλύπτουν συχνά τη ζήτηση που υπάρχει, τόσο από την ευρωπαϊκή, όσο και από την ελληνική αγορά, ειδικά το καλοκαίρι (πολλοί τουρίστες)  συγκριτικό πλεονέκτημα για τη χώρα μας, αφού απαιτούν ειδικό μικροκλίμα για να αναπτυχθούν (πολύ συγκεκριμένες οι περιοχές στην Ευρώπη που το έχουν)

ΡΟΔΙΑ (Punica granatum) Ζώνη Καλλιέργειας: κυρίως σε εύκρατες και υποτροπικές περιοχές, σε θερμά μέρη (νησιά, εσωτερικές πεδιάδες) Επεκτείνεται σήμερα σε περιοχές με μεσογειακό κλίμα, ξηρές, με εδάφη υψηλής αλατότητας Τόποι καλλιέργειας στην Ελλάδα: – για χυμό σε όλη τη χώρα – για καρπό: Ερμιόνη Αργολίδας ( τόνοι ροδιών) Κυρίως η ποικιλία Wonderful, σε 4000 στρ. περίπου Εισαγωγές περίπου 800 τόνοι, από Τουρκία, Ιράν, Ινδία, Αίγυπτο και Ισραήλ, κυρίως ξινών ροδιών, με πολύ καλή εξωτερική εμφάνιση

Θεραπευτικές ιδιότητες ροδιών 1. Αποτροπή ανάπτυξης καρκινικών όγκων, HIV-1, οξείδωσης της hLDL και αρτηριοσκλήρωσης 2. Προστασία καρδιοαγγειακού συστήματος 3. Αντιδιαβητική δράση (εκχύλισμα ανθέων) 4. Μείωση συμπτωμάτων κατάθλιψης και απώλειας ωστικής μάζας κατά την εμμηνόπαυση 5. Αντιική και αντιμυκοτοκτόνο δράση Κατά κύριο λόγο, λόγω μεγάλων ποσοτήτων αντι- οξειδωτικών ουσιών (τριπλάσια ποσότητα σε σχέση με το κόκκινο κρασί και το πράσινο τσάι)

Κόστος Εγκατάστασης Φυτείας Ροδιάς (€/στρέμμα) 1 ο Έτος2 ο Έτος3 ο Έτος ΣΥΝΟΛΟ Εργασία Μεταβλητό Κεφάλαιο Σταθερό Κεφάλαιο Αγορά δενδρυλλίων 244 Σύστημα άρδευσης 242 Λοιπά 38 Έδαφος Τόκοι Εκτιμώμενη Αξία Παραγωγής ΣΥΝΟΛΟ Δαπάνες σταθερού κεφαλαίου* 480 * Απόσβεση, ασφάλιση, συντήρηση και τόκοι κτιρίων και μηχανημάτων για 3 έτη ΣΥΝΟΛΟ Πηγή: Επεξεργασία συγγραφέων - Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας

Τιμή και Απόδοση Στο προηγούμενο παράδειγμα: Η εμπορικά αξιοποιήσιμη παραγωγή ξεκινάει το 3ο έτος, με μέσο όρο αναμενόμενης απόδοσης ~ 100 κγ/στρ. Η τιμή διάθεσης των ροδιών, σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγωγών, αναμένεται γύρω στο 1 €/κιλό η εμπορική αξία του καρπού επηρεάζεται κατά κύριο λόγο από το μέγεθός του: –τα μεγαλύτερου μεγέθους ρόδια (>400 γρ.), ακριβότερα, ενώ τα πολύ μικρού μεγέθους έχουν ελάχιστη εμπορική αξία –ο καρπός πρέπει να έχει έντονο κόκκινο χρώμα και καλά διαμορφωμένο στέμμα για να έχει αυξημένη εμπορική αξία Ένας καλός οπωρώνας 8-10 ετών, αποδίδει 1,8-2,5 τν/στρ. εμπορεύσιμα ρόδια, ενώ η απόδοση ελαττώνεται βαθμιαία μετά το 25ο-30ο έτος

Προοπτικές Καλλιέργειας Θετικοί Παράγοντες Ελλειμματικό προϊόν σε ελληνική και διεθνή αγορά Στο επίκεντρο της προσοχής σε πολλές χώρες («σούπερ» τροφή) Πολλά νέα προϊόντα με βάση το ρόδι εμφανίζονται συνεχώς στη διεθνή και στην εγχώρια αγορά Έλληνες καταναλωτές + ντόπια προϊόντα >> εισαγόμενα Καταναλωτές + προϊόντα υψηλής θρεπτικής αξίας Οι κλιματικές συνθήκες της Ελλάδας φαίνεται να είναι ευνοϊκές για την ανάπτυξη της καλλιέργειας

Προοπτικές Καλλιέργειας: Αρνητικοί Παράγοντες Περιορισμένα περιθώρια αύξησης κατανάλωσης = απότομη αύξηση της προσφοράς  κατακόρυφη πτώση της τιμής του, αδυναμία πώλησης του Νωπή κατανάλωση: αρκετές δυσκολίες συγκριτικά με τα υπόλοιπα φρούτα Δεν υπάρχουν διαθέσιμα πειραματικά δεδομένα για τις αποδόσεις των εισαγόμενων ποικιλιών στις ελληνικές εδαφοκλιματικές συνθήκες Ορισμένοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η δημοτικότητα των ροδιών θα ελαττωθεί με την ανακάλυψη της επόμενης ‘σούπερ’ τροφής.

Προβλήματα Ροδιάς Σχίσιμο καρπώνΑντιμετώπιση : σωστή άρδευση κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού το μειώνει Ευαίσθητο σε Παγετούς Κάτω από – 10 βαθμούς υπάρχει πρόβλημα. γενικά αποφεύγεται η φύτευση σε παγετόπληκτες περιοχές Ασθένειες:Φυτόφθορα ( προσοχή εκεί που υπάρχει πολύ υγρασία) Βερτισίλιο ( προσοχή εκεί που υπήρχε πριν καλλιέργεια με βαμβάκι για πολλά χρόνια) Ανθόρροια (λόγω ανωμαλιών στην κυκλοφορία των χυμών) Μελίγγρα (ιδίως σε ζεστό και ξηρό καλοκαίρι)

Εντόπιες ράτσες - ποικιλίες: Α) Ξυνοροδιές Ξινοροδιά (αγριοκαμπάτικα)=: μικρός καρπός, χοντρή φλούδα βυσσινί, πολύ ξινά ρόδια και διατηρούνται πολύ Χοντροροδιά (καμπάτικα): μέτριος ως μεγάλος καρπός, σπόροι χοντροί και ξανθοί, αρκετά ξινοί, στην ωρίμαση αρκετά γλυκείς Τσιποροδιά: μέτριος ως μεγάλος καρπός, με λεπτή κόκκινη φλούδα, σπόροι χοντροί και ξανθοί Γούνες: μικρός καρπός, φλούδα χοντρή βυσσινί, γυαλιστερή, σπόροι πολύ ξινοί, διατηρούνται πολύ καιρό Λειφάνια: πολύ μεγάλος καρπός (1 κιλό), ευθρορόδινη φλούδα,σπόροι μέτριοι, δεν διατηρούνται πολύ Κρασοροδιά: μέτριος καρπός, λεπτή κόκκινη επιδερμίδα, δεν διατηρούνται πολύ, ευαίσθητη στο σκάσιμο

Εντόπιες ράτσες - ποικιλίες: Β) Γλυκοροδιές ΠΟΛΙΤΙΚΗ: καρπός μέτριος ( γρ/1), επιδερμίδα λεπτή, πρασινωπή ως ελαφρώς κίτρινη, σπόροι κόκκινοι, σαρκώδεις, με ιδιαίτερη γλυκιά γεύση. ΠΟΙΟΤΙΚΟΙ ΚΑΡΠΟΙ, αλλά δεν διατηρούνται πολύ. ΚΑΡΑΒΕΛΟΣ: καρπός μεγάλος ( γρ/1), επιδερμίδα πρασινωπή προς ρόδινη, σπόροι μεγάλοι, σαρκώδεις, με ανοιχτό πορφυρό χρώμα, με γλυκιά γεύση. Οι καρποί διατηρούνται πολύ μετά τη συγκομιδή τους. Γ) Καλλωπιστικές ΝΑΝΑ (Punicagranatum var. nana) ΥΨΙΚΟΡΜΗ (Punicagranatum var.pleniflora)

Διεθνείς Bedana: μέσο σε μεγάλο, με καφέ ή υπόλευκο φλοιό, ροζ- λευκό πολτό, γλυκό, σπόροι μαλακοί Kandhari: μεγάλο, βαθύ κόκκινο ή βαθύ ροζ, ή κόκκινος σαν το αίμα, υπόξινο πολτό και σκληρούς σπόρους Wonderful & Red Loufani στον ισραηλινό τομέα της Ιερουσαλήμ Malissi και Ras el Baghl (πιο γλυκά, λιγότερο ταννικά ρόδα) στο αραβικό τομέα της Ιερουσαλήμ Angel Red: Για χυμό, Ωρίμαση αργά Αύγουστο- νωρίς Σεπτέμβριο, αυτογόνιμη Cloud: Για χυμό Crab: πολύ παραγωγική, ξινοί καρποί Early Wonderful: πάρα πολύ ωραία γεύση, πολύ παραγωγική

Συκιά (Ficus carica L.) Φίκος ο καρικός (από την Καρία Μ.Ασίας) Εικάζεται ότι ο Ξέρξης έκανε την εκστρατεία κατά της Αττικής για τα περίφημα σύκα της, που τα έτρωγαν πολύ εκεί κάτω, ενώ ο Σόλων είχε απαγορέψει την εξαγωγή τους και είχε βάλει και κατασκόπους (τους «συκο-φάντες»), που του κατέδιδαν ποιος έκανε παράνομη εξαγωγή Η συκιά ήταν δώρο της Δήμητρας στον λαό της Αττικής, όταν είχε πάει εκεί να βρει παρηγοριά, επειδή πενθούσε την αρπαγή της κόρης της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα Μπαίνει σε καρποφορία στο 4-5ο έτος, με πλήρη απόδοση τον 10ο και διατηρείται για 50 με 60 χρόνια

Σημασία της καλλιέργειας σήμερα Δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις ως προς το έδαφος Αντέχει στην ξηρασία (πλούσιο και διαπεραστικό ριζικό σύστημα) Δεν χρειάζεται πολλές καλλιεργητικές φροντίδες, Καρποφορεί σχετικά γρήγορα Δέχεται συγκαλλιέργεια με σιτηρά και όσπρια Συναγωνίζεται την ελιά και στη μακροβιότητα Οι καρποί της τρώγονται νωποί ή ξεροί Σήμερα, οι «ποικιλίες» της συκιάς που καλλιεργούνται, προέρχονται από την άγρια συκιά (Ficus carica)

Προβλήματα της Συκιάς Προσβάλλεται σπάνια από φυτικά και ζωικά παράσιτα. Όμως, προσβάλλεται από Μύγα μεσογείου (σκουλήκιασμα σύκων) Σηψιρριζίες και Ξυλοφάγους μύκητες, όταν οι εδαφικές και κλιματικές συνθήκες είναι δυσμενείς, π.χ σε αργιλώδη, υγρά εδάφη Ψώρα, που οφείλεται στο κοκκοειδές ημίπτερο Κηροπλάστης (Ceroplastes rusci). –Προκαλεί φυλλόρροια και καταστροφή σύκων –Καταπολεμάται είτε βιολογικά από το μικροκολεόπτερο Χιλόκορος (Chilocorus bipustulatus - τρώει τα αυγά του ), είτε με χειμερινό ή θερινό πολτό

Τα ώριμα σύκα περιέχουν κυρίως νερό (83%), σάκχαρα (15%), και άλλες ουσίες σε μικρότερες ποσότητες: –πρωτεΐνες, λίπη, άλατα –πλούσια σε φυτικές ίνες, Κ, Ca, P, Fe και βιταμίνες Α,Β,C περιέχουν και πολλά ένζυμα, που βοηθούν στην χώνεψη, γι αυτό είναι διουρητικά και βοηθούν στην καλή λειτουργία των εντέρων, των νεφρών και του ουροποιητικού συστήματος έχουν αντικαρκινικές και τονωτικές ιδιότητες είναι αντιυπερτασικά κ.α.

Χρήση σύκων Νωπό σύκο ευπαθές προϊόν, με διαρκεί το πολύ μία εβδομάδα. Γι αυτό σε ψυγεία με θερμοκρασία 0° C και 90% σχετική υγρασία Αποξηραμένο ίσως επιβάρυνση από απεντόμωση κατά τη συντήρηση, καθώς και από τις κακές συνθήκες μεταποίησης και συντήρησης (μεγάλο % αλφατοξίνης) Τα σύκα χρησιμοποιούνται και για την παραγωγή: πάστας, γλυκών κουταλιού, παστελιών, μαρμελάδων κ.α. της συκομαΐδας, ένα είδος τάρτας στην Κέρκυρα, που φτιάχνεται με ξερά σύκα, μούστο, ούζο και μαύρο πιπέρι της σούμας, ποτό στη Χίο, που παρασκευάζεται με απόσταξη έπειτα από ζύμωση σύκων και σταφυλιών των παστελαριών, στα νησιά του Αιγαίου, από ξερά σύκα, σουσάμι, καρύδια και κανέλα οινοπνεύματος, όπου χρησιμοποιούνται τα “απόσυκα”, δηλαδή τα ατροφικά ή σκουληκιασμένα σύκα

Διαφορετικότητα σύκου Ως ταξιανθία έχει πολλά άνθη, που βρίσκονται εσωτερικά ενός κοίλου ταξιανθικού άξονα (σύκο με σχήμα σαν αχλάδι) –Θηλυκά άνθη έχουν κυρίως τα ήμερα (π.χ.Σμυρναίικα), –Αρσενικά άνθη έχουν τα αγριόσυκα (όρνιοι ή αχμάδες) –Και τα δύο είδη ανθών υπάρχουν σε λίγες πρώιμες ποικιλίες Ως καρπός είναι πολλαπλός ή σύνθετος (σάκος με πολλούς καρπούς με τους σπόρους τους) –στο φαρδύτερο μέρος (απέναντι από το κοτσάνι) έχει οπή ομφαλοφόρο κλειστή αρχικά, που ανοίγει στην ωρίμαση (+ ή - ανάλογα την ποικιλία)

Γονιμοποίηση Συκιάς Τα φαγώσιμα σύκα προέρχονται από θηλυκά άνθη (ήμερα σύκα), που γονιμοποιήθηκαν από αρσενικά άνθη (αγριόσυκα), που έχουν γύρη + ψήνες* (Blastophaga psenes)  είναι απαραίτητο να κρεμάμε αγριόσυκα στα ήμερα σύκα *= μαυριδερά κουνουπάκια, που μεταφέρουν τη γύρη Αγριοσυκιά: Κάνει σύκα 3 φορές/έτος: Ανοιξιάτικα (όρνιοι ή Profichi), άνοιξη  καλοκαίρι, με άφθονη γύρη Καλοκαιρινά (Mammoni), καλοκαίρι  φθινόπωρο και Χειμωνιάτικα (Mamme), φθινόπωρο  χειμώνα, που δεν έχουν «γύρη» ή έχουν ελάχιστη, αλλά χρειάζονται για να διατηρούνται οι ψήνες στη ζωή

Διαδικασία γονιμοποίησης Οι αρσενικοί ψήνες (- φτερά) α΄γενιάς, στα χειμωνιάτικα αγριόσυκα (στο δέντρο ως την άνοιξη), πηγαίνουν νωρίς την άνοιξη με τους θηλυκούς ψήνες (+ φτερά) Οι γονιμοποιημένοι θηλυκοί ψήνες (α΄γενιάς) εναποθέτουν τα αυγά τους στα ανοιξιάτικα αγριόσυκα, από την σχεδόν κλειστή τρύπα τους (έτσι χάνουν τα φτερά τους, επειδή μπαίνουν με δύναμη). Εκεί = οι ψήνες της β΄ γενιάς. Τα θηλυκά (δεύτερης γενιάς) πετούν και ψάχνουν να βρουν σύκα για να γεννήσουν, όταν η καρποφορία της ήμερης συκιάς είναι σχηματισμένη (τα φαγώσιμα σύκα έχουν αναπτυχθεί αρκετά, στην αρχή του καλοκαιριού) –Τα κουνουπάκια αυτά, βγαίνοντας από τα ανοιξιάτικα αγριόσυκα, παίρνουν τη γύρη τους και τη μεταφέρουν σ’ αυτά που θα μπουν, δηλ. και στα ήμερα θηλυκά σύκα, γονιμοποιώντας τα. Έτσι, η ήμερη συκιά δένει καρπούς, συνεχίζοντας την ανάπτυξη της

Επειδή τα θηλυκά άνθη της ήμερης συκιάς έχουν πολύ μακρύ ανθικό σωλήνα, οι ψήνες δεν μπορούν να βάλουν και τα αυγά τους εκεί (παρά μόνο τη γύρη). Για τη συνέχεια τους……. Την ίδια εποχή, στην αγριοσυκιά αρχίζουν να εμφανίζονται τα καλοκαιρινά αγριόσυκα. Εκεί συνεχίζεται η ζωή για τους ψήνες, εκεί θα γεννηθούν τα κουνουπάκια του Φθινοπώρου (3 ης γενιάς), τα οποία στη συνέχεια θα πάνε στα χειμωνιάτικα αγριόσυκα και θα γεννήσουν ξανά τα πρώτα κουνουπάκια και ούτω καθεξής …… Και οι ψήνες, τι γίνονται;

Ποικιλίες – ράτσες Συκιάς (1) Σύμφωνα με μια κατάταξη, όλοι οι τύποι των σύκων σχηματίστηκαν από τις παρακάτω 4 ομάδες της αγριοσυκιάς: 1.ΣΜΥΡΝΑΙΙΚΗ: με θηλυκά άνθη, σε όλες τις καρποφορίες της. 2.ΑΓΙΟΥ ΠΕΤΡΟΥ: με ερμαφρόδιτα άνθη στην 1 η καρποφορία, με θηλυκά στην 2 η καρποφορία 3.ΑΔΡΙΑΤΙΚΗ:με ερμαφρόδιτα άνθη σε όλες τις καρποφορίες 4.ΚΟΡΝΤΕΛΙΑ:με θηλυκά και αρσενικά άνθη Και οι 4 ομάδες ή δεν έχουν, ή έχουν ελάχιστη γύρη χωρίς δύναμη. Η αγριοσυκιά καρποφορεί τρεις φορές το χρόνο, η ήμερη ως 2 φορές το χρόνο (συκιές μονόφορες και δίφορες) Η Σμυρναίικη (Ficus carica smyrnica), έδωσε τις πιο ενδιαφέρουσες παραλλαγές στην Ελλάδα (αλλά και στην Αμερική) Από τις διεθνείς «ποικιλίες», ενδιαφέρον έχουν –η Kadota, λευκή δίφορη, κατάλληλη για κομποστοποίηση και ξηρά σύκα –η Mission, μελανή δίφορη, για νωπά σύκα (εισήχθηκε στην Αμερική από τους ιεραπόστολους)

Ποικιλίες – ράτσες Συκιάς (2) Πάνω από 700 ελληνικές «ποικιλίες» στην Πελοπόννησο και την Εύβοια, που διαφοροποιούνται ως προς: –το σχήμα (σφαιρικό ως αχλαδόμορφο) και –το μέγεθος του καρπού, –το χρώμα του φλοιού (λευκό ως μελανό), –το πόσες φορές ετησίως δίνουν παραγωγή και –το αν προορίζονται για νωπή κατανάλωση, αποξήρανση, ή και τα δύο.

ΚΥΡΙΩΤΕΡΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΓΧΡΩΜΑ ΣΥΚΑ: 1.Βασιλικά : Γνωστά από την αρχαία εποχή. Σύκα μεγάλα, σε σχήμα αχλαδιού, με φλοιό πράσινο με μοβ ραβδώσεις, εσωτερικά κόκκινα και πολύ γλυκά. Σε υγρό τόπο σκάζουν και υποφέρουν από ψώρα. Ωριμάζουν το Σεπτέμβριο (μονόφορα). Μόνο για φρέσκα 2.Μαυρόσυκα: σχήμα αχλαδιού, με πολύ μικρό κοτσάνι, εσωτερικά κόκκινα, γλυκόξινα. Εδώ υπάρχουν πολύ διαφορετικά σύκα

ΚΥΡΙΩΤΕΡΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΛΕΥΚΑ ΣΥΚΑ (1) 1.Καλαματιανά (Τσαπελόσυκα – Αρμαθόσυκα): μεγάλα, στρογγυλωπά, χοντρή φλούδα και χοντρότερο κοτσάνι, κιτρινωπά (σε υγρά εδάφη καστανωπά), εσωτερικά με αρκετό μέλι και σάρκα, δεν σκάζουν εύκολα. Ωρίμαση Ιούνιο ως Οκτώβριο. Για ξηρά. 2.Κύμης (Κουμιώτικα): Στρογγυλωπά, λεπτόφλουδα, εσωτερικά κοκκινωπό, γλυκό. Δεν σκάζουν. Για ξηρά 3.Καλαμόσυκα: κιτρινοπράσινα έξω, κοκκινωπά μέσα, πολύ γλυκά. Για ξηρά 4.Βαλόσυκα: πολύ λεπτόφλουδα, μακρουλά, με μακρύ λεπτό κοτσάνι καμπυλωτό 5.Λιβανά: Στρογγυλά, κιτρινοπράσινα έξω, κοκκινωπά μέσα, γλυκό με άρωμα. Για ξηρά. Ω: Αύγουστο και Σεπτέμβριο

ΚΥΡΙΩΤΕΡΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΛΕΥΚΑ ΣΥΚΑ (2) 6.Αποστολιάτικα: Δίφορα (Ιούλιο και Σεπτέμβριο): Τα πρώτα μακρουλά, χοντρά, όχι γλυκά. Τα δεύτερα στρογγυλά γλυκά.

Χαρουπιά (Ceratonia siliqua) Είδος: Κερατωνία η έλλοβος (Ceratonia siliqua) Θεόφραστος: κερωνία (Ίωνες), αιγυπτιακό σύκο Πλίνιος: γλυκά φασόλια, για τα γουρούνια Το λατινικό όνομα Ceratonia από την αρχαία ελληνική λέξη κέρας (κερατόμορφο σχήμα καρπού) Έλλοβος= με λοβό (κέλυφος οσπρίων με σπόρους) – χέδρωπες Είδος δασικό, γεωργικό, βιομηχανικό, καλλωπιστικό Καρποφορεί στα 7 έτη, για χρόνια, δίνοντας περίπου 400 κιλά /στρ. Λοβοί: ώριμοι σε 12 μήνες, μετά πέφτουν στο έδαφος, όπου τρώγονται από τα ζώα

Η χαρουπιά προσβάλλεται από πολλά φυτικά παράσιτα και έντομα, που η καταπολέμησή τους είναι αρκετά δύσκολη. Πάντως ενδείκνυται, ανάλογα με την ασθένεια, –τακτικός καθαρισμός των δένδρων, –επάλειψη των διαφόρων κακώσεων με αντικρυπτογαμικά φάρμακα (π.χ. γαλαζόπετρα) ή με εντομοκτόνα, ή με μαστίχη εμβολίων, –καύση των ασθενών μορίων καθώς και –εφαρμογή διαφόρων εντομοκτόνων στο έδαφος, για την καταστροφή των προνυμφών

Συστατικά καρπού Καρπός μακρύς, στυφός, σκληρός, πράσινος και ξηλώδης εξωτερικά όταν είναι άγουρος, καστανός όταν ωριμάσει, με σάρκα ευχάριστη, γλυκιά, αλλά με πολλά και πολύ σκληρά σπόρια Περιέχει: σάκχαρα 50%, πρωτεΐνη 10% και λίπος 6%, βιταμίνες (ομάδα Β, καροτίνη Β - προστάδιο βιταμινών Α), Κ, Mg, Ca, P, ιχνοστοιχεία (Fe, Mn, Cu, χρώμιο, νικέλιο), λίγο ισοβουτυρικό οξύ (ελαφρώς δυσάρεστη μυρωδιά), τανίνες, ινώδεις ουσίες (π.χ. λιγνίνη - δρά κατασταλτικά σε χοληστερίνη, θετικά αποτελέσματα στη γλυκόζη στο αίμα = χρήση κατά του διαβήτη και της παχυσαρκίας), αντιοξειδωτικές ουσίες...

Θεραπευτικές ιδιότητες του πολτού του λοβού Είναι πολύ θρεπτικός εύγευστος δρα ως στυπτικό, καταπραϋντικό, μαλακτικό και καθαρτικό (απαλά ευκοίλιος), αλλά και στυπτικός (ως αφέψημα θεραπεύει τη διάρροια και απαλά βοηθά τον καθαρισμό και ανακουφίζει τον ερεθισμό της κοιλιάς. Βοηθά σε προβλήματα μειωμένης λίμπιντο και δρα κατά της μείωσης του αριθμού των σπερματοζωαρίων. Βοηθά σε προβλήματα βρογχικού άσθματος, κάνει καλό στον βήχα (μαζί με ξερά σύκα και σταφίδες ως αντιβηχικό φάρμακο) Θεωρείται ειδικό βότανο για τη θεραπεία της διάρροιας στα νήπια, ιδανικό για τα παιδιά με βρογχίτιδα και κοκίτη

Θεραπευτικές ιδιότητες των σπόρων κ.α. Είναι στυπτικοί και καθαρτικοί Από την επεξεργασία τους η πρόσθετη ουσία για τρόφιμα (Ε 410), σαν μέσο πήξης Δίνουν αλεύρι με 60% πρωτεΐνη, ελεύθερο ζάχαρης και αμύλου και μπορεί να μαγειρευτεί Βγαίνει και εδώδιμη γόμα (υποκατάστατο του τραγα- κάνθινου κόμεος. Παλιά αντικατέστησε ακόμα και τον καφέ (με αμύγδαλα και ρεβίθια) Τα φύλλα και τα άνθη θεωρούνται στυπτικά (χρήση ως βραστάρι, αναλογία με νερό 1:5, για γαργαρισμούς σε παθήσεις του φάρυγγα και εσωτερικά με υποκλυσμούς κατά της διάρροιας)

Χαρουπιά (Ceratina siliqua) Βιοκαύσιμα από τα κρητικά χαρούπια (Πέλλα Λασηθιωτάκη) Τα χαρούπια της Κρήτης, τα παντζάρια και τα ζαχαροκάλαμα, είναι ιδανικά φυτά για την παραγωγή βιοκαυσίμων Μετά από επεξεργασία τα φυτά αποδίδουν μεθάνιο ή αλκοόλη, που μπορεί να υποκαταστήσει την βενζίνη σε κινητήρες εσωτερικής καύσης (κυρίως στα αυτοκίνητα, για θέρμανση και παραγωγή ενέργειας στη βιομηχανία)