Μη έγκαιρη λήψη μέτρων ► Σημαντικά προβλήματα Υψηλό δημοσιονομικό έλλειμμα Μεγάλο έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών Φθίνουσα ανταγωνιστικότητα
Ανισορροπία ισχύος μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας Κομματικοκρατία Πελατειακό σύστημα Χαμηλό επίπεδο συσσώρευσης κεφαλαίου
Αδυναμία μη επιτυχούς ένταξης της ελληνικής οικονομίας στο νέο σύστημα του διεθνούς καταμερισμού της εργασίας Λάθη δημοσιονομικής πολιτικής ►Υπερδιόγκωση δημοσίων δαπανών ►Εκτεταμένη φοροδιαφυγή και εισφοροδιαφυγή Μεγάλα εξωτερικά ελλείμματα Περιορισμένη ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας
Πολιτική ριζoσπαστικοποίηση του κόσμου (ισχυροποίηση της δημοκρατικής αριστεράς) Δρακόντεια μέτρα λιτότητας ►Μεγαλύτερη ύφεση ►Αύξηση ανεργίας ►Συρρίκνωση εισοδήματος νέας τάξης ►Μέρος λαϊκών στρωμάτων θα βρεθεί σε κατάσταση πλήρους εξαθλίωσης
Οι μέσες ετήσιες αποδοχές το 2011 ανέρχονται στην Ελλάδα σε ευρώ. Μετά τις μειώσεις του 2012 θα είναι συγκρίσιμες με αυτές της Πορτογαλίας και της Μάλτας. Εάν συνεχιστεί η ίδια πολιτική μειώσεων των αποδοχών των εργαζομένων κατά το 2013 θα είναι συγκρίσιμες με αυτές της Κροατίας, της Τσεχίας και της Εσθονίας.
Συρρίκνωση και άμβλυνση κοινωνικού κράτους και κοινωνικής συνοχής ►Περιορισμός κοινωνικών δαπανών Για υγειονομική περίθαλψη και εκπαίδευση Για οικογενειακά επιδόματα Για κοινωνική ασφάλιση Για καταπολέμηση φτώχειας Ένταση κρατικού αυταρχισμού, ξενοφοβίας και ρατσισμού Απαξίωση θεσμών
Επιδείνωση συνθηκών απασχόλησης εξαιτίας της κρίσης Πρόγραμμα περικοπών και λιτότητας ►Μείωση μισθών ►Μείωση επιδομάτων ►Μείωση συντάξεων ►Επιδείνωση συνθηκών απασχόλησης
Ελαστικοποίηση αγοράς εργασίας Αλλαγή στον θεσμικό ρόλο εργατικών συνδικάτων Μέτρα ανατροπής ισχύοντος συστήματος
Διαδικασία εσωτερικής υποτίμησης ► Μείωση κόστους παραγωγής Εργατικό κόστος και ανταγωνιστικότητα
Μεταβολή ΑΕΠ (σε σταθερές τιμές 2005) +3,0 %-0,2%-3,2%-3,5%-6,9% ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές(δισ ευρώ) 222,8232,9231,6227,3215,1 Δημοσιονομι κό έλλειμμα 6,8%-14,9%15,6%10,5%9,2% Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών -14,6%7,6%-11,1%-10,1%-9,8% Ανεργία8,3%7,6%9,5%12,5%17,7%
Διεθνής ανταγωνιστικότητα ελληνικής οικονομίας ►Εργατικό κόστος ►Περιορισμοί στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών ►Υπερτροφικό και μη παραγωγικό κράτος ►Αναποτελεσματική δημόσια διοίκηση, γραφειοκρατία και διαφθορά ►Μικρό μέγεθος ελληνικών επιχειρήσεων-υψηλό ποσοστό αυτοαπασχολούμενων ►Στρεβλό παραγωγικό μοντέλο ►Τεχνολογική υστέρηση και έλλειψη καινοτομίας
►Πλασματική αύξηση ΑΕΠ ►Νομισματική ενοποίηση και ένταξη στην ευρωζώνη ►Δυσχέρειες στην ίδρυση νέων επιχειρήσεων ►Ασταθές φορολογικό πλαίσιο ►Χαμηλός βαθμός ενδοεπιχειρησιακής κατάρτισης ►Χαμηλή παραγωγικότητα εργασίας
Υψηλές ασφαλιστικές εισφορές Περιορισμένη κινητικότητα εργαζομένων
Επιπρόσθετοι επιβαρυντικοί παράγοντες ►Πιστωτική ασφυξία επιχειρήσεων ►Μείωση της κερδοφορίας ►Εσωτερική στάση πληρωμών Μείωση εργατικού κόστους δεν συμβάλλει στην αύξηση ανταγωνιστικότητας
* Μέσες ακαθάριστες αποδοχές πραγματικές +2,2%+1,9%+3,3%-9,1%-6,4%-9,35 -> -10,1% ονομαστικές +5,2%+6,2%+4,6%-4,8%-3,0%-8,4%-> -9,2% κατώτατες +5,4%+6,2%+5,7+1,7%+0,9%-19,6% Κόστος εργασίας ανά μονάδα προιόντος Στο σύνολο της οικονομίας +5,0%8,7%+6,6%-3,8%-2,0%-5,8%-> -6,7% Στον επιχειρηματικ ό τομέα +5,8%7,9%+4,6%-2,7%-3,9%-7,7%-> -8,9% *πρόβλεψη Πηγές: ΕΛ.ΣΤΑΤ. (ΑΕΠ ) και εκτιμήσεις προβλέψεις της Τράπεζας της Ελλάδος (στο Χρυσολωρά, 2012 ).
ΕλλάδαΕυρωζώνηΔιαφορά Ελ-Ευρ ,9%+19,7%+22,2% *-5,9%+0,2% ->+1,0%-5,7% ->-4,9% Σύνολο ,0%+19,9% ->20,7&+15,3% ->+16,1% *εκτιμήση Πηγές: εκτιμήσεις Τράπεζας της Ελλάδος για την Ελλάδα, Ευρωπαική Επιτροπή, Economic Forecasts, για την ευρωζώνη (αναφέρεται στο Παπαδής, 2012α).
Κοινωνικές επιπτώσεις των προγραμμάτων λιτότητας ►Καταβαράθρωση των εισοδημάτων ►Καλπάζουσα ανεργία Άνεργοι Ποσοστό Ανεργίας8,9% 10,2%14,8%21,0% (Δεκ.)Σύνολο άνδρες6,1%6,5%6,9%11,9%17,7% γυναίκες13,0%12,2%14,8%18,7%25,3% Ανεργία νέων (Δεκ) ,5%26,3%28,9%39,0%51,1% ,7%11,6%13,7%21,0%28,7% Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ., Εργατικού Δυναμικού, μηνιαία αποτελέσματα
Αύξηση επισφαλούς απασχόλησης Αναδιανομή εισοδήματος και ισχύος
Επόμενο βήμα ρυθμίσεων εργασιακών σχέσεων ►Εκ νέου μείωση κατώτατου μισθού ►Μείωση εργοδοτικών εισφορών ►Κατάργηση 14 ου μισθού ►Μείωση ετήσιας άδειας ►Μείωση προαυξήσεων ►Εφαρμογή σπαστού ωραρίου ►Εφαρμογή πενθήμερης εργασίας ►Περαιτέρω μείωση αποζημιώσεων ►Επαναδιατύπωση προϋποθέσεων
Συστατικά στοιχεία ανεργίας ►Βαρόμετρο της κατάστασης ολόκληρης της οικονομίας και κοινωνικής υγείας του τόπου Άνεργοι ►«Χωρίς εργασία» ►«Διαθέσιμοι για εργασία» ►Ταυτόχρονα «αναζητά εργασία» ►Άνω των 15 ετών ►Μη αμειβόμενη εργασία ►Ενέργεια εύρεσης εργασίας
Αύξηση ανεργίας Υιοθέτηση διαφορετικών ορισμών για την ανεργία ►Διαφορετικοί πληθυσμοί
ΟΑΕΔΕΕΔ ΗλικίαΑριθμός% % Κάτω των 30 ετών , ,14 30 – 54 ετών , ,07 55 ετών και άνω , ,79 Σύνολο , ,00 Εκπαίδευση Χωρίς εκπαίδευση9.0881, ,50 Υποχρεωτική εκπαίδευση (έως Γ Γυμνασίου) , ,65 Δευτεροβάθμια εκπαίδευση , ,22 Τριτοβάθμια Εκπαίδευση , ,63 Σύνολο , ,00 Υπηκοότητα Έλληνες υπήκοοι , ,65 Υπήκοοι χωρών ΕΕ , ,53 Υπήκοοι 3 ων χωρών , ,82 Σύνολο , ,00
Ορισμός ανεργίας ►Απασχολούμενος – Άνεργος – Εκτός εργατικού δυναμικού ►«Χωρίς αμειβόμενη απασχόληση» - «Διαθέσιμος να αναλάβει εργασία» - «Αναζητούσε εργασία»
Με την ένταξη της Ελλάδας στο μηχανισμό της δημοσιονομικής σταθερότητας καθώς και με την εφαρμογή πολιτικών για την αντιμετώπιση του δημοσίου προβλήματος της ελληνικής οικονομίας, οδηγούν τη χώρα σε συνεχή ύφεση και κρίση
Δημιουργία ενός νέου διαφορετικού εργασιακού περιβάλλοντος Β τρίμηνο 2010Γ τρίμηνο Απασχολούμενοι Άνεργοι16,3% (17,7%) ΆνδρεςΓυναίκες Β τρίμηνο ,1%58% Γ τρίμηνο 2011Β τρίμηνο – 1,3% Μορφωτικό επίπεδο34,1%44,5% Ανεργία51,9%32% 79,6%39,2%
Η απασχόληση στο πρωυτογενή,δευτερογενή και τριτογενή τομέα Αύξηση μερικής απασχόλησης Παράγοντες που ρυθμίζουν την αγορά εργασίας ►Απώλεια θέσεων εγργασίας ►Αύξηση ανεργίας
Για την αντιμετώπιση των αρνητικών συνεπειών στην αγορά εργασίας ►Υιοθέτηση πολιτικών με την αξιοποίηση των παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας Εξελίξεις στην αγορά εργασίας κατά την περίοδο σύμφωνα με την κ. Μαρία Κατσετζοπούλου
Προβολή αρνητικών επιπτώσεων από τα νέα μέτρα λιτότητας(μνημόνιο-2) το οποίο ψηφίστηκε ►Έκρηξη ανεργίας
Αιτία αυτών των αρνητικών συνεπειών ►Διατήρηση των φοροαπαλλαγών, φοροδαφυγής ►Μείωση των εισοδημάτων σε μισθωτούς και συνταξιούχους Στη συνέχεια σημειώνεται παράβλεψη των παραπάνω προχωρώντας στη σύνταξη του δεύτερου μνημονίου με στόχο ►Ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας ►Ανάκτηση των αγορών
Σύμφωνα όμως με όλα αυτά, δηλαδή αύξηση ανεργίας, μείωση κατανάλωσης, αβεβαιότητα για την εξάλειψη του δημοσίου ελλείματος, καθώς και την αύξηση του δημοσίου χρέους, πώς θα συμβάλλει ομαλά στην οικονομία αυτός ο στόχος του μνημονίου; Τα νέα μέτρα διακρίνονται για την αντίθετη στάση προσ την κοινωνία και την συνεχή ύπαρξη της υφεσιακής κατάστασης
Παράλληλα,η έκθεση για την ελληνική οικονομία και την απασχόληση 2012 επεξεργάζεται το τρόπο ανάπτυξης της Ελλάδας- επικεντρώνεται στην εργασία των πολιτών,στο κόστος εργασίας, στους μισθούς, στις παροχές υγείας κ.α
Για την αντιμετώπιση της κρίσης διεξάγονται παρακάτω μερικά από τα πιο σημαντικά συμπεράσματα της έκθεσης ►Από την εισαγωγή του ευρώ σημειώθηκε αύξηση ανεργίας και αποσύνθεση της ευρωπαϊκής ένωσης ►Μείωση των δημοσίων δαπανών και αύξηση φόρων ►Μείωση απασχολουμένων, προϊόντων, μισθών αλλά και αύξηση ανεργίας ►Μη αποτελεσματική στρατηγική ενίσχυση που εφαρμόζεται στα κράτη μέλη της ΕΕ ►Μοντέλο τησ φθηνότερης «πρακτικής»
Μετανάστες 2 ης γενιάς ►Ενσωμάτωση στην ελληνική κοινωνία ►Συσχέτιση εκπαιδευτικής και εργασιακής ιδιότητας ►Εργασιακή απασχόληση και ανεργία Τρέχουσα οικονομική κατάσταση της χώρας
Τόνωση της ζήτησης ►Υιοθέτηση δεσμών φορολογικών κινήτρων Δημοσιονομικές συνθήκες Επανεξέταση μισθών Αντιστάθμισμα δημόσιας λιτότητας Τρόπος ενίσχυσης αποδοτικότητας και ανταγωνιστικότητας Μισθοί ►Ιδιωτικός τομέας ►Δημόσιος τομέας
Ελλάδα στα πρόθυρα της χρεοκοπίας ►Οικονομική ενίσχυση Πρόγραμμα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων Αλλαγές στην αγορά εργασίας Αγορά εργασίας ►Αλλαγές Στο σύστημα διαμόρφωσης των μισθών Επιδομάτων Φόρος προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) Απολύσεις Υπερωρίες συντάξεις
Απασχόληση & Παραγωγή ►Κατασκευή ►Διανεμητικό εμπόριο, ξενοδοχεία, εστιατόρια, δραστηριότητες μεταφοράς ►Επιχειρηματικές υπηρεσίες Δημόσιος & Ιδιωτικός τομέας ►Μείωση ισοτιμίας ►Εξίσωση συνθηκών εργασίας ►Μείωση χάσματος
Μείωση πλεονάζων προσωπικού Βελτίωση της οικονομικής απόδοσης κρατικών επιχειρήσεων Περικοπές στο μισθολογικό κόστος του δημόσιου τομέα Περικοπές στις λειτουργικές δαπάνες, τις αμυντικές δαπάνες και τις επενδύσεις Εξοικονόμηση κρατικών επιχειρήσεων Μείωση κόστους δαπανών υγειονομικής περίθαλψης, συντάξεων και κοινωνικών παροχών Συνδικάτα
Σωρευτικές επιπτώσεις μέτρων λιτότητας ►Φτώχεια και κοινωνική συνοχή Επιδείνωση συνθηκών στην αγορά εργασίας Υιοθέτηση νέων μέτρων λιτότητας Οι προοπτικές ελληνικής αγοράς εργασίας είναι ζοφερές Απάντηση στην κρίση ►Εργαζόμενοι – ΓΣΕΕ ►Συνδικάτα Δίχτυ ασφαλείας ανέργων Προστασία ανέργων και ευάλωτων ομάδων
Οικονομικές δυσκολίες της Ελλάδας ►Αντιμετώπιση Κοινωνικό κόστος των μέτρων
Το νέο μοντέλο ανάπτυξης που προτείνει έχει τους εξής βασικούς άξονες ►Βιωσιμότητα ►Οικονομική μεγέθυνση και διερεύνηση της παραγωγικής βάσης της χώρας ►Κοινωνική και εδαφική συνοχή ►Εξωστρέφεια και ανταγωνιστικότητα ►Αυτοδυναμία
Προϋποθέσεις υλοποίησης ►Συναίνεση των κομμάτων και των κοινωνικών φορέων ►Εξασφάλιση πόρων χρηματοδότησης ►Ριζικές μεταρρυθμίσεις ►Παύση ανταγωνισμού μεταξύ προβληματικών χωρών