Πράσινες πόλεις σε συνθήκες κρίσης: χρηματοδοτικά εργαλεία

Παρουσίαση με θέμα: "Πράσινες πόλεις σε συνθήκες κρίσης: χρηματοδοτικά εργαλεία"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Πράσινες πόλεις σε συνθήκες κρίσης: χρηματοδοτικά εργαλεία
Πράσινες πόλεις σε συνθήκες κρίσης: χρηματοδοτικά εργαλεία Μιχάλης Τρεμόπουλος, Ευρωβουλευτής Οικολόγων Πράσινων, Αντιπρόεδρος Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης ΕΚ Περιφερειακός σύμβουλος Κ. Μακεδονίας

2 Προκλήσεις και προβλήματα
Νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση Ανισοκατανομή του πλούτου Κλιματική αλλαγή Περιβαλλοντική υποβάθμιση Ενεργειακή κρίση Κοινωνική αποσύνθεση και φτώχεια Κρίση στην ευρωζώνη Σκεφτόμαστε παγκόσμια, δρούμε τοπικά

3 Η κρίση και το "ελληνικό πρόβλημα"
Η κρίση και το "ελληνικό πρόβλημα" Η κρίση και το "ελληνικό πρόβλημα" Η δεύτερη φάση της παγκόσμιας κρίσης, αυτής των δημόσιων ελλειμμάτων και χρεών. Τα πιο αδύνατα μέρη της αλυσίδας αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα προβλήματα Ταυτόχρονη κρίση της ευρωζώνης Νομισματική ένωση χωρίς ταυτόχρονη πολιτική και οικονομική ένωση; Για μια ομοσπονδιακή Ευρώπη

4 Ο φαύλος κύκλος Ο φαύλος κύκλος
Εγγενείς «αδυναμίες», κρίση πελατειακού συστήματος, μοντέλου ανάπτυξης. Χώρες κινδυνεύουν λόγω ελλειμάτων και δημόσιων χρεών που δημιούργησαν για να “διασώσουν” τα μεγάλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Εμφάνιση ακραίων κερδοσκοπικών συμπεριφορών, με αποτέλεσμα την ένταση της κρίσης χρέους και ελλειμάτων των χωρών.

5 Λάθος θεραπεία Λάθος θεραπεία
Ένα συστημικό πρόβλημα χρειάζεται συνολική αντιμετώπιση Λάθος συνταγή, λάθος χώρα, λάθος χρόνος. Μέτρα κοινωνικά άδικα και αδιέξοδα. Διασφάλιση πληρωμής των πιστωτών και αδιαφορία για το κοινωνικό και περιβαλλοντικό κόστος. Ένταση των κοινωνικών ανισοτήτων, περιβαλλοντική καταστροφή.

6 Η ευρωπαϊκή λύση Η ευρωπαϊκή λύση
Μπορεί η ΕΕ να κινηθεί συντονισμένα να αντιμετωπίσει ένα “ευρωπαϊκό” πρόβλημα και όχι ενός δημοσιονομικά «απείθαρχου» κράτους-μέλους της; Πραγματική και έμπρακτη αλληλεγγύη Έκδοση ευρωομολόγων και δανεισμός των κρατών με πολύ χαμηλά επιτόκια από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Πράσινη προοπτική

7 Η ελληνική παθογένεια Η Ελλάδα
Το διεφθαρμένο πελατειακό πολιτικό σύστημα, υπεύθυνο για την εκτεταμένη φοροδιαφυγή, τη διάλυση των ασφαλιστικών ταμείων και την ανορθολογική και αντιπαραγωγική διόγκωση του δημόσιου τομέα. Κατάρρευση του μοντέλου ανάπτυξης, που στηρίχθηκε σε: φτηνή και “βρώμικη” ενέργεια, εκμετάλλευση της γης, καταστροφή του περιβάλλοντος με ανεξέλεγκτο τουρισμό, υδροβόρα γεωργία, κατασκευές κτλ.

8 Η έξοδος Η έξοδος Ρεαλιστική προοπτική αλλαγής της αναπτυξιακής πορείας. Σχέδιο εξόδου από την κρίση που να αντιμετωπίζει ταυτόχρονα και τις τρεις πλευρές της: οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική. Η “Νέα Πράσινη Συμφωνία”, για το σύνολο της ΕΕ, μια συνεκτική απάντηση στην περιβαλλοντική και την οικονομική κρίση. Πράσινη στροφή στην οικονομία, με κοινωνική αλληλεγγύη και προτεραιότητα στο περιβάλλον και τις δημόσιες υπηρεσίες.

9 Μια Τοπική Πράσινη Συμφωνία για κάθε πόλη
Οι πόλεις έχουν καθοριστικό ρόλο στη Νέα Πράσινη Συμφωνία για την Ευρώπη, δεδομένου ότι στις πόλεις: παράγεται 80% περίπου του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος της ΕΕ ζει περίπου το 80% του πληθυσμού της ΕΕ.

10 Προκλήσεις για τη βιώσιμη προοπτική
Προκλήσεις για τη βιώσιμη προοπτική Πράσινες καινοτομίες και στις τοπικές οικονομίες / ΜΜ Επιχειρήσεις Πρόσβαση στην αγορά εργασίας, την εκπαίδευση, την κατάρτιση Κοινωνική ένταξη Μετριασμός των επιπτώσεων από την κλιματική αλλαγή Προστασία της Βιοποικιλότητας Ενεργειακή απόδοση, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ενεργειακός εφοδιασμός (δευτεροβάθμιο δίκτυο) Πολιτιστική κληρονομιά

11 Ευκαιρίες και Προοπτικές
Ο σχεδιασμός και η πολιτική να ασκούνται με τις πόλεις και όχι μόνο για τις πόλεις Οι αυτοδιοικητικοί φορείς να υποβάλουν σχέδια και αιτήσεις για δράσεις Συμμετοχή σε διευρωπαϊκά προγράμματα δράσεων Διάχυση των πληροφοριών Συνεργασίες και συνέργειες

12 Συνεργασία… Συνεργασία στα διάφορα στάδια του σχεδιασμού και της εφαρμογής των προγραμμάτων: την εκπόνηση την υλοποίηση την παρακολούθηση την αξιολόγηση Καλύτερη στόχευση και τακτική ενημέρωση σε οργανισμούς-εταίρους, Εκδηλώσεις κατάρτισης

13 Χρηματοδοτικά εργαλεία για πράσινες επενδύσεις
Χρηματοδοτικά εργαλεία για πράσινες επενδύσεις Οδηγός για την αυτοδιοίκηση και την περιφερειακή ανάπτυξη: Δομή και φύση των περιφερειακών εργαλείων της ΕΕ Αυτοδιοίκηση και ΕΣΠΑ Προτεινόμενα χρηματοδοτικά εργαλεία Επιτυχημένα παραδείγματα έργων ή δικτύων οργανισμών και φορέων

14 Διαφάνεια παντού! Με την Έκθεση για τη διαφάνεια στην ΕΕ για τις περιφερειακές χρηματοδοτήσεις απαιτείται: Παροχή απαραίτητων πληροφοριών κατά τη δημοσίευση των καταλόγων των δικαιούχων Λεπτομερής και περιγραφική παρουσίαση Σύνδεση της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας για τη Διαφάνεια με τους δημοσιονομικούς ελέγχους και το λογιστικό έλεγχο «Κατονομασία και διαπόμπευση» σε κρούσματα απάτης -δημοσιονομικές διορθώσεις

15 Κι ακόμη… Στενότερη εμπλοκή περιφερειακών και τοπικών αρχών σε όλα τα στάδια προγραμματισμού και εφαρμογής της πολιτικής Συνοχής Περισσότερη καθοδήγηση για το πώς να τεθεί η ρήτρα εταιρικής σχέσης στην πράξη από τρέχοντα προγράμματα Βελτίωση της διαφάνειας στη χρηματοδότηση των μεγάλων έργων

16 Η πράσινη οικονομία Με αναδιανεμητικούς μηχανισμούς Αποκεντρωμένη
Με αναδιανεμητικούς μηχανισμούς  Αποκεντρωμένη Εστιασμένη σε τοπικό επίπεδο Εξισωτική, συλλογική και αλληλέγγυα Υπόψη οι περιβαλλοντικοί παράγοντες Έμφαση στην κοινωνική οικονομία Σεβασμός στα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα Σύνδεση με συμμετοχικούς δημοκρατικούς θεσμούς, ουσιαστική παιδεία, καλλιέργεια σχέσεων αλληλεγγύης και αλληλοβοήθειας.

17 Μια άλλη προοπτική Μια πράσινη προοπτική είναι εφικτή και απολύτως αναγκαία. Η στροφή στην τοπικότητα και στην αναβάθμιση των δημόσιων υπηρεσιών, ως έμμεσος τρόπος για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κρίσης, θέτει στο προσκήνιο την Αυτοδιοίκηση. Η Αυτοδιοίκηση είναι ένας προνομιακός χώρος για να δοκιμαστούν οι “πράσινες” λύσεις σε διάφορους τομείς.

18 Ο ρόλος της Αυτοδιοίκησης
Καθοριστικός ο ρόλος της σε ό,τι αφορά στην: Προστασία –ανάδειξη φυσικού περιβάλλοντος Ενεργειακή αυτονομία από ΑΠΕ Δημιουργία πράσινων δικτύων μεταφορών Προώθηση διαφοροποιημένου παραγωγικού μοντέλου, με έμφαση στα τοπικά προϊόντα/ υπηρεσίες Κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία Ανάπτυξη πράσινων επαγγελμάτων, νέων και καινοτόμων μορφών απασχόλησης με θετική επίπτωση στο περιβάλλον και στη συγκράτηση του τοπικού πληθυσμού

19 Η Νέα Πράσινη Συμφωνία Η πρόταση του Green New Deal αποτελεί έξοδο από την περιβαλλοντική και την οικονομική κρίση. Είναι ταυτόχρονα μια Τοπική Πράσινη Συμφωνία για κάθε Δήμο ή Περιφέρεια. Είναι ένα φιλόδοξο σχέδιο ευρωπαϊκής κλίμακας, που μπορεί να λειτουργήσει, ΑΝ κάθε περιοχή: συμμετέχει ενεργά ενισχύεται να επενδύσει σε πράσινους τομείς και έτσι εμπλέκεται ενεργά: - στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής - στη δημιουργία θέσεων εργασίας - στην πραγματική ευημερία.

20 Μια Πράσινη Συμφωνία παντού!
Οι Πράσινες Τοπικές Πολιτικές: Είναι η ραχοκοκαλιά των πράσινων πολιτικών Είναι η καλύτερη απόδειξη ότι: οι Πράσινοι μπορούν να υπηρετήσουν το συλλογικό συμφέρον σε θέσεις ευθύνης οι πράσινες πολιτικές: δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας, μειώνουν την πίεση πάνω στις μη ανανεώσιμες πηγές, βελτιώνουν την ποιότητα ζωής.

21 Οικολογία, το μέλλον της οικονομίας
Η Πράσινη Τοπική Πολιτική: επικεντρώνεται σε: ανάπτυξη πράσινης τεχνολογίας, δημιουργία πράσινων θέσεων εργασίας, μείωση των εκπομπών CO2 μπορεί να συμβάλλει για: βελτίωση δημόσιων μεταφορών, σημαντική βελτίωση μόνωσης σπιτιών, αποδοτική ανακύκλωση απορριμμάτων, ανάπτυξη τρόπων μετακίνησης με χαμηλή εξάρτηση από ορυκτά καύσιμα.

22 Κλειδί η βιωσιμότητα Παράλληλα με την προστασία του περιβάλλοντος,
η βιωσιμότητα συνδέεται με: κοινωνική δικαιοσύνη, ισότητα των φύλων, ενσωμάτωση των μεταναστών προώθηση του πολιτισμού και της δημιουργικότητας λιγότερα αυτοκίνητα και περισσότερους ελεύθερους χώρους ολοκληρωμένο και ισόρροπο αναπτυξιακό σχεδιασμό έναν τρόπο ζωής περισσότερο φιλικό προς το περιβάλλον καλύτερη ποιότητα ζωής για όλους

23 Στο περιθώριο η νησιωτικότητα
Κατά καιρούς η ΕΕ δέχεται κατ' εξαίρεση πολιτικές για τα νησιά: επιδοτήσεις ακτοπλοϊκών και αεροπορικών γραμμών για τις άγονες γραμμές, μειωμένο ΦΠΑ κτλ. Είμαστε πρώτοι σε νησιωτικότητα σε όλη την Ευρώπη. Χρειάζονται ειδικές πολιτικές για όλες τις οικονομικές και κοινωνικές πλευρές. Η Ελλάδα δεν έχει ακόμη τεκμηριώσει στην ΕΕ τη νησιωτικότητα. Η Γαλλία το έχει κάνει με τα υπερπόντια νησιά της και την Κορσική. Το ζήτημα είναι ωριμότατο για την Ελλάδα, όμως: Υπάρχουν ανεπάρκειες στις πολιτικές και τους πολιτικούς του κέντρου, που δεν ακούνε τα νησιά.

24 Το μεταφορικό ισοδύναμο
Σημαίνει ότι όσο κοστίζει μια στεριανή απόσταση, τόσο να κοστίζει και μια απόσταση μεταξύ των νησιών. Πρωτοστάτης ο Δήμαρχος της Τήλου, που είχε κινήσει και το σκάνδαλο Παυλίδη Παράδειγμα, η μεταφορά των υλικών της ανακύκλωσης: κοστίζει υπέρμετρα στα νησιά και αποθαρρύνει. Το ίδιο συμβαίνει και για τους ανθρώπους. Οι νησιώτες πληρώνουν πολλαπλάσια από ό,τι οι στεριανοί. Είναι πολίτες Β’ κατηγορίας. Το ίδιο συμβαίνει με τα δημόσια έργα: πανάκριβα και ολοένα και πιο ακριβά σε μικρότερα νησιά.

25 Η χρηματοδότηση μιας Τοπικής Πράσινης Πολιτικής
: - Η βιώσιμη ανάπτυξη έχει υιοθετηθεί ως αρχή από την Ε.Ε. - Παράλληλα με την στρατηγική της Λισσαβόνας, οι φορείς της Αυτοδιοίκησης μπορούν να αξιοποιήσουν το πλαίσιο χρηματοδοτήσεων και πολιτικών της ΕΕ, ιδίως: για να υλοποιήσουν δράσεις που προωθούν τη βιωσιμότητα για να υποστηρίξουν μια Τοπική Πράσινη Συμφωνία

26 Πηγές χρηματοδότησης Πολιτικές και Ταμεία της ΕΕ μπορούν να χρηματοδοτούν δράσεις που εντάσσονται σε μια Τοπική Πράσινη Πολιτική. Βασικές πηγές χρηματοδότησης: Πολιτική Συνοχής: Διαρθρωτικά Ταμεία και Δάνεια Περιβάλλον: Πρόγραμμα LIFE+ Άλλες πηγές από την ΕΕ: Καινοτομία, Έρευνα και Ανάπτυξη Πολιτισμός Δικαιοσύνη και Εσωτερικές Υποθέσεις Εξωτερική Βοήθεια

27 (ή Περιφερειακής Πολιτικής -αφορά κυρίως τις περιφέρειες)
Ο σκοπός της Πολιτικής Συνοχής -Η επίσημη θέση: να επιτύχει πραγματική αλληλεγγύη στην ΕΕ με τη διασφάλιση οικονομικής και κοινωνικής συνοχής Προϋπόθεση, η μείωση των αναπτυξιακών ανισοτήτων μεταξύ των διαφόρων περιφερειών συνεισφέρει στη χρηματοδότηση συγκεκριμένων έργων προς όφελος των περιφερειών, των πόλεων και των κατοίκων τους -Θα διατεθούν 308 δισ. ευρώ την περίοδο για: Πολιτικές ανάπτυξης των περιφερειών Δημιουργία θέσεων απασχόλησης -Δείκτης μέτρησης των ανισοτήτων, το κατά κεφαλήν Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν

28 Προσδιορισμός περιοχών παρέμβασης
Η Επιτροπή κατατάσσει τις διοικητικές περιοχές κάθε χώρας σε ομάδες με την ονοματολογία NUTS, ανάλογα με τον πληθυσμό τους Οι περιοχές της ΕΕ καλύπτονται από έναν ή περισσότερους Στόχους της Πολιτικής για τη Συνοχή. Η ένταξη σε ένα Στόχο εξαρτάται από το κατά κεφαλήν ΑΕΠ Με τη διεύρυνση της ΕΕ οι μέσοι όροι κ.κ. ΑΕΠ άλλαξαν. Οι Περιφέρειες που έπαιρναν σημαντική βοήθεια πριν από τη διεύρυνση έχουν μεταβατικά καθεστώτα ενίσχυσης, για να αποφευχθούν οι απότομες αλλαγές στη χρηματοδότησή τους 5 ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ: μεταβατικά καθεστώτα ΕΠΙΠΕΔΟ ΕΛΑΧΙΣΤΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΜΕΓΙΣΤΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ NUTS 1 NUTS 2 NUTS 3

29 Στόχοι Προτεραιότητας της Πολιτικής Συνοχής 2007-2013
Στόχοι Προτεραιότητας της Πολιτικής Συνοχής ΣΤΟΧΟΣ 1: ΣΥΓΚΛΙΣΗ Περιλαμβάνονται: Οι περιφέρειες με κατά κεφαλήν ΑΕΠ κατώτερο από το 75% του κοινοτικού μ.ό. στην Ελλάδα: Ανατολική Μακεδονία, Θράκη, Θεσσαλία, Βόρειο Αιγαίο, Ήπειρος, Νήσοι του Ιονίου, Δυτική Ελλάδα, Πελοπόννησος, Κρήτη Περιφέρειες μεταβατικής εξόδου (phasing-out), που θα ήταν επιλέξιμες αν το κατώτατο όριο είχε μείνει στο 75% του ΑΕΠ της ΕΕ των 15 (και όχι των 25), στην Ελλάδα: Kεντρική Mακεδονία, Δυτική Μακεδονία, Aττική ΣΤΟΧΟΣ 2: ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ Οι περιφέρειες που δεν καλύπτονται από το στόχο της σύγκλισης: Περιφέρειες μεταβατικής εισόδου (phasing-in), όπου το κατά κεφαλήν ΑΕΠ υπερβαίνει το 75% της ΕΕ των 15, στην Ελλάδα: Στερεά Ελλάδα και Νότιο Αιγαίο ΣΤΟΧΟΣ 3: ΕΔΑΦΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Είναι η μετεξέλιξη της Κοινοτικής Πρωτοβουλίας INTERREG

30 ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ Στόχοι της Πολιτικής Συνοχής ΣΥΓΚΛΙΣΗ ΣΤΑΔΙΑΚΗ ΕΞΟΔΟΣ (από στόχο Σύγκλιση) ΣΤΑΔΙΑΚΗ ΕΙΣΟΔΟΣ (σε στόχο Περιφερειακή Ανταγωνιστικότητα) ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ

31 Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς
Το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (ΕΣΠΑ) καθορίζει τις κύριες προτεραιότητες των προγραμμάτων των Διαρθρωτικών Ταμείων και του Ταμείου Συνοχής για την Ελλάδα ( ). - Αφορά τους Στόχους: Σύγκλιση Περιφερειακή Ανταγωνιστικότητα και Απασχόληση - Επιδιώκει: ισόρροπη ανάπτυξη της χώρας, 82% των πόρων σε περιφερειακά έργα.

32 Συμπληρωματικά προς το ΕΣΠΑ
Εθνικό Σχέδιο Στρατηγικής Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΣΣΑΑ) Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) με συγχρηματοδότηση από Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο για την Αγροτική Ανάπτυξη (ΕΓΤΑΑ) Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης της Αλιείας (ΕΣΣΑΑΛ) ΕΠ Αλιείας (ΕΠΑΛ), που συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας (ΕΤΑ).

33

34 ΕΣΠΑ /Χρηματοδοτικά εργαλεία
Προβλέπει 31,9 δισεκατομμύρια ευρώ για δημόσια έργα Η ιδιωτική συμμετοχή εκτιμάται σε 7,5 δισεκατομμύρια € Το ΕΣΠΑ σε αριθμούς: Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη € 2,8 δισ. Βελτιώσεις υποδομών € 7,5 δισ. Ανταγωνιστικότητα & Επιχειρηματικότητα €1,7 δισ. Ψηφιακή Σύγκλιση € 1,2 δισ. Εκπαίδευση & Διαχ. Ανθρώπινου Δυναμικού €5,2 δισ. Δημόσια Διοίκηση € 0,7 δισ. Επιπρόσθετη Περιφερειακή Χρηματοδότηση €12 δισ. Σύνολο Κρατικών Επιχορηγήσεων € 31,9 δισ.

35 ΕΤΠΑ ΕΚΤ

36 ΕΣΠΑ / Επιχειρησιακά Προγράμματα
Ο στρατηγικός σχεδιασμός στην Ελλάδα υλοποιείται μέσα από: οκτώ (8) τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΕΠ) πέντε (5) Περιφερειακά ΕΠ και δεκατέσσερα (14) Προγράμματα Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας. Κατά τη διάρκεια της περιόδου , όλα τα έργα υποδομών προσβασιμότητας θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο ενός τομεακού ΕΠ. Στους τομείς της Υγείας και του Πολιτισμού δεν υπάρχουν διακριτά ΕΠ και οι σχετικές δράσεις υλοποιούνται από Περιφερειακά και Τομεακά ΕΠ, μέσα από Συμφωνίες Συνεργασίας. Τα προγράμματα θα συνάψουν συμβάσεις μέχρι το 2013 αλλά θα υλοποιούνται μέχρι το Βραχύτερα τα όρια για τις Περιφέρειες μεταβατικού καθεστώτος.

37 ΕΣΠΑ / Τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματα
Είναι εθνικής εμβέλειας αλλά δεν καλύπτουν τις Περιφέρειες που είναι σε μεταβατικό καθεστώς (Αττική, Κεντρική Μακεδονία, Δυτική Μακεδονία, Στερεά Ελλάδα, Νότιο Αιγαίο). Επικεντρώνονται σε τομείς-στόχους για τη βελτίωση των ικανοτήτων και της ανταγωνιστικότητας, ως εξής: ΕΠ Περιβάλλον - Αειφόρος Ανάπτυξης ΕΠ Ενίσχυση της Προσπελασιμότητας ΕΠ Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα ΕΠ Ψηφιακή Σύγκλιση ΕΠ Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού ΕΠ Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση ΕΠ Διοικητική Μεταρρύθμιση ΕΠ Τεχνική Υποστήριξης Εφαρμογής ΕΠ Εθνικό Αποθεματικό Απροβλέπτων

38 Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΠΕΠ)
Η Ελλάδα χωρίστηκε σε πέντε προγραμματικές περιοχές, που αντιστοιχούν στα πέντε ΠΕΠ ΠΕΠ Μακεδονίας - Θράκης ΠΕΠ Δυτικής Ελλάδας - Πελοποννήσου - Ιονίων Νήσων ΠΕΠ Κρήτης και Νήσων Αιγαίου ΠΕΠ Θεσσαλίας - Στερεάς Ελλάδας - Ηπείρου ΠΕΠ Αττικής. Κάθε ΠΕΠ εξυπηρετεί τις Περιφέρειες του χώρου του, διαμέσου των Ενδιάμεσων Αρχών Διαχείρισης.

39 ΠΡΟΓΡΑΜΑΤΑ ΕΔΑΦΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ-1
1. Προγράμματα Διασυνοριακής Συνεργασίας 1.1 Εξωτερικά σύνορα -Διμερής Διασυνοριακή Συνεργασία (ΕΤΠΑ - ΙΡΑ): 1. Ελλάδα-Αλβανία 2. Ελλάδα-ΠΓΔΜ 3. Ελλάδα–Τουρκία -Πολυμερής Διασυνοριακή Συνεργασία (ΕΤΠΑ - ΙΡΑ) 4. Αδριατική -Πολυμερής Διασυνοριακή Συνεργασία (ΕΤΠΑ - ΕΝΡΙ) 5. MEDITERRANEAN SEA BASIN 6. BLACK SEA BASIN 1.2 Εσωτερικά σύνορα -Διμερής Διασυνοριακή Συνεργασία (ΕΤΠΑ) 7. Ελλάδα-Ιταλία 8. Ελλάδα–Κύπρος 9. Ελλάδα–Βουλγαρία

40 ΠΡΟΓΡΑΜΑΤΑ ΕΔΑΦΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ -2
2. Προγράμματα Διακρατικής Συνεργασίας 10. MEDITERRANEAN SEA BASIN 11. SOUTH EAST EUROPEAN SPACE 3. Πρόγραμμα Διαπεριφερειακής Συνεργασίας (INTER-REGIONAL COOPERATION PROGRAMME- INTERREG IV C) Επιπλέον, συμμετοχή στην Κοινοτική Πρωτοβουλία «Περιφέρειες για την Οικονομική Αλλαγή». Δίκτυα: Η Ελλάδα συμμετέχει και στα δίκτυα INTERACT, ESPON και URBACT

41 Α: Τα Μέσα της Πολιτικής Συνοχής
Χρηματοδοτικά εργαλεία Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) Ταμείο Συνοχής Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) Ταμείο Αλληλεγγύης Ευρωπαϊκός Όμιλος Εδαφικής Συνεργασίας (ΕΟΕΣ) Μηχανισμός Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ) Jaspers-Jeremie-Jessica

42 Χρηματοδότηση από ΕΤΠΑ - Στόχος: ΣΥΓΚΛΙΣΗ -1
Επενδύσεις για το περιβάλλον: παροχή και διαχείριση νερού, διαχείριση αποβλήτων, ποιότητα νερού, ολοκληρωμένη προστασία από τη ρύπανση, αντιμετώπιση των επιπτώσεων από την κλιματική αλλαγή, αποκατάσταση φυσικού περιβάλλοντος, προώθηση βιοποικιλότητας και στις περιοχές NATURA 2000, ενίσχυση επιχειρήσεων για βιώσιμα πρότυπα παραγωγής, χρήση τεχνολογιών για την πρόληψη της ρύπανσης Επενδύσεις στις μεταφορές: ολοκληρωμένες στρατηγικές για καθαρές μεταφορές που συμβάλλουν στην προσβασιμότητα και την ποιότητα, για προώθηση πολυτροπικών συστημάτων και μείωση περιβαλλοντικών επιπτώσεων Επενδύσεις στην ενέργεια: ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής διάστασης, ενεργειακή αποδοτικότητα, ανανεώσιμες πηγές

43 Χρηματοδότηση από ΕΤΠΑ - Στόχος: ΣΥΓΚΛΙΣΗ -2
Έρευνα και τεχνολογική Ανάπτυξη, καινοτομία και επιχειρηματικότητα Κοινωνία της πληροφορίας Πρωτοβουλίες Τοπικής Ανάπτυξης Πρόληψη κινδύνων Τουρισμός, με έμφαση σε προστασία φυσικού περιβάλλοντος, βιώσιμα πρότυπα τουριστικής ανάπτυξης Επενδύσεις στον Πολιτισμό, προστασία πολιτιστικού περιβάλλοντος, συμβολή στο βιώσιμο τουρισμό Επενδύσεις στην εκπαίδευση, επαγγελματική κατάρτιση, για αύξηση της δημιουργικότητας και της ποιότητας ζωής Επενδύσεις στην υγεία και τις κοινωνικές υποδομές για βελτίωση της ποιότητας ζωής

44 Χρηματοδότηση από ΕΤΠΑ – Στόχος ΕΔΑΦΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ-1
Ανάπτυξη διασυνοριακών οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών δράσεων μέσω κοινών στρατηγικών βιώσιμης εδαφικής συνεργασίας: - ενίσχυση επιχειρηματικότητας, ιδίως μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τουρισμός, πολιτισμός και διασυνοριακό εμπόριο - από κοινού προστασία και διαχείριση φυσικών και πολιτιστικών πόρων, πρόληψη κινδύνων - μείωση απομόνωσης - βελτίωση προσβασιμότητας και επικοινωνιών - ανάπτυξη συνεργασιών, κοινή χρήση υποδομών και υπηρεσιών, ιδίως σε πολιτισμό, τουρισμό, υγεία, εκπαίδευση Περιβαλλοντικές δράσεις: διαχείριση υδάτων, πρόληψη κινδύνων, προστασία ΜΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ σε λεκάνες απορροής ποταμών, παράκτιες περιοχές, για πλημμύρες, ξηρασία, περιβαλλοντικούς και τεχνολογικούς κινδύνους, θαλάσσια ασφάλεια ….

45 Χρηματοδότηση από ΕΤΠΑ – Στόχος ΕΔΑΦΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ -2
Βιώσιμη αστική ανάπτυξη – πολυκεντρική ανάπτυξη Αστικά δίκτυα και συνεργασίες, Κοινές στρατηγικές για κοινά προβλήματα Στρατηγική ολοκλήρωσης διακρατικών ζωνών ανάπτυξης, π.χ. Βαλτική, Δούναβης Ολοκληρωμένη συνεργασία με επίκεντρο την καινοτομία και την οικονομία της γνώσης, το περιβάλλον και την πρόληψη κινδύνων URBACT II: Οι πόλεις δουλεύουν για τις πόλεις Ενίσχυση ανταλλαγής εμπειριών μεταξύ πόλεων της ΕΕ Διάχυση της γνώσης για όλα τα θέματα της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: projects

46

47 URBACT I / URBACT II Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα ανταλλαγής εμπειρίας και γνώσης για την προώθηση της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης

48 Παράδειγμα: MILE, ένα δίκτυο του θεματικού πόλου URBACT “Κοινωνική ένταξη και Διακυβέρνηση”( ) Στόχος, η παραγωγή τοπικών σχεδίων δράσης για τη διαχείριση της μετανάστευσης και της ενσωμάτωσης, στα θέματα: - Προώθηση και ανάπτυξη επιχειρήσεων - Ενεργή ένταξη για την πρόσβαση στην αγορά εργασίας - Πρόσβαση στις υπηρεσίες εκπαίδευσης, υγείας και στέγασης και στον διαπολιτισμικό διάλογο ΕΤΑΙΡΟΙ: Πόλη της Βενετίας και Περιφέρεια Veneto, Ιταλία Περιοχή του Charlois (Rotterdam) και Πόλη του Rotterdam, Κάτω Χώρες Πόλη της Vantaa και Employment and Economic Development Centre for Uusimaa, Φιλανδία Πόλη του Τορίνο και Περιφέρεια Piedmont, Ιταλία Πόλη της Timisoara και Ministry of Development, Public Works and Housing, Ρουμανία Πόλη της Κομοτηνής και Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας -Θράκης, Ελλάδα Πόλη της Σεβίλλης και Dirección General de Fomento del Empleo de la Consejeria de Empleo de la Junta de Andalucia, Ισπανία Πόλη της Amadora και Tagus Valley Regional Coordination Commission as Operational Program Regional Funds Managing Authority, Πορτογαλία Δήμος της Νέας Αλικαρνασσού και Περιφέρεια Κρήτης, Ελλάδα

49 Χρηματοδότηση από ΕKT -Στόχος ΣΥΓΚΛΙΣΗ
Επέκταση και βελτίωση των επενδύσεων για το ανθρώπινο κεφάλαιο: μεταρρυθμίσεις συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης, ιδίως για θέματα της κοινωνίας της γνώσης και δια βίου μάθησης αύξηση της συμμετοχής στην εκπαίδευση, π.χ. μείωση της εγκατάλειψης του σχολείου, των διαχωρισμών στη βάση του φύλου, αύξηση της πρόσβασης και της ποιότητας της αρχικής, της επαγγελματικής και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού σε έρευνα και καινοτομία, ιδίως με μεταπτυχιακές σπουδές Ενδυνάμωση της θεσμικής ικανότητας και της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης Βελτίωση πολιτικών, καλές πολιτικές, σχεδιασμός Βελτίωση μηχανισμών παροχής υπηρεσιών

50 Χρηματοδότηση από ΤΑΜΕΙΟ ΣΥΝΟΧΗΣ
Για κράτη μέλη με κατά κ.κ. ΑΕΠ μικρότερο του 90% του Κοινοτικού μ.ό. (Ελλάδα, Πορτογαλία, Ισπανία σε μετάβαση, νέα κράτη-μέλη) Επενδύσεις σε περιβάλλον και Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών Ειδικά για το περιβάλλον: Συμβολή (χρηματοδοτική) στην περιβαλλοντική πολιτική της ΕΕ: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Παρεμβάσεις σε πεδία με περιβαλλοντικά οφέλη: ενεργειακή αποδοτικότητα, ανανεώσιμες πηγές, Παρεμβάσεις στον τομέα των μεταφορών: διαχείριση κυκλοφορίας, καθαρές αστικές και δημόσιες μεταφορές

51 Νέα χρηματοδοτικά εργαλεία της Πολιτικής Συνοχής
Νέα χρηματοδοτικά εργαλεία της Πολιτικής Συνοχής JEREMIE, JASPERS, JESSICA JESSICA Κοινή ευρωπαϊκή στήριξη για βιώσιμες επενδύσεις σε αστικές περιοχές. Υποστηρίζει επενδύσεις στην αστική ανάπτυξη και ανάπλαση Ένα ειδικό χρηματοδοτικό εργαλείο, το οποίο αποτελεί πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και την Τράπεζα Ανάπτυξης του Συμβουλίου της Ευρώπης.

52 Δάνεια Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (Ε.Τ.Επ.) -1
Υποστηρίζουν την πολιτική περιβάλλοντος Διαθέτουν το 1/3 των πόρων σε έργα σχετικά με το περιβάλλον, όπως: Αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής: ανανεώσιμες πηγές, περιβαλλοντική προστασία, υγεία Προστασία της βιοποικιλότητας Βιώσιμη χρήση των πόρων και επεξεργασία αποβλήτων Βελτίωση της ποιότητας ζωής στις πόλεις, αστικές αναπλάσεις

53 Δάνεια Ε.Τ.Επ. σε Δήμους -2 Η Ε.Τ.Επ. δανείζει απευθείας τους Δήμους μέχρι το 50%, για αναπτυξιακά σχέδια προϋπολογισμού άνω των 25 εκατ. ευρώ. Τα σχέδια αφορούν δέσμη έργων και δραστηριοτήτων διάρκειας τριετίας. Το ετήσιο τοκοχρεολύσιο του Δήμου δεν θα υπερβαίνει το 10% της ΣΑΤΑ του. Το επιτόκιο δανείου 20ετούς διάρκειας ανέρχεται σήμερα στο επιτόκιο euribor (κάτω από 1%) +0,6%, το οποίο θεωρείται προνομιακά χαμηλό. Μια προσέγγιση με την Ε.Τ.Επ. μπορεί να πιστοποιήσει τη διαθέσιμη πολιτική βούληση για το έργο/ πρόγραμμα. Ενδείκνυται, ο Σύμβουλος του Δήμου να είναι εγκατεστημένος κοντά στην περιοχή του έργου. Για προϋπολογισμούς κάτω των 25 εκατ. η Ε.Τ.Επ. χρηματοδοτεί μέσω εμπορικών τραπεζών. Αυτές χρεώνουν το κανονικό τους επιτόκιο. Το μόνο όφελος για το Δήμο είναι η εξαίρεσή του από την εισφορά του 0,6%, που επιβάλλει ο νόμος.

54 Β: Τα Μέσα της Πολιτικής Περιβάλλοντος -1
LIFE + - Υποστηρίζει την εφαρμογή του 6ου Προγράμματος Δράσης για το Περιβάλλον ΤΡΕΙΣ ΠΥΛΩΝΕΣ: Φύση και Βιοποικιλότητα Εφαρμογή και Διακυβέρνηση Πληροφόρηση και Επικοινωνία - Οφέλη για την ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ: χρηματοδοτήσεις για Προστασία περιοχών NATURA 2000 Προγράμματα ευρωπαϊκής διάστασης, που στοχεύουν στη διάσωση πανίδας και χλωρίδας Προσπάθεια να γεφυρώσει την απόσταση μεταξύ έρευνας και ανάπτυξης στα πεδία του περιβάλλοντος Δεν παρέχει χρηματοδοτήσεις για υπάρχουσες υποδομές

55 Β: Τα Μέσα της Πολιτικής Περιβάλλοντος -2
Χρηματοδοτήσεις LIFE + Το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα για την Κλιματική Αλλαγή Φύση και βιοποικιλότητα: Δίκτυο NATURA 2000: καινοτόμες προσεγγίσεις για την διαχείριση περιοχών ή εκείνων που δεν καλύπτονται από άλλα Ταμεία Αντιστροφή της μείωσης της βιοποικιλότητας μέχρι το 2010, διαχείριση παρακολούθηση των δασών και μέτρα πυροπροστασίας Περιβάλλον και υγεία: Οδηγία για τα νερά, Καθαρός αέρας για την Ευρώπη (Café),θεματικές στρατηγικές για τη θάλασσα, το έδαφος… Βιώσιμη χρήση των πόρων: ανακύκλωση, βιώσιμα πρότυπα παραγωγής και κατανάλωσης Στρατηγικές προσεγγίσεις σε ανάπτυξη πολιτικών, εφαρμογή και εμψύχωση, στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση Εκ των υστέρων αξιολόγηση της περιβαλλοντικής πολιτικής της ΕΕ

56 LIFE Projects σχετικά με αστικά θέματα
Καλές Πρακτικές LIFE Projects σχετικά με αστικά θέματα LIFE Programme: υποστήριζε έργα που συνδέονται με το αστικό περιβάλλον και την ποιότητα ζωής Θέματα: Μεταφορές, θόρυβος, οικοτουρισμός, απορρίμματα, βιοποικιλότητα, περιβαλλοντική διαχείριση, κλιματική αλλαγή, υγεία και ποιότητα ζωής

57 Σπορέλαια: -επανάχρηση -ξεχωριστή συλλογή -βιοκαύσιμα
Συγκέντρωση ελαίων μαγειρικής ως βιοκαύσιμα για μηχανές diesel ECOBUS (Valencia, Ισπανία) Σπορέλαια: -επανάχρηση -ξεχωριστή συλλογή -βιοκαύσιμα Προϋπολογισμός:  €  Συμμετοχή Life:  €

58 PEDRA TOSCA PARK (Βόρ. Ισπανία)
Οικοτουρισμός Περιβαλλοντική εκπαίδευση Προστατευόμενη περιοχή Αστική ανάπτυξη Μέτρα αναπλάσεων προϋπολογισμός:  € Συμμετοχή Life: €

59 Κτίριο πολλαπλών χρήσεων (Αυστρία)
“Christophorus Haus”: Εξοικονόμηση ενέργειας Πράσινο κτίριο Χρήση ξύλου Προϋπολογισμός:  € Συμμετοχή Life:  €

60 Προώθηση πρωτοβουλιών της Αυτοδιοίκησης
Ομάδες Ενδιαφέροντος: Τα διάφορα συμφέροντα που κάθε περιοχή έχει, μπορεί να τα περάσει μέσα από διαφορετική στρατηγική προσέγγιση, ανάλογα με το θέμα, το χρόνο και το χώρο που αφορά. Μέσα από αυτά τα δίκτυα, μπορεί να πραγματοποιεί και να συμμετέχει σε ευρωπαϊκά επενδυτικά, πιλοτικά, αναπτυξιακά κ.α. προγράμματα Τρόποι προώθησης των θεμάτων και των δραστηριοτήτων: Ατομική θεσμική εκπροσώπηση Συλλογική θεσμική εκπροσώπηση Ενώσεις ιδιωτικών ή ημι-κρατικών οργανισμών Ενώσεις των περιφερειών - θεματικά δίκτυα

61 Δίκτυα για την προώθηση των πρωτοβουλιών
Ευρωπαϊκό Γραφείο Διαμεσολάβησης Βρυξελλών (Brussels -Europe Liaison Office): Συμβούλιο των Ευρωπαϊκών Δήμων και Περιφερειών: Συνέλευση των Περιφερειών της Ευρώπης (AER): Σύνδεσμος Ευρωπαϊκών Συνορευόντων Περιφερειών (AEBR): Πόλεις για τη Συνοχή - η αστική διάσταση της πολιτικής Συνοχής: Διάσκεψη των Περιφερειακών και Παράκτιων Περιοχών της Ευρώπης: Δίκτυο Ευρωπόλεων (Eurocities): Δίκτυο Ευρωπαϊκών Περιφερειών για Έρευνα και Καινοτομία: Polis -Δίκτυο ευρωπαϊκών Πόλεων και Περιφερειών για την καινοτομία στις τοπικές Μεταφορές:

62 Οι Ομάδες Συμφερόντων Σε μια προσπάθεια να ενισχύσουν τη διαφάνεια για τους πολίτες, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημιούργησαν μητρώα με στόχο την παροχή πληροφοριών σχετικά με τους εκπροσώπους ομάδων συμφερόντων (lobbyists -λομπίστες) Ασχολούνται με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, με σκοπό να επηρεάσουν την πολιτική για το σχηματισμό και τη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Επίσημα εγγεγραμμένοι: Ευρωπαϊκή Επιτροπή -Μητρώο των εκπροσώπων ομάδων συμφερόντων (εγγεγραμμένοι 2.834): Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο -Μητρώο των εκπροσώπων ομάδων συμφερόντων (εγγεγραμμένοι 1.851): Συνολικά οι λομπίστες υπολογίζονται σε !

63 Πόλη - πολίτης - πολιτική
Η πράσινη πολιτική χαρακτηρίζεται από: αλληλεγγύη στον πλανήτη και τις επόμενες γενιές προσωπική ευθύνη και αντικαταναλωτικό τρόπο ζωής συλλογική δράση υπεράσπιση του συλλογικού συμφέροντος Η οικολογική δράση πρέπει να είναι: παγκόσμια και συνεκτική τοπική και συγκεκριμένη Η πόλη είναι: ο σημαντικότερος θεσμός της ανθρώπινης εξέλιξης η ελπιδοφόρα δυνατότητα ανασυγκρότησης της ζωής των πολιτών στο σύνολό της εκεί όπου η πολιτική φοράει τα καθημερινά της ρούχα.

64 Η άλλη αυτοδιοίκηση Η αυτοδιοίκηση των πόλεων και των περιφερειών αποτελεί: χώρο για τη βιώσιμη διαχείριση των τοπικών ζητημάτων θεσμικό πλαίσιο έκφρασης εναλλακτικής πολιτικής και όχι ευκαιρία κομματικής καταγραφής ή μηχανισμό εκπροσώπησης τοπικών μικροσυμφερόντων εργαστήριο δημιουργικών ιδεών και συμμετοχικής δημοκρατίας ευκαιρία διαβούλευσης και συνδιαμόρφωσης κοινού πολιτικού και προγραμματικού πλαισίου διαφορετικών πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων.

65 Επιτυχημένες Πράσινες λύσεις σε πλήθος ευρωπαϊκών πόλεων
Πράσινες πόλεις Το οικολογικό κίνημα αγωνίζεται για πράσινες πόλεις από τη δεκαετία του ’70. Επιτυχημένες Πράσινες λύσεις σε πλήθος ευρωπαϊκών πόλεων Οι Πράσινοι, παρόντες στις μάχες μέσα και έξω από τους θεσμούς για: ποιότητα ζωής, ελεύθερους χώρους, επιστροφή της φύσης στην πόλη, μέσα μαζικής μεταφοράς ποιοτικά και φθηνά, πόλη φιλική στον πεζό, το ποδήλατο και τα άτομα με κινητικές δυσκολίες, σεβασμό των άλλων μορφών ζωής, άλλη χωροταξία ανάληψη ευθυνών για την προστασία του κλίματος.

66 Η άλλη πολιτική Δεν παραμένουμε απλώς στη διατύπωση κριτικής.
Διατυπώνουμε εναλλακτικές προτάσεις. Κοστολογούμε την εφαρμογή τους. Αναζητούμε προγραμματικές συγκλίσεις και διαμόρφωση κοινού τρόπου σκέψης και παρέμβασης στα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια. Επιδιώκουμε ευρύτερες συνεργασίες, με οικολογικές και κοινωνικές ευαισθησίες ανά Δήμο και Περιφέρεια. Στηρίζουμε ευρύτερες κινήσεις πολιτών με κέντρο τις πράσινες πολιτικές και την κοινωνική αλληλεγγύη. Πρασινίζουμε τις πόλεις, ανασυγκροτούμε τις περιφέρειες Αλλάζουμε την πολιτική, αλλάζουμε κι εμείς.

67 Σας ευχαριστώ! Που θα μας βρείτε: Ιστοσελίδες μας
Το δικό μας κανάλι Εξοικειωμένοι με την τεχνολογία;