Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση ως απάντηση της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στις κοινωνικές, οικονομικές και τεχνολογικές αλλαγές Κυριακή Μπαλτά Βιβλιοθηκονόμος-Τεχνολόγος.

Παρουσίαση με θέμα: "Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση ως απάντηση της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στις κοινωνικές, οικονομικές και τεχνολογικές αλλαγές Κυριακή Μπαλτά Βιβλιοθηκονόμος-Τεχνολόγος."— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση ως απάντηση της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στις κοινωνικές, οικονομικές και τεχνολογικές αλλαγές Κυριακή Μπαλτά Βιβλιοθηκονόμος-Τεχνολόγος Εκπαίδευσης Πανεπιστήμιο Μακεδονίας - Βιβλιοθήκη Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Λάρισας -20 Δεκεμβρίου 2005

2 η θεματολογία… οι λόγοι ανάπτυξης της ηλεκτρονικής εξ αποστάσεως εκπαίδευσης η σχέση εξ αποστάσεως ηλεκτρονικής εκπαίδευσης με την τριτοβάθμια εκπαίδευση ειδικότερα θέματα της ηλεκτρονικής εκπαίδευσης Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

3 … εικόνες της καθημερινής μας ζωής
βιώνει μια σειρά από επιλογές και αλλαγές ταυτόχρονα … ο σύγχρονος άνθρωπος … Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

4 οι λόγοι ανάπτυξης της ηλεκτρονικής εξ αποστάσεως εκπαίδευσης
ζήτημα 1ο οι λόγοι ανάπτυξης της ηλεκτρονικής εξ αποστάσεως εκπαίδευσης Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

5 … εικόνες της καθημερινής μας ζωής
στην οικονομία… στην εκπαίδευση… στην κοινωνία… Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

6 …αλλά κυρίως στην τεχνολογία
… εικόνες της καθημερινής μας ζωής …αλλά κυρίως στην τεχνολογία Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

7 ο σύγχρονος κόσμος χαρακτηρίζεται από…
τις έντονες τεχνολογικές εξελίξεις τη σπουδαιότητα του ανθρώπινου κεφαλαίου στα πλαίσια της «νέας οικονομίας» τη ραγδαία επιστημονική και τεχνολογική πρόοδο τη μαζική χρήση προϊόντων πληροφορικής τη γρήγορη απαξίωση των γνώσεων την ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών τη διεθνοποίηση-παγκοσμιοποίηση και το μεγάλο ανταγωνισμό των αγορών Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

8 μέσα στις νέες συνθήκες η γνώση αναδείχθηκε
…ως αποτέλεσμα μέσα στις νέες συνθήκες η γνώση αναδείχθηκε ένας συντελεστής σημαντικός για την παραγωγή, το κεφάλαιο, τους φυσικούς πόρους και την εργασία Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

9 η σημερινή τριτοβάθμια εκπαίδευση ως φορέας παραγωγής και διάδοσης της γνώσης
προσπαθεί να … προσαρμοστεί στις συνθήκες ανταγωνισμού της αγοράς, και αναζητεί τρόπους, για να μην παρεκκλίνει ή κάνει συμβιβασμούς από το στόχο ή την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών της εφοδιάσει το σπουδαστή με προσόντα και δεξιότητες που θα του επιτρέψουν να αντιμετωπίσει μια συνεχώς εξελισσόμενη επιστημονική και τεχνική γνώση, η οποία για να επιτευχθεί απαιτεί επαναστατικές αλλαγές στο σύνολο της μαθησιακής διαδικασίας. Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

10 πως όμως θα επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί;
τα ακαδημαϊκά ιδρύματα σήμερα διαθέτουν άρτιες δικτυακές υποδομές πρόσβαση στο Διαδίκτυο και τις υπηρεσίες του ηλεκτρονικές υπηρεσίες (λειτουργικές, οργανωτικές, εκπαιδευτικές) ηλεκτρονικούς υπολογιστές αλλά το κυριότερο έμπειρο προσωπικό στη χρήση των νέων τεχνολογιών Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

11 Η απάντηση είναι μάλλον όχι
προβληματισμός αν ένας γιατρός των αρχών του 20ου αιώνα έκανε ένα ταξίδι στο χρόνο για να μεταφερθεί σε ένα νοσοκομείο της σημερινής εποχής θα αναγνώριζε τα σημερινά εργαλεία εργασίας; Η απάντηση είναι μάλλον όχι Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

12 …και όμως όσο παράδοξο και αν φαίνεται η απάντηση στην περίπτωση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι ναι διότι αυτή αποτελεί τη βασική κοιτίδα προαγωγής της επιστήμης και εξέλιξης της τεχνολογίας Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

13 εξ αποστάσεως εκπαίδευση με τη μεθοδολογία της ηλεκτρονικής μάθησης
…η τεχνολογία θα δώσει τη λύση στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η τριτοβάθμια εκπαίδευση εξ αποστάσεως εκπαίδευση με τη μεθοδολογία της ηλεκτρονικής μάθησης Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

14 χωρίς περιορισμούς οποιουδήποτε…
…η τεχνολογία θα δώσει τη λύση στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η τριτοβάθμια εκπαίδευση χωρίς περιορισμούς οποιουδήποτε… χρόνου τόπου χώρου κοινού Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

15 από τα παραπάνω γίνεται σαφές:
ότι η ευρύτατη χρησιμοποίηση των μεθόδων της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης αποτελεί πλέον επιτακτική ανάγκη που δεν μπορεί να καλυφθεί μόνον από τα ήδη υπάρχοντα, ανοικτά τριτοβάθμια ιδρύματα γι’ αυτό, αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια μια συνεχώς διογκούμενη τάση μετατροπής των συμβατικών ιδρυμάτων σε αυτά «υβριδικού τύπου» (dual-mode educational institutions) τα οποία, παράλληλα με τις παραδοσιακές προσφέρουν και με τις μεθόδους της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ένα μεγάλο μέρος των εκπαιδευτικών προγραμμάτων προπτυχιακής, μεταπτυχιακής και συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και κατάρτισης. Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

16 …η ηλεκτρονική μάθηση ως εργαλείο της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης
μία νέα μορφή μάθησης που σκοπό έχει να γεφυρώσει την τεχνολογική εξέλιξη με την εκπαιδευτική δραστηριότητα με κύριο πεδίο εφαρμογής της την εξ αποστάσεως εκπαίδευση βασικό της στοιχείο αποτελεί η χρήση υπολογιστικού περιβάλλοντος και τηλεπικοινωνιακών τεχνολογιών με σκοπό τη μεταφορά και τη λήψη γνώσης χρησιμοποιείται για να ενισχύσει ή να προσθέσει αξία στις παραδοσιακές μεθόδους διδασκαλίας δημιουργώντας ένα δυναμικό μαθησιακό περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από ευελιξία, προσαρμοστικότητα και ανάδραση το e-learning δεν είναι easy-learning, αλλά απαιτεί μεγάλη προσπάθεια από τον καθηγητή για την προετοιμασία του εκπαιδευτικού υλικού και τη δημιουργία ηλεκτρονικών μαθημάτων Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

17 ζήτημα 2ο η σχέση εξ αποστάσεως ηλεκτρονικής εκπαίδευσης με την τριτοβάθμια εκπαίδευση Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

18 πως τελικά γίνεται; με μεθοδολογία και εργαλεία ασύγχρονης εκπαίδευσης (synchronous e-learning) με μεθοδολογία και εργαλεία σύγχρονης εκπαίδευσης (asynchronous e-learning) με μεθοδολογία και εργαλεία μικτής εκπαίδευσης (blended e-learning) Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

19 το οποίο στοχεύει στην:
η σύγχρονη, ασύγχρονη και μικτή ηλεκτρονική εκπαίδευση θέτουν στην υπηρεσία του εκπαιδευτικού ιδρύματος ένα περιβάλλον ηλεκτρονικής μάθησης ενισχυτικό της κλασσικής διδασκαλίας ή πλήρως ανεξάρτητο από αυτή δίχως τους περιοριστικούς παράγοντες του χώρου και του χρόνου και του τόπου το οποίο στοχεύει στην: ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών στην εκπαιδευτική διαδικασία εποικοδομητική χρήση της δικτυακής υποδομής του ιδρύματος αναβάθμιση του προγράμματος σπουδών του ιδρύματος αξιοποίηση πολυμορφικού εκπαιδευτικού υλικού δημιουργία ενός εύχρηστου μέσου αλληλεπίδρασης και συνεχούς επικοινωνίας εκπαιδευτή-εκπαιδευομένου Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

20 σκέψεις… προβλήματα που πιθανώς θα πρέπει να αντιμετωπίσει ένα ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης για την εφαρμογή της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης τεχνικά παιδαγωγικά διοικητικά πολιτικής κοινωνικά Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

21 ειδικότερα θέματα της ηλεκτρονικής εκπαίδευσης
ζήτημα 3ο ειδικότερα θέματα της ηλεκτρονικής εκπαίδευσης Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

22 Οι μορφές της ηλεκτρονικής εκπαίδευσης (1/3)
d-learning (distance learning) τα σχετικά με το d-learning (εξ αποστάσεως εκπαίδευσης) συστήματα μάθησης από απόσταση χρησιμοποίησαν την τεχνολογία, για να διαχωρίσουν το σπουδαστή από τον εκπαιδευτικό και το σπουδαστή από την ομάδα των συνσπουδαστών του, χωρίς να θίγουν την ακεραιότητα της εκπαιδευτικής διαδικασίας Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

23 Οι μορφές της ηλεκτρονικής εκπαίδευσης (2/3)
e-learning (electronic learning) Ο όρος «ηλεκτρονική μάθηση» αναφέρεται σε ένα σύνολο εφαρμογών και διαδικασιών που περιλαμβάνει μαθήματα μέσω υπολογιστή με τη χρήση ειδικών προγραμμάτων εκπαιδευτικού λογισμικού, τη μάθηση από απόσταση μέσω του Διαδικτύου, τις «εικονικές τάξεις» με τη χρήση εργαλείων τηλε-συνδιάσκεψης, τη συνεργατική μάθηση που υποστηρίζεται από ηλεκτρονικά μέσα κλπ. Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

24 Οι μορφές της ηλεκτρονικής εκπαίδευσης (3/3)
m-learning (mobile learning) Οι ασύρματοι υπολογιστές και η ασύρματη τηλεφωνία αποτελούν πλέον πραγματικότητα. Με την επιτυχημένη ανάπτυξη των Bluetooth, WAP, GPRS και UMTS, οι τεχνολογικές δομές για την ασύρματη τηλεφωνία και τους ασύρματους υπολογιστές αποκτούν μια θέση στην εκπαίδευση Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

25 τα μοντέλα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης (1/3)
Μοντέλο περιεχομένου και υποστήριξης (Content & Support Model) Μοιάζει με αυτό της παραδοσιακής διδασκαλίας στην τάξη και στηρίζεται στον έντονο διαχωρισμό ανάμεσα στο διδακτικό περιεχόμενο του μαθήματος και στην υποστήριξη του μαθητή από τον εκπαιδευτή Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

26 τα μοντέλα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης (2/3)
Μοντέλο περιτυλιγμένου περιεχομένου (Wrap around Model) Σ’ αυτό το μοντέλο το διδακτικό περιεχόμενο βρίσκεται μέσα σ' ένα "περιτύλιγμα" δραστηριοτήτων. Δεν υπάρχει σαφής διαχωριστική γραμμή ανάμεσα σ' αυτά τα δύο, αλλά συγχωνεύονται σε μεγάλο βαθμό. Εμφανίζει μεγάλο ποσοστό δικτυακών (online) δραστηριοτήτων (~50%), και ονομάζεται κατά το Mason και «μοντέλο 50/50». Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

27 τα μοντέλα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης (3/3)
Ολοκληρωμένο Μοντέλο (Integrated Model): Το διδακτικό περιεχόμενο του μαθήματος είναι δυναμικό και ρευστό, αφού καθορίζεται ανάλογα με τις ανάγκες των μαθητών και τις ομαδικές δραστηριότητες. Οι πόροι συνεισφέρονται απ’ όλους (μαθητές και εκπαιδευτή) καθ’ όλη τη διάρκεια του μαθήματος. Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

28 η υλοποίηση της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης με τη χρήση των νέων τεχνολογιών στα ιδρύματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης η εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι πιο δημοφιλής στα πανεπιστήμια, ειδικά σε μεταπτυχιακό λόγω της διαθεσιμότητας υλικοτεχνικής υποδομής σε υπολογιστές και δίκτυα και της συμμετοχής ενήλικων σπουδαστών, ικανών να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της ανεξάρτητης μελέτης που καλούνται να αντιμετωπίσουν. πολλά από αυτά τα προγράμματα είναι πιθανό να λειτουργούν όχι μόνο ως ανεξάρτητα, αλλά και ως συμπληρωματικά στα υπάρχοντα συμβατικά. Αρχικά, αναπτύσσονται συνήθως κατόπιν πρωτοβουλίας κάποιων σχολών ή τμημάτων του πανεπιστημίου και συνήθως καταλήγουν στην πλήρη υιοθέτησή τους από όλο το ίδρυμα. Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

29 τυπολογία των ιδρυμάτων εκπαίδευσης από απόσταση
Κατά τους Keegan & Rumble (1982, The distance teaching Universities) Αυτόνομα πανεπιστήμια με κεντρική διοίκηση Αυτόνομα με αποκεντρωμένη διοίκηση Αυτόνομα, που λειτουργούν εντός του πλαισίου μιας ομοσπονδιακής δομής Αυτόνομα -με κεντρική διοίκηση- ιδρύματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, τα οποία χρησιμοποιούν μέσα που παρέχονται από συμβατικά πανεπιστήμια Μεικτού τύπου ιδρύματα, που παρέχουν εξ αποστάσεως εκπαίδευση μέσω ενός και μόνου ειδικού τμήματος εξ αποστάσεως διδασκαλίας, το οποίο λειτουργεί σε κάποιο συμβατικό πανεπιστήμιο Μεικτού τύπου ιδρύματα: το διδακτικό προσωπικό είναι υπεύθυνο τόσο για τους εσωτερικούς όσο και για τους εξωτερικούς- εξ αποστάσεως φοιτούντες σπουδαστές Μεικτού τύπου ιδρύματα: οι σπουδαστές του πανεπιστημίου εγγράφονται και σε άλλα Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

30 οι γενιές των τεχνολογιών της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης
Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

31 εξέλιξη των τεχνολογιών που χρησιμοποιεί το e-learning
Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

32 τα χαρακτηριστικά που διαθέτουν είναι:
εικονικοί μαθησιοχώροι που βασίζονται στο WWW – educational portals (1/3) τα χαρακτηριστικά που διαθέτουν είναι: συνύπαρξη πληροφοριών σε πολλές μορφές, που επιτρέπει την κατασκευή πιο ελκυστικού στην εμφάνιση μαθησιακού υλικού δόμηση του μαθησιακού υλικού σε μορφή υπερμέσων (hypermedia), που επιτρέπει την ανάγνωσή του κατά μη γραμμικό τρόπο, καθώς και την τοποθέτησή του σε διαφορετικούς υπολογιστές Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

33 εικονικοί μαθησιοχώροι που βασίζονται στο WWW – educational portals (2/3)
κεντρική αποθήκευση μαθησιακού υλικού σε υπολογιστές εξυπηρετητές (server computers) και προσπέλασή του από πολλούς χρήστες μέσω υπολογιστών πελατών (client computers), γρήγορη και φθηνή ενημέρωση του μαθησιακού υλικού με ταυτόχρονη άμβλυνση των περιορισμών τόπου και χρόνου προσπέλασης στο υλικό αυτό, Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

34 εικονικοί μαθησιοχώροι που βασίζονται στο WWW – educational portals (3/3)
επικοινωνία (σύγχρονη και ασύγχρονη) που διευκολύνει τη διάδραση μετα­ξύ εκπαιδευτικών και σπουδαστών, αλλά και των σπουδαστών μεταξύ τους αξιοποίηση όλων των παραπάνω δυνατοτήτων μέσω ενός ενιαίου περιβάλλοντος διεπαφής για τους χρήστες (user interface) Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

35 πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του e-learning ως μεθόδου παροχής της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης
Πλεονεκτήματα έγκαιρη εκπαίδευση ευελιξία χρόνου ευελιξία χώρου ευελιξία περιεχομένου χαμηλό κόστος αυτοματοποίηση μάθησης εξατομικευμένη μάθηση μέτρηση αποτελεσματικότητας υποστήριξη σε άτομα με ειδικές ανάγκες (ΑΜΕΑ) Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

36 πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του e-learning ως μεθόδου παροχής της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης
Μειονεκτήματα κόστος περιεχόμενο τυποποίηση γνώσης απρόσωπη επικοινωνία απώλεια ενδιαφέροντος δυσκολία χρήσης αντίσταση των μαθητευόμενων τεχνολογικά εμπόδια έλλειψη σχεδιασμού εξειδικευμένο προσωπικό υποχρεώσεις εκπαιδευτή νομικά ζητήματα Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

37 αποτίμηση ποιότητας των εκπαιδευτικών υπηρεσιών με τη χρήση νέων τεχνολογιών
Όπως όλες οι διαδικασίες έτσι και η εξ αποστάσεως εκπαίδευση πρέπει να υποβάλλεται σε διαδικασία αξιολόγησης σύμφωνα με τα διάφορα ισχύοντα πρότυπα Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005

38 the mega universities ΓΑΛΛΙΑ: Centre National d’Enseignement à Distance ΙΝΔΙΑ: Indira Gandhi National Open University ΙΝΔΟΝΗΣΙΑ: Universitas Terbuka ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ: Monash University ΗΠΑ: Phoenix University Online ΙΡΑΝ: Payame Noor University ΚΟΡΕΑ: Korea National Open University Ν. ΑΦΡΙΚΗ: University of South Africa ΙΣΠΑΝΙΑ: Universidad Nacional de Educación a Distancia ΤΑΪΛΑΝΔΗ: Sukhothai Thammathirat Open University ΤΟΥΡΚΙΑ: Anadolu University ΗΝ. ΒΑΣΙΛΕΙΟ: The Open University ΚΙΝΑ: TV university system Λάρισα, 20 Δεκεμβρίου 2005