ΨΗΦΙΑΚΗ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΟΔΗΓΟΣ

Παρουσίαση με θέμα: "ΨΗΦΙΑΚΗ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΟΔΗΓΟΣ"— Μεταγράφημα παρουσίασης:

1 ΨΗΦΙΑΚΗ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΟΔΗΓΟΣ

2 Libre Office Writer

3 Κεφάλαιο 1 - Πρώτα βήματα
Σε αυτό το κεφάλαιο θα παρουσιαστούν βασικές ενέργειες που θα πρέπει να κάνει ο δυνητικός χρήστης της εφαρμογής, αρχικά για να μεταφορτώσει και στην συνέχεια να εγκαταστήσει το Libre Office. Στην συνέχεια αναφέρονται τα πρώτα βασικά βήματα χειρισμού της εφαρμογής. Πιο συγκεκριμένα περιγράφεται με υποδειγματικό τρόπο: Το άνοιγμα της εφαρμογής του Libre Office. Η δημιουργία ενός νέου αρχείου του προγράμματος επεξεργασίας κειμένου Writer του Libre Office. Το άνοιγμα ενός υπάρχοντος εγγράφου από το Libre Office.

4 1.1 Μεταφόρτωση του προγράμματος στον υπολογιστή μας
Ανοίξτε ένα πρόγραμμα πλοήγησης στο διαδίκτυο (π.χ τον Mozilla firefox) Σε μηχανή αναζήτησης πληκτρολογήστε εκεί τις λέξεις κλειδιά «libre office ελληνικά» Από τα αποτελέσματα της διαδικτυακής σας έρευνας επιλέξτε τον σύνδεσμο: Λήψη » Το LibreOffice στα Ελληνικά Επιλέξτε να κατεβάσετε την τελευταία έκδοση της εφαρμογής.

5 1.1 Μεταφόρτωση του προγράμματος στον υπολογιστή μας
Στο παράθυρο που θα εμφανιστεί πατήστε Save File. Σε περίπτωση που χρησιμοποιείτε διαφορετικό πρόγραμμα περιήγησης στο διαδίκτυο οι οθόνες που θα συναντήσετε δεν είναι ίδιες αλλά παρόμοιές. Μόλις τελειώσει η μεταφόρτωση, o Mozilla firefox θα σας ειδοποιήσει καθώς το βελάκι που βρίσκεται στα δεξιά όπως κοιτάτε την οθόνη θα αναβοσβήσει. Όταν το πατήσετε θα αντικρίσετε την παρακάτω οθόνη: Συγχαρητήρια! Μόλις καταφέρατε να κατεβάσετε το Libre Office στον υπολογιστή σας.

6 1.2 Εγκατάσταση του προγράμματος
Πατήστε επάνω στον υπολογιστή της προηγούμενης εικόνας. Πατήστε Εκτέλεση στο παράθυρο που θα εμφανιστεί. Στις επόμενες οθόνες που θα εμφανιστούν, πατήστε τα κουμπιά με ονομασία Επόμενο και Τέλος Εγκατάστασης όπως θα δείτε στην παρακάτω σειρά από τις φωτογραφίες οθόνης, χωρίς να προβείτε σε καμία αλλαγή ή ρύθμιση. Είναι πιθανό ανάλογα με το λειτουργικό σύστημα του υπολογιστή σας (π.χ windows ή Linux) να εμφανιστεί ακόμα μια ερώτηση σχετικά με το αν επιθυμείτε την εγκατάσταση του προγράμματος. Σε αυτήν την περίπτωση απαντήστε Ναι.

7 1.2 Εγκατάσταση του προγράμματος

8 1.2 Εγκατάσταση του προγράμματος
Συγχαρητήρια! Μόλις εγκαταστήσατε στον υπολογιστή σας το Libre Office.

9 1.3 Άνοιγμα της εφαρμογής Για να ξεκινήσετε την εφαρμογή κάντε διπλό κλικ στο εικονίδιο του προγράμματος που θα βρείτε στην επιφάνεια εργασίας Εναλλακτικά μπορείτε να αναζητήσετε την εφαρμογή στην αναζήτηση των windows που θα βρείτε από το μενού έναρξης του υπολογιστή σας. Εικόνα 13: Αναζήτηση windows 7 Εικόνα 13: : Αναζήτηση windows 8, 8.1, 10

10 1.4 Δημιουργία ενός νέου αρχείου
Αν ανοίξατε τον κύριο σύνδεσμο για την εφαρμογή από την επιφάνεια εργασίας θα συναντήσατε την παρακάτω οθόνη: Για να δημιουργήσετε ένα νέο αρχείο κειμένου κάντε κλικ στον σύνδεσμο:

11 1.4 Δημιουργία ενός νέου αρχείου
Και θα εμφανιστεί ένα κενό έγγραφο κειμένου όπου σας περιμένει να το γεμίσετε με κείμενο…

12 1.5 Άνοιγμα ενός υπάρχοντος αρχείου
Αν έχετε ήδη στον υπολογιστή σας ένα αρχείο κειμένου και θέλετε να το ανοίξετε ώστε να το διαβάσετε ή ακόμα να δουλέψετε σε αυτό θα πρέπει να πατήσετε τον σύνδεσμο: Θα ανοίξει το παράθυρο Άνοιγμα όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα: Σε αυτήν την περίπτωση, θα πρέπει να εντοπίσετε, μέσα στον υπολογιστή σας το συγκεκριμένο αρχείο, να το επιλέξετε, κάνοντας ένα κλικ πάνω του και να πατήσετε το κουμπί Άνοιγμα.

13 Κεφάλαιο 2 - Το πρώτο μας έγγραφο
Σε αυτό το κεφάλαιο περιγράφεται με υποδειγματικό τρόπο: Η οθόνη του Libre Writer με όλα συστατικά του στοιχεία. Ο ορθός τρόπος συγγραφής κειμένου. Πώς αλλάζει γρήγορα μορφή ένα έγγραφο. Πώς γίνεται η εκτύπωση αλλά και η αποθήκευση ενός εγγράφου.

14 2.1 Η οθόνη του Libre office writer
Όταν λοιπόν ανοίξετε την εφαρμογή θα συναντήσετε την παρακάτω οθόνη:

15 2.1 Η οθόνη του Libre office writer
Η γραμμή μενού παρέχει έναν απλό τρόπο να ελέγχουμε το πρόγραμμα. Το κάθε μενού έχει μια ονομασία σχετική με τις επιλογές που περιέχει όταν ανοίξει. Πιο συγκεκριμένα το μενού Αρχείο περιέχει επιλογές διαχείρισης του ανοικτού αρχείου όπως η αποθήκευση, το άνοιγμα, το κλείσιμο η εκτύπωση. Το μενού Επεξεργασία περιέχει εντολές επεξεργασίας του περιεχομένου όπως αντιγραφή, επικόλληση, αναίρεση ενεργειών. Τα υπόλοιπα μενού λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο. Τα εικονίδια. Εκτελούν γρήγορα εντολές χωρίς να χρειάζεται να τις αναζητήσουμε μέσα στα μενού. Εκεί θα βρείτε τις εντολές που χρησιμοποιούνται πιο συχνά κατά την επεξεργασία και διαχείριση ενός εγγράφου. Οι χάρακες. Τόσο ο οριζόντιος όσο και ο κάθετος χρησιμοποιούνται κυρίως για να μπορεί ο χρήστης να εντοπίζει σε πιο ακριβώς σημείο θα εμφανιστεί το κείμενο που εισάγει στην σελίδα.

16 2.2 Συγγραφή κειμένου Κανόνες συγγραφής κειμένου
Δεν αφήνουμε ποτέ περισσότερα από ένα (1) κενά ανάμεσα στις λέξεις και γενικά δεν χρειάζεται να πατήσουμε ποτέ το κενό (space) δύο ή περισσότερες συνεχόμενες φορές. Τα σημεία στίξης τα "κολλάμε" στη λέξη που προηγείται αυτών. Αν γράψουμε μια λέξη, μετά βάλουμε κενό και μετά π.χ. ένα κόμμα, υπάρχει ενδεχόμενο το κόμμα να μη χωρά στην γραμμή και να πάει στην αρχή της επόμενης, πράγμα αντιαισθητικό και λάθος. Σε ένα κείμενο δεν χρησιμοποιούμε πολλές γραμματοσειρές γιατί αυτό είναι αντιαισθητικό. Γενικά δεν κάνουμε κατάχρηση των δυνατοτήτων που έχουμε σε χρώματα, μεγέθη, διάφορα εφέ, κ.λπ.

17 2.2 Συγγραφή κειμένου Το πληκτρολόγιο και η εισαγωγή ειδικών και ιδιαιτέρων χαρακτήρων στο έγγραφο μας ΠΛΗΚΤΡΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ CapsLock Σημαίνει κλείδωμα στα κεφαλαία και σας επιτρέπει να γράφετε με κεφαλαία ή πεζά NumLock Σημαίνει κλείδωμα στο αριθμητικό πληκτρολόγιο. Με το πάτημα του Num Lock, θα παρατηρήσετε πως το αριθμητικό τμήμα στο δεξιό μέρος του πληκτρολογίου, δεν λειτουργεί. Πατώντας ξανά το πλήκτρο αυτό ενεργοποιείται ξανά το αριθμητικό πληκτρολόγιο. Enter Δηλώνει είτε το τέλος της πληκτρολόγησης είτε το τέλος μιας παραγράφου στην επεξεργασία κειμένου κι επομένως την αλλαγή σειράς. BackSpace Σβήνει το επιλεγμένο κείμενο ή το αμέσως προηγούμενο γράμμα από τη θέση στην οποία βρίσκεται. Delete Σβήνει το επιλεγμένο κείμενο ή αμέσως επόμενο γράμμα από τη θέση στην οποία βρίσκεται. Alt + Shift Ο συνδυασμός αυτών των πλήκτρων αλλάζει το πληκτρολόγιο από ελληνικά σε αγγλικά και αντίστροφα ς Το ς εμφανίζεται με τον συνδυασμό των πλήκτρων: Shift + W ή πολλές φορές σκέτο W.

18 2.2 Συγγραφή κειμένου Το πληκτρολόγιο και η εισαγωγή ειδικών και ιδιαιτέρων χαρακτήρων στο έγγραφο μας ΠΛΗΚΤΡΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ; Το ; εμφανίζεται πατώντας το πλήκτρο Q (όταν η προεπιλεγμένη γλώσσα είναι η ελληνική). : Η : εμφανίζεται με τον συνδυασμό των πλήκτρων Shift + Q (όταν η προεπιλεγμένη γλώσσα είναι η ελληνική). Ο τόνος (ό, ά κ.α) Για να τονίσουμε μία λέξη, αρκεί πριν το γράμμα που πρόκειται να τονισθεί να πιέσουμε το πλήκτρο δεξιά του Λ. (όταν η προεπιλεγμένη γλώσσα είναι η ελληνική). Τα διαλυτικά (ϊ, ϋ) Τα διαλυτικά εμφανίζονται με τον συνδυασμό πλήκτρων Shift + πλήκτρο τόνου και στην συνεχεία το γράμμα που επάνω του θα τοποθετηθούν τα διαλυτικά. Διαλυτικά + Τόνος (ΐ,ΰ) Στους κειμενογράφους (προγράμματα εισαγωγής κι επεξεργασίας κειμένου) τα διαλυτικά εμφανίζονται με τον συνδυασμό πλήκτρων δεξί Alt + πλήκτρο τόνου και στην συνεχεία το γράμμα που επάνω του θα τοποθετηθούν τα διαλυτικά. Ευρώ (€) Στους κειμενογράφους (προγράμματα εισαγωγής κι επεξεργασίας κειμένου) το σύμβολο € εμφανίζεται με τον συνδυασμό πλήκτρων δεξί Alt + E ή Alt + Ctrl + E. Τα σύμβολα #, $, %) Παρατηρείστε πως σε κάποια πλήκτρα υπάρχουν περισσότερα από ένα σύμβολα. Για να εμφανίσουμε στους κειμενογράφους κάποιο σύμβολο το οποίο βρίσκεται στο επάνω μέρος του πλήκτρου, αρκεί να πατήσουμε ταυτόχρονα το πλήκτρο Shift και το πλήκτρο αυτό.

19 2.3 Γρήγορη αλλαγή της μορφής του κειμένου
Ο αναγνώστης και επίδοξος χρήστης του Libre Office writer, χρησιμοποιώντας ως σημείο αναφοράς τις προηγούμενες διαφάνειες καλείται να επιχειρήσει να συγγράψει το παρακάτω κείμενο:

20 2.3 Γρήγορη αλλαγή της μορφής του κειμένου
Για να αλλάξει γρήγορα η μορφή του κειμένου που πληκτρολογήθηκε ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα Πατήστε τον συνδυασμό πλήκτρων CTRL + A. Εναλλακτικά μπορείτε να πατήσετε από το μενού Επεξεργασία την εντολή Επιλογή όλων. Το κείμενο θα επιλεγεί όπως ακριβώς δείχνει η παρακάτω εικόνα:

21 2.3 Γρήγορη αλλαγή της μορφής του κειμένου
Επιλέξτε να αλλάξετε την γραμματοσειρά των γραμμάτων (ο γραφικός χαρακτήρας) όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα: Επιλέξτε την Comic Sans MS ή καλύτερα πειραματιστείτε και επιλέξτε όποια σας αρέσει. Με την επιλογή παρατηρήστε πως το κείμενο σας αλλάζει γραφικό χαρακτήρα.

22 2.4 Εκτύπωση του εγγράφου Για να εκτυπώσετε ένα έγγραφο θα πρέπει να έχετε ήδη εγκαταστήσει εκτυπωτή στον Υπολογιστή σας. Ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα μόνο αν ο εκτυπωτής σας είναι σε λειτουργία SOS Από το μενού Αρχείο επιλέξτε Προεπισκόπηση Εκτύπωσης. Με αυτόν τον τρόπο μπορείτε να δείτε πως θα φαίνεται εκτυπωμένο το έγγραφό σας. Αν είστε ικανοποιημένοι με το αποτέλεσμα και θέλετε να συνεχίσετε με την εκτύπωση πατήστε από το ανοικτό παράθυρο την εντολή Εκτύπωση είτε από το σχετικό εικονίδιο , είτε από το μενού Αρχείο  Εκτύπωση. Θα εμφανιστεί το παρακάτω παράθυρο:

23 2.4 Εκτύπωση του εγγράφου 1 2 3 Από το παράθυρο της εκτύπωσης όπως εμφανίζεται στην παραπάνω εικόνα στην περιοχή 1 θα πρέπει να επιλέξετε τον εκτυπωτή που θα εκτυπωθεί το έγγραφο. Στην περιοχή 2, μπορείτε να επιλέξετε ποιες σελίδες του εγγράφου θέλετε να εκτυπώσετε. Αν για παράδειγμα έχετε ένα έγγραφο 10 σελίδων και επιθυμείτε να εκτυπωθούν οι σελίδες από 5 έως 8 μπορείτε να πληκτρολογήσετε στην θέση Σελίδες: 5-8. Στην θέση 3 δηλώνεται τον αριθμό των αντιγράφων της εκτύπωσης που επιθυμείτε. Πατήστε το πλήκτρο Εντάξει για να εκτυπώσετε.

24 2.5 Αποθήκευση του εγγράφου
Η συγγραφή ενός κειμένου είναι μια δημιουργική και ενδιαφέρουσα διεργασία αλλά έχει αρκετές απαιτήσεις σε χρόνο. Είναι λοιπόν βέβαιο πως η δημιουργία και η ολοκλήρωση ενός εγγράφου να πρέπει να ολοκληρωθεί μια άλλη χρονική στιγμή. Το έγγραφο λοιπόν θα πρέπει να αποθηκευτεί ώστε να συνεχιστεί η εργασία σε αυτό αργότερα. Η διαδικασία της αποθήκευσης είναι ιδιαίτερα σημαντική αλλά αρκετά εύκολη. Ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα: Από το μενού Αρχείο επιλέξτε την εντολή Αποθήκευση ως όπως στην παρακάτω εικόνα

25 2.5 Αποθήκευση του εγγράφου
1 2 3 Από το παράθυρο Αποθήκευση ως επιλέξτε αρχικά τον φάκελο μέσα στον οποίο θέλετε να αποθηκευτεί το νέο σας έγγραφο (περιοχή 1). Στην συνέχεια πληκτρολογήστε το όνομα του νέου σας αρχείου (Περιοχή 2). Τέλος διαλέξτε τον τύπο του αρχείου (Περιοχή 3).

26 Κεφάλαιο 3 - Μορφοποίηση του εγγράφου
Σε αυτό το κεφάλαιο θα δούμε περισσότερο αναλυτικά τις δυνατότητες που έχετε να αλλάξετε την μορφή του κειμένου σε μια άλλη περισσότερο λειτουργική και επαγγελματική. Θα δείτε πως το Libre Office παρέχει μια μεγάλη συλλογή από διαδικασίες μορφοποίησης ώστε το αποτέλεσμα, δηλαδή η εμφάνιση του κειμένου, να σας ικανοποιήσει πλήρως.

27 3.1 Επιλογή κειμένου Όταν επιθυμείτε να αλλάξετε την μορφή ενός κειμένου θα πρέπει πρώτα να το επιλέξετε. Με αυτόν τον τρόπο οποιαδήποτε εντολή δώσετε στο Libre Office π.χ με το πάτημα ενός εικονιδίου ή με την χρήση του μενού, αυτή, θα εφαρμοστεί στο επιλεγμένο κείμενο. Στην παρακάτω εικόνα βλέπετε πώς φαίνεται το επιλεγμένο κείμενο. Πώς όμως θα πετύχουμε αυτό το αποτέλεσμα; Πώς θα επιλέξω το κείμενο που επιθυμώ για να αλλάξω την μορφή του; Ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα: Τοποθετήστε τον κέρσορα στην αρχή του κειμένου που θέλετε να επιλέξετε Πατήστε το κλικ (αριστερό) του ποντικιού σας και χωρίς να αφήσετε το κουμπί σύρετε το ποντίκι μέχρι να επιλεχθεί το κείμενο που επιθυμείτε. Αφήστε το κλικ του ποντικιού. Η επιλογή σας είναι έτοιμη. Μπορείτε πολύ γρήγορα να επιλέξετε μια λέξη αν κάνετε διπλό κλικ επάνω της και μια ολόκληρη παράγραφο αν κάνετε τριπλό κλικ επάνω της. Δοκιμάστε τα!

28 3.2 Βασικές εντολές μορφοποίησης
Τώρα που γνωρίζετε να επιλέγετε το κείμενο, μπορείτε σε αυτό να δώσετε όποια μορφή θέλετε. Χρησιμοποιήστε τα εικονίδια της δεύτερης γραμμής στο πάνω μέρος της οθόνης σας. Το κάθε ένα από αυτά προδίδει μια διαφορετική μορφή στο επιλεγμένο κείμενο.  Έντονη, πλάγια και υπογραμμισμένη γραφή Για να αποδώσετε έντονη γραφή σε επιλεγμένο κείμενο πατήστε απλώς το κουμπί Για να αποδώσετε υπογραμμισμένη γραφή σε επιλεγμένο κείμενο πατήστε το κουμπί Για να αποδώσετε πλάγια γραφή σε επιλεγμένο κείμενο πατήστε απλώς το κουμπί

29 3.2 Βασικές εντολές μορφοποίησης
Χρώμα γραμματοσειράς και υποβάθρου Μερικές φορές πιθανό είναι να παρατηρήσετε την ανάγκη να αλλάξετε το χρώμα των γραμμάτων που πληκτρολογείτε. Για να πετύχετε κάτι τέτοιο ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα: Επιλέξτε το κείμενο που θέλετε να αλλάξετε. Αναζητήστε στην γραμμή εργαλείων το εικονίδιο χρώμα γραμματοσειράς και πατήστε το. Αυτόματα το επιλεγμένο κείμενο θα αλλάξει στο χρώμα που εμφανίζεται στο εικονίδιο αυτό. Αν επιθυμείτε να επιλέξετε κάποιο άλλο χρώμα, πατήστε στο κάτω βέλος που βρίσκεται αριστερά του εικονιδίου χρώμα γραμματοσειράς Θα ανοίξει παλέτα με χρώματα όπου και θα επιλέξετε το χρώμα της αρεσκείας σας. Αν πάλι επιθυμείτε να αλλάξετε, όχι το χρώμα της γραμματοσειράς, αλλά το χρώμα υποβάθρου(background) των γραμμάτων ακολουθήστε την ίδια διαδικασία αλλά αυτήν την φορά επιλέξτε το εικονίδιο επισήμανση από την γραμμή εργαλείων.

30 3.2 Βασικές εντολές μορφοποίησης
 Στοίχιση κειμένου Καθώς γράφουμε κείμενο στον επεξεργαστή μας, πολλές φορές παρουσιάζεται η ανάγκη να στοιχίσουμε το κείμενο στα δεξιά ή στο κέντρο. Η αριστερή στοίχιση του κειμένου μας είναι η προεπιλεγμένη στην εφαρμογή. Εκτός από την στοίχιση στα αριστερά, στα δεξιά και στο κέντρο, υπάρχει και η πλήρης στοίχιση.

31 3.2 Βασικές εντολές μορφοποίησης
 Στοίχιση κειμένου Σημαντικό είναι να αναφερθεί πως η στοίχιση είναι μορφοποίηση ολόκληρης παραγράφου και όχι επιλεγμένου κειμένου. Ακόμα και αν έχουμε επιλέξει μέρος μιας παραγράφου και εφαρμόσουμε μια στοίχιση, αυτή θα εφαρμοστεί σε ολόκληρη την παράγραφο. Για να πετύχετε δεξιά στοίχιση σε μια παράγραφο απλώς τοποθετήστε τον κέρσορα σε οποιοδήποτε σημείο της και πατήστε το εικονίδιο από την γραμμή εργαλείων. Για στοίχιση στο κέντρο πατήστε Για πλήρη στοίχιση, αφού πάντα τοποθετήσετε τον κέρσορα εντός του κειμένου, θα πρέπει να πατήσετε το εικονίδιο Για αριστερή στοίχιση το σχετικό εικονίδιο είναι το

32 3.4 Μετακίνηση ή αντιγραφή κειμένου
Για να μετακινήσετε μέρος κειμένου σε ένα άλλο σημείο του εγγράφου ή ακόμα και σε ένα άλλο έγγραφο θα πρέπει να ακολουθήσετε τα παρακάτω βήματα: Επιλέξτε το κείμενο που θέλετε να μετακινήσετε. Επάνω στην επιλογή σας, δηλαδή στο γραμμοσκιασμένο σκούρο μέρος του επιλεγμένου κειμένου πατήσετε με το ποντίκι σας δεξί κλικ όπως στην παρακάτω εικόνα Επιλέξτε την εντολή Αποκοπή Το κείμενο βρίσκεται στην μνήμη του υπολογιστή. Δεν μπορούμε όμως να το δούμε από κάπου. Το ξέρουμε γιατί μόλις το βάλαμε εκεί!

33 3.4 Μετακίνηση ή αντιγραφή κειμένου
Προσοχή! Φροντίστε το δεξί κλικ να γίνει επάνω στο επιλεγμένο κείμενο Θα πρέπει να τοποθετήσουμε τον κέρσορα στο σημείο που θέλουμε να ξεκινάει το κείμενο που αποκόψαμε. Μπορεί να είναι στο ίδιο έγγραφο σε μια άλλη γραμμή, μπορεί όμως να είναι ακόμα και σε άλλο έγγραφο. Στο σημείο που τοποθετήσαμε τον κέρσορα, με το ποντίκι μας, πατάμε δεξί κλικ. Από το αναδυόμενο μενού επιλέγουμε Επικόλληση. Το κείμενο έχει μεταφερθεί. Υπάρχει περίπτωση να επιθυμείτε να μεταφέρετε μεν το κείμενο σε άλλο σημείο αλλά χωρίς αυτό να διαγραφεί από την θέση που βρίσκεται αρχικά. Θα πρέπει να ακολουθήσετε ακριβώς την ίδια διαδικασία αλλά αυτήν την φορά να επιλέξετε την εντολή Αντιγραφή

34 3.5 Μη εκτυπώσιμοι χαρακτήρες
Ίσως ήδη μέχρι τώρα να έχετε παρατηρήσει πως το Libre Office μερικές φορές εμφανίζει κάτι περίεργα σύμβολα που όμως δεν εκτυπώνονται. Για παράδειγμα στο τέλος κάθε παραγράφου μπορεί να εμφανίζεται το σύμβολο ενώ στην θέση κάθε κενού μια μικρή κουκίδα. Αυτοί οι χαρακτήρες ονομάζονται μη – εκτυπώσιμοι χαρακτήρες. Αρκετοί τους χρησιμοποιούν γιατί τους βοηθάνε ιδιαίτερα να αποφύγουν λάθη στην πληκτρολόγηση. Για παράδειγμα εντοπίζεται πιο εύκολα αν έχει πατηθεί δυο φορές το κενό αντί για μια ανάμεσα στις λέξεις μας. Οι πιο πολλοί άνθρωποι όμως που διαχειρίζονται κείμενα δεν τους χρησιμοποιούν. Αν οι χαρακτήρες αυτοί εμφανίζονται στο κείμενο σας και θέλετε να τους απενεργοποιήσετε πατήστε το εικονίδιο από την γραμμή εργαλείων που εμφανίζεται στην οθόνη σας ως πρώτη

35 3.6 Κουκίδες και αρίθμηση Είναι εξαιρετικά εύκολο να δημιουργήσουμε μια λίστα με κουκκίδες στο Libre Office. Ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα: Εντοπίστε και πατήστε το εικονίδιο από την γραμμή εργαλείων. Πληκτρολογήστε το περιεχόμενο της πρώτης κουκκίδας και πατήστε ENTER. Επαναλάβετε την διαδικασία όσες φορές χρειαστεί Μόλις τελειώσετε με την λίστα σας πατήστε ENTER δεύτερη φορά ώστε να ολοκληρωθεί. Αν επιθυμείτε μπορείτε στις λίστες σας χρησιμοποιήσετε αριθμούς αντί για κουκκίδες. Η διαδικασία είναι ακριβώς η ίδια. Απλώς σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να πατήσετε το εικονίδιο . SOS

36 3.6 Κουκίδες και αρίθμηση Πολλές φορές επιθυμούμε να έχουμε σε μια κουκίδα έναν τίτλο και στην κάτω γραμμή μια επεξήγηση σχετικά με αυτόν. Προσπαθώντας να δημιουργήσουμε αυτό ακριβώς που περιγράφηκε μόλις τώρα καταλήγουμε σε ένα κείμενο σαν αυτό της παρακάτω εικόνας. Για να διορθώσετε τις κουκκίδες στο επιθυμητό αποτέλεσμα θα πρέπει να τοποθετήσετε με το ποντίκι σας τον κέρσορα στην κουκίδα που θέλετε να μην υπάρχει και να πατήσετε το εικονίδιο Για να τοποθετήσετε το κείμενο στο σημείο που επιθυμείτε, ενώ ο κέρσορας βρίσκεται πάντα στο επεξηγηματικό κείμενο πατήστε το εικονίδιο Αύξηση εσοχής όσες φορές χρειαστεί.

37 Κεφάλαιο 4 - Σημαντικές λειτουργίες
Σε αυτό το κεφάλαιο θα παρουσιαστούν σημαντικές λειτουργίες του Libre Office. Με την χρήση αυτών των λειτουργιών ο χρήστης της εφαρμογής θα καταφέρει να διαχειρίζεται τα έγγραφα του με μεγαλύτερη ευκολία και να δημιουργεί νέα έγγραφα περισσότερο επαγγελματικά και γρήγορα. Πιο συγκεκριμένα στις παρακάτω παραγράφους θα παρουσιαστούν λειτουργίες της εφαρμογής που αφορούν: Την αναίρεση ενεργειών που αποδείχτηκαν δυσλειτουργικές. Την αυτόματη διόρθωση κειμένου που συγγράφηκε με λάθη. Την αυτόματη αλλαγή πεζών γραμμάτων σε κεφαλαία και αντίστροφα. Την δημιουργία κεφαλίδων και υποσέλιδων στο έγγραφο. Την εισαγωγή και διαχείριση εικόνων στο έγγραφο.

38 4.1 Αναίρεση ενεργειών Όλοι κάνουν λάθη. Το Libre Office, όπως όλες οι σύγχρονες εφαρμογές, προσφέρει μια απλή διαδικασία αναίρεσης ενεργειών ώστε τα λάθη να διορθωθούν εύκολα και γρήγορα. Ας θυμηθούμε την επιστολή που συγγράψατε σε προηγούμενη παράγραφο: Ας υποθέσουμε πως από λάθος χωρίς να το καταλάβετε πώς έγινε (Μεταξύ μας - έτσι συμβαίνει συνήθως) σβήσατε την πρώτη παράγραφο. Τι πρέπει να κάνετε; Να το ξαναγράψετε; Όχι βέβαια. Εξάλλου δεν θυμόσαστε και τι λέγατε εκεί!

39 4.1 Αναίρεση ενεργειών Από την βασική γραμμή εργαλείων που βρίσκεται πάνω – πάνω στο παράθυρο της εφαρμογής, εντοπίστε το εικονίδιο με το βελάκι που δείχνει αριστερά Απλός πατήστε το κουμπάκι - εικονίδιο και θα δείτε το κείμενο σας. Αν όμως έχετε κάνει και άλλες ενέργειες ενδιάμεσα τότε δεν θα αναιρεθεί το σβήσιμο αλλά η τελευταία σας ενέργεια. Πατήστε το βελάκι του δείχνει προς τα κάτω στο ίδιο εικονίδιο. Θα εμφανιστεί μια λίστα με όλες τις τελευταίες σας ενέργειες. Επιλέξτε την ενέργεια που θέλετε να αναιρέσετε (Διαγραφή παραγράφου) και ταυτόχρονα θα αναιρεθούν και όλες οι επόμενες ενέργειες σας.

40 4.2 Αυτόματος ορθογραφικός έλεγχος
Το Libre Office Writer ελέγχει αυτόματα για ορθογραφικά λάθη καθώς πληκτρολογείτε το κείμενο. Μόλις κατά την διάρκεια της συγγραφής ο χρήστης πατήσει το κενό διάστημα, το ENTER ή κάποιο σημείο στίξης, ελέγχεται αμέσως από το σύστημα αν η λέξη που μόλις τελειώσατε βρίσκεται σε λεξικό που διαθέτει η εφαρμογή. Αν η λέξη αυτή που μόλις συγγράψατε δεν βρίσκεται μέσα στο λεξικό, η εφαρμογή θεωρεί πως η λέξη αυτή είναι λάθος γραμμένη και την υπογραμμίζει με κόκκινη κυματιστή γραμμή. Το δεξί κλικ επάνω στην υπογραμμισμένη λέξη παρουσιάζει μια λίστα με προτάσεις για αυτόματη αλλαγή της με κάποια άλλη.

41 4.2 Αυτόματος ορθογραφικός έλεγχος
Μπορείτε να διαλέξετε μια από τις προτάσεις είτε να επιλέξετε μια από τις παρακάτω επιλογές: Παράβλεψη & Παράβλεψη όλων. Το σύστημα αγνοεί το λάθος που βρήκε σε αυτήν την λέξη και η κόκκινη γραμμή εξαφανίζεται. Με το Παράβλεψη όλων επαναλαμβάνει αυτήν την ενέργεια για κάθε εμφάνιση αυτής της λέξης σε αυτό το έγγραφο. Προσθήκη στο λεξικό. Η λέξη πλέον θα θεωρείται σωστή από το σύστημα σε οποιοδήποτε έγγραφο. Να διορθώνεται πάντα σε. Η λέξη αυτή, κάθε φορά που την γράφετε με αυτόν τον τρόπο λάθος θα αλλάζει αυτόματα σε αυτήν που θα επιλέξετε. Ορθογραφία και γραμματική. Ξεκινά ορθογραφικός και γραμματικός έλεγχος στο έγγραφο με αφετηρία αυτήν την λέξη Ορισμός γλώσσας για επιλεγμένη λέξη ή παράγραφο. Αν επιθυμείτε να χρησιμοποιήσετε μέσα στο έγγραφο σας, κείμενο από κάποια άλλη γλώσσα που δεν αναγνώρισε αυτόματα η εφαρμογή θα δηλώσετε την γλώσσα από εδώ ώστε να χρησιμοποιηθεί το κατάλληλο λεξικό.

42 4.3 Μετατροπή σε πεζά – κεφαλαία
Μπορείτε να μετατρέψετε τα πεζά γράμματα σε κεφαλαία και αντίστροφα, να κάνετε εναλλαγή μεταξύ πεζών/κεφαλαίων ή να μετατρέψετε σε κεφαλαίο το πρώτο γράμμα κάθε λέξης ενός επιλεγμένου τμήματος κειμένου. Για να μετατρέψετε το κείμενο σε κεφαλαία, ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα: Επιλέξτε το κείμενο που επιθυμείτε να μετατρέψετε σε κεφαλαία. Διαλέξτε Μορφή - Αλλαγή χαρακτήρα - Κεφαλαία. Για να μετατρέψετε το κείμενο σε πεζά, ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα: Επιλέξτε το κείμενο που επιθυμείτε να μετατρέψετε σε πεζά. Επιλέξτε Μορφή - Αλλαγή χαρακτήρα - πεζά.

43 4.4 Κεφαλίδες Οι κεφαλίδες και τα υποσέλιδα είναι περιοχές στο πάνω και κάτω περιθώριο της σελίδας, όπου μπορείτε να εισάγετε κείμενο ή γραφικά αντικείμενα. Για να δημιουργήσετε κεφαλίδα στο έγγραφό σας κάντε κλικ στην περιοχή του εγγράφου πάνω από την διακεκομμένη γραμμή. Στα δεξιά της οθόνης θα δείτε αυτό: Κάντε κλικ στο + και θα δημιουργηθεί η κεφαλίδα. Κάντε κλικ εντός της περιοχής της και πληκτρολογήστε το κείμενο που επιθυμείτε.

44 4.4 Κεφαλίδες Τις περισσότερες φορές μέσα στην κεφαλίδα επιθυμούμε να τοποθετήσουμε αριθμούς σελίδας, ημερομηνία, ώρα, σύνολο σελίδων εγγράφου κ.α. Αυτές οι πληροφορίες δημιουργούνται αυτόματα από το σύστημα και δεν χρειάζεται να τις πληκτρολογήσετε εσείς. Αρκεί να εισάγετε στο σημείο της κεφαλίδας του επιθυμείτε να εμφανίζεται αυτή η πληροφορία το κατάλληλο πεδίο. Για να διαγράψετε την κεφαλίδα ακολουθήστε την συμβουλή που σας δίνει η παρακάτω εικόνα:

45 4.5 Εικόνες στο έγγραφο Για να εισάγετε μια εικόνα στο έγγραφό σας ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα: Τοποθετήστε τον κέρσορα στο σημείο που θέλετε να ξεκινά η εικόνα σας. Στο παρακάτω παράδειγμα μας τοποθετήσαμε τον κέρσορα ακριβώς μετά την πρώτη πρόταση (την λέξη εικόνες). Πατήστε από την βασική εργαλειοθήκη το εικονίδιο Εισαγωγή εικόνας

46 4.5 Εικόνες στο έγγραφο Θα εμφανιστεί το παράθυρο Άνοιγμα εικόνας. Εντοπίστε στον υπολογιστή σας την εικόνα που θέλετε να εισάγετε στο έγγραφό σας και πατήστε άνοιγμα όπως στην παρακάτω εικόνα.

47 4.5 Εικόνες στο έγγραφο Η εικόνα θα εισαχθεί στο έγγραφο σας
Αν αντιληφθείτε ότι η εικόνα είναι είτε πολύ μεγάλη είτε δεν βρίσκεται στην θέση που επιθυμείται μην ανησυχήσετε. Είναι πολύ συχνό αυτό το φαινόμενο. Θα χρειαστεί απλώς να κάνετε ακόμη λίγες αλλαγές στο έγγραφο ώστε να πετύχετε ακριβώς την εμφάνιση που επιθυμείτε.

48 4.5 Εικόνες στο έγγραφο Μετακίνηση εικόνας
Το να μετακινήσετε την εικόνα σας είναι πολύ εύκολο. Απλώς κάντε κλικ επάνω στην εικόνα και έχοντας πατημένο το αριστερό πλήκτρο του ποντικιού σύρετε την εικόνα μέσα στο έγγραφό όπου θέλετε! Κατά την μετακίνηση της εικόνας ίσως να διαπιστώσετε πως το κείμενο δεν θα συμπεριφερθεί όπως ίσως θα περιμένατε. Θα πρέπει να ρυθμίσετε ένα ακόμα χαρακτηριστικό της εικόνας που συχνά αναφέρεται ως αναδίπλωση. Για να ρυθμίσετε όπως ακριβώς θέλετε την συμπεριφορά του κειμένου που περιβάλλει την εικόνα ακολουθήστε την παρακάτω διαδικασία: Προσέξτε πως μόλις κάνετε κλικ (την επιλέγετε) επάνω στην εικόνα, εμφανίζεται μια νέα εργαλειοθήκη, κάτω από την βασική εργαλειοθήκη.

49 4.5 Εικόνες στο έγγραφο Από την εργαλειοθήκη αυτή, επιλέξτε τα κουμπιά της αναδίπλωσης σελίδας και δοκιμάστε τα όλα ένα – ένα. Στην παρακάτω εικόνα βλέπετε το αποτέλεσμα που πετύχαμε στο παράδειγμα μας εφαρμόζοντας την εντολή (εικονίδιο) Αναδίπλωση σελίδας.

50 4.5 Εικόνες στο έγγραφο Μέγεθος εικόνας
Για να αλλάξετε το μέγεθος της εικόνας χωρίς να χαλάσετε την ανάλυση της θα πρέπει μα ακολουθήσετε τα παρακάτω βήματα: Επιλέξτε την εικόνα με κλικ επάνω της. Προσέξτε στις άκρες της εικόνας τα μικρά πράσινα τετραγωνάκια. Για να μην χαλάσετε την ποιότητα της εικόνας που προκύπτει από την αναλογία του ύψους με το πλάτος της, ασχοληθείτε ΜΟΝΟ με τα τετραγωνάκια που βρίσκονται στις γωνίες. Με το ποντίκι σας σύρετε το τετραγωνάκι που επιλέξατε είτε προς τα μέσα για να μικρύνει η εικόνα είτε προς τα έξω για να μεγαλώσει.

51 4.5 Εικόνες στο έγγραφο Όμορφες εικόνες και σχήματα όμως διαθέτει και το ίδιο το Libre Office. Για να δείτε τα αντικείμενα αυτά και να τα χρησιμοποιήσετε στο έγγραφό σας εντοπίστε από την βασική εργαλειοθήκη το εικονίδιο Εμφάνιση λειτουργιών σχεδίασης. Βρίσκεται στο τέλος της βασικής εργαλειοθήκης Μετά το πάτημα του εικονιδίου θα προκύψουν εργαλειοθήκες που θα σας προσφέρουν δυνατότητες για εισαγωγή αρκετών όμορφων σχημάτων. Επιλέξτε το σχήμα που επιθυμείτε και σχεδιάστε το με το ποντίκι στο σημείο του εγγράφου που επιθυμείτε.

52 Libre Office Calc

53 Κεφάλαιο 1 - Πρώτα βήματα
Σε αυτό το κεφάλαιο θα παρουσιαστούν βασικές ενέργειες που θα πρέπει να κάνει ο δυνητικός χρήστης της εφαρμογής, αρχικά για να μεταφορτώσει και στην συνέχεια να εγκαταστήσει το Libre Office. Στην συνέχεια αναφέρονται τα πρώτα βασικά βήματα χειρισμού της εφαρμογής. Πιο συγκεκριμένα περιγράφεται με υποδειγματικό τρόπο: Το άνοιγμα της εφαρμογής του Libre Office. Η δημιουργία ενός νέου αρχείου του προγράμματος επεξεργασίας κειμένου Writer του Libre Office. Το άνοιγμα ενός υπάρχοντος υπολογιστικού φύλλου από το Libre Office. Ορισμένες βασικές έννοιες των λογιστικών φύλλων και η αρχική οθόνη του Calc Η αποθήκευση υπολογιστικών φύλλων στον υπολογιστή του χρήστη.

54 1.1 Μεταφόρτωση του προγράμματος στον υπολογιστή μας
Ανοίξτε ένα πρόγραμμα πλοήγησης στο διαδίκτυο (π.χ τον Mozilla firefox) Σε μηχανή αναζήτησης πληκτρολογήστε εκεί τις λέξεις κλειδιά «libre office ελληνικά» Από τα αποτελέσματα της διαδικτυακής σας έρευνας επιλέξτε τον σύνδεσμο: Λήψη » Το LibreOffice στα Ελληνικά Επιλέξτε να κατεβάσετε την τελευταία έκδοση της εφαρμογής.

55 1.1 Μεταφόρτωση του προγράμματος στον υπολογιστή μας
Στο παράθυρο που θα εμφανιστεί πατήστε Save File. Σε περίπτωση που χρησιμοποιείτε διαφορετικό πρόγραμμα περιήγησης στο διαδίκτυο οι οθόνες που θα συναντήσετε δεν είναι ίδιες αλλά παρόμοιές. Μόλις τελειώσει η μεταφόρτωση, o Mozilla firefox θα σας ειδοποιήσει καθώς το βελάκι που βρίσκεται στα δεξιά όπως κοιτάτε την οθόνη θα αναβοσβήσει. Όταν το πατήσετε θα αντικρίσετε την παρακάτω οθόνη: Συγχαρητήρια! Μόλις καταφέρατε να κατεβάσετε το Libre Office στον υπολογιστή σας.

56 1.2 Εγκατάσταση του προγράμματος
Πατήστε επάνω στον υπολογιστή της προηγούμενης εικόνας. Πατήστε Εκτέλεση στο παράθυρο που θα εμφανιστεί. Στις επόμενες οθόνες που θα εμφανιστούν, πατήστε τα κουμπιά με ονομασία Επόμενο και Τέλος Εγκατάστασης όπως θα δείτε στην παρακάτω σειρά από τις φωτογραφίες οθόνης, χωρίς να προβείτε σε καμία αλλαγή ή ρύθμιση. Είναι πιθανό ανάλογα με το λειτουργικό σύστημα του υπολογιστή σας (π.χ windows ή Linux) να εμφανιστεί ακόμα μια ερώτηση σχετικά με το αν επιθυμείτε την εγκατάσταση του προγράμματος. Σε αυτήν την περίπτωση απαντήστε Ναι.

57 1.2 Εγκατάσταση του προγράμματος

58 1.2 Εγκατάσταση του προγράμματος
Συγχαρητήρια! Μόλις εγκαταστήσατε στον υπολογιστή σας το Libre Office.

59 1.3 Άνοιγμα της εφαρμογής Για να ξεκινήσετε την εφαρμογή κάντε διπλό κλικ στο εικονίδιο του προγράμματος που θα βρείτε στην επιφάνεια εργασίας Εναλλακτικά μπορείτε να αναζητήσετε την εφαρμογή στην αναζήτηση των windows που θα βρείτε από το μενού έναρξης του υπολογιστή σας. Εικόνα 13: Αναζήτηση windows 7 Εικόνα 13: : Αναζήτηση windows 8, 8.1, 10

60 1.4 Δημιουργία ενός νέου αρχείου
Αν ανοίξατε τον κύριο σύνδεσμο για την εφαρμογή από την επιφάνεια εργασίας θα συναντήσατε την παρακάτω οθόνη: Για να δημιουργήσετε ένα νέο υπολογιστικό φύλλο κάντε κλικ στον σύνδεσμο: Και θα εμφανιστεί ένα κενό υπολογιστικό φύλλο όπου σας περιμένει να το γεμίσετε με κείμενο, αριθμούς και υπολογισμούς…

61 1.5 Άνοιγμα ενός υπάρχοντος αρχείου
     1.5 Άνοιγμα ενός υπάρχοντος αρχείου Αν έχετε ήδη στον υπολογιστή σας ένα αρχείο κειμένου και θέλετε να το ανοίξετε ώστε να το διαβάσετε ή ακόμα να δουλέψετε σε αυτό θα πρέπει να πατήσετε τον σύνδεσμο: Θα ανοίξει το παράθυρο Άνοιγμα όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα: Σε αυτήν την περίπτωση, θα πρέπει να εντοπίσετε, μέσα στον υπολογιστή σας το συγκεκριμένο αρχείο, να το επιλέξετε, κάνοντας ένα κλικ πάνω του και να πατήσετε το κουμπί Άνοιγμα.

62 1.6 Βασικές έννοιες και η οθόνη του Calc
Ένα λογιστικό έγγραφο, όπως αυτό που προτείνει η εφαρμογή, έχει ως κύριο δομικό στοιχείο ένα πλέγμα με γραμμές και στήλες που μπορεί γρήγορα και με ακρίβεια υπολογίζει και να συνοψίσει σύνολα και άλλα αποτελέσματα πράξεων για εσάς. Σημαντικό είναι να αναφερθεί ότι οι γραμμές είναι αριθμημένες και όταν θέλουμε να αναφερθούμε σε αυτές αναφερόμαστε με τον αριθμό που διαθέτουν. Για παράδειγμα η γραμμή 4. Οι στήλες αντίστοιχα διαθέτουν και αυτές ονόματα αντίστοιχα με γράμματα της αγγλικής αλφαβήτου. Για παράδειγμα η στήλη Β. Στο σημείο που μια γραμμή και μια στήλη συναντιούνται δημιουργείται ένα μικρό ορθογώνιο πλαίσιο που ονομάζεται κελί. Τα κελιά έχουν ονόματα ανάλογα με την θέση τους στο πλέγμα. Αν για παράδειγμα ένα κελί βρίσκεται στην D στήλη και στην 5 γραμμή τότε ονομάζεται κελί D5. Μέσα στα κελιά πληκτρολογούμε κείμενο ή αριθμούς.

63 1.6 Βασικές έννοιες και η οθόνη του Calc

64 1.6 Βασικές έννοιες και η οθόνη του Calc
Η βασική εργαλειοθήκη περιέχει εικονίδια που αντιπροσωπεύουν εντολές διαχείρισης και επεξεργασίας του ανοικτού φύλλου εργασίας.

65 1.6 Βασικές έννοιες και η οθόνη του Calc
Η εργαλειοθήκη μορφοποίησης περιέχει εικονίδια που αντιπροσωπεύουν εντολές μορφοποίησης των επιλεγμένων κελιών του ανοικτού φύλλου εργασίας. Η γραμμή τύπων. Βοηθά ιδιαίτερα στον υπολογισμό παραστάσεων και στην χρήση συναρτήσεων από την βιβλιοθήκη του calc Στο κάτω μέρος της οθόνης του Calc, θα δείτε ακόμα μια γραμμή που παρουσιάζει ενδιαφέρον. Είναι η γραμμή φύλλων. Όπως αναφέρθηκε και σε πιο πάνω παράγραφο, ένα αρχείο του Calc συνιστά ένα υπολογιστικό φύλλο. Αυτό το φύλλο φανταστείτε ότι έχει αρκετές σελίδες – τα φύλλα εργασίας.

66 1.7 Αποθήκευση αρχείου Η διαδικασία της αποθήκευσης είναι ιδιαίτερα σημαντική αλλά αρκετά εύκολη. Ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα: Από το μενού Αρχείο επιλέξτε την εντολή Αποθήκευση ως όπως στην παρακάτω εικόνα

67 1.2 Εγκατάσταση του προγράμματος
Από το παράθυρο Αποθήκευση ως επιλέξτε αρχικά τον φάκελο μέσα στον οποίο θέλετε να αποθηκευτεί το νέο σας έγγραφο (περιοχή 1). Στην συνέχεια πληκτρολογήστε το όνομα του νέου σας αρχείου (Περιοχή 2). Τέλος διαλέξτε τον τύπο του αρχείου (Περιοχή 3). Πατήστε το βελάκι που δείχνει προς τα κάτω για να διαλέξετε μια μορφή. 1 2 3

68 Κεφάλαιο 2 - Το πρώτο μας υπολογιστικό φύλλο
Σε αυτό το κεφάλαιο θα καθοδηγηθείτε να δημιουργήσετε το πρώτο σας υπολογιστικό φύλλο. Το φύλλο αυτό θα περιέχει πληροφορίες σχετικά με έσοδα και έξοδα μιας επιχείρησης που δήθεν διαθέτετε. Πρόκειται να πληκτρολογήσετε δεδομένα, να αλλάξετε την μορφή τους ώστε να είναι όμορφα και λειτουργικά και να κάνετε υπολογισμούς. Μέσα από αυτήν την διαδικασία προσδοκούμε να αποκτήσετε αρκετές γνώσεις και δεξιότητες ώστε να δημιουργείτε τα δικά σας προσαρμοσμένα υπολογιστικά φύλλα πολύ σύντομα.

69 2.1 Μετονομάστε το φύλλο εργασίας
Αφού έχει ανοίξει το Libre Office Calc, κάντε δεξί κλικ επάνω στο όνομα φύλλο1 του τρέχοντος φύλλου εργασίας. Επιλέξτε την εντολή Μετονομασία φύλλου. Διαλέξετε ένα όνομα σχετικό με το περιεχόμενο που πρόκειται να εισάγετε. Το όνομα «Έσοδα – Έξοδα» είναι το πλέον κατάλληλο για το παράδειγμα μας.

70 2.2 Εισαγωγή κειμένου στο φύλλο εργασίας
Αρχικά χρειάζεστε έναν τίτλο. Ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα: Κάντε κλικ με το ποντίκι σας στο κελί που επιθυμείτε να ξεκινά ο τίτλος. Αυτό ας είναι το κελί B2. Ξεκινήστε να πληκτρολογείτε. Το κείμενο που πρέπει να πληκτρολογήσετε για το παράδειγμά μας είναι: «Έσοδα και Έξοδα επιχείρησης». Προσέξετε πως κατά την διάρκεια της πληκτρολόγησης, αλλά και μετά το τέλος αυτής, το κείμενο εμφανίζεται, εκτός από το κελί και στην γραμμή τύπων.

71 2.2 Εισαγωγή κειμένου στο φύλλο εργασίας
Όσο ο κέρσορας αναβοσβήνει εντός του κελιού το κελί βρίσκεται σε κατάσταση επεξεργασίας και δεν θεωρείται ότι έχει καταχωρημένο κάποιο περιεχόμενο. Για να καταχωρηθεί το περιεχόμενο πρέπει να πατήσετε ENTER από το πληκτρολόγιο ή κλικ σε κάποιο άλλο κελί. Καθώς πληκτρολογείτε το κείμενο σας, μόλις αυτό περάσει τα όρια του κελιού που δουλεύετε, φαίνεται να καταλαμβάνει τον χώρο του διπλανού κελίου. Στο παράδειγμα μας, η λέξη έξοδα – φαίνεται εντός του κελιού C2. Αυτό συμβαίνει διότι το κελί C2 είναι άδειο. Αν μετά το τέλος της καταχώρησης μας κάνουμε κλικ στο κελί C2 και εισάγουμε και εκεί κάποιο περιεχόμενο, το αρχικό μας κείμενο που βρισκόταν σε αυτήν την θέση θα κρυφτεί. Το κείμενο βέβαια θα φαίνεται ολόκληρο όταν θα κάνουμε κλικ επάνω στο κελί του στην γραμμή τύπων

72 2.2 Εισαγωγή κειμένου στο φύλλο εργασίας
Μια καλή πρακτική για να φαίνεται όλο το κείμενο του κελιού και μέσα στο φύλλο εργασίας είναι να αυξήσουμε το μέγεθος της στήλης που το κείμενο ανήκει. Στην προκειμένη περίπτωση της στήλης Β. Για να πετύχετε κάτι τέτοιο τοποθετήστε το ποντίκι σας στην γραμμή που σηματοδοτεί το τέλος της στήλης Β και την αρχή της στήλης C ώσπου να γίνει διπλό βέλος και σύρετε προς τα αριστερά μέχρι να πετύχετε το επιθυμητό αποτέλεσμα.

73 2.2 Εισαγωγή κειμένου στο φύλλο εργασίας
Διαγράψτε το «δοκιμαστικό κείμενο» και στην συνέχεια δώστε μια μορφή στο κελί που περιέχει τον τίτλο σας ώστε να είναι εμφανές ότι είναι τίτλος. Αυτό θα το καταφέρετε αν κάνετε ένα κλικ στο κελί (Β2) και στην συνέχεια χρησιμοποιήσετε τα εικονίδια εντολών της γραμμής μορφοποίησης. Θα πρότεινα μέγεθος γραμματοσειράς 20, έντονα και πλάγια γράμματα. Πληκτρολογήστε στην συνέχεια το απαραίτητο κείμενο και στα υπόλοιπα κελιά όπως η παρακάτω εικόνα

74 2.3 Μορφοποίηση κελιών Αρχικά, σημαντικό είναι να ειπωθεί πως η μορφοποίηση αφορά τα ίδια τα κελιά και όχι τα περιεχόμενα τους. Δηλαδή αν σε ένα κελί, π.χ το κελί B4 στο παράδειγμα της εικόνας λίγο πιο κάτω, που έχουμε εφαρμόσει μια μορφοποίηση (στο συγκεκριμένο έχει εφαρμοστεί κόκκινη γραφή), αφού το επιλέξουμε πατήσουμε το πλήκτρο Delete από το πληκτρολόγιο. Το περιεχόμενο του κελίου θα σβήσει. Όχι όμως η μορφή του. Αν δηλαδή γράψουμε κάτι άλλο σε αυτό το κελί θα εμφανιστεί πάλι κόκκινο.

75 2.3 Μορφοποίηση κελιών Μπορούμε να δώσουμε μορφή σε ένα κελί χρησιμοποιώντας την εργαλειοθήκη μορφοποίησης. Περισσότερες επιλογές για την μορφοποίηση των κελιών μας δίνει το παράθυρό Μορφοποίηση Κελιών. Για να εμφανιστεί αυτό το παράθυρο αρκεί να το επιλέξετε από το μενού του δεξί κλικ επάνω σε ένα κελί ή σε μια περιοχή επιλεγμένων κελιών. Η επιλογή κελιών είναι πολύ απλή. Για να επιλέξετε τα κελιά C7 έως C9 του παραδείγματός μας, που περιέχουν αριθμούς, απλώς κάντε κλικ στο πρώτο (C7) και στην συνέχεια σύρετε το ποντίκι μέχρι να «μαυρίσουν» και τα υπόλοιπα. Το αποτέλεσμα θα είναι αυτό της παρακάτω εικόνας. Αν κάνετε κλικ σε κάποιο άλλο σημείο του φύλλου σας τώρα η επιλογή θα εξαφανιστεί. Δεν το θέλετε αυτό. Αν συμβεί επιλέξτε ξανά SOS

76 2.3 Μορφοποίηση κελιών Τώρα επάνω στην επιλογή σας πατήστε δεξί κλικ. Και επιλέξτε Μορφοποίηση κελιών.

77 2.3 Μορφοποίηση κελιών Μην ξεχνάτε ότι θέλετε να μορφοποιήσετε αριθμούς. Για αυτόν τον λόγο από το παράθυρο Μορφοποίηση κελιών φροντίστε να είναι ενεργοποιημένη η καρτέλα Αριθμοί. Δεδομένου πως έχουμε να κάνουμε με χρηματικά ποσά, από την περιοχή Κατηγορία επιλέξτε Νόμισμα και από την περιοχή Μορφή την 4η στην σειρά όπως βλέπετε στην πιο κάτω εικόνα.

78 2.3 Μορφοποίηση κελιών Πατήστε Εντάξει. Θα πρέπει το φύλλο εργασίας σας να φαίνεται κάπως έτσι: Το παράθυρο Μορφοποίηση κελιών είναι πολύ σημαντικό και πρέπει να το μάθετε καλά. Προβείτε λοιπόν σε δοκιμές στο φύλλο εργασίας σας και για τα υπόλοιπα κελιά που περιέχουν κείμενο. Προσπαθήστε να πετύχετε το παρακάτω αποτέλεσμα:

79 2.4 Απλοί υπολογισμοί Είναι προφανές πως θα πρέπει τώρα να προβείτε στις απαραίτητες ενέργειες ώστε να αθροίσετε τα έσοδα και τα έξοδα ώστε να δείτε στο τέλος τι σας μένει. Η πρώτη ενέργεια που πρέπει να κάνετε είναι επιλέξετε το κελί που θέλετε να εμφανίζεται το σύνολο των εσόδων καθώς και το κελί που επιθυμείτε να εμφανίζεται το σύνολο των εξόδων. Για το παράδειγμα μας επιλέξτε αρχικά το κελί Β13 και πληκτρολογήστε το κείμενο «Σύνολο:» το ίδιο και στο κελί D13. Είναι εμφανές πως θα υπολογίσουμε το άθροισμα των εσόδων στο κελί C13 και το άθροισμα των εξόδων στο κελί Ε13.

80 2.4 Απλοί υπολογισμοί Για να υπολογίσετε το σύνολο των εσόδων ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα: Επιλέξτε το κελί C13 Ξεκινήστε την πληκτρολόγηση με το σύμβολο =. Έτσι το Calc θα καταλάβει πως πρόκειται να γίνει κάποια πράξη και ότι αυτό που πληκτρολογούμε δεν είναι κείμενο. Πληκτρολογήστε τα ονόματα των κελιών, χωρισμένα με το σύμβολο της πρόσθεσης (+) και ΟΧΙ τα περιεχόμενα τους τα οποία θέλετε να αθροιστούν όπως στην παρακάτω εικόνα: Πατήστε ENTER. Το αποτέλεσμα θα εμφανιστεί στο κελί που επιλέξατε.

81 2.4 Απλοί υπολογισμοί Προσέξτε πως στην γραμμή τύπων εμφανίζεται ο τύπος ενώ στο κελί C13 το αποτέλεσμα. Γιατί όμως αθροίσαμε τα κελιά και όχι τα περιεχόμενα; Αν πληκτρολογούσαμε: = πάλι το ίδιο αποτέλεσμα θα έβγαινε. Επιλέγουμε όμως πάντα στις πράξεις μας να χρησιμοποιούμε τα ονόματα των κελιών. Αυτό συμβαίνει γιατί αν αλλάξει περιεχόμενο ένα από τα κελιά που συμμετείχαν στην πράξη μας το αποτέλεσμα θα αλλάξει αυτόματα στο νέο αποτέλεσμα.

82 2.5 Γρήγορο Γράφημα Πολλές φορές οι γραμμές, οι στήλες και οι πολλοί αριθμοί μπερδεύουν τους ανθρώπους και τους προκαλούν δυσφορία. Η παρουσίαση των δεδομένων του πίνακα που περιέχει τα στοιχεία προς επεξεργασία καθώς και των αποτελεσμάτων σε εικόνες, βοηθάνε ώστε να κατανοηθούν καλύτερα. Για αυτόν τον λόγο επινοήθηκαν τα γραφήματα. Είναι η παρουσίαση πληροφοριών που υπάρχουν ήδη σε ένα υπολογιστικό φύλλο με άλλο τρόπο. Κανένα γράφημα δεν παρουσιάζει κάτι καινούριο. Επιτυγχάνεται η οπτικοποίηση των διαθέσιμων πληροφοριών. Στο παράδειγμα μας μπορείτε να χρησιμοποιήσετε πολλά γραφήματα. Δεδομένου του γεγονότος πως τα γραφήματα θα παρουσιαστούν περισσότερο αναλυτικά σε επόμενο κεφάλαιο, θα προβούμε στην δημιουργία 2 γρήγορων γραφημάτων πίτας που είναι και τα πιο οικεία σε όλους μας. Το πρώτο γράφημα θα παρουσιάζει τα έσοδα μας και το δεύτερο τα έξοδα.

83 2.5 Γρήγορο Γράφημα Για να δημιουργήσετε γρήγορα ένα γράφημα ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα Επιλέξτε την περιοχή κελιών από B6 έως C9. Από την βασική εργαλειοθήκη πατήστε . Από τον οδηγό διαγράμματος που θα εμφανιστεί επιλέξτε τον τύπο διαγράμματος πίτα. Πατήστε Τέλος.

84 2.5 Γρήγορο Γράφημα Τοποθετήστε το ποντίκι σας ακριβώς στην άκρη του διαγράμματος μέχρι που να δείτε τον κέρσορα να δείχνει τετραπλό βέλος. Όταν γίνει αυτό σύρετε το γράφημα σε κάποιο σημείο του φύλλου εργασίας που σας βολεύει. Μπορείτε να μικρύνετε λίγο το διάγραμμα πάλι με το ποντίκι σας, από τις γωνίες της εικόνας όταν ο κέρσορας μοιάζει με διπλό βέλος. Επιλέξτε τα κελία D6 έως Ε9 και επαναλάβετε την διαδικασία για τα έξοδα.

85 Κεφάλαιο 3 - Διαχείριση Φύλλου εργασίας
Σε αυτό το κεφάλαιο θα παρουσιαστούν σημαντικές λειτουργίες που αφορούν την διαχείριση πινάκων δεδομένων σε υπολογιστικά φύλλα. Πιο συγκεκριμένα στις παρακάτω παραγράφους θα παρουσιαστεί: Η αυτοματοποιημένη εισαγωγή δεδομένων στο υπολογιστικό φύλλο με την λειτουργία της αυτόματης συμπλήρωσης. Η εισαγωγή και διαγραφή γραμμών και στηλών σε έναν πίνακα δεδομένων. Η αυτόματη τοποθέτηση των δεδομένων ενός πίνακα με διαφορετική σειρά (ταξινόμηση). Η εφαρμογή φίλτρου σε ένα πίνακα δεδομένων ώστε να εμφανίζονται μόνο εγγραφές (γραμμές) που πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια. Η σταθεροποίηση τμημάτων του υπολογιστικού φύλλου. Ζητήματα που αφορούν την διαδικασία της εκτύπωσης υπολογιστικών φύλλων.

86 3.1 Αυτοματοποιημένη εισαγωγή δεδομένων
Σε ένα λογιστικό φύλλο πολλές φορές θέλουμε να εισάγουμε σε κελιά τα ονόματα των μηνών του έτους ή των ημερών της εβδομάδας. Αυτήν την δυνατότητα το Libre Office Calc μας την παρέχει σε μια αυτοματοποιημένη διαδικασία. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται αυτόματη συμπλήρωση. Για να εισάγετε γρήγορα τα ονόματα των ημερών της εβδομάδας ή των μηνών του έτους, ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα: Σε κελί της επιλογής σας πληκτρολογήστε μια μέρα της εβδομάδας (π.χ Δευτέρα) ή ένα όνομα μηνός (π.χ Ιαν) Με το ποντίκι σας δείξτε την κάτω δεξιά κουκίδα (σταυρός προορισμού) του κελιού που περιέχει αυτό το κείμενο μέχρι που ο δείκτης του ποντικιού να αποκτήσει την όψη σταυρού όπως στην παρακάτω εικόνα: Κρατήστε το κλικ σας πατημένο και σύρετε είτε προς τα κάτω είτε προς τα αριστερά.

87 3.1 Αυτοματοποιημένη εισαγωγή δεδομένων
Το αποτέλεσμα θα είναι οι μέρες της εβδομάδας ή οι μήνες του έτους όπως ακριβώς στην παρακάτω εικόνα: Αν πληκτρολογήσετε ένα τυχαίο κείμενο και επιλέξετε να συμπληρώσετε αυτόματα προς οποιαδήποτε κατεύθυνση του φύλλου εργασίας σας θα καταφέρετε μια πολύ γρήγορη αντιγραφή.

88 3.1 Αυτοματοποιημένη εισαγωγή δεδομένων
Η αυτόματη συμπλήρωση αριθμών παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Όταν λοιπόν πρόκειται για αριθμούς απαιτείται να επιλεγούν τα δύο πρώτα κελιά. Με βάση τη σχέση μεταξύ των δύο αυτών κελιών συμπληρώνονται τα υπόλοιπα. Η επιλογή των παρακάτω κελιών και η αυτόματη συμπλήρωση του Α2 προς τα κάτω θα έχει αυτό το αποτέλεσμα: Ενώ η επιλογή αυτών των κελιών και η αυτόματη συμπλήρωση προς τα κάτω θα έχει αυτό το αποτέλεσμα:

89 3.2 Εισαγωγή και Διαγραφή γραμμών και στηλών σε ένα πίνακα δεδομένων
Ας υποθέσουμε πως για την επιχείρηση σας έχετε καταγράψει τον παρακάτω πίνακα με οφειλές. Και επιθυμείτε να εισάγετε μια ακόμα γραμμή αλλά στην μέση του πίνακα. Έστω ανάμεσα στις γραμμές 8 και 9. Δηλαδή μεταξύ της Μαντώς Μαυρογένους και του Κώστα Κάκου. Ακολουθήστε την παρακάτω διαδικασία: Επιλέξτε την δεύτερη στήλη κάνοντας κλικ επάνω στον αριθμό της (στο παράδειγμα μας στο 9)

90 3.2 Εισαγωγή και Διαγραφή γραμμών και στηλών σε ένα πίνακα δεδομένων
Πατήστε δεξί κλικ από το ποντίκι σας. Επιλέξτε την εντολή Εισαγωγή γραμμών από επάνω. Θα έχετε το παρακάτω αποτέλεσμα: Από την άλλη, για να διαγράψετε μια γραμμή ενός πίνακα δεδομένων, θα πρέπει απλώς να επιλέξετε την γραμμή αυτή κάνοντας κλικ επάνω στο όνομα της (π.χ επάνω στο 9) και στην συνέχεια από το μενού του δεξιού κλικ να επιλέξετε την εντολή Διαγραφή επιλεγμένων γραμμών.

91 3.2 Εισαγωγή και Διαγραφή γραμμών και στηλών σε ένα πίνακα δεδομένων
Με παρόμοιο τρόπο μπορείτε να εισάγετε μια νέα στήλη σε έναν πίνακα με δεδομένα που έχετε δημιουργήσει. Πιο συγκεκριμένα, θα πρέπει αρχικά να επιλέξετε την στήλη (κάντε κλικ επάνω στο όνομα της. Π.χ D) που βρίσκεται ΜΕΤΑ από εκεί που θα εισέλθει η νέα σας στήλη και επιλέξτε από το μενού του δεξιού κλικ την εντολή Εισαγωγή στηλών στα αριστερά Στην παρακάτω εικόνα βλέπετε το αποτέλεσμα της ενέργειας να εισάγουμε μια στήλη πίσω ακριβώς από την στήλη D στο παράδειγμα μας. Για να διαγράψετε μια στήλη, αφού την επιλέξετε, πατήστε δεξί κλικ και επιλέξτε την εντολή Διαγραφή επιλεγμένων στηλών

92 3.3 Ταξινόμηση δεδομένων Η διαδικασία της ταξινόμησης είναι ιδιαίτερα χρήσιμη. Τι εννοούμε όμως όταν λέμε ταξινόμηση; Είναι η παράθεση των διαφορετικών εγγραφών μας (γραμμών) στον πίνακα δεδομένων με διαφορετική σειρά. Η σειρά αυτή πληροί συγκεκριμένα κριτήρια. Θα μπορούσαμε να αλλάξουμε την σειρά των εγγραφών (γραμμών) σε έναν πίνακα ώστε να τοποθετηθούν αυτές με αλφαβητική σειρά σχετικά με μια συγκεκριμένη στήλη. Ας δούμε ένα παράδειγμα για να το κατανοήσετε καλύτερα. Έστω ο παρακάτω πίνακας:

93 3.3 Ταξινόμηση δεδομένων Μπορούμε να αλλάξουμε την σειρά που εμφανίζονται οι εγγραφές μας σχετικά με την στήλη ημερομηνία έτσι ώστε να εμφανιστεί πρώτα η εγγραφή που είναι πρώτη προς είσπραξη. Στην συνέχεια η επόμενη κτλ. Μια τέτοια ενέργεια θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη. Ακολουθήστε λοιπόν τα παρακάτω βήματα. Κάντε ένα κλικ μέσα στον πίνακα δεδομένων σε οποιοδήποτε σημείο της στήλης της οποίας θέλετε να ταξινομηθεί ο πίνακας. Από την βασική εργαλειοθήκη επιλέξτε αν επιθυμείτε αύξουσα ταξινόμηση (από το μικρότερο στο μεγαλύτερο) ή αν επιθυμείτε φθίνουσα ταξινόμηση. Ο πίνακας σας είναι πλέον ταξινομημένος. Οι γραμμές του πίνακα άλλαξαν σειρά. Εμφανίζεται σαν πρώτη γραμμή στον πίνακα πλέον ή πρώτη ημερομηνία. Στην συνέχεια η δεύτερη κ.ο.κ.

94 3.4 Φιλτράρισμα δεδομένων
Αρκετές φορές, ειδικά όταν πρέπει να δουλεύουμε με πίνακες με πολλές εγγραφές (γραμμές), δυσκολευόμαστε να εντοπίσουμε συγκεκριμένες πληροφορίες που βρίσκονται στον πίνακα δεδομένων. Υπάρχει λοιπόν η δυνατότητα να εμφανίζουμε από έναν πίνακα δεδομένων μόνο εγγραφές που πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια. Ο πιο εύκολος και γρήγορος τρόπος για να πετύχουμε κάτι τέτοιο είναι αν εφαρμόσουμε στον πίνακα μας ένα αυτόματο φίλτρο. Για να εφαρμόσετε αυτόματο φίλτρο σε έναν πίνακας δεδομένων του Libre Office Calc αρκεί, αφού κάνετε ένα κλικ εντός του πίνακα να επιλέξετε από την μενού Δεδομένα πρώτα το υπομενού Φίλτρα και στην συνέχεια την εντολή Αυτόματο Φίλτρο.

95 3.4 Φιλτράρισμα δεδομένων
Το αποτέλεσμα που θα δείτε άμεσα στον πίνακα σας είναι αυτό: Όταν θα πατήσετε το βελάκι που δείχνει προς τα κάτω από την στήλη που επιθυμείτε να αποτελέσει την βάση για το φιλτράρισμα του πίνακα θα ξετυλιχτεί ένα μενού με διάφορες επιλογές. Στην παρακάτω εικόνα βλέπετε το μενού της στήλης έδρα του παραδείγματος μας. Όπως ίσως παρατηρήσατε, ρυθμίσαμε να εμφανίζονται στον πίνακα δεδομένων του παραδείγματός μας, ΜΟΝΟ οι συνεργάτες μας που προέρχονται από την Κοζάνη.

96 3.5 Παγίωση τμήματος παραθύρου
Υποθέστε πως δημιουργήσατε ένα μεγάλο φύλλο εργασίας με πάρα πολλές γραμμές. Σε κάθε στήλη βάλατε μία επικεφαλίδα ώστε να ξέρετε σε τι αναφέρονται. Καθώς λοιπόν περιηγείστε στο φύλλο προχωρώντας προς τα κάτω οι επικεφαλίδες των στηλών χάνονται με αποτέλεσμα μετά από λίγο να μην είστε σίγουροι για το τι αντιπροσωπεύει κάθε στήλη. Δεν θα σας βοηθούσε πολύ αν παρέμειναν οι επικεφαλίδες των στηλών σταθερές ώστε να ξέρετε πάντα τι αντιπροσωπεύει κάθε στήλη; Σίγουρα θα σας βοηθούσε πολύ. Για να σταθεροποιήσετε κάποιο τμήμα του φύλλου εργασίας σας ακολουθήστε την παρακάτω διαδικασία. Επιλέξτε μια γραμμή, στήλη ή κελί. Κάντε Κλικ στο μενού Παράθυρο. Κάντε Κλικ στην επιλογή Παγίωση. Η παγίωση ενεργοποιήθηκε και μία συνεχής μαύρη γραμμή υποδεικνύει ότι στο σημείο εκείνο έχει εφαρμοστεί.

97 3.5 Παγίωση τμήματος παραθύρου
Αν παγιώσατε μια γραμμή, δοκιμάστε να δείτε αν δουλεύει, ώστε να κατανοήσετε και πλήρως την λειτουργία της, πατώντας συνεχόμενα το κάτω βελάκι από το πληκτρολόγιο σας. Καθώς θα «κατεβαίνετε» στο φύλλο εργασίας θα προσέξετε πως η παγιωμένη γραμμή είναι πάντα ορατή. Αν παγιώσατε στήλη η δοκιμή πρέπει να γίνει αντίστοιχα με το δεξί βελάκι του πληκτρολογίου. Όταν επιλέγετε μία στήλη, σταθεροποιείται το αριστερό τμήμα της επιλεγμένης στήλης (οι στήλες αριστερά της επιλεγμένης). Όταν επιλέγετε γραμμή σταθεροποιείται το πάνω τμήμα της επιλεγμένης γραμμής (οι γραμμές επάνω από την επιλεγμένη). Αν κάνετε Κλικ σε ένα κελί ώστε να γίνει ενεργό και ζητήσετε παγίωση τότε θα σταθεροποιηθεί το αριστερό τμήμα της στήλης (οι στήλες αριστερά) και ταυτόχρονα το πάνω τμήμα της γραμμής (οι γραμμές επάνω) στην οποία ανήκει το κελί.

98 3.6 Ζητήματα εκτύπωσης Προσοχή! Για να εκτυπώσετε ένα έγγραφο θα πρέπει να έχετε ήδη εγκαταστήσει εκτυπωτή στον Υπολογιστή σας. Ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα μόνο αν ο εκτυπωτής σας είναι σε λειτουργία. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό πριν να εκτυπώσετε ένα υπολογιστικό φύλλο να προβείτε πρώτα σε προεπισκόπηση εκτύπωσης. Αν και μπορείτε να εκτυπώσετε κατευθείαν πατώντας το κουμπί μην το κάνετε γιατί είναι πολύ πιθανό να εκτυπώσετε μεγάλη ποσότητα πληροφορίας που πραγματικά δεν χρειάζεστε. Αν επιθυμείτε λοιπόν να εκτυπώσετε το υπολογιστικό σας φύλλο η πρώτη σας ενέργεια είναι να κάνετε προεπισκόπηση εκτύπωσης. Πατήστε από την βασική εργαλειοθήκη. Θα δείτε μια εικόνα της σελίδας που πρόκειται να εκτυπωθεί.

99 3.6 Ζητήματα εκτύπωσης Είναι πολύ σημαντικό να ελέγξετε τον αριθμό των σελίδων εκτύπωσης. Πολλές φορές οι σελίδες εκτύπωσης είναι αρκετά περισσότερες από ότι περιμένει κανείς. Η πληροφορία αυτή βρίσκεται στο κάτω αριστερό άκρο της οθόνης.

100 3.6 Ζητήματα εκτύπωσης Αν υπάρχει 2η σελίδα εκτύπωσης μπορείτε να δείτε την προεπισκόπηση της αν κυλήσετε προς τα κάτω την ροδέλα του ποντικιού σας. Εναλλακτικά πατήστε τα σχετικά εικονίδια στην εργαλειοθήκη στο πάνω μέρος της οθόνης προεπισκόπησης. Αν είστε ικανοποιημένος/η με την προεπισκόπηση εκτύπωσης πατήστε από το μενού Αρχείο. Αν δεν είστε πατήστε και επιστρέψτε στο υπολογιστικό φύλλο. Στην περίπτωση που δεν είστε ικανοποιημένος από την προεπισκόπηση εκτύπωσης, θα πρέπει να προβείτε στις κατάλληλες ενέργειες για να ορίσετε την περιοχή εκτύπωσης.

101 3.6 Ζητήματα εκτύπωσης Ένα καλός τρόπος για να εκτυπώσετε συγκεκριμένη περιοχή του υπολογιστικού σας φύλλου είναι να την επιλέξετε με το ποντίκι σας. Μέσα από το παράθυρο της εκτύπωσης μπορείτε να προβείτε σε περισσότερες ρυθμίσεις σχετικά με τον περιορισμό και προσδιορισμό των σελίδων εκτύπωσης. Από το μενού Αρχείο επιλέξτε Το παράθυρο της εκτύπωσης που θα εμφανιστεί είναι εύκολα κατανοητό. Από την περιοχή Εκτυπωτής, επιλέξτε τον εκτυπωτή που επιθυμείτε να χρησιμοποιήσετε (Σκεφτείτε πως σε ένα γραφείο είναι πιθανό να υπάρχουν διάφοροι εκτυπωτές διαθέσιμοι).

102 3.6 Ζητήματα εκτύπωσης Από την περιοχή: Περιοχή και αντίγραφα, διαλέξτε την επιλογή Επιλεγμένα κελία μόνο αν έχετε επιλέξει την περιοχή εκτύπωσης στο υπολογιστικό σας φύλλο. Η επιλογή Επιλεγμένα φύλλα θα δώσει εκτύπωση μόνο στο ενεργό φύλλο εργασίας του υπολογιστικού σας φύλλου, ενώ η επιλογή Όλα τα φύλλα θα δώσει εκτύπωση για όλα τα φύλλα εργασίας του υπολογιστικού σας υπολογιστικού φύλλου. Για να περιορίσετε την εκτύπωση σας μπορείτε να επιλέξετε ποιες ακριβώς σελίδες θέλετε να εκτυπωθούν δεδομένου του γεγονότος πως έχετε ήδη κάνει προεπισκόπηση εκτύπωσης και γνωρίζετε αυτήν την πληροφορία. Από την ίδια περιοχή μπορείτε να επιλέξετε ακόμα τον αριθμό των αντιγράφων και τον τρόπο που θα εξέλθουν αυτά από τον εκτυπωτή τσεκάροντας το πλαίσιο Συρραφή. Αν η επιλογή συρραφή είναι τσεκαρισμένη σε μια εκτύπωση υπολογιστικού φύλλου, για παράδειγμα, 3 σελίδων σε 5 αντίγραφα, ο εκτυπωτής θα μας δώσει ολόκληρη την εκτύπωση (τις 3 σελίδες) 5 φορές την μια μετά την άλλη. Αν η Συρραφή δεν είναι τσεκαρισμένη ο εκτυπωτής θα εκτυπώσει πρώτα 5 φορές την σελίδα 1, στην συνέχεια 5 φορές την σελίδα 2 και τέλος 5 φορές την σελίδα 3.

103 Κεφάλαιο 4 – Τύποι, συναρτήσεις και γραφήματα
Σε αυτό το κεφάλαιο θα παρουσιαστούν οι διαδικασίες που θα πρέπει ο χρήστης να χρησιμοποιήσει προκειμένου να προβεί σε υπολογισμούς. Θα γίνει αναλυτική αναφορά σε τύπους και συναρτήσεις καθώς και σε διαδικασίες επεξεργασίας τους. Επίσης θα βρείτε στην τελευταία παράγραφο αναλυτική παρουσίαση της διαδικασίας δημιουργίας διαγραμμάτων.

104 4.1 Τύποι Οι τύποι είναι αριθμητικές παραστάσεις, που μπορεί να υλοποιούν υπολογισμούς με την χρήση των τεσσάρων πράξεων. Μπορούμε με αυτούς να υπολογίσουμε διάφορα αριθμητικά δεδομένα ενώ το αποτέλεσμα είναι πάντα ένα. Σε έναν τύπο συμμετέχουν τελεστές (π.χ +, -, *, /) και τελεσταίοι. Ως τελεσταίους θεωρούμε τους όρους μια αριθμητικής παράστασης που δεν είναι τελεστές. Ένας τύπος μπορεί να είναι αυτός: = ή αυτός = A2 + A3 ή ακόμα αυτός: = 3- Α3. Ας δούμε όμως ορισμένα βασικά χαρακτηριστικά των τύπων: Ένας τύπος ξεκινά πάντα με το σύμβολο =. Όταν εισάγετε τύπους, χρησιμοποιήστε αναφορές κελιών, δηλ. τα ονόματα των κελιών, αντί για τις τιμές τους. Έτσι όταν αλλάζει η τιμή σε ένα κελί αυτόματα ενημερώνεται η τιμή στο κελί του τύπου που περιέχει το αποτέλεσμα. Όταν εισάγετε τύπους να ξέρετε ότι το Calc εκτελεί υπολογισμούς με συγκεκριμένη σειρά. Ύψωση σε δύναμη, Πολλαπλασιασμός (*) και διαίρεση(/), Πρόσθεση (+) και αφαίρεση (-).

105 4.1 Τύποι Έστω λοιπόν ότι έχετε τον πίνακα δεδομένων που φαίνεται στην παρακάτω εικόνα: Και επιθυμείτε να υπολογίσετε το συνολικό ποσό που περιμένετε από την Κοζάνη και από την Θεσσαλονίκη. Ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα: Επιλέξτε το κελί που θέλετε να εμφανίσετε τα χρήματα που περιμένετε από την Κοζάνη. Έστω το κελί C14. Ξεκινήστε την πληκτρολόγηση με =. Πληκτρολογήστε την απαιτούμενη αριθμητική παράσταση. Στην προκειμένη περίπτωση ο τύπος είναι =Ε4 + Ε7. Πατήστε ENTER για να δείτε το αποτέλεσμα. Αν διαπιστώσετε πως κάνατε λάθος στον τύπο και θέλετε να τον διορθώσετε, θα πρέπει είτε να επιλέξετε το κελί που περιέχει τον τύπο και να διορθώσετε στην γραμμή τύπων είτε να κάνετε διπλό κλικ στο κελί αυτό ώστε να έρθει ξανά σε κατάσταση επεξεργασίας.

106 4.1 Τύποι Αφαιρέσεις, πολλαπλασιασμοί και διαιρέσεις
Ας πειραματιστούμε λίγο με τον πιο κάτω πίνακα

107 4.2 Συναρτήσεις Οι συναρτήσεις είναι μικρά προγράμματα ή αν θέλετε έτοιμοι τύποι, τα οποία δέχονται κάποιες τιμές και με βάση το τι προγραμματίστηκαν να κάνουν μας δίνουν ένα αποτέλεσμα. Έτσι λοιπόν η συνάρτηση “AVERAGE” υπολογίζει το μέσο όρο των τιμών που της δώσαμε. Το αποτέλεσμα της συνάρτησης θα είναι ο μέσος όρος αυτών των τιμών. Το Libre Office Calc διαθέτει πάνω από 200 τέτοιες συναρτήσεις όπως οικονομικές, μαθηματικές, λογικές, στατιστικές κ.α.

108 4.2 Συναρτήσεις Σημαντικά χαρακτηριστικά των συναρτήσεων:
Μία συνάρτηση όπως και ένας τύπος ξεκινάει με το =. Η συνάρτηση δέχεται κάποιες τιμές, για να κάνει τους υπολογισμούς, οι οποίες θα πρέπει να περικλείονται σε παρενθέσεις. Π.Χ. =AVERAGE(C1, C2, C3), όπου C1, C2, C3 είναι οι αναφορές των κελιών. Η συγκεκριμένη συνάρτηση θα μας δώσει το μέσο όρο των τριών αυτών κελιών. Οι τιμές που βρίσκονται μέσα στις παρενθέσεις μίας συνάρτησης ονομάζονται αλλιώς και ορίσματα. Χωρίζονται μεταξύ τους με κόμμα ή με ερωτηματικό. Μερικές φορές τα ορίσματα μεταξύ τους χωρίζονται με άνω-κάτω τελεία (περιοχή κελιών). Το αποτέλεσμα της συνάρτησης εμφανίζεται στο κελί ως τιμή. Το όνομα της συνάρτησης και τα ορίσματά της εμφανίζονται στη γραμμή τύπων. Κάθε συνάρτηση έχει το δικό της αριθμό ορισμάτων

109 4.2 Συναρτήσεις Για να χρησιμοποιήσετε μια συνάρτηση, την πληκτρολογήσετε κατευθείαν στη γραμμή τύπων προσθέτοντας και τα ορίσματα. Αυτός είναι ο πιο γρήγορος τρόπος. Μπορείτε όμως να ακολουθήσετε και τα παρακάτω βήματα: Επιλέξτε το κελί που θέλετε να εισάγετε την συνάρτηση. Επιλέξτε από το μενού Εισαγωγή, την εντολή Εισαγωγή συνάρτησης..

110 4.2 Συναρτήσεις Επιλέξτε την κατηγορία της συνάρτησης που επιθυμείτε (σας βοηθά να την εντοπίσετε πιο γρήγορα). Από το πλαίσιο συνάρτηση, επιλέξτε την συνάρτηση και πατήστε το κουμπί Επόμενο.

111 4.2 Συναρτήσεις Στην επόμενη οθόνη του οδηγού συναρτήσεων, θα πρέπει να ορίσετε τα ορίσματα. Επιλέξτε τα κελιά που θα συμμετέχουν ως ορίσματα με τα κουμπάκια: Κάθε φορά που πατάτε αυτό το κουμπί θα σας δίνεται η δυνατότητα να διαλέξετε τα ορίσματα σας με το ποντίκι σας. Με το κλικ το παράθυρο μεταμορφώνεται και γίνεται πολύ μικρό Και μπορείτε να επιλέξετε:

112 4.2 Συναρτήσεις Η επιλογή σας μπορεί να είναι ένα κελί (π.χ Ε4) ή μια περιοχή γειτονικών κελιών (π.χ Ε4:Ε6. Μόλις ολοκληρώσετε την επιλογή σας πατήστε το κουμπί Ανάπτυξη από το παραθυράκι Οδηγός συναρτήσεων. Αν επιθυμείτε να προσθέσετε ως όρισμα και μη γειτονικά κελιά, θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε το επόμενο (ακριβώς από κάτω) κουμπί Επιλογή από τον οδηγό συναρτήσεων. Σε αυτήν την περίπτωση το παράθυρο Οδηγός συναρτήσεων, θα πρέπει να έχει μια μορφή όπως αυτή:

113 4.2 Συναρτήσεις Αφού ολοκληρώσετε με την επιλογή των κελιών ως ορίσματα, πατήστε το κουμπί Εντάξει από τον οδηγό γραφημάτων. Παρατηρήστε πως το αποτέλεσμα της συνάρτησης θα εμφανιστεί στο κελί που αρχικά κάνατε κλικ όταν ξεκίνησε αυτή η διαδικασία.

114 4.3 Σημαντικές συναρτήσεις
Υπάρχουν ορισμένες συναρτήσεις που χρησιμοποιούνται πολύ συχνά κατά την επεξεργασία δεδομένων στο Libre Office Calc. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο η εφαρμογή τις κάνει διαθέσιμες μέσα από το πλαίσιο ονόματος στην γραμμή τύπων. Συνάρτηση SUM Από τις συναρτήσεις αυτές η περισσότερο συχνά χρησιμοποιούμενη είναι η συνάρτηση SUM. Η συγκεκριμένη συνάρτηση υπολογίζει το άθροισμα των ορισμάτων της. Για να βρείτε το άθροισμα συγκεκριμένων κελιών στο φύλλο εργασίας σας, με την χρήση της συνάρτησης SUM, ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα: Αρχικά επιλέξτε το κελί που θέλετε να τοποθετήσετε το αποτέλεσμα. Πληκτρολογήστε το σύμβολο =.

115 4.3 Σημαντικές συναρτήσεις
Από το πλαίσιο ονόματος στην γραμμή τύπων επιλέξτε την συνάρτηση SUM. Με το ποντίκι σας επιλέξτε την περιοχή κελιών που θέλετε να συμπεριλάβετε στον υπολογισμό. Μόλις τελειώσετε την επιλογή σας πατήστε ENTER από το πληκτρολόγιο για να εμφανιστεί το αποτέλεσμα.

116 4.3 Σημαντικές συναρτήσεις
Φυσικά και μπορείτε να εισάγετε την συνάρτηση SUM όπως και τις υπόλοιπες συναρτήσεις που θα αναφερθούν σε αυτό το υποκεφάλαιο του οδηγού από τον οδηγό συναρτήσεων όπως αυτός περιγράφηκε στην προηγούμενη παράγραφο. Tip Αν θέλετε να συμπεριλάβετε στον υπολογισμό σας περιοχές κελιών που δεν είναι συνεχόμενες τότε επιλέξτε αυτές τις περιοχές μια – μια έχοντας όμως πατημένο από το πληκτρολόγιο το πλήκτρο Ctrl. Tip Συνάρτηση AVERAGE Η συνάρτηση AVERAGE υπολογίζει τον μέσο όρο των κελιών που συμμετέχουν στα ορίσματα της. Η εφαρμογή της συνάρτησης AVERAGE μπορεί να γίνει είτε από τον οδηγό συναρτήσεων είτε, γρήγορα, από την γραμμή τύπων όπως περιγράψαμε για την συνάρτηση SUM ακριβώς στην προηγούμενη παράγραφο. Συναρτήσεις ΜΙΝ και ΜΑΧ Η συνάρτηση ΜΙΝ επιστρέφει την μικρότερη τιμή από τα κελιά που συμμετέχουν στα ορίσματα της ενώ η συνάρτηση ΜΑΧ την μεγαλύτερη. Μπορείτε και αυτές τις συναρτήσεις να τις εισάγετε γρήγορα στο φύλλο εργασίας σας από την γραμμή τύπων ή μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τον οδηγό συναρτήσεων.

117 4.4 Αντιγραφή και συμπλήρωση τύπων και συναρτήσεων
Έστω ότι θέλουμε να υπολογίσουμε τα αθροίσματα των γλυκισμάτων που κατανάλωσαν 5 παιδιά όπως καταγράφονται στον παρακάτω πίνακα. Όταν θέλουμε να υπολογίσουμε έναν τύπο ή συνάρτηση το πρώτο βήμα είναι να διαλέξουμε το κελί που θέλουμε να καταχωρηθεί το αποτέλεσμα. Αν θέλουμε να υπολογίσουμε για παράδειγμα το σύνολο από τις σοκολάτες το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να κάνουμε είναι να αποφασίσουμε που θα το καταχωρήσουμε. Δηλαδή σε ποιο κελί του φύλλου εργασίας μας. Για το συγκεκριμένο παράδειγμα θα επιλέξουμε το κελί G2 όπου θα καταχωρήσουμε τον παρακάτω τύπο: = B2 + C2 + D2 + E2 + F2

118 4.4 Αντιγραφή και συμπλήρωση τύπων και συναρτήσεων
Για να υπολογίσετε και το σύνολο των γκοφρετών χρησιμοποιήστε την διαδικασία της συμπλήρωσης. Δηλαδή, ενεργοποιήστε το κελί G2 και από τον σταυρό προορισμού , σύρετε ένα κελί προς τα κάτω. Το αποτέλεσμα της διαδικασίας της συμπλήρωσης είναι ακριβώς αυτό που επιθυμούμε. Δηλαδή.. Κελί G3 = B3 + C3 + D3 + E3 + F3 Τι έγινε λοιπόν πραγματικά, με την συμπλήρωση; Συμπληρώσαμε ένα κελί της γραμμής 2 κατά ένα προς τα κάτω. Αυτό σημαίνει πως μείναμε στην ίδια στήλη ενώ μετακινηθήκαμε κατά μία γραμμή. (ίδια στήλη , +1 γραμμή).

119 4.4 Αντιγραφή και συμπλήρωση τύπων και συναρτήσεων
Ποιο αναλυτικά στο πιο πάνω παράδειγμα. Συμπληρώνοντας τον τύπο του κελιού G2 κατά ένα προς τα κάτω, δηλαδή στην ίδια στήλη, οι αναφορές του νέου τύπου που καταχωρείται στο κελί G3 ως προς τον αριθμό στήλης δεν αλλάζουν (έχουμε ήδη αναφέρει ότι ο αριθμός των μελών και το είδος των πράξεων δεν αλλάζουν ποτέ). Οπότε.. G3 = B? + C? + D? + E? + F? Κατά πόσες γραμμές προς τα κάτω έγινε η συμπλήρωση; Κατά μια (1). Οπότε τα ερωτηματικά είναι ίσα με τον αριθμό της γραμμής που βρισκότανε ο προηγούμενος τύπος +1  2+1 = 3. Οπότε…. G3 = B3 + C3 + D3 + E3 + F3

120 4.4 Αντιγραφή και συμπλήρωση τύπων και συναρτήσεων
Στην πιο πάνω περίπτωση μιλάμε για σχετική αναφορά τύπου ή συνάρτησης. Στη σχετική αναφορά τα ορίσματα μεταβάλλονται κατά την αντιγραφή ή συμπλήρωση σε σχέση με το αρχικό κελί που περιείχε τη συνάρτηση που αντιγράφηκε (συμπληρώθηκε). Υποθέτουμε πως σε όλα τα παραπάνω παιδιά του παραδείγματός μας δώσαμε και 2 πορτοκάλια. Στο κελί Ι1 γράφουμε «πορτοκάλια» και στο Ι2 καταχωρούμε την τιμή «2».

121 4.4 Αντιγραφή και συμπλήρωση τύπων και συναρτήσεων
Στο κελί Β6 υπολογίζουμε το άθροισμα των φαγητών που κατανάλωσε η Κατερίνα (=B2 + B3 + B4 + B5 + Ι2). Με την διαδικασία της συμπλήρωσης υπολογίζουμε και το άθροισμα των φαγητών που κατανάλωσε η Μαρία. Με πρόχειρο έλεγχο παρατηρούμε πως δεν είναι σωστό το αποτέλεσμα.

122 4.4 Αντιγραφή και συμπλήρωση τύπων και συναρτήσεων
Όταν θα κάνουμε την επαλήθευση του τύπου εύκολα θα καταλάβουμε τον λόγο. Για να δουλέψει η συμπλήρωση το κελί Ι2 δεν πρέπει να μεταβάλλεται. Πρέπει να παραμείνει σταθερό. Πρέπει να το κλειδώσουμε. Να χρησιμοποιήσουμε απόλυτη αναφορά. Το κλείδωμα γίνεται με το σύμβολο $. Σε μια αναφορά μπορούμε να κλειδώσουμε μόνο την στήλη (π.χ $I2 Αυτόματη αναφορά στήλης) έτσι ώστε κατά την συμπλήρωση ή αντιγραφή τύπου που περιέχει αυτό το όρισμα να μεταβάλλονται οι γραμμές ανάλογα με την κατεύθυνση της συμπλήρωσης μα ποτέ η στήλη. Ανάλογα μπορούμε να κλειδώσουμε μόνο την γραμμή (π.χ I$2 Αυτόματη αναφορά γραμμής). Συνήθως κλειδώνουμε και τα δύο ($I$2). Στο παράδειγμά μας, ο σωστός τύπος που έπρεπε να καταχωρήσουμε για το άθροισμα που αφορά την Κατερίνα είναι: = Β2 + Β3 + Β4 +Β5 + $I$2 Τον παραπάνω τύπο μπορούμε να τον συμπληρώσουμε προς τα δεξιά για να υπολογίσουμε σωστά, τα αθροίσματα που αφορά και τους υπόλοιπους μαθητές. Επίσης, σωστός είναι ο τύπος: = Β2 + Β3 + Β4 +Β5 + $I2

123 4.5 Οδηγός διαγραμμάτων Σε προηγούμενο κεφάλαιο έγινε αναφορά σε γραφήματα. Σε αυτήν την παράγραφο θα τα δείτε λίγο περισσότερο αναλυτικά. Θα χρησιμοποιήσουμε το παράδειγμα της προηγούμενης παραγράφου. Καλό είναι για τον αναγνώστη προκειμένου να εξασκηθεί να πληκτρολογήσει και αυτός σε ένα υπολογιστικό φύλλο τον παρακάτω πίνακα: Το γράφημα που μπορεί να επιθυμεί κάποιος να δει από έναν τέτοιο πίνακα μπορεί να είναι διαφορετικό από κάποιον άλλο. Πρώτη μας ενέργεια είναι να επιλέξουμε τα κελιά των οποίων επιθυμούμε να δούμε σε γραφική διάσταση. Χρησιμοποιήστε το πλήκτρο Ctrl από το πληκτρολόγιο για να επιλέξετε μη συνεχόμενες περιοχές του πίνακα δεδομένων. Για το παράδειγμα μας θα επιλέξουμε τις στήλες A και C για να δούμε γραφικά την κατανάλωση της Μαρίας

124 4.5 Οδηγός διαγραμμάτων Στην συνέχεια ξεκινήστε τον οδηγό γραφημάτων από την βασική εργαλειοθήκη. Το πρώτο μας βήμα είναι να διαλέξουμε τον τύπο του γραφήματος που ταιριάζει στην περίπτωση μας. Όταν επιλέγετε έναν συγκεκριμένο τύπο γραφήματος, εμφανίζεται μια πρώτη προεπισκόπηση του γραφήματος. Χρησιμοποιήστε εναλλακτικές επιλογές μέχρι να αποφασίσετε ποιος τύπος είναι αυτός που θέλετε να χρησιμοποιήσετε Tip Για την περίπτωση του παραδείγματός μας θα επιλέξουμε έναν τύπο διαγράμματος Στήλη.

125 4.5 Οδηγός διαγραμμάτων Και πατάμε το κουμπί Επόμενο.
Από το δεύτερο βήμα του οδηγού έχετε το δικαίωμα να διαλέξετε ξανά την περιοχή δεδομένων που θέλετε να απεικονίζει το διάγραμμα. Απλώς πατήστε το κουμπί και επιλέξτε αυτήν στον πίνακα δεδομένων. Χρησιμοποιήστε τον Ctrl για σύνθετες επιλογές.

126 4.5 Οδηγός διαγραμμάτων Στην συνέχεια πρέπει να επιλέξετε αν θα χρησιμοποιήσετε ως σειρές δεδομένων τις στήλες ή τις γραμμές του πίνακα. Επιλέξτε και τα 2 και διαλέξτε ανάλογα με το ποια επιλογή έχει περισσότερο νόημα και πλησιάζει περισσότερο σε αυτό που θέλετε να δείξετε. Στο παράδειγμα μας θα επιλέξουμε ως σειρά δεδομένων τις γραμμές. Διότι φαίνεται να έχει περισσότερο νόημα.

127 4.5 Οδηγός διαγραμμάτων Αν η πρώτη γραμμή της αρχικής ή της μετέπειτα επιλογής είναι επικεφαλίδα όπως ακριβώς και στο παράδειγμά μας (Το κείμενο Μαρία είναι επικεφαλίδα) επιλέξτε το πλαίσιο Πρώτη γραμμή ως επικεφαλίδα. Αν η πρώτη στήλη της περιοχής που έχετε επιλέξει να απεικονίσετε γραφικά είναι επικεφαλίδα επιλέξτε αντίστοιχα το πλαίσιο Πρώτη στήλη ως επικεφαλίδα. Στην συνέχεια πατήστε Επόμενο για να εμφανιστεί το τρίτο βήμα του οδηγού διαγραμμάτων. Το τρίτο βήμα του οδηγού διαγραμμάτων παρέχει την δυνατότητα αλλάξετε το εύρος των σειρών δεδομένων σας. Αυτό το βήμα δεν έχει ιδιαίτερη χρησιμότητα αν φροντίσετε είτε από την αρχή είτε σε προηγούμενο βήμα να επιλέξατε σωστά την περιοχή γραφικής απεικόνισης. Σε γενικές γραμμές αυτό το βήμα δεν έχει ιδιαίτερη χρησιμότητα και για αυτόν τον λόγο μην ασχοληθείτε μαζί του. Πατήστε Επόμενο για το τελευταίο βήμα του οδηγού.

128 4.5 Οδηγός διαγραμμάτων Στο τελευταίο βήμα μπορείτε να διαλέξετε τίτλους για το διάγραμμα σας αλλά και την θέση προβολής του υπομνήματος. Πατήστε Τέλος για να δείτε το νέο σας γράφημα.

129 4.5 Οδηγός διαγραμμάτων Τοποθετήστε το ποντίκι σας ακριβώς στην άκρη του διαγράμματος μέχρι που να δείτε τον κέρσορα να δείχνει τετραπλό βέλος. Όταν γίνει αυτό σύρετε το γράφημα σε κάποιο σημείο του φύλλου εργασίας που σας βολεύει. Μπορείτε να μικρύνετε λίγο το διάγραμμα πάλι με το ποντίκι σας, από τις γωνίες της εικόνας όταν ο κέρσορας μοιάζει με διπλό βέλος. Tip