ΟΙ ΙΑΜΑΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΒΟΤΑΝΩΝ H εργασία της περιβαλλοντικής ομάδας Του σχολείου μας για την σχ. χρονιά 2007-08.

Παρουσίαση με θέμα: "ΟΙ ΙΑΜΑΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΒΟΤΑΝΩΝ H εργασία της περιβαλλοντικής ομάδας Του σχολείου μας για την σχ. χρονιά 2007-08."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΟΙ ΙΑΜΑΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΒΟΤΑΝΩΝ H εργασία της περιβαλλοντικής ομάδας Του σχολείου μας για την σχ. χρονιά 2007-08

2 ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ

3 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Ο Bασιλικός είναι πλούσιος σε πτητικά έλαια και στυπτικές ουσίες, πάνω από 20 συστατικά έχουν απομονωθεί στο περιεχόμενο του. O μεσαιογιακός Βασιλικός περιέχει κυρίως linaloli (όπως στο Κίτρο) και methyl chavicol (όπως ο Γλυκάνισος), ο Αφρικάνικος Βασιλικός περιέχει πιο πολύ καμφορά και methyl chavicol, ενώ ο Ινδικός μεγάλη αναλογία Ευγενόλη (γαρίφαλο). Χάρη στην σύνθεση του ο Βασιλικός βελτιώνει τη λειτουργία του στομάχου, ελαττώνει τα αέρια των εντέρων (αντιφυσώδες), ανοίγει την όρεξη και ελευθερώνει τους σπασμούς των μυών των εντέρων. Έχει επίσης αντιβακτηριακές και ανθελμινθικές ιδιότητες. Χρησιμοποιείται για την ανακούφιση των πονόκοιλων, σαν αρωματικό, ενάντια στον χρόνιο ερεθισμό του στομάχου, ανωμαλιών του πεπτικού συστήματος, και για την αντιμετώπιση των αιμορροΐδων που οφείλονται στην δυσκοιλιότητα. Σε μικρές δόσεις δίνεται στα παιδιά που κοιμούνται δύσκολα. Εσωτερικά χρησιμοποιείται επίσης ενάντια στις εμπύρετες ασθένειες (ειδικά κρυολογήματα και γρίπη), επίσης για την ανακούφιση από την ημικρανία, αϋπνία, κατάθλιψη, και εξάντληση. Εξωτερικά χρησιμοποιείται για την ακμή, απώλεια της αίσθησης της μυρωδιάς, τσιμπήματα εντόμων και φλεγμονές του δέρματος.

4 ΒΑΛΕΡΙΑΝΗ

5 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Οι φαρμακευτικές ιδιότητες της Bαλεριάνης ήταν γνωστές από τα αρχαία χρόνια, ο Πλίνιος (23 – 79 μ.Χ.) την συμπεριλάμβανε στην λίστα των θησαυρών της γης. Κατά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο υπό μορφή σταγόνων (βάμμα) χρησιμοποιήθηκε ευρέως για την αντιμετώπιση του συνδρόμου των βομβαρδισμών, των στρατιωτών που ήσαν καθηλωμένοι στο μέτωπο. Κύριο συστατικό της ρίζας της Βαλεριάνης είναι το αιθέριο έλαιο (0,5 – 3 %), με περιεχόμενο βαλεριανικό, βορικό, καμφενικό, πινενικό, αζουλενικό και σεκιτερπινικό αιθέριο έλαιο. Περιέχει επίσης βαλεριανικό, βορικό, μυρμηγκικό, μηλικό και οξικό οξύ. Περιέχει τα αλκαλοειδή βαλερίνη και χοτινίνη,- πτητικές στυπτικές ουσίες,- το γλυκονικό valeride και ζάχαρα. Είναι ένα πικρό, ηρεμιστικό χόρτο με ιδιότυπη μυρωδιά. Ηρεμεί τα νεύρα και δρα σαν σπασμολυτικό των εσωτερικών λείων μυών, υπνωτικό και παυσίπονο, βελτιώνει την πέψη, ρυθμίζει την καρδιακή λειτουργία και διαστέλλει τα αγγεία κατεβάζοντας έτσι την υψηλή πίεση. Τα σκευάσματα της Βαλεριάνης έχουν αποδείξει αντιαλλεργικές, αντιμικροβιακές και αντιιοκές (σκοτώνει τους ιούς) ιδιότητες. Η Βαλεριάνη ιατρικά χρησιμοποιείται ευρέως σε αυτοτελείς σκευάσματα και σε συνδυασμό με άλλα βότανα με παρεμφερή δράση. Υπό μορφή τσαγιών χρησιμοποιείται στις φλεγμονές των πνευμόνων και το άσθμα. Χρησιμοποιείται στις υστερίες, σπασμούς, και καρδιακούς πόνους. Η Βαλεριάνη διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία, κατεβάζει την πίεση και ελευθερώνει τους σπασμούς των φλεβικών αγγείων. Υπό μορφή τσαγιών, βάμματος, σκόνης και μπάνιων δρα σαν υπνωτικό. Συνιστάται για την αντιμετώπιση του φόβου, υστερίας, άγχους και κρίσεων επιληψίας, επίσης στις έντονες ψυχικές διαταραχές, ημικρανία, διαταραχές των έμμηνων, σπασμούς της μήτρας και διαταραχές του θυρεοειδούς αδένα. Στα παιδιά – σε περιπτώσεις νευρικών διαταραχών, φόβο, επιληψίας, εκτός από βάμμα (αλκολάτ) Βαλεριάνης (σε σταγόνες ανάλογα με την ηλικία 3- 5 φορές την ημέρα) συνιστούνται και μπάνια σε χλιαρό βρασμένο τσάι Βαλεριάνης. Ύστερα από το μπάνιο το παιδί δεν πρέπει να σκουπίζεται. Τυλίγεται με την κουβέρτα ή φοριούνται οι πιζάμες και τοποθετήται να κοιμηθεί σκεπασμένο, σε ζεστό κρεβάτι. Τέτοια ηρεμιστικά μπάνια μπορεί να συστηθούν και για του ενήλικες (σε πιο συμπυκνωμένες δόσεις), για την αϋπνία νευρικής προέλευσης, αδυναμία και σπασμούς της καρδιάς και των νεύρων, σπασμούς του στομάχου, υστερίες και φυματίωση. Τα μπάνια γίνονται εναλλάξ κάθε δυο μέρες.συνδυασμό Στην λαϊκή Ιατρική η Βαλεριάνη χρησιμοποιείται ευρέως σαν ορεκτικό μέσο που βελτιώνει την πέψη των τροφών,- σαν χολαγωγό μέσο στις ασθένειες του συκωτιού, χολής και των χολοφόρων οδών,- στον μετεωρισμό ελαττώνει τους σπασμούς και αυξάνει την έκκριση των πεπτικών υγρών του στομάχου και του πανκρέατος. Η Βαλεριάνη συνιστάται για τους πονόκοιλους στα μικρά παιδιά, όταν συγκεντρώνονται αέρια στα έντερα.**

6 Γλυκάνισος

7 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Ο Γλυκάνισος χρησιμοποιούνταν από τα αρχαία χρόνια, στην Αίγυπτο και την αρχαία Ελλάδα. Το εγχύλισμα (απόσταγμα) των σπόρων έχει ναρκωτικές ιδιότητες, χωρίς να συσσωρεύεται στον οργανισμό, μ’ αυτό φτιάχνεται ούζο. Οι σπόροι του Γλυκάνισου περιέχουν κυρίως αιθέρια έλαια (1,5–6 %) περιέχουν αθενόλη (athenol ) σε ποσοστό 90 %, estragol κτλ. Είναι ένα γλυκό, θερμαντικό, διεγερτικό χόρτο, το οποίο βελτιώνει την πέψη, δρα ευεργετικά στο συκώτι και στο κυκλοφοριακό σύστημα και έχει αποχρεμπτική και οεστρογενική** δράση. Είναι αρκετά αποτελεσματικό μέσο ενάντια στους σπασμούς των εσωτερικών μυών (του στομάχου και των εντέρων),- βοηθάει στην αποβολή των αερίων των εντέρων (αντιφυσώδες) και αυξάνει επίσης την έκκριση υγρών απ’ όλους τους ενδοκρινούς αδένες, συμπεριλαμβάνοντας και την έκκριση των γαλακτούχων αδένων. Επειδή το αιθέριο έλαιο του Γλυκάνισου αποβάλλεται από τον οργανισμό τμηματικά και από την αναπνοή, το φαρμακευτικό σκεύασμα συμβάλει και στον καθαρισμό των φλεμάτων από τους αναπνευστικούς οδούς. Γι’ αυτές τις ιδιότητες ο Γλυκάνισος χρησιμοποιείται στις ανωμαλίες του στομάχου και των εντέρων, αυξάνει την αποβολή των αερίων των εντέρων και την περισταλτηκότητα τους, χρησιμοποιείται ενάντια στο βήχα και τον ερεθισμό των άνω αναπνευστικών οδών, στην βραχνάδα της φωνής, σαν εφιδρωτικό και αντιπυρετικό μέσο. Ιδιαιτέρως αποτελεσματικά χρησιμοποιείται στα παιδιά για βρογχικά προβλήματα και άσθμα. Το αφέψημα των σπόρων έχει καλή δράση και συνιστάται σαν διουρητικό μέσο στις ασθένειες των νεφρών, του συκωτιού και του πανκρέατος συνδυασμένο και με άλλα κατάλληλα σκευάσματα.. Ο Γλυκάνισος συνιστάται να χρησιμοποιείται και από τις μανάδες που θηλιάζουν, επειδή αυξάνει το γάλα στον θηλασμό. Συνδυάζεται καλά με τον Δυόσμο για πεπτικά προβλήματα και κολικούς των εντέρων. Οι σπόροι του Γλυκάνισου συνδυάζονται καλά με τα άνθη του Κράταιγου για την βελτιώσει της καρδιακής λειτουργίας.ΔυόσμοΚράταιγου

8 Δενδρολίβανο

9 Δενδρολίβανο ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Τα φύλλα του Δεντρολίβανου είναι πλούσια σε πτητικά έλαια (με περιεχόμενο πινίνη, καμφορά κ.ά.), αλκαλοειδή με περιεχόμενο rosemaricine κ.ά. Περιέχει το φλαβονοειδή diosmine, το οποίο είναι αποτελεσματικό ενάντια στην ευθραυστία των τριχοειδών αγγείων. Το ροζμαρινικό οξύ, βρίσκει χρήση στην αντιμετώπιση της κωματώδης κατάστασης στις τοξικές δηλητηριάσεις. Το Δεντρολίβανο λατρευόταν ως σύμβολο της φιλίας, αφοσίωσης και ενθύμησης, παραδοσιακά την έφεραν πενθώντας στις κηδείες, και από τη νύφη στο γάμο της. Οι Έλληνες φοιτητές στις εξετάσεις φορούσαν στεφάνια Δεντρολίβανου, για να βελτιώσουν την μνήμη τους και την συγκέντρωση. Τον 14-ό αιώνα η βασίλισσα της Ουγγαρίας ισχυριζόταν πως στην ηλικία των 72 ετών, όταν είχε σακατευτεί από τον ρευματισμό και την ποδάγρα, ξαναβρήκε τα νιάτα της και την ομορφιά της χάρη στο Δεντρολίβανο, παίρνοντας οινοπνευματούχο σκεύασμα Δεντρολίβανου, που έμεινε στην ιστορία ως το νερό της νιότης της βασίλισσας της Ουγγαρίας, ώστε ο βασιλιάς της Πολωνίας της έκανε πρόταση γάμου. Το Δεντρολίβανο είναι ένα αρωματικό, παλινορθωτικό χόρτο, το οποίο έχει ιδιότητα να αυξάνει (διεγείρει) βραχυπρόθεσμα τη λειτουργία του εγκεφάλου, της αναπνοής και την κυκλοφορία του αίματος, έχει σπασμολυτική δράση και μαλακώνει τους πόνους, διεγείρει τη λειτουργία και την έκκριση της χολής και του συκωτιού, βελτιώνοντας έτσι την πέψη. Βοηθάει στις δύσκολες και ακανόνιστες περιόδους στις γυναίκες και δρα ενάντια σε πολλούς παθογενείς οργανισμούς και έχει επίσης και ανθελμινθική δράση. Αυξάνει την διούρηση και χρησιμοποιείται και ενάντια στους ουρόλιθους και στους κολικούς των νεφρών. Χρησιμοποιείται εσωτερικά ενάντια στην κατάθλιψη, απάθεια, νευρική εξάντληση, πονοκεφάλους και ημικρανίες συνοδευμένες με νευρική υπερένταση και κρυάδες,- κακή κυκλοφορία του αίματος και πεπτικές διαταραχές συνοδευμένες με άγχος. Η λαϊκή Ιατρική χρησιμοποιεί το Δεντρολίβανο (επιβεβαιωμένο και επιστημονικά) ενάντια στην υπέρταση και ταχυπαλμία. Υπό μορφή γαργάρων και για πλυσίματα χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των ελκωδών πληγών τις κοιλότητας του στόματος.

10 Δίκταμος

11 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Το φυτό είναι πλούσιο σε αρωματικά αιθέρια ελάια και περιέχει ίχνη καμφορά. Είναι ένα πικρό, αρωματικό τονωτικό και θεραπευτικό χόρτο με άρωμα βάλσαμου, με αντισπασμωδικές, εμμηναγωγικές και επουλωτικές ιδιότητες. Χρησιμοποιείται εσωτερικά υπό μορφή εγχύματος σαν αντισπασμωδικό ενάντια σε πολλές παθήσεις συνδεμένες με σπασμούς των εσωτερικών οργάνων, σαν επουλωτικό των ελκών του στομάχου και των εντέρων, βοηθάει επίσης στην επούλωση των εξωτερικών πληγών και ενάντια σε πολλές ασθένειες του δέρματος σαν επουλωτικό και αποτοξινωτικό: ψωρίαση, έκζεμα κ.α. Παίρνεται σαν τονωτικό ενάντια στην εξάντληση και ύστερα από βαριές ασθένειες. Χρησιμοποιείται επίσης σαν εμμηναγωγό στις διαταραχές των έμμηνων στις γυναίκες. Εξωτερικά χρησιμοποιείται υπό μορφή σκόνης και κομπρεσών για την επούλωση των πληγών, μωλωπών και άτονων ελκών του δέρματος και για γαργάρες στα έλκη και φλεγμονές της κοιλότητας του στόματος και του λαιμού. Από την λαϊκή παραδοσιακή Ιατρική χρησιμοποιείται εναλλαχτηκά με επιτυχία, υπό μορφή εγχύματος για την αποβολή των πετρών από τα νεφρά και το ουρικό σύστημα και ενάντια στην αρθρήτιδα.. Συνδυάζεται καλά με Δυόσμο ενάντια στα εσωτερικά και εξωτερικά φλεγμονώδη έλκη και ενάντια στην δυσπεψία.Δυόσμο Δεν πρέπει να δίνεται στις έγκυες γυναίκες. Εκτός από την φαρμακευτική χρήση του ο Αίροντας χρησιμοποιείται με επιτυχία στην αρωματοποιήα και για την παραγωγή αρωματικών ποτών όπως του Βερμούτ κ.ά.

12 Δυόσμος

13 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Οι μέντες είναι μια μεγάλη και περίπλοκη ομάδα, στην οποία ανήκει και ο Δυόσμος. Ο Δυόσμος είναι πλούσιος σε πτητικές ουσίες με κύριο συστατικό την μεντόλι (menthol), η οποία έχει αντισηπτικές ιδιότητες (ενάντια σ’ όλα τα μικρόβια, γραμ θετικά και γραμ αρνητικά),- βελτιώνει την πέψη και δρα αναλγητικά. Το menthol δίνει στο Δυόσμο την χαρακτηριστική μυρωδιά και γεύση, ή οποία είναι ταυτόχρονα αναψυκτική και θερμαντική. Είναι ένα έντονα αρωματικό, πικρό (ορεκτικό) χόρτο, το οποίο απελευθερώνει από τους σπασμούς (σπασμολυτικό), αυξάνει το ίδρωμα, βελτιώνει την πέψη, καταπολεμεί τον λόξυγκα, επισπεύδει τη ροή της χολής και έχει αντισηπτικές και ελαφρώς αναλγητικές και αναισθητικές ιδιότητες ( για γαργάρες στον πονόδοντο, ουλίτιδα, αμυγδαλές και κακοσμία του στόματος),- όπως και ηρεμιστικές ιδιότητες για τα νεύρα ( νευρική υπερένταση, σπασμούς και τρεμούλα των χεριών). Επιβραδύνει τους δυνατούς χτύπους της καρδιάς και έχει καταπραϋντικές και ηρεμιστικές ιδιότητες σε συνδυασμό με το Φλαμούρι. Δρα αποτελεσματικά στο πεπτικό σύστημα και ειδικά στο χοντρό έντερο, ατονία των εντέρων (αντιφυσώδεις ιδιότητες). Το έγχυμα Δυόσμου δρα αντανακλαστικά διαστέλλοντας τα στεφανιαία αγγεία, βελτιώνοντας έτσι την καρδιακή λειτουργία και κατεβάζει την υψηλή πίεση, βοηθώντας και την εναλλαγή του αίματος στα τριχοειδή αγγεία. (1 κουτάλι του τσαγιού σκεύασμα σ’ ένα ποτήρι βραστό νερό, αφήνεται για 30 λεπτά, στραγγίζεται και πίνεται από ½ ποτηριού 2 – 3 φορές την ημέρα).Φλαμούρι Πιο συμπυκνωμένο έγχυμα χρησιμοποιείται εσωτερικά σαν ορεκτικό, για τις αναγούλιες (ναυτία, εμετό), δυσπεψία, έλκη του στομάχου, γαστρεντερίτιδα (με αυξημένη έκκριση οξύτητας),- κολικούς των εντέρων και διάρροία (συνδυάζεται καλά με το Φασκόμηλο, τον Γλυκάνισο και τον Άνηθο). Είναι αποτελεσματικό για την αντιμετώπιση του λόξιγκα (αεροφαγία) και το φούσκωμα σαν αντιφυσώδες. Δρα ευεργετικά στο συκώτι και τη χολή, πέτρες στην χολή, χρυσή και κολικούς του συκωτιού μόνο του ή σε συνδυασμό με Ταραξάκο κ.ά.ΦασκόμηλοΓλυκάνισοΆνηθοΤαραξάκο Χρησιμοποιείται αποτελεσματικά ενάντια στη γρίπη, ειδικά στο εμπύρετο στάδιο,- και στα κρυολογήματα. Το έγχυμα παίρνεται σαν καλό εφιδρωτικό και αποχρεμπτικό μέσο στον βήχα, ασθένειες των πνευμόνων, πνευμορραγίες (αιμορραγία των πνευμόνων). Χρησιμοποιείται επίσης ενάντια στις φλεγμονές των άνω αναπνευστικών οδών, συνάχι και άσθμα σε τσάγια μόνος του, ή σε συνδυασμό με Τίλιο (Φλαμούρι), Μολόχα, Θυμάρι, Παπαρούνα κ.ά.ΤίλιοΜολόχαΘυμάριΠαπαρούνα

14 Φλισκούνι (Μέντα υγρόφιλη)

15 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Είναι φυτό πολύ όμοιο στη μυρωδιά και σχεδόν στα συστατικά με την κοινή Μέντα (Δυόσμο). Τα άνθη και τα φύλλα του έχουν πολύτιμες μαλακτικές και αποχρεμπτικές ιδιότητες. Θεωρείται φυτό καρδιοτονωτικό, αντισπασμωδικό, κατά των νευρικών διαταραχών, κατά της ημικρανίας και κατά των ίλιγκων (ναυτία). Χρησιμοποιείται εσωτερικά με πολύ καλά αποτελέσματα σε περιπτώσεις εμπύρετης γρίπης και κρυολογημάτων,- ενάντια στη δυσπεψία και τους κολικούς (πέτρες στα νεφρά),- διαταραχές της περιόδου (δυσμηνόρροια). Το Φλισκούνι έχει πολύτιμη αντισηπτική δράση ενάντια στις φλεγμονές και πέτρες στα νεφρά. Πρέπει να αποφεύγεται η υπερβολική χρήση από τις έγκυες γυναίκες. Οικονομικά χρησιμοποιείται παραδοσιακά για να διώχνει του ποντικούς και τα έντομα. Το εθαίριο έλαιο του είναι πλούσιο σε μεντόλη χρησιμοποιείται στα σαπούνια και στα καθαριστικά καλλυντικά.

16 Ευκάλυπτος

17 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ Τα τρυφερά φύλλα του αποσταζόμενα παρέχουν αιθέριο έλαιο, το γνωστό ευκαλυπτέλαιο, το οποίο χρησιμοποιείται σαν απολυμαντικό (αντιμικροβιακό, αντιμυκητικό), αντιπυρετικό και αντισπασμωδικό. Το αιθέριο έλαιο του περιέχει: cineol, με χαρακτηριστική μυρωδιά Ευκαλύπτου,- citronellal, με άρωμα Λεμονιού,- piperiton, με άρωμα Δυόσμου και pinen, με άρωμα ρετσίνης Πεύκου. Ο Ευκάλυπτος είναι ένα αρωματικό, διεγερτικό, αποχρεμπτικό αντισπασμωδικό χόρτο, το οποίο κατεβάζει τον πυρετό και βοηθάει στα κρυολογήματα και είναι αποτελεσματικό μικροβιοκτόνο (ιδιαίτερα ενάντια στον σταφυλόκκοκο) και μυκητοκτόνο. Το αφέψημα του Ευκαλύπτου κατεβάζει σταδιακά τον πυρετό. Χρησιμοποιείται για εισπνοθεραπεία του βρασμένου ατμού των φύλλων, κατά του άσθματος, βρογχίτιδας καταρροής, γρίπης, ιγμορίτιδας και στα κρυολογήματα,- εξωτερικά υπό μορφή υποθεμάτων (καταπλάσματα) για τα χτυπήματα, στραμπουλίγματα (βίαιη συστροφή ένωσης) και μυϊκούς πόνους,- σε αλοιφές για τις πληγές και καλόγερους. Ο Ευκάλυπτος έχει αντισηπτική δράση στα πνευμόνια, τροποποιεί τις πνευμονικές εκκρίσεις σε περιπτώσεις φυματίωσης των πνευμόνων με άφθονες εκκρίσεις, στις περιπτώσεις χρόνιας βρογχίτιδας και πνευμονικής γάγγραινας. Υπερβολική δόση προκαλεί πονοκεφάλους, σπασμούς, παραλήρημα και μπορεί να αποδειχτεί μοιραία

18 Θυμάρι

19 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Το Θυμάρι περιέχει αιθέρια έλαια (με περιεχόμενο θυμόλη, λυναλόλη, καρβακρόλη κ.ά.), όπως και στυπτικές, πικρές, φλαβονικές, και παρασιτοκτόνες ουσίες. Είναι ένα αρωματικό, θερμαντικό, στυπτικό χόρτο, το οποίο είναι αποχρεμπτικό, αντιβηχικό, αντιπυρετικό, επουλωτικό, σπασμολυτικό και βελτιωτικό της πέψεως. Είναι επίσης ισχυρό αντισηπτικό και μυκητοκτόνο. Το φυτό είναι γνωστό σαν εφιδρωτικό, αποχρεμπτικό, μαλακτικό και αντιφλεγμονώδες μέσο, χρησιμοποιείται στα κρυολογήματα, επίμονο βήχα (ιδιαίτερα στα παιδιά), κοκίτη, βρογχίτιδα, λαρυγγίτιδα, βρογχικό άσθμα, πνευμονίες, φυματίωση των πνευμόνων και δύσπνοια, από μόνο ή σε συνδυασμό με άλλα βότανα*. Το τσάι (ρόφημα) του φυτού χρησιμοποιείται στις ασθένειες του γάστρο-εντερικού συστήματος, καρδιοκάψουλα, χρόνια γαστρίτιδα (με μειωμένη οξύτητα), σπασμούς και κολικούς των εντέρων, μετεωρισμό, διάρροια, έλκη του στομάχου και του δωδεκαδάχτυλου, σαν ανθελμινθικό για τα σκουλήκια των εντέρων και σαν ήπιο καθαρτικό για τα μωρά με δυσκοιλιότητα. Παλιά το έγχυμα του φυτού μαζί με καβουρδισμένη (κοκκινεσμένη) ζάχαρη πίνονταν για την δυσεντερία, δυσπεψία, μετεωρισμό, και αυξημένη ζύμωση των τροφών στα έντερα. Το συμπυκνωμένο τσάι του Θυμαριού, χρησιμοποιείται στις ασθένειες των άνω αναπνευστικών οδών, για γαργάρες και ξέπλυμα της κοιλότητας του στόματος, στοματίτιδα και κακοσμία του στόματος. Στην καταρροή και ιγμορίτιδα το χλιαρό αφέψημα του φυτού ρουφάτε με την μύτη. Το τσάι του φυτού παίρνεται για την αναιμία, καρδιακές αρρυθμίες, σαν αγγειοδιασταλτικό μέσο για το κατέβασμα της υψηλής πίεσης, επίσης στις αιμορραγίες της μήτρας και τις φλεγμονές και λευκόρροια των σεξουαλικών οργάνων. Παίρνεται επίσης σαν ηρεμιστικό μέσο στην αϋπνία, εντατική πνευματική εργασία, νευρικές διαταραχές, σπασμούς, υστερία, πονοκεφάλους, αλκοολισμό, νυχτερινή διούρηση των παιδιών, μυϊκές ασθένειες και παράλυση. Το Θυμάρι έχει διουρητική δράση και χρησιμοποιείται στις φλεγμονές της ουρήθρας και ουρητήρων και στα πρηξίματα. Χρησιμοποιείται στις ασθένειες των κλειδώσεων, νευραλγίες, χτυπήματα κ.ά. Συνήθως αντενδείκνυται στα έλκη του στομάχου, βαριές ασθένειες του συκωτιού, νεφρών, αρτηριοσκλήρυνση των εγκεφαλικών αγγείων, αρρυθμίες (κυρίως εξτρασυστολές), περίοδοι προ και μετά το έμφραγμα, και στην εγκυμοσύνη. Μακροχρόνια χρήση του φυτού μπορεί να προκαλέσει διαταραχές της λειτουργίας του θυρεοειδής και εμετούς. Εξωτερικά το βρασμένο τσάι (αφέψημα) χρησιμοποιείται στις πληγές, έλκη, φλεγμονές των φλεβών, καψίματα, έκζεμα, μύκητες, καλόγερους και αλλεργίες. Με την σκόνη του ξερού φυτού, σκεπάζονται οι μολυσμένες πληγές και τα υγρά εκζέματα. Η μυρωδιά του Θυμαριού έχει αντισηπτική και απολυμαντική δράση, παλιά χρησιμοποιούταν σε περιπτώσεις επιδημίας, μαζί με το Σκόρδο και ξίδι σε αλοιφές με τις οποίες αλείφονταν το σώμα.

20 Κανέλλα

21 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Είναι ένα δριμύ, γλυκό θερμαντικό χόρτο, το οποίο διεγείρει την περιφερειακή κυκλοφορία του αίματος, ελευθερώνει από τους σπασμούς, κατεβάζει τον πυρετό, και την πίεση, ελέγχει τις αιμορραγίες και τις φλεγμονές και βελτιώνει την πέψη. Τελευταίες μελέτες απέδειξαν ότι η Κανέλλα βοηθάει στο κατέβασμα του σάκχαρου του αίματος, κάνοντας την χρήσιμη για του διαβητικούς. Χρησιμοποιείται εσωτερικά για την διάρροία, γαστρεντερίτιδα, ναυτία και εμετούς, κρυολογήματα, γρίπη, υπέρταση, αρθρίτιδα, ρευματισμό, και κράμπες στην εμμηνόπαυση. Το αλκολάτ (βάμμα 1:4) της Κανέλλας παίρνεται από 20-30 σταγόνες με ολίγων νερό, 1-2 φορές την ημέρα και για 2 μέρες πριν από την περίοδο και τις μέρες της περιόδου ενάντια στα επώδυνα έμμηνα. Το λαδί της Κανέλας έχει αντιβακτηριακή και αντιμυκητική δράση και χρησιμοποιείται για εισπνοές στον ερεθισμένο λαιμό και κρυολογήματα. Δεν πρέπει να δίνεται στις έγκυες γυναίκες. Εξωτερικώς χρησιμοποιείται σκόνη Κανέλλας στις άτονες πληγές, έλκη και στοματίτιδα. Το βάμμα της Κανέλλας και το λάδι χρησιμοποιούνται για εντριβές στους χρόνιους ρευματισμούς και αρθρίτιδα.

22 Κισσός

23 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Υπάρχουν παγκοσμίως περίπου 300 είδη κισσού με παρεμφερές φαρμακευτικές ιδιότητες. Ο Κισσός περιέχει την δραστική ουσία hederine, εμετίνη, ένα αμοιβαδοκτώνο αλκαλοειδές και τριτερπινικά αλκαλοειδή τα οποία είναι αποτελεσματικά ενάντια στα παράσιτα του συκωτιού (βδέλλες), σαλιγγαριοκτόνο και μυκητοκτόνο. Έχει αποδειχθεί η παρουσία στον Κισσό του χλορωγενικού οξύ και του ιωδίου. Είναι ένα πικρό, αρωματικό, βακτηριοκτόνο, χόρτο με εμετική γεύση. Είναι επίσης αντιπυρετικό, αντισπασμωδικό, αποχρεμπτικό και συστέλλει τα φλεβικά αγγεία. Χρησιμοποιείται ιατρικά εσωτερικά για την ποδάγρα, ρευματικούς πόνους, κοκίτης, λαρυγγίτιδα και βρογχίτιδα. Υπό μορφή τσαγιών χρησιμοποιείται σαν δυναμωτικό της λειτουργίας της καρδιάς, και σαν μέσο για την αποβολή των φλεμάτων και των υγρών από τα πνευμόνια, στους χρόνιους ερεθισμούς του αναπνευστικού συστήματος και ενάντια στα παράσιτα. Υπερβολικές δόσεις καταστρέφουν τα ερυθρά αιμοσφαίρια και προκαλούν ερεθισμούς, διάρροια και εμετούς. Εξωτερικά χρησιμοποιείται υπό μορφή καταπλασμάτων, κομπρεσών και για πλυσίματα στα σκασίματα του δέρματος, πρηξίματα, πόνους στις κλειδώσεις, νευραλγίες, πονόδοντους (η γκόμα από τον φλοιό του τοποθετείται στο κούφιο δόντι), καψίματα, κρεατοελιές, έκζεμα προσώπου και ψωρίαση. Να χρησιμοποιείται μόνο από έμπειρους βοτανοθεραπευτές.

24 Κρεμμύδι

25 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Το Κρεμμύδι περιέχει οργανικά οξέα και αιθέριο έλαιο με σουλφουρικά συστατικά (θειούχο αλλύλιο, παρόμοιο με του Σκόρδου) με αντιβιοτική δράση. Το Κρεμμύδι περιέχει και ζάχαρα, λιπαρά, αλμπουμίνη (απλές πρωτεΐνες) και είναι πλούσιο σε βιταμίνη C (αντισκορβουτικό), λίγες βιταμίνες B-1 κ.ά. Περιέχει γλουκονίνη, η οποία κατεβάζει τα επίπεδα σάκχαρου του αίματος. Οι περιφερειακές κόκκινες φλούδες του βολβού του Κρεμμυδιού περιέχουν quercitine και προκατετικό οξύ (τα οποία έχουν βαφικές (χρωστικές) ιδιότητες). Έχει παραπλήσιες ιδιότητες με το Σκόρδο, αυξάνει το πεπτικό υγρό του στομάχου (ορεκτικό), την διουρητική ικανότητα των νεφρών (αυξάνοντας την αποβολή των ούρων) και σκοτώνει μερικά είδη μικροβίων και βακτηρίων. Είναι επίσης σπασμολυτικό και κατεβάζει την υψηλή πίεση του αίματος. Προλαβαίνει τις θρομβώσεις του αίματος (αγγειοδιασταλτικό), την αρτηριοσκλήρυνση και είναι αποτελεσματικό αποχρεμπτικό και αντιγριπικό. Είναι επίσης αντισηπτικό, ανθελμινθικό και καθαρτικό, σαν το Σκόρδο,- επιθέματα (κομπρέσες) χυμού Κρεμμυδιού, ή κατάπλασμα περιορίζουν τις πιθανότητες μόλυνσης και τον πόνο σε μικρά κοψίματα, καψίματα, μόλωπες κ.ά. Χάρη σ’ αυτές τις ιδιότητες το Κρεμμύδι χρησιμοποιείται ενάντια στην κατακράτηση ούρων στο οργανισμό (προπάντων στο κάτω μέρος του σώματος),- βοηθάει την χώνεψη της τροφής, το άνοιγμα της όρεξης,- βοηθάει ενάντια στην δυσκοιλιότητα,- διευκολύνει στην επούλωση των διαφόρων πληγών και στις ασθένειες της κοιλότητας του στόματος. Φέρνει θαυμάσια αποτελέσματα σ’ όσους υποφέρουν από κολικούς των νεφρών, πέτρα στα νεφρά και στην κύστη, κατακράτηση ούρων, λευκωματουρία, ουρική αρθρίτιδα και ρευματισμούς. Ο χυμός του καθαρίζει το δέρμα στην ακμή. Επιθέματα (κατάπλασμα) ομού Κρεμμυδιού είναι μοναδικά για τα τσιμπήματα της Μέλισσας, σφήκας και δαγκώματα σκύλου. Το Κρεμμύδι αυξάνει την όρεξη και αποδεικνύεται άριστο καρυκευτικό όταν προστίθεται στο φαγητό, βελτιώνει την πέψη, αυξάνει την περισταλτηκότητα των εντέρων και μειώνει την ζύμωση. Χρησιμοποιείται στις ασθένειες του γάστρο-εντερικού συστήματος, κολίτιδα, κολικούς, δυσκοιλιότητα και σαν αντιδιαρροϊκό μέσο στην διάρροια, ενάντια στα σκουλήκια των εντέρων (ασκαρίδες, οξυούροι). Συνιστάται να τρώγεται ωμό ή καλύτερα να πίνεται το έγχυμα του. Ο χυμός του Λεμονιού εξουδετερώνει την καυστικότητα του Κρεμμυδιού, για αυτό ας προσθέτουμε στις σαλάτες με κρεμμύδι και χυμό Λεμονιού μαζί με ελαιόλαδο. Παλιά για την δυσεντερία σύστηναν την κατανάλωση 100 γρ. πράσινων κρεμμυδιών. Για την θεραπεία των ασθενειών του συκωτιού και χολοφόρων οδών και χολής έτρωγαν ωμό Κρεμμύδι, έγχυμά του σε νερό και χυμός Κρεμμυδιού με ζάχαρη,- η λαϊκή Ιατρική συνιστά την κατανάλωση Κρεμμυδιού στους ασθενείς που πάσχουν από προστάτη, το σκεύασμα δρα ελαττώνοντας την συχνότητα ούρησης (ταυτόχρονα γίνονται και εξωτερικά εντριβές με τριμμένο Κρεμμύδι).

26 Λεμονιά

27 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Οι καρποί του Λεμονιού περιέχουν βιταμίνες C, P, και B, κιτρικό και μηλικό οξύ, πικρό εκχύλισμα και κόμμι, ενώ οι φλούδες του περιέχουν αιθέριο έλαιο ( με σιτράλ, λιμονέν κ.ά.), το οποίο χρησιμοποιείται σαν αρωματικό στη ζαχαροπλαστική, στην αρωματοποιία και την σαπουνοποιία. Είναι ένα πικρό, αρωματικό, αναψυκτικό χόρτο, το οποίο έχει διουρητική και αντιφλεγμωνόδη δράση, και βελτιώνει την περιφερειακή κυκλοφορία του αίματος. Το Λεμόνι χρησιμοποιείται ενάντια στο σκορβούτο (έλλειψη βιταμίνης C), πονόλαιμο και αμυγδαλίτιδα, ρευματισμό των κλειδώσεων, πονοκεφάλους και νευραλγικούς πόνους. Ο χυμός του Λεμονιού χρησιμοποιείται για το κατέβασμα του πυρετού, όταν αυτός συνοδεύεται με δίψα και με μείωση των ούρων, όπως και υπό μορφή γαργάρας για το ξέπλυμα του στόματος σε περιπτώσεις ερεθισμού του στόματος και του λαιμού. (Βλέπε στους συνδυασμούς για τον ερεθισμό του λαιμού και των αμυγδαλιών). Εξωτερικά ο χυμός των Λεμονιών έχει μυκητοκτόνα δράση. Ο χυμός του Λεμονιού βοηθάει στις φλεγμονές και ερεθισμό των βλεφάρων, αλείφοντας τα με χυμό ώριμου Λεμονιού. (Παλιά ο χυμός των λεμονιών χρησιμοποιούνταν μετά τον τοκετό για το ξέπλυμα τον ματιών στα νεογνά (σαν απολυμαντικό), για να προφυλάξουν τους οφθαλμούς τους από τις αφροδισιακές ασθένειες.) Ενάντια στην πιτυρίδα με λιπώδη δέρμα, αλείφεται μια φορά την βδομάδα το τριχωτό της κεφαλής με χυμό Λεμονιού.χυμός του Λεμονιού Ενάντια στις κράμπες στα πόδια αλείφονται οι πατούσες με χυμό Λεμονιού και αφήνεται να στεγνώσει, χωρίς να τον σκουπίσουμε. Το Λεμόνι σε υψηλές δόσεις (ο χυμός μερικών Λεμονιών την ημέρα.), χρησιμοποιείται και ενάντια στην αυξημένη πίεση του αίματος και την αρτηριοσκλήρυνση. Όλα τα πεπτικά προβλήματα και προπάντος των παιδιών καταπολεμούνται με χυμό Λεμονιού. Είναι ακόμη δραστικό αντίδοτο ενάντια στα δηλητήρια, όταν το δηλητήριο είναι αλκαλικό (καυστική σόδα, καυστική ποτάσα και χλωριούχα σκευάσματα) και σε περιπτώσεις δηλητηριάσεων από αλλοιωμένα θαλασσινά. Το αποσταγμένο νερό (citronella, eau distilled) του φλοιού του καρπών του Λεμονιού, το οποίο βγαίνει με απόσταξη είναι αποτελεσματικό ενάντια στα σκουλήκια των εντέρων, που αντιστέκονται στα άλλα σκευάσματα. Τα πειραντα του συγγραφέα αυτού του βιβλίου είχαν απόλυτη επιτυχία στην αρχή στα ζώα και στην συνέχεια και στον άνθρωπο (25 σταγόνες μαζί με το φαγητό),- είναι επίσης ένα καλό εντομοαπωθητικό, απολυμαντικό, αντιμυκητικό, επουλωτικό και παυσίπονο των πληγών.

28 Λάχανο

29 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Το Λάχανο περιέχει μια μεγάλη ποικιλία ουσιών, που δίνουν σ’ αυτό όχι μόνο θρεπτική αξία, αλά και θεραπευτική. Το Λάχανο περιέχει διάφορα υπονομαζώμενα sterole, τα οποία λιγοστεύουν την χοληστερίνη στο αίμα (ενάντια στην αρτηριοσκλήρυνση), μεταλλικά άλατα, σάκχαρο 3 %, και ιχνοστοιχεία. Περιέχει βιταμίνη C, B-1, B-2, B-3, B-6, P, PP, A, K, E κ.ά., επίσης βιταμίνες U με ενισχυμένες επουλωτικές, αναπλαστικές και αντιελκωτικές ιδιότητες. Το Λάχανο περιέχει πρωτεΐνες, οι οποίες διαφέρουν απ’ αυτές του κρέατος, του ψαριού και του αυγού,- η αξία του μεγαλώνει από την παρουσία σ’ αυτό της metionin και metilmetionin, colin και betain, οι οποίες θεωρούνται σαν λιποδιαλυτικοί παράγοντες και βοηθητικοί της λειτουργίας των μορίων του συκωτιού, αυξάνουν τη ζωή τους και εμποδίζουν την συσσώρευση λίπους σ’ αυτά. Χάρη σ’ αυτή τη σύνθεση, συνιστάται στα έλκη που προέρχονται από ανεπάρκεια έκκρισης στομαχικών υγρών,- αυξάνει την ροή των στομαχικών υγρών, ανοίγοντας την όρεξη και βελτιώνοντας την πέψη. Το Λάχανο και τον χυμό του τον συνιστούν και στις δηλητηριάσεις. Ο χυμός των φρέσκων λάχανων είναι χρήσιμος σ’ αυτούς που πάσχουν από παχυσαρκία, ασθένειες της καρδιάς, σπλήνας, νεφρών, ουροφόρων οδών και αρτηριοσκλήρυνση, χρησιμοποιείται σαν διουρητικό μέσο στα οιδήματα, στους πονοκεφάλους και αϋπνία. Το φρέσκο και μαγειρεμένο Λάχανο χρησιμοποιείται στις ασθένειες του πανκρέατος, κατεβάζει τα επίπεδα ζάχαρης στο αίμα, βελτιώνει την γενική κατάσταση του οργανισμού και είναι ένα καλό δυναμωτικό μέσο. Τα παιδιά που τρώνε φρέσκο Λάχανο αναπτύσσονται γρήγορα. Αφέψημα Αγριοτριανταφυλλιάς (πέταλα και καρποί) και χυμός Λάχανου βοηθάει στην επούλωση των ελκών του πεπτικού συστήματος, δίνοντας ταυτόχρονα σαν ηρεμιστικό σταγόνες Βαλεριάνης. Μερικοί βοτανολόγοι το συνιστούν και στις ασθένειες των πνευμόνων. Το φρέσκο Λάχανο θεωρείται επίσης ως ένα σημείο αντίδοτο κατά του αλκοόλ και βοηθάει να περάσει το μεθύσι. Είναι επίσης ευεργετικό κατά της αϋπνίας και του εκνευρισμού. Καλμάρει τους ρευματικούς πόνους της αρθρίτιδας, ποδάγρας, των πλευρών, απλώνοντας στο πονεμένο μέρος ένα φύλο Λάχανου, αφού πρώτα το μαλακώσουμε με ζεστό σίδηρο ρούχων. Αφέψημα ριζών και κοτσανιών θεωρείται από την λαϊκή Ιατρική σαν καλό αντιφλεγμονώδες μέσο. Αφέψημα σπόρων χρησιμοποιείται υπό μορφή κομπρεσών στον ρευματισμό, ποδάγρα, αρθρίτιδα, πρηξίματα, σπυριά και καλόγερους, τοποθετούνται φύλλα Λάχανου στο πονεμένο μέρος. Μπορεί να τοποθετήσουμε 2 – 3 φύλλα μουσκεμένα με χυμό Λεμονιού και ελαιόλαδο, δένονται στο πονεμένο μέρος για 2 ώρες και μετά αλλάζονται. Με τον χυμό του φρέσκου Λάχανου θεραπεύονται και τα καψίματα (1 κουτάλι φαγ. χυμός χτυπημένος μ’ ένα ασπράδι αυγού), πυώδεις πληγές, υγρά εκζέματα κ.ά. Στουμπισμένο Λάχανο υπό μορφή καταπλάσματος χρησιμοποιείται για τα σπυριά και έλκη της κοιλότητας του στόματος, αφού το κρατάμε όση ώρα μπορούμε στο στόμα, το κατάπλασμα το φτύνουμε. Για το δυνάμωμα των μαλλιών συνιστάται να γίνονται εντριβές στο τριχωτό της κεφαλής με μείγμα από φρέσκο χυμό Λάχανου, χυμό Λεμονιού και χυμό Κρεμμυδιού.

30 Λουϊζα

31 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Είναι ένα στυπτικό, αρωματικό χόρτο, πλούσιο σε αιθέρια έλαια, το οποίο δρα σαν ήπιο ηρεμιστικό, αντιπυρετικό και σπασμολυτικό (ειδικά για το πεπτικό σύστημα). Το αιθέριο έλαιο είναι ταυτόχρονα εντομοκτόνο και βακτηριοκτόνο. Χρησιμοποιείται εσωτερικά στα εμπύρετα κρυολογήματα και δυσπεψία. Βοηθάει επίσης στις διάρροιες και αιμορραγίες. Εξωτερικά χρησιμοποιείται υπό μορφή καταπλασμάτων στους νευρικούς πόνους, ισχιαλγία, νευρικές κεφαλαλγίες και πόνους στα αυτιά. Στην αρωματοθεραπεία χρησιμοποιείται για νευρικά και πεπτικά προβλήματα, για την ακμή, καλόγερους και κίστες. Τα φρέσκα φύλλα χρησιμοποιούνται μαζί με άλλα βότανα για τσάγια και σαν αρωματικά στις σαλάτες και τα ψητά.

32 Λούπινο

33 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Οι σπόροι του Λούπινου περιέχουν πρωτεΐνες 28,1%, έλαια, 3,4%, ασκορμπικό οξύ (βιταμίνη C μέχρι 220 mg%), το φλαβοειδή γλουκονικό Lupinin κ.ά. Οι σπόροι του Λούπινο χρησιμοποιούνται για το κατέβασμα του ζάχαρου του αίματος στους διαβητικούς (παράλληλα και με τη σωστή δίαιτα). Το σκεύασμα διεγείρει την λειτουργία του πάνκρεας, με αποτέλεσμα την αύξηση έκκρισης ινσουλίνης. Καλ;a και πιο ασφαλείς αποτελέσματα ενάντια στους Οξιούρους έχουν οι σπόροι του Lupinus albus, υπό μορφή κλύσματος, μουσκεύοντας για 24 ώρες 30 γρ στεγνωμένους και αλεσμένους σπόρους του φυτού σε ½ - 1 λίτρο κρύο νερό. Εξωτερικά οι αλεσμένοι σπόροι έχουν αντιαιμορραγική και επουλωτική δράση ειδικά στα κοψίματα του δέρματος

34 Μαϊντανός

35 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Ο Μαϊντανός είναι πλούσιος σε βιταμίνες Α και C, και περιέχει το φλαβονικό apigenin, το οποίο ελαττώνει τις αλλεργικές αντιδράσεις (χρησιμοποιείται κατά του άσθματος και πνευμονικών παθήσεων και βραχνιάσματος) και είναι ένα αποτελεσματικό αντιοξειδωτικό. Περιέχει επίσης αιθέρια έλαια (με περιεχόμενο απιόλη, miristicine και pinen), λιπαρή ουσία, πηκτίνη, τανίνη και μεγάλη ποικιλία σε μεταλλικά άλατα: χλώριο, κοβάλτιο, σίδηρο, ιώδιο, μαγνήσιο, μαγγάνιο, φώσφορο, κάλιο, νάτριο, θειάφι. Το περιεχόμενο των αιθέριων ελαίων ποικίλει ανάμεσα στα φύλλα και τους σπόρους, μολονότι απολύτως ασφαλής στις προτεινόμενες δόσεις, ο Μαϊντανός γίνεται τοξικός σ’ υπερβολικές δόσεις, εδώ ισχύει ο χρυσός κανόνας, όπως και για όλα τα φαρμακευτικά φυτά: “παν μέτρων άριστον”. Ο Μαϊντανός είναι ένα πικρό (ορεκτικό), αρωματικό και διουρητικό χόρτο, το οποίο ελευθερώνει τους σπασμούς (σπασμολυτικό και αντιφυσώδες), ελαττώνει τις φλεγμονές, έχει αντιαιμορραγική και επουλωτική δράση στις πληγές και καθαρίζει τις τοξίνες (γι αυτό το λόγο συνιστάται στις ασθένειες του ύπατος, χρυσή, εκζέματα, κυτταρίτιδα, ρευματισμούς, ουρική αρθρίτιδα και ουρόλιθους). Βελτιώνει την πέψη και διεγείρει την λειτουργία του θερεοειδούς και επινεφριδίων αδένων, και βελτιώνει τον μεταβολισμό και την σεξουαλική ικανότητα.,- το σκεύασμα δρα επίσης σαν μητροτονωτικό. Συνιστάται στην αρτηριοσκλήρυνση, υπέρταση (όχι σε υπερβολικές δόσεις), διαταραχές του κύκλου των έμμηνων, γυναικολογικές αιμορραγίες και αδυναμία της μήτρας. Ο Μαϊντανός είναι καλό βιταμινούχο και δυναμωτικό σκεύασμα, χρησιμοποιείται νωπό για σαλάτες και πίνεται ο χυμός του (1 – 2 κουτάλια του τσαγιού 3 φορές την ημέρα πριν από το φαγητό).χυμός του Χρησιμοποιείται εσωτερικώς ενάντια στα επώδυνα έμμηνα,- οιδήματα καρδιακής προέλευσης, παθήσεις της κύστης και φλεγμονές του προστάτη, πέτρες των νεφρών, δυσπεψία και κολικούς των εντέρων,- ανορεξία, η ρίζα του θεωρείται σαν μια από τις πέντε πιο ορεκτικές ρίζες (μαζί με τη ρίζα του Μάραθου, Γεντιανής, Σπαραγγιού και του Σέλινου), βοηθάει στην αναιμία,- οι ρίζες και οι σπόροι χρησιμοποιούνται ενάντια στην αρθρίτιδα και τον ρευματισμό. Βρασμένος μαζί με Σέλινο είναι κατά των οξύτητας των ούρων.ΜάραθουΓεντιανήςΣπαραγγιούΣέλινου Ο Μαϊντανός σ’ υπερβολικές δόσεις μπορεί να προκαλέσει αποβολή στις έγκυες, βλάβες στα νεφρά και στο συκώτι, ερεθισμός των νεφρών και γαστροεντερική αιμορραγία. Εξωτερικώς χρησιμοποιείται μετά τη γέννα σαν κατάπλασμα από φρέσκα φύλλα, για το πρήξιμο του στήθους, την διευκόλυνση της ροής του γάλακτος και εσωτερικός σαν μητροτονωτικό (αντιαιμορραγικό, διεγείρει την συστολή της μήτρας). Μαλακώνει γενικά τους πόνους και θεραπεύει μώλωπες και θλάσεις, λειχήνες και ουλίτιδα. Σταματά την επιβολβίτιδα, απαλύνει την αίσθηση του “καψίματος” στις φλεγμονές και ερεθισμούς των ματιών και είναι αποτελεσματικό ενάντια στα τσιμπήματα των εντόμων, ως κατάπλασμα φρέσκων φύλλων. Χυμός του Μαϊντανού μαζί με οινόπνευμα είναι ευεργετικός για εντριβές κατά των νευραλγιών. Απόσταγμα Μάραθου, Μαϊντανού και Δυόσμου υπό μορφή σταγόνων μαλακώνει τον πόνο στα ερεθισμένα μάτια.ΜάραθουΔυόσμου

36 Μαντζουράνα

37 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Υπάρχουν πολλά είδη Μαντζουράνας και χρησιμοποιούνται κυρίως στη μαγειρική, αλλά είναι και πλούσια σε φλαβονικά και πτητικά έλαια, κυρίως carvacrol και θυμόλη (thymol), τα οποία έχουν θεραπευτικές ιδιότητες και τα ποσοστά ποικίλουν από είδος σε είδος. Η κοινή Μαντζουράνα περιέχει μεγαλύτερα ποσοστά θυμόλης (θυμόλη (thymol)), από ότι η κοινή Ρίγανη, πράγμα που δίνει σ’ αυτή άρωμα παρόμοιο με του Θυμαριού. Μέσων των πτητικών, στυπτικών και πικρών ουσιών, το σκεύασμα έχει ιδιότητα να βοηθάει και να επιταχύνει την πέψη, διεγείροντας την έκκριση των στομαχικών υγρών, εξαλείφοντας τον λόξυγκα, “σπάνια μπορεί να βρεθεί καλύτερη θεραπεία για την ξινίλα του στομάχου” έγραφε ο Culpeper 1653, στο πιο δημοφιλής βιβλίο βοτανολογίας όλων των εποχών. Έχει διουρητικές και εφιδρωτικές ιδιότητες και βοηθάει στην αποβολή των ούρων. Έχει επίσης ηρεμιστική και αντισπασμωδική δράση και είναι πολύτιμη ενάντια στην αγχωτική ζωή των μεγαλουπόλεων και της αϋπνίας, συνδυάζεται καλά με το Μελισσοβότανο γι αυτό το σκοπό (βλέπε τον σχετικό συνδυασμό). Η Μαντζουράνα βοηθάει ενάντια στα επώδινα έμμηνα.Μελισσοβότανοσχετικό συνδυασμό Έχοντας υπόψη τις παραπάνω ιδιότητες το σκεύασμα συνιστάται σαν ελαφρύ ηρεμιστικό, διουρητικό, στομαχικό και σπασμολυτικό,- στις νευρικές διαταραχές και στο αδυνάτισμα των νεύρων, στις ασθένειες των πεπτικών οργάνων, στο φούσκωμα των εντέρων, στις διάρροιες, εντερικούς κολικούς, ακόμα και καταρροή. Το χόρτο της Μαντζουράνας συνιστάται να παίρνεται μαζί με τα άνθη του Χαμομηλιού και το χόρτο της Μέντας, για την ουλίτιδα, και φλεγμονές της γλώσσας. Συνδυάζεται καλά για την κατάθλιψη, άγχος και νευρική πίεση με το Βόραγο και Μελισσοβότανο. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σ’ ασθένειες που προκαλούνται από τα κρυολογήματα, η δράση της είναι παρόμοια με της Ρίγανης. Σε υψηλές δόσεις καμιά φορά προκαλεί ζαλάδες και παραισθήσεις.ΧαμομηλιούΜένταςΒόραγοΜελισσοβότανο Σύμφωνα με την λαϊκή και επίσημη Ιατρική υπό μορφή ζεστών καταπλασμάτων προτιμότερο φρέσκου φυτού βοηθάει στη θεραπεία των πληγών στα πρηξίματα που οφείλονται σε εξαρθρώσεις, σε στραμπουλήγματα και στα πιασίματα του λαιμού (μυαλγίες). Η γλυκιά Μαντζουράνα έχει περίπου τις ίδιες ιδιότητες και χρησιμοποιείται επιπλέον το λάδι του φυτού για επαλείψεις στις πονεμένες αρθρώσεις και στο ρευματισμό και σε αλοιφές για τον ίδιο σκοπό. Ο χυμός του φυτού, στάζοντας τον στα πονεμένα αυτιά βοηθά στον πόνο και το βούίσμα στα αυτιά, επίσης βοηθά στις ημικρανίες αν απορροφήσομε από τη μύτη φρέσκο χυμό Μαντζουράνας. Τέλος με την Μαντζουράνα γίνεται θαυμάσια οδοντόκρεμα.

38 Ρίγανη

39 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Η Ρίγανη χρησιμοποιείται από τα αρχαία χρόνια σαν καρύκευμα στην μαγειρική και για φαρμακευτικούς σκοπούς. Παλιά θεωρούταν σαν το χόρτο που προφύλασσε από τα κακά πνεύματα και από την μαγεία. Ενδιαφέρον είναι οι σημειώσεις του άραβα ιατρού Αβικέντα (980 – 1037) για τη Ρίγανη: διώχνει κάθε λογής υγρό από τους πνεύμονες, υπό μορφή τσαγιού,- καπνίζοντας τη και με εντοκολπική χρήση, βοηθάει στα γυναικολογικά προβλήματα, δυσμηνόρροια, επώδυνα έμμηνα και αιμορραγίες,- αποβάλλει το έμβρυο και είναι χρήσιμη για τη στενοχώρια και αδιαθεσία. Η χημική σύνθεση της Ρίγανης είναι πλούσια, στο επίγειο μέρος της περιέχει στυπτικές και βαφικές (χρωστικές) ουσίες, συγκριτικά μεγάλο ποσοστό αιθέριου ελαίου (μέχρι 1,2 %) το οποίο περιέχει φενόλες (θυμόλη (thymol) και carvacrol), πικρές ουσίες, πτητικές ουσίες (μέχρι 15 %) κ.ά. Η Ρίγανη ανήκει στα φυτά με το μεγαλύτερο περιεχόμενο βιταμίνης C. (565 mg %) Η Ρίγανη είναι ένα δυνατό αρωματικό χόρτο, το οποίο ελευθερώνει από τους σπασμούς και τον λόξιγκα,- διευκολύνει την πέψη και ανοίγει την όρεξη, έχεί ελαφρώς αποχρεμπτικές, αντιδιαρροϊκές, αντιφλεγμονώδεις, βακτηριοκτόνες και αντιαιμορραγικές ικανότητες,- αυξάνει την ούρηση και το ίδρωμα και διεγείρει την μήτρα. Η Ρίγανη χρησιμοποιείται ευρέως στην επίσημη Ιατρική. Υπό μορφή τσαγιών (αφεψημάτων) χρησιμοποιείται στην ατονία των εντέρων, σαν σκεύασμα που ανοίγει την όρεξη και διευκολύνει την πέψη, επίσης σαν ηρεμιστικό μέσο για το νευρικό σύστημα. Συμπτώματα για τη χρήση της Ρίγανης είναι η αϋπνία και έλκη του στομάχου, οφειλόμενα στη ανεπάρκεια πεπτικών οξέων, γαστρική ατονία, αεροφαγία (λόξιγκα), μετεωρισμό, χρόνια βρογχίτιδα και φυματίωση των πνευμόνων. Αυξάνει την έκκριση των πεπτικών, βρογχικών και εφιδρωτικών αδένων και έχει ευεργετική (σπασμολυτική, αντιδιαρροϊκή και αντιφυσώδες) δράση στις ασθένειες των εντέρων και σε περιπτώσεις που συνοδεύονται με δυσκοιλιότητα και τυμπανισμό. Εσωτερικά η Ρίγανη χρησιμοποιείται στην οξεία και χρόνια βρογχίτιδα, για τους σπαστικούς πόνους στο στομάχι και έντερα, στις ασθένειες των εντέρων και χολοφόρων οδών. Χρησιμοποιείται εσωτερικά σαν αποχρεμπτικό για το βήχα, την δύσπνοια, βρογχίτιδα και φυματίωση των πνευμόνων. Αφέψημα και έγχυμα του φυτού δρα σαν διουρητικό μέσο στις ασθένειες των νεφρών, ρευματικές παραμορφώσεις των αρθρώσεων και ποδάγρα, παράλληλα με κατάλληλη δίαιτα. Αφέψημα του φυτού χρησιμοποιείται από παλιά για τις γυναικολογικές ασθένειες, σαν εμμηναγωγό στα επώδυνα έμμηνα στην εμμηνόπαυση και για την αντιμετώπιση της υστερίας. Υπό μορφή τσαγιών βοηθάει στην υπέρταση και αρτηριοσκλήρυνση. Έχοντας θεραπευτικές και επουλωτικές ιδιότητες χρησιμοποιείται υπό μορφή γάργαρων για τις φλεγμονές και έλκη της κοιλότητας του στόματος και αμυγδαλιών. Στις έγκυες γυναίκες δεν πρέπει να χορηγείται η Ρίγανη. Εξωτερικά χρησιμοποιείται υπό μορφή εμπλάστρων και για πλυσίματα στην αρθρίτιδα, μυϊκούς πόνους, πλυσίματα των πληγών, έκζεμα, φαγούρα, καλόγερους και πυώδη σπυριά. Ένα βαμβακάκι μουσκεμένο με το αλκολάτ (1:3) ή (1:4) της Ρίγανης τοποθετείται στο πονομένο δόντι για το σταμάτημα του πονόδοντου. Το αιθέριο έλαιο της Ρίγανης (ριγανόλαδο) χρησιμοποιείται για των κατευνασμό των πόνων των χαλασμένων δοντιών και στην αρωματοθεραπεία για παρόμοιες περιπτώσεις, ενώ εξωτερικά για να σκοτώνει τις ψείρες. Μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό του δέρματος.

40 Μάραθος

41 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Καλλιεργείται από την αρχαιότητα σαν λαχανικό και για φαρμακευτικούς σκοπούς, από τους σπόρους του βγαίνει αιθέριο έλαιο, χρήσιμο στην φαρμακευτική, την ποτοποιία και την σαπουνοποιία. Η γεύση του αιθέριου ελαίου εξαρτάται από τα ποσοστά των δυο κυρίων συστατικών του, του fenchone, ένα στοιχείο με πικρή γεύση και του anethole, που έχει τη μυρωδιά του Γλυκάνισου, τα ποσοστά των δυο αυτών συστατικών εξαρτώνται από το είδος και από την περιοχή που καλλιεργείται. Οι σπόροι του Μάραθου μέσων των δυο αυτών συστατικών που περιέχουν έχουν αντισπασμωδικές, αντιφυσώδεις και καθαρτικές ιδιότητες (οι αντιφυσώδεις ιδιότητες του Μάραθου είναι παροιμιώδεις και έχουν δώσει βάση για πολλά ανέκδοτα παγκοσμίως). Το φαρμακευτικό σκεύασμα, (ιδιαιτέρως τα φύλλα) αυξάνει την διούρηση και την έκκριση γάλακτος στις θηλάζουσες μητέρες και έχει αποχρεμπτικές ιδιότητες για τους πνεύμονες. Ελευθερώνει τους σπασμούς και ελαττώνει τις φλεγμονές, σκοτώνοντας τα μικρόβια. Χαρισματικοί βοτανολόγοι του 20-ού αιώνα, όπως ο Μπορίς Μεντεγιέ παρατήρησαν ότι το φυτό έχει πραγματικά θαυματουργές ιδιότητες, αναφέρει απελπισμένες περιπτώσεις κατακράτησης ούρων στο οργανισμό, όπου ο Μάραθος αποδείχτικε αποτελεσματικός, συνιστάται ακόμα και στην κατακράτηση ούρων στα μωρά. Έγχυμα σπόρων δίνεται να πιουν τα μικρά παιδιά στους πονόκοιλους από συγκέντρωση αερίων στα έντερα. Οι ρίζες του Μάραθου συμμετέχουν στο σιρόπι των 5 ορεκτικών ριζών (μαζί με τη ρίζα του Μαϊντανού, Γεντιανής, Σπαραγγιού και του Σέλινου).ΜαϊντανούΓεντιανήςΣπαραγγιούΣέλινου Το anethole (κύριο συστατικό του αιθέριου ελαίου) δρα ισχυρά ενάντια στα εσωτερικά και εξωτερικά παράσιτα του ανθρώπου και των ζώων,- με το πέρασμα του χρόνου το anethole αποσυντίθεται σε dianetol, το οποίο έχει οιστρογώνες ιδιότητες (αυξάνει τις σεξουαλικές θηλυκές ορμόνες) και είναι παρόμοιο με το stilbestrol (έχει αντικαρκινικές και αντισυλληπτικές ιδιότητες),- παράλληλα με την αποσύνθεση αυξάνονται και οι δηλητηριώδεις ιδιότητες του anethole,- το οποίο έχει ιδιότητες να εμποδίζει τον χωρισμό των μορίων, παρόμοιες με την colchicine του Κολχικού.Κολχικού Συμπεριλαμβάνοντας μπορούμε να πούμε ότι ο Μάραθος χρησιμοποιείται γιατρικά, οι σπόροι για τη δυσπεψία, κολικούς και τυμπανισμό (συγκέντρωση των αερίων στα έντερα), μη επαρκές γάλα στις θηλάζουσες μητέρες και κατά της παχυσαρκίας,- η ρίζα για ουρικές δυσλειτουργίες. Εξωτερικά χρησιμοποιείται για πλύσιμο του στόματος και για γαργάρες, στον ερεθισμό των ούλων, του λαιμού και για κομπρέσες στα ερεθισμένα και πρυσμένα μάτια. Αφέψημα σπόρων Μάραθου διαστέλλει τα αιμοφόρα αγγεία, κατεβάζει την αρτηριακή πίεση και βελτιώνει την λειτουργία της καρδιάς.

42 Μελιλώτος

43 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Ο Culpeper (1615) έγραφε: “Ο Μελιλότος βρασμένος σε κρασί και τοποθετημένος υπό μορφή κομπρεσών, μαλακώνει όλα τα σκληρά αποστήματα και πρηξίματα στα μάτια και σ’ άλλα μέρη του σώματος και μερικές φορές το ασπράδι ενός ψημένου αυγού προστίθεται σ’ αυτό. Ο χυμός του υπό μορφή σταγόνων στα μάτια είναι ιδιαίτερα καλό φάρμακο για την θαμπάδα και καταρράκτη των ματιών.” Ο Μελιλώτος είναι αποτελεσματικός για την αποβολή των τοξινών και την ελάττωση των πρηξιμάτων, υπό μορφή εμπλάστρων, χρησιμοποιείται γ΄ αυτό το σκοπό από τα αρχαία κλασικά χρόνια στην Ελλάδα. Στην λαϊκή Ιατρική της Γαλλίας το φυτό χρησιμοποιείται σαν αντιδιαρροϊκό, αντισπασμωδικό και οφθαλμολογικό μέσο. Στην Κίνα το φυτό συμπεριλαμβάνεται στο σύνολο των μέσων που χρησιμοποιούνται ενάντια στην επιδημική (λοιμώδη) μηνιγγίτιδα. Στην Βουλγαρία από το φυτό παράγονται υποτασικά σκευάσματα για επίσημη φαρμακευτική χρήση. Ο Μελιλώτος περιέχει κουμαρίνες 0,4 – 0,9 %, οι οποίες ευωδιάζουν με την ευχάριστη μυρωδιά του φρέσκου σανού. Ο μισοστεγνωμένος Μελιλώτος, ή ο ζυμωμένος (fermented), παράγει δικουμαρόλη με ισχυρές αντιπηκτικές ιδιότητες, αντίθετες με την βιταμίνη Κ, η δικουμαρόλη σε υπερβολικές δόσεις είναι πολύ δηλητηριώδες. Τα άνθη περιέχουν φλαβονικά γλουκονικά, αιθέρια έλαια, γλοιώδεις και ρετσινώδεις ουσίες, χολίνη και τανίνη. Ο Μελιλώτος είναι ένα αρωματικό, ηρεμιστικό χόρτο,- με διουρητικές, αντισπασμωδικές, παυσίπονες (ελαφρώς ναρκωτικές), αντιφλεγμονώδεις, βακτηριοκτόνες, επουλωτικές και αντιθρωμβοτικές ιδιότητες. Χάρη σ΄ αυτές της ιδιότητες χρησιμοποιείται εσωτερικά, (πάντα με την συμβουλή του γιατρού, ή κάποιου έμπειρου βοτανοθεραπευτή), ενάντια στο πήξιμο του αίματος,- στις θρομβώσεις, κιρσώδεις φλέβες, επίπονη περίοδο,- σαν ηρεμιστικό στους υπερτασικούς πονοκεφάλους,- χρησιμοποιείται επίσης σαν σπασμολυτικό, σαν αντιφλεγμονώδες και αντιπυρετικό. Το έγχυμα του φυτού παίρνεται για τις φλεγμονές του αναπνευστικού συστήματος, χρόνια βρογχίτιδα, φλεγμονές των άνω αναπνευστικών οδών,- για την αρτηριοσκλήρυνση, υπέρταση, έμφραγμα,- στον μετεωρισμό σαν αντιφυσώδες και ελαφρώς καθαρτικό. Το σκεύασμα επισπεύδει την ανανέωση των υπατικών κυττάρων. Παίρνεται εσωτερικά σαν ηρεμιστικό και ναρκωτικό μέσο, στην νευρική υπερδιέγερση, υστερία, νευρασθένειες, αϋπνία, ημικρανία, και πονοκεφάλους. Στην σύγχρονη επιστημονική Ιατρική τα σκευάσματα του Μελιλότου χρησιμοποιούνται σαν αντισπασμωδικό μέσο, κυρίως στην ισχαιμία (στενοκαρδία) και στην θρόμβωση των στεφανιαίων αγγείων. Το σκεύασμα αυξάνει την αντοχή των αγγείων, αυξάνοντας την διαπεραστικότητα τους, βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος στον εγκέφαλο και στα άκρα, επίσης και την φλεβική κυκλοφορία. Βοηθάει επίσης στην αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων σ’ αυτούς που έχουν εκτεθεί στην ακτινοβολία και σταματάει τις εσωτερικές και εξωτερικές αιμορραγίες. Κατά την διάρκεια της θεραπείας με Μελιλότο είναι απαραίτητο να τηρούνται πιστά οι καθορισμένες δόσεις. Χρησιμοποιείται και εξωτερικά υπό μορφή κομπρεσών (έμπλαστρων) και για πλυσίματα: στα πρηξίματα των ματιών (κονιουκτιβίτιδα, βλεφαρίτιδα), ρευματικούς πόνους, στραμπουλίγματα και πρησμένες κλειδώσεις, στα καψίματα, φλεγμονώδη εξανθήματα, αθεράπευτα έλκη και πληγές, κάλοι και κατά της ερυσίπελας. Στην μαστίτιδα στις θηλάζουσες μητέρες τοποθετούνται στο στήθος ζεστές κομπρέσες με αφέψημα και αλοιφή του φυτού και ύστερα το στήθος τυλίγεται. Υπό μορφή κομπρεσών και για πλυσίματα συνιστάται στις φλεγμονές των όρχεων. Συνδυάζεται καλά σε ίσια μέρη ενάντια στον έρπει για κομπρέσες, μαζί με φύλλα Αλθαίας, Μολόχας, άνθη Χαμομηλιού και σπόρους Λιναριού. 2 κουτάλια φαγ. από το παραπάνω μίγμα βράζεται για 1 λεπτό με 50 γρ. νερό, το υγρό αφού κρυώσει στραγγίζεται και χρησιμοποιείται για κομπρέσες.

44 Μαρούλι

45 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ Τα διάφορα είδη Μαρουλιού περιέχουν την γαλακτώδη ουσία λατέξ, η οποία βγαίνει από εγκοπές που γίνονται στον βλαστό του και περιέχει “λακτουαρίνη” με ηρεμιστικές και ελαφρώς ναρκωτικές ιδιότητες. Είναι ένα πικρό (ορεκτικό), ηρεμιστικό χόρτο με δυσάρεστη μυρωδιά, το οποίο δρα σαν παυσίπονο, αποχρεμπτικό και επουλωτικό για τους ερεθισμένους ιστούς. Έχει αντιαφροδισιακές ιδιότητες, ενάντια στην υστερία και νυμφομανία, θεωρείται βότανο της “σοφίας”, όπως και ευεργετικές ιδιότητες για τα νεφρά. Χρησιμοποιείται εσωτερικά για την αϋπνία, ανυπομονησία, νευρικές καταστάσεις, υπερδιέγερση στα παιδιά, ξηρό, ή υγρό βήχα, άσθμα και ρευματικούς πόνους. Παίρνεται επίσης εσωτερικά για τον καρδιοκάψουλα, ξινίλα του στομάχου. Συνδυάζεται καλά με τον Λυκίσκο, Πασιφλόρα και Βαλεριάνη για την αϋπνία. Προκαλεί νύστα (δεν συνιστάται στους νεόνυμφους), ενώ υπερβολικές δόσεις προκαλούν υπερδιέγερση.ΛυκίσκοΠασιφλόραΒαλεριάνη Αφέψημα Μαρουλιού, το οποίο έχει βράσει για 2-3 ώρες χρησιμοποιείται σαν καθαριστικό του προσώπου και ενάντια στο υπερβολικό μαύρισμα του προσώπου από την ήλιο.

46 Μελισσοβότανο

47 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Τα φύλλα της Μέλισσας περιέχουν αιθέρια έλαια (με περιεχόμενο κιτράλι (citral) και κιτρινολάλι, με χαρακτηριστική μυρωδιά, παρόμοια με του Λεμονιού), τα οποία έχουν ικανοποιητική δράση ενάντια στους ιούς. Οι μέλισσες αγαπάνε το Μελισσοβότανο γιατί έχει την μυρωδιά των ορμονών της βασίλισσας τους. Οι φαρμακευτικές ιδιότητες της Μέλισσας είναι γνωστές από την αρχαιότητα και καλλιεργείται εδώ και 2000 χρόνια. Ο Παρακέλσιος (1493-1541) ονόμαζε το φυτό “ελιξίριο της ζωής” και ο Γεώργιος Εβελίνιος (1620- 1706) το περιέγραφε ως “υπέρτατο φάρμακο για τον εγκέφαλο, δυναμωτικό της μνήμης και αποτελεσματικό κατά της μελαγχολίας”.

48 Μενεξές αρωματικός

49 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Τα φαρμακευτικό σκεύασμα αποτελείται από τα άνθη, φύλλα και ρίζες του αρωματικού Μενεξέ, τα οποία περιέχουν το αλκαλοειδή violine το οποίο διεγείρει τον εμετό, το αλκαλοειδή odoratine με υποτασικές ιδιότητες, περιέχει επίσης σαπουνοειδείς ουσίες και λίγες πτητικές ουσίες με σαλισιλικό οξύ. Οι σαπουνοειδείς ουσίες διευκολύνουν την αποβολή των φλεμάτων και το βήχα. Το σκεύασμα έχει διουρητικές, αποχρεμπτικές και αποτοξινωτικές ιδιότητες, όπως και αντισηπτική, επουλωτική και αντικαρκινική δράση. Χάρη σ’ αυτές τις ιδιότητες χρησιμοποιείται ιατρικά, εσωτερικώς, το έγχυμα του φυτού σαν αποχρεμπτικό μέσο στα κρυολογήματα, για την βρογχίτιδα, καταρροή, βήχα, βρογχικό άσθμα (βλέπε τον συνδυασμό των 7 λουλουδιών) και καρκίνο του στήθους, πνευμόνων, ή του πεπτικού συστήματος. Σπάνια χρησιμοποιείται σαν διουρητικό για την κατακράτηση ούρων και οιδήματα.συνδυασμό των 7 λουλουδιών Έγχυμα Μενεξέ χρησιμοποιείται στην ισχαιμία των καρδιακών μυών. Έγχυμα φύλλων βελτιώνει την καρδιακή λειτουργία, συστέλλει τα καρδιακά αγγεία και ανεβάζει την πίεση του αίματος. Ενάντια στον αλκοολισμό 1 κουτάλι του φαγητού έγχυμα του φυτού αναμειγνύεται με ½ λίτρο ποτό (από το οποίο ήμαστε εξαρτημένοι). Αυτή η μέθοδος προκαλεί έντονο εμετό και απέχθεια προς το ποτό,- η θεραπεία διαρκεί μερικές μέρες. Έγχυμα ρίζας παίρνεται εσωτερικά για τους πονοκεφάλους, ζεστό έγχυμα στάζεται 3 – 4 σταγόνες στο αυτί για την κουφαμάρα. Για την παράλυση της γλώσσας με αφέψημα γίνονται γαργάρες και πλύσεις και παίρνεται εσωτερικά στις προτεινόμενες δόσεις, μετά από το φαγητό. Για την ιγμορίτιδα το έγχυμα ρουφάτε με την μύτη, επίσης αναπνέετε και ρουφάτε και σκόνη από τις ρίζες για να προκαλέσουμε φτάρνισμα. Έγχυμα φύλλων παίρνεται για την γαστρίτιδα, έλκη του στομάχου, διάρροια, δηλητηριάσεις με μανιτάρια, σαν αντιφλεγμονώδες και χολαγωγό μέσο στις φλεγμονές του συκωτιού, χολής, στην χρυσή, ελονοσία, και σαν εμετικό και ανθελμινθικό μέσο. Το φυτό πρέπει να χρησιμοποιείται προσεκτικά, γιατί σε υπερβολικές δόσεις έχει ισχυρή εμετική δράση, μερικές φορές ευεργετική, όπως σε περιπτώσεις δηλητηριάσεων. Εξωτερικά χρησιμοποιείται υπό μορφή μπάνιων στις πληγές που κλείνουν με δυσκολία, για τις μολύνσεις του στόματος και του λαιμού υπό μορφή γαργάρων και σε συνδυασμό με Πολυκόμπι ενάντια στις αιμορροΐδες και δυσκοιλιότητα.Πολυκόμπι Αξίζει να αναφέρομε την περίπτωση ενός ασθενούς, που έχει καταγραφεί στα ιατρικά χρονικά της επίσημης Ιατρικής, ο οποίος θεραπεύτηκε από καρκίνο του λάρυγγα ύστερα από εντατική θεραπεία με έγχυμα (τσάι εσωτερικά) και κομπρέσες Μενεξέδων (εξωτερικά).

50 Μολόχα

51 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Η Μολόχα καλλιεργείται σαν φαρμακευτικό και μαγειρικό φυτό από τους Ρωμαϊκούς χρόνους. Ο Πλίνιος (23 – 79 μ.Χ.) έλεγε: “Όποιος παίρνει ένα κουτάλι Μολόχας, αυτή την ημέρα θα είναι απαλλαγμένος απ’ όλες τις ασθένειες που θα έρθουν σ’ επαφή μ’ αυτόν.” Το 16-ό αιώνα θεωρούνταν σαν φυτό πανάκια για όλες τις ασθένειες. Η Μολόχα περιέχει μαλακτικά και στυπτικά σ’ όλα τα μέρη της, αλλά προπάντος στα φύλλα και στα άνθη. Τα άνθη περιέχουν επίσης βαφικά και βιταμίνες. Η Μολόχα έχει παρόμοιες φαρμακευτικές ιδιότητες με την Αλθαία, αλλά θεωρείται λιγότερο δραστική. Είναι ένα μαλακτικό, ηρεμιστικό, ελαφρώς στυπτικό χόρτο, το οποίο είναι αποχρεμπτικό και μαλακώνει τους ερεθισμούς και τις φλεγμονές του βλεννογόνου του στόματος και των εσωτερικών οργάνων, και επισπεύδει την επούλωση των πληγών. Τα φύλλα όπως και τα άνθη παίρνονται υπό μορφή τσαγιών ενάντια στις ασθένειες του πεπτικού και του ουρικού συστήματος. Χρησιμοποιείτε επίσης ενάντια στα βρογχικά και το βήχα, ενάντια της καταρροής και του άσθματος. Έχει χρησιμοποιηθεί με επιτυχία και ενάντια στα εμφυσήματα (ανεπάρκεια των καρδιακών βαλβίδων). Το φαρμακευτικό σκεύασμα χρησιμοποιείται επίσης και για τη θεραπεία ελκών και βλαβών του βλεννογόνου του στομάχου και των εντέρων, για την στοματίτιδα, γλωσίτιδα, φαρυγγίτιδα, βρογχίτιδα και εντεροκολίτιδα,- έχει επίσης απορροφητικές ιδιότητες παρόμοιες με του ενεργού άνθρακα (ζωικής προελεύσεως). Η Μολόχα σε μεγάλες δόσεις γίνεται καθαρτική. Εξωτερικά χρησιμοποιείται υπό μορφή αφεψήματος και αλοιφών ενάντια στο υγρό έκζεμα, σπυριά, καλόγερους και τσιμπήματα εντόμων. Τα φύλλα της θεωρούνται σαν αντίδοτο ενάντια στην φαγούρα που προκαλούν τα φύλλα της Tσουκνίδας. Το λαδί της Μολόχας χρησιμοποιείται ενάντια στους ερεθισμούς και αλλεργίες του δέρματος. Στις αιμορροΐδες γίνονται με το αφέψημα του φυτού κλύσματα και πλυσίματα. Στις ασθένειες της σπλήνας γίνονται μπάνια. Ο χυμός του φυτού χρησιμοποιείται στις πληγές και έλκη. Tσουκνίδας

52 Μοσχοκάρυδο

53 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Οι καρποί του Μοσχοκάρυδου αναφέρονται στην Κινέζικη ιατρική από τον 6-ό αιώνα μ.Χ., κυρίως σαν τονωτικό. Το πρώτο περιστατικό δηλητηρίασης με καρπούς Μοσχοκάρυδου αναφέρεται το 1576, όταν μια “έγκυος Αγγλική κυρία” κατανάλωσε 10- 12 καρπούς και κατέστη τύφλα σε “παραληρητικό μεθύσι”. Οι καρποί του Μοσχοκάρυδου είναι πλούσιοι σε αιθέρια έλαια, το περιεχόμενο του διαφέρει σε περιεχόμενο στους σπόρους και στο περικάρπιο (φλοιό των σπόρων). Περιέχει σαφρόλη και μυριστισίνη, ένα σύνθετο παραισθησιογόνο. Είναι ένα πικρό, στυπτικό, αρωματικό χόρτο, το οποίο δρα σαν θερμαντικό και τονωτικό της πέψης. Ελέγχει τους εμετούς και ελευθερώνει του σπασμούς. Όταν χρησιμοποιείται τοπικά εξωτερικά έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Οι αλεσμένοι σπόροι χρησιμοποιούνται στην μαγειρική, αρτοποιία και ποτοποιία. Χρησιμοποιείται εσωτερικά ενάντια στην διάρροια, δυσεντερία, εμετούς, πεπτικές ανωμαλίες, δυσπεψία και κολικούς των εντέρων. Υπερβολικές δόσεις προκαλούν έντονο πονοκέφαλο, αναγούλια, ίλιγγο και παραλήρημα. Εξωτερικά χρησιμοποιείται ενάντια στον πονόδοντο, ρευματικούς πόνους, πόνους στην περιοχή της κοιλιάς (ακόμα και πόνους της γέννας). Στην ιατρική Αγιουβέρδα των Ινδίων χρησιμοποιείται στις ανωμαλίες της πέψης, αϋπνία, ακράτεια ούρων και πρόωρη εκσπερμάτωση.

54 Μουριά

55 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Τα φύλλα, ο φλοιός των ριζών, βλαστοί και καρποί αριθμούνται στον Κινέζικο φαρμακοκατάλογο (1985), αλλά και άλλα μέρη περιλαμβάνοντας το χυμό και τη στάχτη του ξύλου χρησιμοποιούνται ευρέως. Τελευταίες έρευνες απέδειξαν βελτίωση της ελεφαντίασης που θεραπεύτηκε με ενέσιμο έγχυμα φύλλων και στον τέτανο ακολουθώντας από το στόμα δώσεις χυμού (που βγαίνει από τον φλοιό του φυτού που έχομε χαράξει) αναμιγμένος με ζάχαρη. Τα φύλλα της Μουριάς περιέχουν στυπτικά, βήτα καροτίνη, arginine, malat, ανθρακικό ασβέστιο (CaCO3) κ.ά., ενώ οι καρποί περιέχουν ζάχαρα, μαλακτικές ουσίες, στυπτικά, κιτρικό και μαλικό οξύ κ.ά. Το φυτό χρησιμοποιείται σαν δυναμωτικό, αντιφλεγμονώδες, αντισυπτικό, αιμοποιητικό, αποχρεμπτικό, διουρητικό, αντιδιαβητικό, και επουλωτικό μέσο. Αυξάνει το ρυθμό ίδρωσης (εφίδρωση) και έχει αντιβακτηριακές και στυπτικές ιδιότητες (τα φύλλα), είναι αντιρρευματικό (οι βλαστοί), ελέγχει το βήχα, είναι αποχρεμπτικό και διουρητικό (ο φλοιός της ρίζας) και έχει τονωτική δράση στην ενέργεια των νεφρών (οι καρποί). Ο φλοιός των ριζών και οι βλαστοί (κλωνάρια) κατεβάζουν την πίεση του αίματος και το σάκχαρο (σαν βοηθητικά). Χρησιμοποιείται ιατρικά εσωτερικώς στα κρυολογήματα, γρίπη, μολύνσεις των ματιών και αιμορραγία της μύτης (τα φύλλα),- ρευματικούς πόνους και υπέρταση (κλωνάρια),- βήχα, άσθμα, βρογχικά, οιδήματα (συγκέντρωση υγρών), σαν βοηθητικά για υπέρταση και διαβήτη (ο φλοιός της ρίζας),- ακράτεια ούρων, δίψα, δυσκοιλιότητα στους ηλικιωμένους και πρόωρο άσπρισμα των μαλλιών (οι καρποί). Οι φρέσκοι ανωρίμοι καρποί και ο χυμός τους χρησιμοποιείται σαν αντιδιαρροϊκό μέσο, ενώ οι ώριμοι καρποί χρησιμοποιούνται σαν καθαρτικό μέσο. Οι καρποί είναι χρήσιμοι στην γαστρίτιδα, φλεγμονές των χολοφώρων οδών, των εντέρων και δυσεντερία. Συνιστάται να τρώγονται 200-300 γρ. φρέσκοι ώριμοι καρποί το 24-ώρο. Ο χυμός των καρπών της Συκαμιάς και έγχυμα τους παίρνεται ζεστό σαν αποχρεμπτικό, διουρητικό και εφιδρωτικό μέσο.Ο χυμός των καρπών της μαύρης Μουριάς χρησιμοποιείται σαν δραστικό αιμοποιητικό μέσο στις αναιμίες και βελτιωτικό του μεταβολισμού. Στον ζαχαρώδη διαβήτη συνιστάται να πίνεται έγχυμα φύλλων και να αλατιέται το φαγητό με σκόνη στεγνωμένων φύλλων άσπρης Μουριάς. Χυμός αραιωμένος με χλιαρό νερό χρησιμοποιείται για γαργάρες και πλυσίματα στις φλεγμονές της κοιλότητας του στόματος, ουλίτιδα, στοματίτιδα και αμυγδαλίτιδα. Αφέψημα τρυφερού φλοιού παίρνεται στην νεφρική ανεπάρκεια, σεξουαλική ανικανότητα και έλλειψη έμμηνων. Μ’ αυτό γίνονται πλύσεις στις πληγές, έλκη, ιδιαίτερα στους ασθενείς με ζαχαρώδη διαβήτη. Αλοιφή με σκόνη στεγνωμένων φύλλων σε ελαιόλαδο (1:30) χρησιμοποιείται στην φυματίωση του δέρματος και έκζεμα.

56 Μυρτιά

57 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Η Μυρτιά περιέχει στυπτικές και πτητικές ουσίες πλούσιες σε cineol, myrtenol και geravial. Περιέχει επίσης βιταμίνη C κ.ά. Μέσων αυτού του περιεχομένου το σκεύασμα έχει στυπτικές, αντισηπτικές, αιμοστατικές και υποβοηθητικές της πέψης ιδιότητες. Τα ενεργά συστατικά της Μυρτιάς απορροφούνται γρήγορα από τον οργανισμό και δίνουν στα ούρα άρωμα Μενεξέ μέσα σε 15 λεπτά. Χρησιμοποιείται εσωτερικά, κυρίως σαν αντισηπτικό και μαλακτικό στις φλεγμονές του αναπνευστικού συστήματος (βρογχίτιδα, ερεθισμό της τραχείας ξηρό βήχα κ.ά.), ιγμορίτιδα (φλεγμονή ρινικού κόλπου), για τις ουρικές μολύνσεις, στην λευκόρροια και σαν βοηθητικό στο διαβήτη, γιατί ελαττώνει την ποσότητα του σάκχαρου στο αίμα. Εξωτερικά χρησιμοποιείται ενάντια στην ακμή (το λάδι),- υπό μορφή γαργάρων για τα μολυσμένα ούλα και το συμπυκνωμένο έγχυμα (τσάι) για πλύσεις των αιμορροΐδων. Το αιθέριο έλαιο της Μυρτιάς χρησιμοποιείται στα σαπούνια και στα διάφορα καλλυντικά του δέρματος.

58 Νεροτσουκνίδα

59 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ Η Νεροτσουκνίδα χρησιμοποιούταν για γυναικολογικά και μυευτικά προβλήματα τουλάχιστον από τα χρόνια του μεσαίωνα. Είναι ένα ελαφρώς πικρό χόρτο, στυπτικό, υποβοηθητικό της πέψης, το οποίο ελέγχει τις αιμορραγίες και τις φλεγμονές. Τα άνθη της προσθέτονται στο οικογενειακό τσάι και δίνουν ευχάριστη γεύση. Χρησιμοποιείται εσωτερικά για προβλήματα των έμμηνων, αιμορραγίες μετά την γέννα, λευκόρροια και προστατίδα. Εξωτερικά χρησιμοποιείται για πλυσίματα στις αφροδισιακές ασθένειες. Στα καψίματα συνιστάται η αλοιφή με την ζελατινώδη ουσία που σχηματίζεται όταν βράσουμε για πολύ το φυτό και μετά το αφήνουμε να μουλιάσει για μερικές ώρες στο υγρό του.οικογενειακό τσάι Συνδυάζεται καλά με τον Αχίλλειο για την λευκόρροια,- με την Βίνκα ή το Γεράνιο για υπερβολικά έμμηνα,- με την γύρη του Καλαμποκιού για τον προστάτη.ΑχίλλειοΒίνκαΓεράνιοΚαλαμποκιού

60 Πυξάρι

61 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Τα φύλλα και ο φλοιός του Πυξαριού περιέχουν αλκαλοειδή (κυρίως βουξίνη), πτητικές ουσίες, στυπτικά κ.ά. Έχουν απομονωθεί επίσης και αλκαλοειδή με υποτασικές ιδιότητες. Το φαρμακευτικό σκεύασμα έχει αντιπυρετικές (θεωρείται ισάξιο του Κινίνου, αλλά λόγω της τοξικότητας του έχει περιορισμένη χρήση) και ναρκωτικές ιδιότητες. Το Πυξάρι χρησιμοποιείται γενικά για το κατέβασμα του πυρετού: παροξυσμό, ελονοσίας (όταν το Κινίνο δεν ενεργεί καλά),- πυρετός που προκαλείται από τον ερεθισμό των χοληδόχων πόρων και των ουροφόρων οδών και για το κατέβασμα της αρτηριακής πίεσης. Καταστρέφει επίσης τα παράσιτα των εντέρων. Εξωτερικά χρησιμεύει στις ασθένειες του δέρματος, ποδάγρας και το ρευματισμό. Το φαρμακευτικό σκεύασμα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο υπό Ιατρική παρακολούθηση, ή υπό την επίβλεψη κάποιου έμπειρου βοτανοθεραπευτή, γιατί είναι δηλητηριώδες,- η δηλητηρίαση μ΄ αυτό το σκεύασμα προκαλεί εμετούς, πόνους, διάρροια, δύσπνοια,- στο τελευταίο στάδιο εμφανίζονται σπασμοί. Η εξωτερική του χρήση είναι πολύ λιγότερο επικίνδυνη.

62 Ραδίκι

63 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Το Ραδίκι χρησιμοποιείται σαν λαχανικό από την ρωμαϊκή εποχή και παραμένει ένα σημαντικό λαχανικό καθημερινής χρήσης. Τα φύλλα και οι ρίζες του Ραδικιού περιέχουν μαλακτικές ουσίες και σάκχαρα, ρετσίνι, στυπτικά, ινουλίνη, ένα γλουκονικό με πικρή γεύση που ονομάζεται cicorine κ.ά. Χάρη σ΄ αυτήν την σύνθεση το φαρμακευτικό φυτό χρησιμοποιείται σαν ανανεωτικό και δυναμωτικό. Στην λαϊκή Ιατρική εξαιτίας του ευρέως φάσματος δράσης στον ανθρώπινο οργανισμό και της αποτελεσματικότητας του η ρίζα του φυτού χαρακτηρίζεται σαν “ Βασίλισσα των ριζών”. Είναι ένα πικρό (ορεκτικό), βιταμινούχο, ηρεμιστικό, διουρητικό, καθαρτικό χόρτο, το οποίο έχει αντιπυρετικές, αντιφλεγμονώδεις και βακτηριοκτόνεις ιδιότητες, το οποίο δρα τονωτικά στο συκώτι και στην χολή και αποτοξινώνει τον οργανισμό. Χρησιμοποιείται σαν αντίδοτο για τις ασθένειες του συκωτιού, ίκτερος, κολικοί του ύπατος, κούραση (αδράνια) της χολής και προβλήματα που παρουσιάζονται, εξ’ αιτίας της κακής λειτουργίας του “χημικού εργοστασίου” του οργανισμού (συκώτι). Καλυτερεύει τη χώνεψη και αυξάνει την διούρηση, βελτιώνοντας καμιά φορά και το έκζεμα, τη λειτουργία της χολής και του συκωτιού και την αποβολή των κοπράνων χωρίς τον ερεθισμό των εντέρων, βοηθώντας στις αιμορροΐδες. Το αφέψημα Ραδικιού είναι καλό διουρητικό μέσο και χρησιμοποιείται στα οιδήματα καρδιακής προέλευσης, κατακράτηση ούρων, ασθένειες των νεφρών, ουρήθρας, δυσκολία στην ούρηση και νυχτερινή απώλεια ούρων. Ηρεμεί το κεντρικό νευρικό σύστημα, κανονίζει τον μεταβολισμό, γι αυτό συνιστάται στην υστερία, αϋπνία, παχυσαρκία, αρτηριοσκλήρυνση και ζαχαρώδη διαβήτη. Αφέψημα Ραδικιού με μέλι παίρνεται σαν αντιπυρετικό, εφιδρωτικό μέσο στα κρυολογήματα, πνευμονία και φυματίωση των πνευμόνων. Αφέψημα και χυμός του φυτού περιέχει πικρές ουσίες, γι αυτό πίνεται σαν ορεκτικό μέσο για την βελτίωση της πέψης και της λειτουργίας του γάστρο-εντερικού συστήματος: στους κολικούς, γαστρίτιδα, διάρροία, δυσκοιλιότητα, έλκη,- σαν χολαγωγό μέσο στην ηπατίτιδα, κίρρωση του συκωτιού, φλεγμονές των χολοφώρων οδών, πέτρες στην χολή και μεγάλωμα της σπλήνας. Στις ασθένειες του συκωτιού οι ρίζες του Ραδικιού συνδυάζονται καλύτερα και μ’ άλλα φαρμακευτικά φυτά.

64 Ρεπάνι

65 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Οι φρέσκες ρίζες του Ραπανιού περιέχουν το αντιβιοτικό raphinin, πτητικές ουσίες πλούσιες σε θειάφι, rafamol κ.ά.,- περιέχουν βιταμίνες της ομάδας B και παρασιτοκτόνες ουσίες. Αυτές οι ουσίες διεγείρουν την έκκριση της χολής και αυξάνουν την διούρηση. Γενικώς το Ρεπάνι είναι ένα γλυκό, ελαφρώς καυτερό, τονωτικό χόρτο, το οποίο βελτιώνει την πέψη, δρα σαν αποχρεμπτικό και είναι αποτελεσματικό βακτηριοκτόνο και μυκητοκτόνο. Χρησιμοποιείται εσωτερικά για τη δυσπεψία, φουσκώματα της κοιλιάς, ξινίλες και αναγούλιες, διάρροια προκαλούμενη από την παρατεταμένη ζύμωση των τροφών στα έντερα,- οι σπόροι του Ραπανιού χρησιμοποιούνται ενάντια στη βρογχίτιδα. Ταυτόχρονα με το στέγνωμα της ρίζας, ελαττώνεται και η δράση της. Οι ρίζες του Ρεπανιού χρησιμοποιούνται σαν χολαγωγό μέσο ενάντια στις πέτρες και φλεγμονές της χολής και για τη διευκόλυνση της χώνεψης των τροφών. Οι δραστικές ουσίες του Ραπανιού, αφού απορροφούνται από το πεπτικό σύστημα διεγείρουν ελαφρά το συκώτι και μ’ αυτό τον τρόπο αυξάνουν την έκκριση της χολής. Σε μικρές δόσεις, οι δραστικές ουσίες του Ραπανιού διεγείρουν την παραγωγή της χολής στο συκώτι, με αποτέλεσμα την αύξηση της ποσότητας της στη χοληδόχο κύστη, ενώ σ’ υπερβολικές δόσεις μπορεί να ερεθίσουν, γι αυτό δεν πρέπει να παίρνονται σε μεγάλες δόσεις, όταν υπάρχουν ανεπανόρθωτες βλάβες στο συκώτι. Σε περιπτώσεις πετρών στη χολή, το Ρεπάνι συνιστάται για περιορισμένο χρονικό διάστημα και σε μικρές δόσεις. Παίρνεται 1 κουτάλι φαγ. χυμός Ρεπανιού ανεμιγμένος με μέλι σε ίσια μέρη, 3 φορές την ημέρα, πριν από το φαγητό και αυξάνοντας σταδιακά την δόση μέχρι 1 ποτήρι το 24-ώρο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η θεραπεία με Ρεπάνι στις ασθένειες του συκωτιού εξαλείφει τις αλλεργικές ανησυχίες, όπως τη φαγούρα κ.ά. Σε περιπτώσεις καταρροής των άνω αναπνευστικών οδών, βήχα, βρογχίτιδα, λαρυγκίτιδα και αιμοπτύσεις πίνεται χυμός Ρεπανιού ανεμιγμένος με μέλι, από 1 κουτάλι φαγ. 3 φορές την ημέρα, πριν από το φαγητό. Η σαλάτα του Ρεπανιού και ο χυμός του βελτιώνει την πέψη, συνιστάται στις χρόνιες γαστρίτιδες, αλλά όχι στις περιόδους όξυνσης, στις διάρροιες, στην ατονία των εντέρων και μετεωρισμό. Το φυτό βελτιώνει τον μεταβολισμό, γι αυτό συνιστάται στον ζαχαρώδη διαβήτη, αρτηριοσκλήρυνση, καρδιακές διαταραχές και σαν γαλακτογόνο στις θηλάζουσες μητέρες.

66 Σέλινο

67 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Το Σέλινο είναι ένα αρωματικό, πικρό, τονωτικό χόρτο, το οποίο κατεβάζει την πίεση του αίματος, βοηθάει στην δυσπεψία, αποτοξινώνει τον οργανισμό, διεγείρει την μήτρα και έχει διουρητική και αντιφλεγμονώδη δράση. Έχει επίσης ηρεμιστική, αφροδισιακή και ελαφρώς καθαρτική δράση. Χρησιμοποιείται εσωτερικά για την οστεό-αρθρίτιδα, ρευματοειδή αρθρίτιδα, ποδάγρα και φλεγμονές του ουρικού συστήματος. Εξωτερικά χρησιμοποιείται το λάδι του φυτού σαν μυκητοκτόνο και ενάντια στα εξογκώματα. Το Σέλινο βελτιώνει τον μεταβολισμό του οργανισμού, τονώνει τον οργανισμό και αυξάνει την αντοχή του οργανισμού για φυσική και διανοητική εργασία, παίρνεται για την αδυναμία και υπερκούραση, παχυσαρκία, ζαχαρώδη διαβήτη και αναιμία. Το φυτό συνιστάται σαν ορεκτικό μέσο στις ασθένειες του γάστρο-εντερικού συστήματος, διάφορα έλκη και ασθένειες του συκωτιού. Οι γλοιώδεις ουσίες των ριζών έχουν μαλακτικές και αντιφλεγμονώδοι ιδιότητες και είναι ευεργετικές στα έλκη και γαστρίτιδα με κανονική ή αυξημένη έκκριση πεπτικών υγρών. Αφέψημα, έγχυμα και χυμός Σέλινου παίρνεται σαν διουρητικό μέσο, στα οιδήματα, στις ασθένειες των νεφρών, της ουρήθρας και στις πέτρες στο ουρικό σύστημα. Στις ασθένειες του προστάτη, ο χυμός του Σέλινου παίρνεται εσωτερικά, γίνονται κλύσματα μ’ αυτόν και η εξωτερική επιφάνεια αλείφεται το βράδυ με Κρεμμύδι.Κρεμμύδι

68 Σπάρτος

69 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ Ο Σπάρτος περιέχει την αλκαλοειδή ουσία σπαρτεϊνη με παρόμοιες ιδιότητες με τη “Ντιτζιτάλινη”. Είναι ένα πικρό, διουρητικό, καρδιοτονωτικό και καρδιορυθμιστικό χόρτο με ισχυρή καθαρτική δράση και ευεργετικό στο συκώτι. Το σκεύασμα έχει επίσης ναρκωτική δράση, επιρεάζει τα νεύρα και σε υπερβολικές δόσεις καταστέλλει την αναπνοή. Χρησιμοποιείται εσωτερικά κατά των καρδιακών ισχαιμιών, όταν υπάρχει κίνδυνος συγκοπής και σαν διουρητικό ενάντια στην συγκέντρωση υγρών στον οργανισμό (οιδήματα). Βοηθάει στις αρρώστιες των νεφρών: λευκωματουρία, πέτρες στα νεφρά και ουρική αρθρίτιδα. Χρησιμοποιείται επίσης ενάντια στις πέτρες της χολής και παθήσεις του συκωτιού. Συνδυάζεται καλά με την Κονβαλάρια για καρδιακά προβλήματα..Κονβαλάρια Σε μερικά μέρη τα άνθη χρησιμοποιούνται σαν αντικατάστατο για το κινέζικο τσάι για ρόφημα. Υπερβολικές δόσεις μπορεί να προκαλέσουν καταστολή της αναπνοής, το σκεύασμα δεν πρέπει να δίνεται στις έγκυες γυναίκες.

70 Συκιά

71 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Τα σύκα είναι μία καλή διαιτητική τροφή. Περιέχει καθαρτικές ουσίες, φλαβονικά, ζάχαρα, βιταμίνες Α και C, οξέα και ένζυμα,- έχουν καθαρτικές ιδιότητες, χρησιμοποιούνται στην δυσκοιλιότητα και μαλακώνουν τον βήχα και τις ερεθισμένες αναπνευστικές οδούς. Το Σύκο σαν φαρμακευτικό σκεύασμα χρησιμοποιείται σαν ελαφρύ καθαρτικό και μαλακτικό στα βρογχικά και στο βήχα. Σε μορφή γαργάρας οι καρποί του Σύκου χρησιμοποιούνται και στους ερεθισμούς των άνω αναπνευστικών οδών και της κοιλότητας του στόματος.

72 Τριφύλλι

73 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ: Το Τριφύλλι περιέχει το γλουκονικό τρικολίνη, στυπτικές ουσίες και οργανικά οξέα (σαλισιλικό, οξαλικό, κουμαρινικό κ.ά.), φλαβονικά οεστρογενικά, βιταμίνες C, βιταμίνες της ομάδας B και ρετσινώδεις ουσίες. Είναι ένα γλυκό, βιταμινούχο, αναψυκτικό και αντισπασμωδικό χόρτο, το οποίο έχει διουρητικές, αποχρεμπτικές, μαλακτικές, επουλωτικές, αντισηπτικές και παυσίπονες ιδιότητες. Στην σύγχρονη Ιατρική χρησιμοποιείται εσωτερικά για ασθένειες του δέρματος, ειδικά στο έκζεμα και ψωρίαση, καρκίνο του στήθους, των ωοθηκών και αποτροπιαστικές ασθένειες του λυμφατικού συστήματος, στην ποδάγρα, στον υγρό ή ξηρό βήχα, ασθένειες των πνευμόνων, βρογχίτιδα, βρογχικό άσθμα και δύσπνοια. Είναι χρήσιμο στους πονοκεφάλους, ζαλάδες, υπέρταση, αρτηριοσκλήρυνση, αναιμίες και βούισμα των αυτιών. Χρησιμοποιείται επίσης σαν αντιδιαρροϊκό. Το έγχυμα και αφέψημα του φυτού πίνεται σαν διουρητικό μέσο στις ασθένειες των νεφρών, ουρικές πέτρες, επίσης στην γενική εξάντληση, υπερκούραση, απότομη απώλεια βάρους (σαν ορεκτικό), εξάρτηση από το αλκοόλ και γυναικολογικές ασθένειες. Εξωτερικά χρησιμοποιείται για γαργάρες και πλύσεις στις φλεγμονές της κοιλότητας του στόματος και των αμυγδαλιών. Υπό μορφή καταπλάσματος χρησιμοποιείται στις νευραλγίες, ρευματικούς πόνους, καλόγερους, καψίματα, έλκη του δέρματος και σκασίματα. με τον φρέσκο χυμό ή με το τσάι του φυτού γίνονται πλύσεις στις φλεγμονές των ματιών. Στις πληγές και στα κακοήθη εξογκώματα τοποθετήται αλοιφή φτιαγμένη από άνθη του Τριφυλλιού. Στο αφέψημα (βραστό τσάι) του φυτού πλένουν τα μωρά (παιδιά) στην χρυσή και τους δίνουν να ποιούν το τσάι του φυτού εσωτερικά. Το αφέψημα του φυτού (3 κουτάλια φαγ. άνθη βράζονται για 1 λεπτό μ’ ένα ποτήρι νερό, αφήνεται για 1 ώρα και στραγγίζεται) χρησιμοποιείται για πλυσίματα στους μύκητες (σαν μυκητοκτόνο).