- Πειραματικές Ασκήσεις –

Παρουσίαση με θέμα: "- Πειραματικές Ασκήσεις –"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 - Πειραματικές Ασκήσεις –
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΦΩΝΗΤΙΚΗ - Πειραματικές Ασκήσεις – Ανθή Χαϊδά (Φεβρουάριος 2017)

2 ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 1α Φθόγγοι
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 1α Φθόγγοι

3 ΤΙΤΛΟΣ: Διάρκεια των ελληνικών φωνηέντων
 Πώς ταξινομούνται τα φωνήεντα των Ελληνικών βάσει της διάρκειάς τους; 1. Επιλέγετε το κατάλληλο υλικό για τη διερεύνηση αυτής της υπόθεσης  Οι υπό εξέταση φθόγγοι πρέπει να βρίσκονται μεσά σε συγκρίσιμο φθογγικό περιβάλλον (λέξεις), στην ίδια θέση κάθε φορά  Οι λέξεις πρέπει να βρίσκονται μέσα στην ίδια κάθε φορά φέρουσα πρόταση π.χ. Είπα ________ καλά Είπα πατά καλά /a/ Είπα ποτά καλά /o/ Είπα πετά καλά /e/ Είπα κοιτά καλά /i/ Είπα κουτά καλά /u/ 2. Κάνετε την ηχογράφηση στο Praat  Προσοχή στην καθαρότητα του ήχου και στην ένταση των ήχων του υπολογιστή 3. Κάνετε μετρήσεις διάρκειας (ms) στους υπό εξέταση φθόγγους  Εφόσον έχουμε να κάνουμε με διάρκειες φθόγγων, κοιτάμε την κυματομορφή και το φασματογράφημα Προσοχή στην ακρίβεια των μετρήσεων: ο κέρσορας να τοποθετείται σωστά στην αρχή και στο τέλος του φθόγγου 4. Εισάγετε τα δεδομένα στο Excel και δημιουργείτε τα κατάλληλα γραφήματα και πίνακες

4 [pa'ta] [p] [a] [t] ['a]

5

6 /a/>/ο/>/e/>/u/>/i/
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ /a/>/ο/>/e/>/u/>/i/

7

8 ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 1β Φθόγγοι
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 1β Φθόγγοι 8

9 ΥΠΟΘΕΣΗ: Η διάρκεια των φθόγγων μεταβάλλεται ανάλογα με τη θέση τους σε ένα εκφώνημα
 Τίτλος εργασίας: «Η επίδραση της θέσης των φθόγγων στη διάρκειά τους»  Είναι μεγαλύτερη ή μικρότερη η διάρκεια ενός φωνήεντος που βρίσκεται στην αρχή λέξης σε σχέση με ένα φωνήεν που βρίσκεται στο τέλος λέξης; 2. Κάνετε την ηχογράφηση στο Praat  Προσοχή στην καθαρότητα του ήχου και στην ένταση των ήχων του υπολογιστή 3. Κάνετε μετρήσεις διάρκειας (ms) στους υπό εξέταση φθόγγους  Εφόσον έχουμε να κάνουμε με διάρκειες φθόγγων, κοιτάμε την κυματομορφή ή το φασματογράφημα (ή συνδυαστικά)  Προσοχή στην ακρίβεια των μετρήσεων: ο κέρσορας να τοποθετείται σωστά στην αρχή και στο τέλος του φθόγγου 4. Υπολογίζετε, καταγράφετε και ελέγχετε τα ευρήματα  Τι συμπεράσματα μπορούμε να βγάλουμε από τα αποτελέσματά μας; 1. Επιλέγετε το κατάλληλο υλικό για τη διερεύνηση αυτής της υπόθεσης  Οι υπό εξέταση φθόγγοι πρέπει να βρίσκονται μέσα σε συγκρίσιμο φθογγικό περιβάλλον (λέξεις), στην ίδια θέση κάθε φορά  Οι λέξεις πρέπει να βρίσκονται μέσα στην ίδια κάθε φορά φέρουσα πρόταση π.χ. Είπα ________ καλά Είπα ωδείο καλά Είπα ορυχείο καλά Είπα οδοντιατρείο καλά Είπα οπωροπωλείο καλά κ.λπ. 9

10 Αποτελέσματα 10 10

11 Αποτελέσματα 11

12 Αποτελέσματα 12

13 ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 3 Λεξικός Τόνος
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 3 Λεξικός Τόνος 13

14 Η επίδραση του λεξικού τόνου στη διάρκεια και στον επιτονισμό
Μειώνεται ή αυξάνεται η διάρκεια μίας συλλαβής όταν κατανέμεται σε αυτή ο λεξικός τόνος; Πώς μεταβάλλεται ο επιτονισμός μιας λέξης όταν αλλάζει η θέση του λεξικού τόνου; 1. Επιλέγετε το κατάλληλο υλικό για τη διερεύνηση αυτής της υπόθεσης  Οι υπό εξέταση συλλαβές πρέπει να βρίσκονται μέσα σε συγκρίσιμο φθογγικό περιβάλλον (λέξεις), στην ίδια θέση κάθε φορά  Οι λέξεις πρέπει να βρίσκονται μέσα στην ίδια κάθε φορά φέρουσα πρόταση π.χ. Ξέρει το νόμο καλά Ξέρει το νομό καλά Προσέξτε οι συλλαβές να είναι ίσου βάρους (με ίδιο αριθμό φθόγγων) ! 2. Κάνετε την ηχογράφηση στο Praat  Προσοχή στην καθαρότητα και στην ένταση των ήχων του υπολογιστή 3. Κάνετε μετρήσεις διάρκειας (ms) στις υπό εξέταση συλλαβές  Εφόσον έχουμε να κάνουμε με διάρκειες συλλαβών, εξετάζουμε την κυματομορφή και το φασματογράφημα συνδυαστικά  Προσοχή στην ακρίβεια των μετρήσεων: ο κέρσορας να τοποθετείται σωστά στην αρχή και στο τέλος των φθόγγων 4. Κάνετε μετρήσεις επιτονισμού (Hz) στις υπό εξέταση λέξεις  Παίρνουμε 3 μετρήσεις ανά συλλαβή (αρχή – μέση – τέλος) 5. Εισάγετε τα δεδομένα στο Excel και δημιουργείτε τα κατάλληλα γραφήματα και πίνακες

15 ['nomo] [no'mo]

16 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ - Διάρκεια
ΔΙΑΡΚΕΙΑ (ms) ΣΥΛΛΑΒΗ ΤΟΝΙΣΜΕΝΗ ΑΤΟΝΗ [no] 224 163 [mo] 282 192 M.O. 253 178

17 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ - Διάρκεια
ΔΙΑΡΚΕΙΑ (ms) ΣΥΛΛΑΒΗ ΤΟΝΙΣΜΕΝΗ ΑΤΟΝΗ [no] 224 163 [mo] 282 192 M.O. 253 178

18 Όταν έχουμε περισσότερους από 1 ομιλητή….
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΟΝΙΣΜΕΝΗ ΑΤΟΝΗ no ΟΜΙΛΗΤΗΣ 1 224 163 ΟΜΙΛΗΤΗΣ 2 255 182 Μ.Ο. 240 173 mo 282 192 298 215 290 204 ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ Μ.Ο. 265 188 Όταν έχουμε περισσότερους από 1 ομιλητή….

19 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ - Επιτονισμός
ΤΟΝΙΚΟ ΥΨΟΣ - F0 (Hz) ['no] 198 203 197 [mo] 196 165 148 [no] 189 175 ['mo] 179 195 161

20 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ - Επιτονισμός

21 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ - Επιτονισμός

22 ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 3 Επιτονισμός
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ 3 Επιτονισμός 22

23 ΥΠΟΘΕΣΗ: Η επιτονική δομή των προτάσεων μεταβάλλεται ανάλογα με τον τύπο πρότασης
 Πώς διαμορφώνεται η επιτονική δομή όταν μία πρόταση εκφωνείται ως απόφανση και πώς ως ερώτηση; Πώς πραγματώνεται το τονικό όριο; 1. Επιλέγετε το κατάλληλο υλικό για τη διερεύνηση αυτής της υπόθεσης  Οι υπό εξέταση προτάσεις πρέπει να είναι συγκρίσιμες π.χ. Η Νέλλη μένει. Η Νέλλη μένει;  Για να προκαλέσετε την εκφώνηση με το ζητούμενο τύπο πρότασης (απόφανση-ερώτηση) όσο το δυνατόν πιο φυσικά, χρειάζεται να χρησιμοποιήσετε το κατάλληλο περικείμενο π.χ.Τι αποφάσισαν; - Η Νέλλη μένει. (ΑΠΟΦΑΝΣΗ) Τι με ρώτησες; - Η Νέλλη μένει; (ΕΡΩΤΗΣΗ) 2. Κάνετε την ηχογράφηση στο Praat  Προσοχή στην καθαρότητα του ήχου και στην ένταση των ήχων του υπολογιστή 3. Κάνετε μετρήσεις στον επιτονισμό  Εφόσον έχουμε να κάνουμε με επιτονισμό προτάσεων, κοιτάμε την επιτονική δομή  Μετράμε τα Hz στην αρχή-μέση-τέλος κάθε συλλαβής 4. Υπολογίζετε, καταγράφετε και ελέγχετε τα ευρήματα Συγκρίνετε τις μετρήσεις σε απόφανση και ερώτηση. Διαφέρει το τονικό ύψος π.χ. στην αρχή και στο τέλος των εκφωνημάτων; Τι κινήσεις γίνονται στον επιτονισμό κάθε τύπου πρότασης; 23

24  ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΗ ΔΙΑΤΑΞΗ ΤΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ!
ΑΣΚΗΣΗ Έχουμε μετρήσει 3 σημεία ανά συλλαβή στην επιτονική δομή απόφανσης και ερώτησης ολικής άγνοιας (σε Hz) Εισάγουμε τις μετρήσεις σε πίνακα Excel  Υπολογίζουμε τον μέσο όρο για κάθε μέτρηση από όλους τους ομιλητές και όλες τις επαναλήψεις  ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΗ ΔΙΑΤΑΞΗ ΤΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ!

25 SENT. TYPE SYLLABLE Hz - SPEAKER1 Hz – SPEAKER2 Mean STATEMENT i 197 178 187,5 181 182 181,5 186 189 ne 184 191 170 175 172,5 173 172 li 176 177 212 208 210 308 302 305 me 290 293 291,5 274 276 275 217 219 218 ni 214 213 157 159 158 131 142 136,5 QUESTION 206 204 205 203 201 199 200 264 260 262 265 263,5 248 245 246,5 209 207 202,5 167 164 168 250 243 151 154 152,5

26 ΑΣΚΗΣΗ Επιλέγουμε τη στήλη με το μέσο όρο από τον ένα τύπο πρότασης (STATEMENT – Απόφανση) Στην καρτέλα Εισαγωγή επιλέγουμε το γράφημα Γραμμή Κάνουμε κλικ πάνω στον οριζόντιο άξονα  στο παράθυρο που εμφανίζεται επιλέγουμε Επιλογή δεδομένων  στο παράθυρο που εμφανίζεται κάνουμε κλικ στο κουμπί Επεξεργασία της δεξιάς στήλης (Ετικέτες οριζόντιου άξονα) και επιλέγουμε από τον πίνακα τη στήλη με τις συλλαβές Στη συνέχεια, κάνουμε το ίδιο και για την Ετικέτα του κάθετου άξονα (Σειρά 1), όπου επιλέγουμε από τον πίνακα το τη στήλη με τον τύπο πρότασης (STATEMENT) Πατάμε ΟΚ και είναι έτοιμη η γραφική αναπαράσταση του μέσου όρου των τιμών από όλους τους ομιλητές και όλες τις επαναλήψεις για τον επιτονισμό των αποφάνσεων Την ίδια διαδικασία ακολουθούμε για να δημιουργήσουμε ένα αντίστοιχο γράφημα για τις ερωτήσεις

27

28

29

30 ΑΣΚΗΣΗ Για να δημιουργήσουμε ένα γράφημα που να παρουσιάζει τη γραφική αναπαράσταση και για τους 2 τύπους πρότασης συγκριτικά  έχοντας δημιουργήσει το γράφημα για τις αποφάνσεις Κάνουμε δεξί κλικ μέσα στο γράφημα και στο παράθυρο που εμφανίζεται, στην αριστερή στήλη, πατάμε Προσθήκη Στο παράθυρο που εμφανίζεται για Όνομα σειράς επιλέγουμε από τον πίνακα το όνομα του τύπου πρότασης (QUESTION) και για τις Τιμές σειράς επιλέγουμε τη στήλη με τους μέσους όρους για τις ερωτήσεις  Πατάμε ΟΚ και έχουμε έτοιμο το συγκριτικό γράφημα

31

32

33