Κώδικας δεοντολογίας του διαπολιτισμικού μεσολαβητή

Παρουσίαση με θέμα: "Κώδικας δεοντολογίας του διαπολιτισμικού μεσολαβητή"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 Κώδικας δεοντολογίας του διαπολιτισμικού μεσολαβητή
ΕΝΟΤΗΤΑ 6 Θέμα 5 Κώδικας δεοντολογίας του διαπολιτισμικού μεσολαβητή

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ I.Εισαγωγή II.Κώδικας δεοντολογίας. Βασικές αρχές
IV. Κώδικες δεοντολογίας για την πολιτιστική διαμεσολάβηση στην Ισπανία, την Ελλάδα, την Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο V. Ειδικά θέματα δεοντολογίας στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης. Ενότητα 6: Η πρακτική της πολιτισμικής διαμεσολάβησης στην πραγματικότητα των προσφύγων. Θέμα 5: Κώδικας δεοντολογίας του πολιτισμικού διαμεσολαβητή

3 Θέμα 5: Κώδικας δεοντολογίας του πολιτισμικού διαμεσολαβητή
Εισαγωγή Δεοντολογία: Κανονιστική ηθική θέση που κρίνει την ηθική μιας πράξης που βασίζεται σε κανόνες. Ένας κώδικας δεοντολογίας περιλαμβάνει βασικές αρχές και θεμελιώδη στοιχεία της συμπεριφοράς των διαμεσολαβητών κατά την άσκηση των επαγγελματικών τους δραστηριοτήτων προς τους πελάτες τους, τους δυνητικούς πελάτες τους, τους άλλους επαγγελματίες και τους συναδέλφους τους. Εξαιτίας της απουσίας προτύπων και κανονισμών σχετικά με τη πολιτισμική διαμεσολάβηση, στις περισσότερες περιπτώσεις οι κώδικες δεοντολογίας πρόκειται να αναπτυχθούν περαιτέρω. Ωστόσο, μπορούν να χρησιμοποιηθούν αρκετά στοιχεία από υπάρχοντες κώδικες σε χώρες με πολύ ανεπτυγμένες υπηρεσίες (για παράδειγμα, από το Βέλγιο, τη Γαλλία και την Ελβετία). Στις επόμενες διαφάνειες θα εξετάσουμε τις βασικές αρχές των κωδίκων δεοντολογίας για τους διαπολιτισμικούς μεσολαβητές, τους γενικούς κανόνες που ισχύουν για την επαγγελματική συμπεριφορά τους, το καθεστώς των δεοντολογικών κωδίκων για την πολιτισμική διαμεσολάβηση στην Ισπανία, την Ελλάδα, την Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο και ορισμένα συγκεκριμένα θέματα δεοντολογίας στον τομέα της υγείας. Ενότητα 6: Η πρακτική της πολιτισμικής διαμεσολάβησης στην πραγματικότητα των προσφύγων. Θέμα 5: Κώδικας δεοντολογίας του πολιτισμικού διαμεσολαβητή

4 Κώδικας δεοντολογίας - βασικές αρχές
Ακόμη και αν δεν υπάρχει προς το παρόν ένας κώδικας δεοντολογίας ειδικά για τη πολιτισμική διαμεσολάβηση, οι διαμεσολαβητές θα πρέπει στη χώρα τους να ακολουθήσουν ορισμένες βασικές αρχές για να εξασφαλίσουν την ποιότητα της εργασίας τους. Οι διαμεσολαβητές θα πρέπει επίσης να γνωρίζουν το πλαίσιο δεοντολογίας που αφορά συγκεκριμένους δημόσιους οργανισμούς ή φορείς στο πλαίσιο των οποίων παρέχονται οι υπηρεσίες τους και να βρουν τρόπους να προσαρμόσουν το έργο τους ανάλογα με αυτό. Οι περισσότεροι κώδικες δεοντολογίας για διαμεσολάβηση και διερμηνεία μοιράζονται αυτές τις βασικές αρχές: Εμπιστευτικότητα: Όλες οι πληροφορίες σχετικά με την προσωπική κατάσταση ενός ατόμου πρέπει να αντιμετωπίζονται με όρους εμπιστευτικότητας. Οι διαμεσολαβητές δεν πρέπει να αποκαλύπτουν καμία προσωπική πληροφορία χωρίς την άδεια του προσώπου, εκτός εάν αυτό απαιτείται από την ισχύουσα νομοθεσία. Αυτή η αρχή είναι ζωτικής σημασίας για την προστασία της ιδιωτικής ζωής του ατόμου και για την εδραίωση σχέσης εμπιστοσύνης με αυτό. Αμεροληψία: Αυτή η αρχή συνεπάγεται ουδετερότητα και αντικειμενικότητα. Ο διαμεσολαβητής σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να κρίνει το άτομο ή τον τρόπο σκέψης του. Δεδομένου ότι οι διαμεσολαβητές είναι τελικά και κοινωνικοί παράγοντες, η αυστηρή αμεροληψία είναι σπάνια και γι’ αυτό είναι απαραίτητο οι διαμεσολαβητές να εργάζονται πάνω στην ικανότητά τους να εντοπίζουν τις δικές τους προτιμήσεις και απόψεις σε οποιοδήποτε περιστατικό, ώστε να είναι σε θέση να μειώσουν την επιρροή τους. Οι μεσολαβητές οφείλουν να είναι ουδέτεροι στις περισσότερες περιπτώσεις, εκτός εάν αντιμετωπίζουν μια κατάσταση που απαιτεί την υπεράσπιση ενός μετανάστη ή του επαγγελματικού/δημόσιου φορέα. Ο στόχος του διαμεσολαβητή είναι να μπορεί να διακρίνει πότε απαιτείται ουδετερότητα σε μια συνάντηση και πότε απαιτείται, και σε ποιο βαθμό, η υπεράσπιση. Ενότητα 6: Η πρακτική της πολιτισμικής διαμεσολάβησης στην πραγματικότητα των προσφύγων. Θέμα 5: Κώδικας δεοντολογίας του πολιτισμικού διαμεσολαβητή

5 Κώδικας δεοντολογίας - βασικές αρχές
Σεβασμός: Ο διαμεσολαβητής αντιμετωπίζει την πρόκληση να επιδείξει ισότιμο σεβασμό τόσο προς το άτομο που έχει ανάγκη, όσο και προς στην κοινότητα φιλοξενίας. Προφανώς, αυτό συνδέεται με την προαναφερθείσα αρχή της αμεροληψίας, αλλά επιπλέον περιλαμβάνει: Την υποχρέωση να λαμβάνονται υπόψη τα δικαιώματα και τα συναισθήματα του μετανάστη, ως αποτέλεσμα της επικίνδυνης, δύσκολης ή άλλως ατυχούς κατάστασης στην οποία βρίσκεται. Να λαμβάνεται υπόψη η ευημερία της κοινότητας, σε σχέση με την ορθή ενσωμάτωση του μετανάστη σ’ αυτήν. Ο διαμεσολαβητής θα πρέπει να υποστηρίξει την αξία της παροχής βοήθειας στον μετανάστη ώστε να βρει τη θέση του στην τοπική κοινότητα. Επαγγελματισμός: Αυτή η αρχή συνεπάγεται την ακεραιότητα του διαμεσολαβητή στην άσκηση των καθηκόντων του και την επιλογή της κατάλληλης προσαρμογής στα «όρια» της εξουσίας του, εντός του νομικού πλαισίου και πλάι στον ρόλο των άλλων επαγγελματιών που εμπλέκονται σε οποιαδήποτε συγκεκριμένη περίπτωση παρέμβασης. Αφορά επίσης την ανάληψη ευθύνης για την ποιότητα των παρεμβάσεων και την περαιτέρω επαγγελματική ανάπτυξη (αναβάθμιση) σύμφωνα με τις απαιτήσεις της αγοράς. Ενότητα 6: Η πρακτική της πολιτισμικής διαμεσολάβησης στην πραγματικότητα των προσφύγων. Θέμα 5: Κώδικας δεοντολογίας του πολιτισμικού διαμεσολαβητή

6 Κώδικας δεοντολογίας - βασικές αρχές
Υπευθυνότητα: αναφέρεται στις ηθικές και δυνητικά νομικές ευθύνες του διαμεσολαβητή. Αν και άλλοι επαγγελματίες και υπάλληλοι του δημόσιου τομέα (ιατρικές, διοικητικές, τοπικές αρχές, κυβέρνηση κ.λπ.) έχουν μεγαλύτερη αρμοδιότητα και ευθύνη στις επαφές τους με τους μετανάστες, ο διαμεσολαβητής θα πρέπει επίσης να γνωρίζει τη δική του/της ευθύνη. Η ποιότητα της εργασίας σας σε τόσο ευαίσθητους τομείς όπως η υγεία, οι κοινωνικές υπηρεσίες, οι υπηρεσίες ασύλου κ.λπ. μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Ακόμη και αν δεν υπήρχε νομική ρύθμιση για την ευθύνη του διαμεσολαβητή, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι ηθικές συνέπειες των παρεμβάσεών του. * Ο διαμεσολαβητής θα πρέπει επίσης να συνειδητοποιήσει τις νομικές ευθύνες των επαγγελματιών με τους οποίους συνεργάζεται - όχι μόνο θεωρητικά αλλά και πρακτικά. Η συνειδητοποίηση αυτού του περιορισμού θα μπορούσε ενδεχομένως να βελτιώσει την ποιότητα της αλληλεπίδρασης μεταξύ επαγγελματιών και διαμεσολαβητών και την ποιότητα της υπηρεσίας. Ενότητα 6: Η πρακτική της πολιτισμικής διαμεσολάβησης στην πραγματικότητα των προσφύγων. Θέμα 5: Κώδικας δεοντολογίας του πολιτισμικού διαμεσολαβητή

7 Γενικοί κανόνες που διέπουν την επαγγελματική συμπεριφορά
Αυτοί είναι μερικοί από τους γενικούς κανόνες που ισχύουν για τα περισσότερα επαγγέλματα. Ορισμένοι μπορεί να έχουν ιδιαίτερη σημασία ή να κρίνονται ως σημαντικότεροι λόγω της διαπολιτισμικής φύσης του χώρου εργασίας του πολιτιστικού διαμεσολαβητή. Έγκαιρη προσέλευση: η ακρίβεια είναι βασική σε κάθε επαγγελματία και στα περισσότερα εργασιακά περιβάλλοντα. Ως ένδειξη σεβασμού προς τους άλλους και προς τον εαυτό σας, πρέπει να βρίσκεστε εγκαίρως στον τόπο εργασία σας. Ενδυματολογικός κώδικας/ Ντύσιμο: προσαρμόστε το ντύσιμό σας στις διάφορες καταστάσεις και/ή ακολουθήστε τον ενδυματολογικό κώδικα του οργανισμού για τον οποίο εργάζεστε. Οι περισσότεροι οργανισμοί ζητούν από τους εργαζόμενους να φορούν καθαρά ρούχα, και να μην φορούν υπερβολικά κοσμήματα ή αρώματα. Κάποιοι μπορεί να ζητήσουν από τους υπαλλήλους να καλύψουν τα τατουάζ και να αφαιρέσουν τα πίρσινγκ, αλλά αυτό θα εξαρτηθεί από την κάθε περίπτωση. Λάβετε υπόψη ότι ο στόχος σας είναι να προσεγγίσετε μέλη της κοινότητας. Επομένως, οποιαδήποτε απόφασή σας ως προς την εμφάνισή σας θα πρέπει να διευκολύνει αυτή τη διαδικασία. Υπ’ αυτή την έννοια, να είστε ευαίσθητοι στις πολιτισμικές αντιλήψεις όταν επιλέγετε την ενδυμασία σας∙ αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να ντύνεστε σύμφωνα με έναν συγκεκριμένο πολιτισμικό κανόνα, αλλά ότι θα πρέπει να εξετάσετε εάν η εμφάνισή σας θα επηρεάσει την αντίληψη που θα σχηματίσει μια συγκεκριμένη κοινότητα για εσάς και, τέλος, εάν αυτό θα επηρεάσει τις πιθανότητές σας να πλησιάσετε τα μέλη της κοινότητας. Ενότητα 6: Η πρακτική της πολιτισμικής διαμεσολάβησης στην πραγματικότητα των προσφύγων. Θέμα 5: Κώδικας δεοντολογίας του πολιτισμικού διαμεσολαβητή

8 Γενικοί κανόνες που διέπουν την επαγγελματική συμπεριφορά
Ευγενική συμπεριφορά: Αντιμετωπίστε τους άλλους με σεβασμό, όπως αναμένετε να σας συμπεριφερθούν οι άλλοι. Να είστε ευγενικοί ανά πάσα στιγμή. Χρησιμοποιήστε κατάλληλους χαιρετισμούς και γλώσσα. Να λαμβάνετε υπόψη τις βασικές πολιτισμικές πτυχές που είναι απαραίτητες για τη δημιουργία μιας σχέσης σεβασμού∙ παραδείγματος χάριν, το να απευθυνόμαστε στους ανθρώπους με το μικρό τους όνομα από την πρώτη στιγμή που τους συναντάμε ενδέχεται να θεωρείται ως έλλειψη σεβασμού σε ορισμένους πολιτισμούς. Η συνειδητοποίηση ορισμένων πρακτικών θεμελιωδών στοιχείων των πιο κοινών εθνοτικών ομάδων στις οποίες εργάζεστε θα αποτρέψει αυτές τις ανεπιθύμητες καταστάσεις. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να είστε σε θέση να διατηρείτε την επαγγελματική συμπεριφορά σε μεταβαλλόμενες ή δύσκολες συνθήκες. Θέματα ιεραρχίας: Γνωρίστε τα ζητήματα ιεραρχίας μέσα στους οργανισμούς και τα ιδρύματα στα οποία εργάζεστε και επίσης μέσα σε κοινότητες και ομάδες. Με μια έξυπνη προσέγγιση σε αυτό το θέμα θα αποφύγεται καταστάσεις στις οποίες άνθρωποι μπορεί να αισθάνονται μη αξιοπρόσεκτοι και θα διευκολύνουν την εργασία σας. Δίψα για μάθηση: Αξιοποιήστε στο έπακρο κάθε ευκαιρία μάθησης που μπορεί να συναντήσετε και αναλάβετε πρωτοβουλίες για να συνεχίσετε να μαθαίνετε και να βελτιώνετε τις δεξιότητές σας. αλλά και να αποκτήσετε νέες που ίσως έχετε αντιληφθεί ότι είναι απαραίτητες για την εργασία σας ή θα έχουν θετική διαφορά στην επαγγελματική απόδοση. Αποδοχή ανατροφοδότησης / κριτικής: Η κριτική μπορεί να βελτιώσει την εργασία σας, εάν την αποδεχθείτε και την αξιοποιήσετε εποικοδομητικά. Θα πρέπει επίσης να είστε σε θέση να αξιολογήσετε την ποιότητα της δουλειάς σας, προκειμένου να τη βελτιώσετε. Ενότητα 6: Η πρακτική της πολιτισμικής διαμεσολάβησης στην πραγματικότητα των προσφύγων. Θέμα 5: Κώδικας δεοντολογίας του πολιτισμικού διαμεσολαβητή

9 Θέμα 5: Κώδικας δεοντολογίας του πολιτισμικού διαμεσολαβητή
Κώδικες δεοντολογίας για την πολιτισμική διαμεσολάβηση: Ισπανία, Ελλάδα, Ιταλία και Ηνωμένο Βασίλειο Ελλάδα Δεν υπάρχει συγκεκριμένος κώδικας δεοντολογίας για την πολιτισμική διαμεσολάβηση. Οι διαφορετικοί οργανισμοί ακολουθούν διαφορετικούς κανόνες και κώδικες δεοντολογίας. Ιταλία Δεν υπάρχει συγκεκριμένος κώδικας δεοντολογίας για την πολιτισμική διαμεσολάβηση. Οι διαμεσολαβητές θα πρέπει να δουν τα: «Εθνικές κατευθυντήριες γραμμές για το επαγγελματικό προφίλ και την κατάρτιση πολιτιστικών διαμεσολαβητών» (CNEL 2000) και «Κατευθυντήριες γραμμές για την αναγνώριση της επαγγελματικής προσωπικότητας των διαπολιτισμικών διαμεσολαβητών» (Υπουργείο Εσωτερικών 2009). Οι περιφερειακές και τοπικές αρχές εισάγουν τη δική τους νομοθεσία, κανονισμούς και κατευθυντήριες γραμμές για τους πολιτισμικούς διαμεσολαβητές. Ισπανία Δεν υπάρχει συγκεκριμένος κώδικας δεοντολογίας για την πολιτισμική διαμεσολάβηση. Οι διαμεσολαβητές θα πρέπει να γνωρίζουν τον κώδικα δεοντολογίας κάθε οργανισμού ή τις σχετικές προτάσεις για την ανάπτυξη ενός κώδικα δεοντολογίας. Ηνωμένο Βασίλειο Δεν υπάρχει συγκεκριμένος κώδικας δεοντολογίας για την πολιτισμική διαμεσολάβηση. Οι διαμεσολαβητές πρέπει να γνωρίζουν τον κώδικα δεοντολογίας κάθε οργανισμού ή τις σχετικές προτάσεις για την ανάπτυξη κωδίκων δεοντολογίας. Ενότητα 6: Η πρακτική της πολιτισμικής διαμεσολάβησης στην πραγματικότητα των προσφύγων. Θέμα 5: Κώδικας δεοντολογίας του πολιτισμικού διαμεσολαβητή

10 Ειδικά θέματα δεοντολογίας στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης
Οι πολιτισμικοί διαμεσολαβητές οφείλουν να ακολουθούν τους ίδιους βασικούς δεοντολογικούς κώδικες όπως οποιοσδήποτε άλλος επαγγελματίας υγείας. Ο τελικός στόχος πρέπει να είναι η υγεία και η ευεξία του ασθενούς. Όλες οι πληροφορίες σχετικά με την υγεία ενός ασθενούς είναι εμπιστευτικές και δεν πρέπει να κοινοποιούνται χωρίς την άδεια του ασθενούς. Εξαιρέσεις μπορούν να γίνονται όπου και όπως απαιτείται από το νόμο∙ αυτές θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, την κακοποίηση παιδιών την οποία στις περισσότερες χώρες ο διαμεσολαβητής έχει την υποχρέωση να την αναφέρει στις αρχές. Σε περιπτώσεις όπου ο πολιτισμικός διαμεσολαβητής θεωρείται παράγοντας της κοινότητας, οι ασθενείς ίσως να είναι απρόθυμοι να συζητήσουν προσωπικά ιατρικά θέματα επειδή μπορεί να ανησυχούν ότι ο διαμεσολαβητής θα μπορούσε να μοιραστεί προσωπικές τους πληροφορίες με άλλα μέλη της κοινότητας. Είναι επομένως απαραίτητο οι διαμεσολαβητές να ενημερώνουν την κοινότητα για την υποχρέωσή τους να εγγυηθούν την εμπιστευτικότητα. Οι διαμεσολαβητές δεν μπορούν να αποκαλύπτουν προσωπικές πληροφορίες και θα πρέπει να απέχουν από οποιονδήποτε σχολιασμό με φίλους ακόμα και με την οικογένειά τους για πράγματα που είδαν στο ιατρικό κέντρο, πόσο μάλλον για τους λόγους της εκεί επίσκεψής τους. Ενότητα 6: Η πρακτική της πολιτισμικής διαμεσολάβησης στην πραγματικότητα των προσφύγων. Θέμα 5: Κώδικας δεοντολογίας του πολιτισμικού διαμεσολαβητή

11 Θέμα 5: Κώδικας δεοντολογίας του πολιτισμικού διαμεσολαβητή
Στις περιπτώσεις που οι διαμεσολαβητές είναι επίσης διερμηνείς, η ευθύνη τους στον τομέα αυτό θα είναι ιδιαίτερα σημαντική. Ως ο μόνος άνθρωπος που κατανοεί πλήρως τον διάλογο μεταξύ ασθενούς και επαγγελματία, η ηθική μας ευθύνη είναι σημαντική. Ο διαμεσολαβητής έχει μεγάλη επιρροή στην αλληλεπίδραση και εκτίθεται σε πιθανώς πολύ ευαίσθητα και προσωπικά ζητήματα. Ακολουθούν μερικές πρόσθετες οδηγίες για διαμεσολαβητές που εργάζονται στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης: Οι διαμεσολαβητές πρέπει να σέβονται την αυτονομία των ασθενών και τις αποφάσεις τους για την υγεία τους. Οι διαμεσολαβητές πρέπει να αποφεύγουν να μοιράζονται με τους επαγγελματίες του τομέα της υγείας πληροφορίες σχετικά με έναν ασθενή τις οποίες θα μπορούσαν να έχουν αποκτήσει από άλλα μέλη της κοινότητας. Οι διαμεσολαβητές πρέπει να αποφεύγουν να μοιράζονται με τους ασθενείς πληροφορίες σχετικά με τους επαγγελματίες του τομέα της υγείας. Οποιαδήποτε γραπτά αρχεία θα πρέπει να αποθηκεύονται κατάλληλα για να τηρείται η εμπιστευτικότητα. Οι διαμεσολαβητές πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί κατά τη μετάφραση και τη διερμηνεία θεμάτων υγείας. Τα τυχόν λάθη ή παρανοήσεις θα μπορούσαν να εκθέσουν τον ασθενή σε βλάβη. Οι διαμεσολαβητές θα πρέπει να προστατεύουν επαρκώς την ιδιωτική ζωή του ασθενούς κατά τη διάρκεια της ιατρικής διαβούλευσης - τόσο στον χώρο όσο και στο οπτικό πεδίο. Οφείλουν να αποφεύγουν να επηρεάζουν τις αποφάσεις του ασθενούς για θέματα της υγείας του. Ενότητα 6: Η πρακτική της πολιτισμικής διαμεσολάβησης στην πραγματικότητα των προσφύγων. Θέμα 5: Κώδικας δεοντολογίας του πολιτισμικού διαμεσολαβητή

12 Θέμα 5: Κώδικας δεοντολογίας του πολιτιστικού διαμεσολαβητή
Πηγές Ιστότοποι Διεθνής Ένωση Ιατρικών Διερμηνέων Διαμεσολάβηση και Υγεία Νομικές διατάξεις για αλλοδαπούς χωρίς έγγραφα Ενότητα 6: Η πρακτική της πολιτιστικής διαμεσολάβησης στην πραγματικότητα των προσφύγων. Θέμα 5: Κώδικας δεοντολογίας του πολιτιστικού διαμεσολαβητή

13 Θέμα 5: Κώδικας δεοντολογίας του πολιτισμικού διαμεσολαβητή
Πηγές Self study course for trainers of intercultural mediators. Module 6. Legal aspects in intercultural mediation for immigrants. TIME project partnership, 2016 Obra Social, Fundacion La Caixa. Mediacion intercultural en el ámbito de la salud. Programa de formación. Interpreters and Cultural Mediators – different but complementary roles. Martín, M.C and Phelan M. Translocations: Migration and Social Change Journal, General Principles for mediators and mediation. Family Mediation Council (UK). Guide for intercultural mediation in healthcare (Belgium). Verrept, H. & Coune, I Ενότητα 6: Η πρακτική της πολιτισμικής διαμεσολάβησης στην πραγματικότητα των προσφύγων. Θέμα 5: Κώδικας δεοντολογίας του πολιτισμικού διαμεσολαβητή