Η πρόληψη της πτώχευσης Ιδίως η προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης Δημήτρης Κ. Αυγητίδης Αν. Καθηγητής Νομικής Δ.Π.Θ. Κομοτηνή,
Αντιμετώπιση της κρίσης και πρόληψη της πτώχευσης Αίτια κρίσης της επιχείρησης: Εξωτερικά (γενικότερη οικονομική κρίση) και εσωτερικά (απώλεια σημαντικού πελάτη, αύξηση κόστους πρώτων υλών, αύξηση κόστους δανεισμού, μείωση ζήτησης και μεριδίου αγοράς, ανεπάρκεια διαχείρισης) Άρση της κρίσης: Εξάλειψη των εξωτερικών λόγων (βελτίωση οικονομικού κλίματος), αντιμετώπιση των εσωτερικών αιτίων (αναχρηματοδότηση, αναδιάρθρωση, είσοδος στρατηγικού επενδυτή, αλλαγή διοίκησης) Επιδείνωση της κρίσης: Παύση πληρωμών, είσοδος στην πτωχευτική διαδικασία Καταστολή της κρίσης: Εντός της πτωχευτικής διαδικασίας με μέσα του πτωχευτικού δικαίου ή εκτός αυτήs με μέσα πρόληψης της πτώχευσης
Πλεονεκτήματα πρόληψης Η κρίση είναι ακόμη αντιμετωπίσιμη Σχετική αποφυγή αρνητικής δημοσιότητας Μεγαλύτερη ευχέρεια διαπραγμάτευσης Μείωση απωλειών πελατείας, φήμης και άϋλης αξίας της επιχείρησης
Επιλογές πρόληψης της πτώχευσης Αδράνεια Κήρυξη σε πτώχευση λόγω επαπειλούμενης αδυναμίας Άτυπες διαπραγματεύσεις επιχείρησης και πιστωτών για αναχρηματοδότηση, παράταση, διαγραφή, κεφαλαιοποίηση Τυπικές διαδικασίες πρόληψης
Βασικά χαρακτηριστικά διαδικασιών πρόληψης της πτώχευσης Η υπαγωγή αποτελεί διακριτική ευχέρεια της επιχείρησης Επίκεντρο η επίτευξη συμφωνίας για τη διάσωση της επιχείρησης Δικαστική έγκριση ή προέγκριση της συμφωνίας Δεσμευτικότητα της συμφωνίας Προστασία της επιχείρησης κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων
Αποστολή του πτωχευτικού δικαίου: Η αντιμετώπιση της αφερεγγυότητας Μέθοδος (α) Αναστολή ατομικών διώξεων (β) Πτωχευτική απαλλοτρίωση (γ) Αρχή της καθολικότητας (δ) Αρχή της ισότιμης μεταχείρισης των πιστωτών Μέσα επίλυσης (ε) Εκποίηση της περιουσίας του οφειλέτη και διανομή στους πιστωτές («εκκαθάριση») (στ) Συμβιβασμός με τους πιστωτές βάσει σχεδίου διάσωσης («αναδιοργάνωση») (ζ) Πρόληψη αφερεγγυότητας («εξυγίανση»)
Στάδια εξέλιξης πτωχευτικής νομοθεσίας Πρώτο στάδιο (ρωμαϊκό δίκαιο – δεκαετία 1960) ●Έμφαση στην εκκαθάριση και στην συλλογική ικανοποίηση των πιστωτών ●Κυρωτικός χαρακτήρας ●Έλλειψη πρόνοιας για τη διάσωση της επιχείρησης Ρωμαϊκό δίκαιο (σκληρότητα κατά του οφειλέτη, cessio bonorum) Code de Commerce Εμπορικός Νόμος (πτωχευτικός συμβιβασμός – ένωση πιστωτών)
Δεύτερο στάδιο (μέσα δεκαετίας ΄60 – δεκαετία ΄90) ●Κριτική κατά του παραδοσιακού μοντέλου ●Αναγνώριση της αξίας εξυγίανσης της επιχείρησης ●Αναγνώριση της σημασίας της προπτωχευτικής περιόδου ●Διάσωση της επιχείρησης μέσω πτώχευσης και πρόληψη της πτώχευσης δυο διαφορετικές μορφές εμφάνισης των ίδιων αντιλήψεων για τη σημασία της εξυγίανσης ●Γαλλική νομοθεσία (1967, 1985, 2000 μέχρι σήμερα) ●Ελληνικός ν. 1386/1983 για τις προβληματικές επιχειρήσεις (απόφαση υπαγωγής από ΥπΕθν.ΟΙΚ.: ανάληψη διοίκησης από ΟΑΕ ή ρύθμιση υποχρεώσεων με αναγκαστική αύξηση ή με αναδιάρθρωση, άλλως ειδική εκκαθάριση) Στάδια εξέλιξης πτωχευτικής νομοθεσίας
Τρίτο στάδιο (μέσα δεκαετίας ΄90 - σήμερα) Κριτική κατά της εξυγιαντικής ιδεολογίας ●Yψηλό κόστος ●Αποτυχία στην εφαρμογή ●Νόθευση ανταγωνισμού ●Επιρροή οικονομικής ανάλυσης του δικαίου: η εξυγίανση εκτός σκοπών του πτωχευτικού δικαίου ●Ο ν. 1386/1983 πεδίο πολιτικών συγκρούσεων, ενώ ανέκυψαν και ζητήματα συμβατότητας με το κοινοτικό δίκαιο ■ Η ικανοποίηση των πιστωτών επιστρέφει ως βασικός στόχος ■ Δεν αποκλείεται η διάσωση της επιχείρησης, εάν με αυτή διευκολύνεται η επίτευξη του βασικού στόχου Γερμανική InsO 1994 Eλληνικές παραπτωχευτικές διαδικασίες ν. 1892/1990 Στάδια εξέλιξης πτωχευτικής νομοθεσίας
Τρίτο στάδιο (2) Διαδικασίες ν. 1892/1990 Εκούσια αντί αναγκαστική εξυγίανση - Συμφωνία μεταξύ πιστωτών και επιχείρησης απευθείας (άρθρ. 44) ή με τη μεσολάβηση επιτρόπου (άρθρ. 45) - Εναλλακτικές διαδικασίες εκκαθάρισης που μόνον εξαιρετικά μπορούσαν να οδηγήσουν σε διάσωση της επιχείρησης (ειδική του άρθρ. 46 ή πώληση της επιχείρησης ως συνόλου του άρθρ. 46 α ) Στάδια εξέλιξης πτωχευτικής νομοθεσίας
Η συμφωνία πιστωτών και επιχείρησης του άρθρ. 44 ν. 1892/1990 Συμφωνία επιχείρησης με τους πιστωτές της για ρύθμιση και περιορισμό χρεών, η οποία επικυρώνεται από το δικαστήριο και δεσμεύει τους μη συμβαλλόμενους πιστωτές Προϋποθέσεις επικύρωσης (α) Οι συμβληθέντες πιστωτές εκπροσωπούν το 60% του συνόλου των απαιτήσεων, στο οποίο έπρεπε να συμπεριλαμβάνεται και το 40% των εμπραγμάτως ασφαλισμένων (β) Συναίνεση της πλειοψηφίας των εταίρων ή μετόχων (γ) Μη διενέργεια πλειστηριασμού βασικών και σχετιζομένων με την παραγωγική διαδικασία περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης (δ) Εξασφάλιση της κάλυψης προς τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης
Ελληνικός πτωχευτικός κώδικας (ν. 3588/2007) ✒ Διεύρυνση του σκοπού του ελληνικού πτωχευτικού δικαίου ✒ Μετάβαση από το δυαδικό σύστημα πτώχευσης και εξυγίανσης σε ένα ενιαίο σύστημα «ανοικτών σκοπών» ✒ Η διάσωση της επιχείρησης δεν αντιμετωπίζεται ως αυτοτελής στόχος, αλλά ως μέσο για την μεγαλύτερη δυνατή ικανοποίηση των πιστωτών ✒ Η διάσωση προτάσσεται ως λύση μόνον εφόσον οδηγεί στον ίδιο με την εκκαθάριση βαθμό ικανοποίησης των πιστωτών
Ελληνικός πτωχευτικός κώδικας (ν. 3588/2007) Ρυθμίσεις για πρόληψη της πτώχευσης ●Άρθρ. 1: «Η πτώχευση αποσκοπεί στη συλλογική ικανοποίηση των πιστωτών του οφειλέτη με τη ρευστοποίηση της περιουσίας του η με άλλο τρόπο που προβλέπεται από σχέδιο αναδιοργάνωσης και ιδίως με τη διατήρηση της επιχείρησής του» ●Πτώχευση λόγω επαπειλούμενης αδυναμίας εκπλήρωσης (άρθρ. 3 παρ. 2) ●Προσωρινή συνέχιση της επιχείρησης (άρθρ. 18 παρ. 1, 78 παρ. 1, 84 παρ. 1) ●Εκποίηση της επιχείρησης ως συνόλου (άρθρ. 84, 19 παρ. 2 σε συνδ. με 135) ●Προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης (άρθρ. 99 επ.) ●Σχέδιο αναδιοργάνωσης (άρθρ. 107 επ.)
Κριτική κατά της διαδικασίας συνδιαλλαγής Η έλλειψη δέσμευσης των μη συμβεβλημένων πιστωτών την καθιστά αναποτελεσματική Η έλλειψη ουσιαστικών προϋποθέσεων για το άνοιγμα της διαδικασίας και τη χορήγηση των προληπτικών μέτρων την καθιστά επιδεκτική καταστρατήγησης Κοινή η εντύπωση ότι από τις πολλές διαδικασίες που ανοίγουν, λίγες καταλήγουν σε συμφωνία που επικυρώνεται και ακόμη λιγότερες εκτιμάται ότι θα οδηγήσουν στη διάσωση των επιχειρήσεων Έλλειψη στατιστικών στοιχείων
Η προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης Φύση και βασικά χαρακτηριστικά Συλλογική, προπτωχευτική διαδικασία που αποσκοπεί στη διατήρηση, αξιοποίηση, αναδιάρθρωση και ανόρθωση της επιχείρησης, χωρίς να παραβλάπτεται η συλλογική ικανοποίηση της πιστωτών της Οι σκοποί επιδιώκονται με τη σύναψη και επικύρωση συμφωνίας Η συμφωνία μπορεί να καταρτισθεί είτε στο πλαίσιο της διαδικασίας είτε πριν από την έναρξή της Η συναίνεση της πλειοψηφίας των πιστωτών λαμβάνεται είτε με απόφαση της συνέλευσής τους είτε χωρίς συνέλευση, με μόνη την υπογραφή της συμφωνίας
Η προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης Προϋποθέσεις υπαγωγής Φυσικό ή νομικό πρόσωπο με πτωχευτική ικανότητα με κέντρο των κυρίων συμφερόντων του στην Ελλάδα Παρούσα ή επαπειλούμενη αδυναμία εκπλήρωσης των ληξιπρόθεσμων χρηματικών υποχρεώσεων κατά τρόπο γενικό Παύση πληρωμών, εφόσον υποβληθεί ταυτόχρονα και αίτηση για πτώχευση, η εξέταση της οποίας αναστέλλεται, εφόσον γίνει δεκτή αίτηση υπαγωγής στη διαδικασία
Τα στάδια της διαδικασίας εξυγίανσης 1. Υποβολή της αίτησης ανοίγματος της διαδικασίας 23ο Πανελλήνιο Συνέδριο Εμπορικού Δικαίου, Αλεξανδρούπολη Αίτηση για λήψη προληπτικών μέτρων, η οποία υποβάλλεται ταυτόχρονα ή μετά την αίτηση για άνοιγμα της διαδικασίας (δυνατότητα χορήγησης προσωρινής διαταγής) 3. Απόφαση του δικαστηρίου για άνοιγμα της διαδικασίας 4. Δυνατότητα για διορισμό μεσολαβητή, ειδικού εντολοδόχου, σύγκλησης συνέλευσης πιστωτών 5. Δημοσίευση απόφασης 6. Διαπραγμάτευση των όρων της συμφωνίας μεταξύ οφειλέτη και πιστωτών (2+1 μήνες)
Τα στάδια της διαδικασίας εξυγίανσης (συνήθης μορφή) 23ο Πανελλήνιο Συνέδριο Εμπορικού Δικαίου, Αλεξανδρούπολη Σύναψη της συμφωνίας (υπογραφή του οφειλέτη και πλειοψηφίας πιστωτών ή εκπροσώπου τους) 8. Υποβολή αίτησης επικύρωσης συμφωνίας 9. Απόφαση του δικαστηρίου για επικύρωση ή μη επικύρωση της συμφωνίας, παροχή προθεσμίας για προσκόμιση εγγράφων, παροχή διευκρινίσεων ή τροποποίηση της συμφωνίας 10. Λήξη με επικύρωση ή απόρριψη, άπρακτη περίοδο ανοίγματος ή ανάκληση 11. Υλοποίηση της συμφωνίας
Παύση πληρωμών και διαδικασία εξυγίανσης Στη διαδικασία εξυγίανσης μπορούν να υπαχθούν και επιχειρήσεις που βρίσκονται σε παύση πληρωμών Νέα ρύθμιση (99 παρ. 6) που επεκτείνει στο προπτωχευτικό στάδιο το σκοπό του άρθρου 1ΠτΚ Επιτρέπεται πλέον η «υπαγωγή σε προπτωχευτική διαδικασία και των οφειλετών που βρίσκονται ήδη σε παύση πληρωμών, αφού κρίνεται ότι και για τους οφειλέτες αυτούς η προπτωχευτική διαδικασία μπορεί να οδηγήσει σε αποτελέσματα καλύτερα από την πτώχευση» Οφειλέτης σε παύση πληρωμών ► πρέπει να συνυποβάλει αίτηση κήρυξης σε πτώχευση - Είναι δυνατή η υποβολή αίτησης από τους πιστωτές ή τον εισαγγελέα πρωτοδικών, με την επιφύλαξη εφαρμογής του άρθρ. 98 ΠτΚ Εάν η αίτηση γίνει δεκτή αναστέλλεται η εξέταση της αίτησης πτώχευσης μέχρι τη λήξη της διαδικασίας εξυγίανσης Σε περίπτωση επικύρωσης συμφωνίας εξυγίανσης, τεκμαίρεται απόρριψη της αίτησης πτώχευσης Ανάλογη εφαρμογή και στις περιπτώσεις αιτήσεων για πτώχευση που εκκρεμούν Επιγενόμενη παύση πληρωμών ► υποχρέωση υποβολής αίτησης πτώχευσης με δυνατότητα αναστολής εξέτασής της
Η προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης Αίτηση για άνοιγμα Αίτηση προς το πτωχευτικό δικαστήριο για άνοιγμα της διαδικασίας Στην αίτηση περιγράφονται η επιχείρηση του οφειλέτη, η οικονομική του κατάσταση, τα αίτια της οικονομικής του αδυναμίας, τα προτεινόμενα μέτρα και οι τυχόν διαπραγματεύσεις Κατατίθενται οι οικονομικές καταστάσεις για την τελευταία χρήση και βεβαίωση οικονομικής υπηρεσίας για χρέη προς το Δημόσιο Η αίτηση συνοδεύεται, με ποινή απαραδέκτου, από έκθεση εμπειρογνώμονα, στην οποία επισυνάπτεται κατάλογος περιουσιακών στοιχείων και πιστωτών και αναλύονται οι πιθανότητες εξυγίανσης της επιχείρησης, εκφράζεται γνώμη σε σχέση με τα οικονομικά στοιχεία του οφειλέτη, την κατάσταση της αγοράς, τη βιωσιμότητα της επιχείρησης και κατά πόσο η εξυγίανσης δεν παραβλάπτει τη συλλογική ικανοποίηση των πιστωτών
Η προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης Απόφαση για άνοιγμα Το δικαστήριο αποφασίζει το άνοιγμα της διαδικασίας εφόσον πιθανολογήσει ότι: (α) η επίτευξη της συμφωνίας είναι δυνατή (β) υπάρχουν βάσιμες προσδοκίες επιτυχίας της εξυγίανσης και (γ) ότι δεν παραβλάπτεται η συλλογική ικανοποίηση των πιστωτών Άνοιγμα της διαδικασίας για περίοδο όχι μεγαλύτερη των δύο και, μετά από χορήγηση παράτασης, τριών μηνών Δυνητικός διορισμός μεσολαβητή, εκτός εάν το ζητήσει ο οφειλέτης Δυνητικός διορισμός ειδικού εντολοδόχου Η απόφαση δημοσιεύεται στο ΓΕΜΗ και στο ΔΔΔ του ΤΝ
Η προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης Μεσολαβητής Αποστολή του η σύναψη συμφωνίας μεταξύ του οφειλέτη και των πιστωτών του, που να είναι ικανή να επικυρωθεί από το δικαστήριο Εάν ο μεσολαβητής διαπιστώσει ότι η επίτευξη συμφωνίας είναι ανέφικτη ή ότι ο οφειλέτης εγκαταλείπει την προσπάθεια, ενημερώνει τον πρόεδρο προκειμένου αυτός να ανακαλέσει την απόφαση Το ίδιο μπορεί να πράξει και πιστωτής, εφόσον συντρέχουν οι ίδιες προϋποθέσεις
Η προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης Προληπτικά μέτρα Δυνατότητα λήψης προληπτικών μέτρων με απόφαση του πτωχευτικού δικαστηρίου ή του προέδρου του Αναστολή από την κατάθεση της αίτησης και μέχρι τη λήξη της διαδικασίας των ατομικών μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης κατά της περιουσίας του οφειλέτη Η χορήγηση της αναστολής επάγεται την απαγόρευση της διάθεσης των ακινήτων και του εξοπλισμού του οφειλέτη Εφόσον συντρέχει σπουδαίος επιχειρηματικός ή κοινωνικός λόγος η αναστολή μπορεί να επεκτείνεται και σε εγγυητές ή λοιπούς συνοφειλέτες του οφειλέτη Μπορεί να διαταχθεί και οποιοδήποτε άλλο από τα προβλεπόμενα στο άρθρο 10 προληπτικά μέτρα Δεν θίγεται το δικαίωμα καταγγελίας και απόδοσης του μισθίου όταν ο οφειλέτης είναι υπερήμερος ως προς την καταβολή έξι ή περισσότερων μισθωμάτων Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει και τη διατήρηση των αναγκαίων θέσεων εργασίας Στα προληπτικά μέτρα μπορεί να τίθενται εξαιρέσεις εάν συντρέχει σπουδαίου κοινωνικός λόγος Απαιτήσεις εργαζομένων για μισθούς δεν καταλαμβάνονται από τα προληπτικά μέτρα, παρά μόνον για σπουδαίο λόγο και για ορισμένο χρόνο Προληπτικά μέτρα ή προσωρινή διαταγή ισχύουν μόνον για δύο μήνες από το άνοιγμα της διαδικασίας
Η προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης Συνέλευση πιστωτών και πλειοψηφίες Δυνητική σύγκληση συνέλευσης πιστωτών στη διάθεση των οποίων τίθεται το σχέδιο εξυγίανσης Δυνατότητα συμμετοχής όλων των πιστωτών, οι απαιτήσεις των οποίων υπήρχαν κατά την ημέρα ανοίγματος της διαδικασίας, έστω κι εάν δεν είναι ληξιπρόθεσμες ή τελούν υπό αίρεση Για τη συζήτηση και τη ψηφοφορία στη συνέλευση εφαρμόζονται οι κανόνες που ισχύουν για το σχέδιο αναδιοργάνωσης Για την έγκυρη λήψη απόφασης απαιτείται να παρίστανται ή αντιπροσωπεύονται πιστωτές που εκπροσωπούν το 50% του συνόλου των απαιτήσεων Για την αποδοχή του σχεδίου απαιτείται πλειοψηφία των πιστωτών που εκπροσωπούν το 60% των απαιτήσεων των πιστωτών που παρίστανται στη συνέλευση, στο οποίο περιλαμβάνεται το 40% των εμπραγμάτως ή με ειδικό προνόμιο ή με προσημείωση εξασφαλισμένων
Η προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης Σύναψη συμφωνίας Η συμφωνία υπογράφεται από τον οφειλέτη και από πρόσωπα που εξουσιοδοτήθηκαν από τη συνέλευση Εάν δεν έχει λάβει χώρα συνέλευση, από πιστωτές που εκπροσωπούν το το 60% των απαιτήσεων των πιστωτών που παρίστανται στη συνέλευση, στο οποίο περιλαμβάνεται το 40% των εμπραγμάτως ή με ειδικό προνόμιο ή με προσημείωση εξασφαλισμένων Στη δεύτερη περίπτωση τα ποσοστά υπολογίζονται με βάση τις υφιστάμενες κατά την ημέρα ανοίγματος της διαδικασίας απαιτήσεις, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη πιστωτές που δεν θίγονται από τη συμφωνία εξυγίανσης Περιεχόμενο της συμφωνίας οποιαδήποτε ρύθμιση του ενεργητικού και του παθητικού του οφειλέτη (μεταβολή όρων υποχρεώσεων, κεφαλαιοποίηση υποχρεώσεων, ρύθμιση σχέσεων πιστωτών, μείωση απαιτήσεων, μεταβίβαση μέρους ή συνόλου της επιχείρησης, ανάθεση διαχείρισης, αναστολή διώξεων, καταβολή συμπληρωματικών ποσών) Η μη τήρηση της συμφωνίας εξυγίανσης δύναται να τίθεται ως διαλυτική αίρεση της συμφωνίας ή ως λόγος καταγγελίας της Δυνατότητα του δικαστηρίου να υποκαταστήσει τη βούληση μετόχων που καταχρηστικά δεν συμπράττουν στη συμφωνία εξυγίανσης
Η προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης Επικύρωση συμφωνίας Αίτηση για επικύρωση της συμφωνίας, η οποία συνοδεύεται από έκθεση εμπειρογνώμονα για τη συνδρομή των προϋποθέσεων επικύρωσης Το δικαστήριο δεν επικυρώνει τη συμφωνία εάν: (α) δεν πιθανολογείται ότι η επιχείρηση θα καταστεί βιώσιμη (β) πιθανολογείται ότι παραβλάπτεται η συλλογική ικανοποίηση των πιστωτών (γ) η συμφωνία είναι αποτέλεσμα δόλου ή αθέμιτης πράξης ή παραβιάζει διατάξεις αναγκαστικού δικαίου, (δ) δεν τηρείται η αρχή της ισότιμης μεταχείρισης των πιστωτών, ή (ε) υφίσταται παύση πληρωμών Αντί της απόρριψης, δυνατότητα παροχής προθεσμίας για την προσκόμιση εγγράφων, την παροχή διευκρινίσεων, την τροποποίηση της συμφωνίας (άρθρ. 106 ζ παρ. 4 ΠτΚ) Δημοσίευση της απόφασης στο Γ.Ε.ΜΗ και στο Δελτίο
Η προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης Αποτελέσματα της επικύρωσης Η συμφωνία δεσμεύει το σύνολο των πιστωτών (συμβαλλομένων και μη) Η συμφωνία αποτελεί τίτλο εκτελεστό Η επικύρωση της συμφωνίας δεν έχει επίδραση σε ασφάλειες που παρασχέθηκαν προς εξασφάλιση των πιστωτών, εκτός εάν η συμφωνία προβλέπει διαφορετικά Ειδικότερη ρύθμιση για την περίπτωση που η συμφωνία προβλέπει τη μεταβίβαση μέρους ή του συνόλου της επιχείρησης του οφειλέτη Κατά της επικυρωτικής απόφασης χωρεί τριτανακοπή Κατά της απορριπτικής απόφασης χωρεί έφεση Δεν αποκλείεται ανάκληση ή μεταρρύθμιση κατ’αρθρ. 758 ΚΠολΔ
Η προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης Αποτελέσματα της επικύρωσης (2) Αίρεται η απαγόρευση ή το κώλυμα έκδοσης επιταγών που είχε επιβληθεί στον οφειλέτη Αναστέλλεται η ποινική δίωξη της έκδοσης ακάλυπτης επιταγής, της μη καταβολής χρεών προς το δημόσιο και της καθυστέρησης καταβολής οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία Η αναστολή ισχύει για όσο χρονικό διάστημα προβλέπεται να διαρκέσει η εκπλήρωση των υποχρεώσεων του οφειλέτη από τη συμφωνία εξυγίανσης υπό τον όρο εμπρόθεσμης εξόφλησής τους Εξαλείφεται το αξιόποινο των παραπάνω πράξεων σε περίπτωση πλήρους και εμπρόθεσμης εκπλήρωσης των υποχρεώσεων του οφειλέτη
Λήξη της διαδικασίας εξυγίανσης Επικύρωση ή απόρριψη της αίτησης επικύρωσης Πάροδος της προθεσμίας σύναψης της συμφωνίας Ανάκληση της απόφασης με πρωτοβουλία του μεσολαβητή ή πιστωτή (άρθρ. 102 παρ. 5)
Νομοθετικές επιλογές εξυγίανσης επιχειρήσεων Διαδικασία εξυγίανσης (άρθρ. 99 επ. ΠτΚ): Εξελίσσεται διαδικαστικά πριν την κήρυξη σε πτώχευση και αποτελεί μέσο πρόληψής της Σχέδιο αναδιοργάνωσης (άρθρ. 107 επ. ΠτΚ) Εξελίσσεται διαδικαστικά μετά την κήρυξη σε πτώχευση και αποτελεί τρόπο περάτωσής της
Δυνατότητες του οφειλέτη σε περίπτωση παύσης πληρωμών Υποχρεωτική η υποβολή αίτησης για πτώχευση (άρθρ. 5 παρ. 2 ΠτΚ) Τέσσερις οι δυνατότητες: 1) Υποβολή της αίτησης κήρυξης σε πτώχευση (άρθρ. 3 παρ. 1, 5 παρ. 2 ΠτΚ) 2) Υποβολή της αίτησης κήρυξης σε πτώχευση και υποβολή σχεδίου αναδιοργάνωσης εντός 4+3 μηνών από την κήρυξή της 3) Συνυποβολή αίτησης κήρυξης σε πτώχευση και αίτησης υπαγωγής στη διαδικασία αναδιοργάνωσης (άρθρ. 108 παρ. ΠτΚ) 4) Συνυποβολή αίτησης κήρυξης σε πτώχευση και αίτησης υπαγωγής στη διαδικασία εξυγίανσης (άρθρ. 99 παρ. 6 ΠτΚ)
Δυνατότητες του οφειλέτη σε περίπτωση επαπειλούμενης αδυναμίας Προαιρετική η υποβολή αίτησης για πτώχευση (άρθρ. 3 παρ. 2, 5 παρ. 2 ΠτΚ) Τέσσερις οι δυνατότητες: 1) Υποβολή της αίτησης κήρυξης σε πτώχευση (άρθρ. 3 παρ. 2 ΠτΚ) 2) Υποβολή της αίτησης κήρυξης σε πτώχευση και υποβολή σχεδίου αναδιοργάνωσης εντός 4+3 μηνών από την κήρυξή της 3) Συνυποβολή αίτησης κήρυξης σε πτώχευση και αίτησης υπαγωγής στη διαδικασία αναδιοργάνωσης (άρθρ. 108 παρ. ΠτΚ) 4) Αίτηση υπαγωγής στη διαδικασία εξυγίανσης (άρθρ. 99 παρ. 6 ΠτΚ)
Δυνατότητες αντιμετώπισης της επιχειρηματικής κρίσης Ανεξάρτητα από το εάν η επιχείρηση βρίσκεται σε παύση ή επαπειλούμενη αδυναμία, οι δυνατότητες αντιμετώπισης φαίνεται να είναι οι ίδιες: Πτώχευση χωρίς αναδιοργάνωση Πτώχευση με αναδιοργάνωση Εξυγίανση
Επαπειλούμενη αδυναμία και διαδικασία εξυγίανσης Ευχερέστερη η υπαγωγή λόγω δυνατότητας προετοιμασίας της αίτησης και της έκθεσης του εμπειρογνώμονα, καθώς και συνεννόησης με τους πιστωτές Η δυνατότητα αντίδρασης πριν την παύση αποκτά πρακτική σημασία όταν ο οφειλέτης κάνει χρήση της δυνατότητας άμεσης επικύρωσης της συμφωνίας εξυγίανσης του άρθρ. 106 β ΠτΚ
Άμεση επικύρωση συμφωνίας εξυγίανσης (άρθρ. 106β ΠτΚ) Παροχή δυνατότητας επικύρωσης συμφωνίας που αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγμάτευσης και υπογράφηκε εκτός διαδικασίας εξυγίανσης Παράκαμψη της διαδικασίας που προηγείται της σύναψης της συμφωνίας (αίτηση και απόφαση για άνοιγμα, παροχή προθεσμίας, διορισμός μεσολαβητή και ειδικού εντολοδόχου, συνέλευση πιστωτών, προληπτικά μέτρα) Υπογεγραμμένη συμφωνία οφειλέτη και πιστωτών που εκπροσωπούν τα απαιτούμενα ποσοστά Πρότυπο η παλαιά συμφωνία του άρθρου 44 του ν. 1892/1990 και το αγγλοαμερικανικό prepackaged plan
Διαδικασία άμεσης επικύρωσης Υποβολή της αίτησης από τον οφειλέτη ή οποιονδήποτε πιστωτή Η αίτηση συνοδεύεται από υπογεγραμμένη συμφωνία και από έκθεση εμπειρογνώμονα που διατυπώνει τη θέση του για τη συνδρομή των προϋποθέσεων επικύρωσης Η συμφωνία μπορεί να έχει ως αντικείμενο οποιαδήποτε ρύθμιση του ενεργητικού και του παθητικού του οφειλέτη Το πτωχευτικό δικαστήριο δεν επικυρώνει τη συμφωνία για τους λόγους του 106ζ ΠτΚ (έλλειψη βιωσιμότητας, βλάβη συλλογικής ικανοποίησης, δόλος ή αθέμιτη πράξη, παράβαση αρχής ισότιμης μεταχείρισης, παύση πληρωμών) Δυνατότητα λήψης προληπτικών μέτρων
Συνέπειες άμεσης επικύρωσης Η συμφωνία, εφόσον επικυρωθεί, δεσμεύει το σύνολο των πιστωτών, ακόμη και των μη συμβαλλομένων (άρθρ. 106 η ΠτΚ) Αντί της απόρριψης, δυνατότητα παροχής προθεσμίας για την προσκόμιση εγγράφων, την παροχή διευκρινίσεων, την τροποποίηση της συμφωνίας (άρθρ. 106 ζ παρ. 4 ΠτΚ) Δημοσίευση της απόφασης στο Γ.Ε.ΜΗ και στο Δελτίο με επιμέλεια του οφειλέτη Η συμφωνία αποτελεί τίτλο εκτελεστό
Πλεονεκτήματα άμεσης διαδικασίας Παράκαμψη σταδίου ανοίγματος επιδεικτικού σε καταστρατηγήσεις Παράκαμψη προϋποθέσεων ανοίγματος, ιδίως της δυνατότητας επίτευξης συμφωνίας Αποφυγή δημοσιοποίησης προβλημάτων σε στάδιο που είναι ακόμη αντιμετωπίσιμα Δυνατότητα αξιοποίησης άτυπων διαπραγματεύσεων που κατά κανόνα προηγούνται της υπαγωγής σε τυπική διαδικασία Μυστικότητα διαπραγματεύσεων Λιγότερο κόστος
Προβλήματα άμεσης διαδικασίας Ενδεχόμενο επιδείνωσης της κατάστασης της επιχείρησης κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων Αποτυχία επίτευξης συμφωνίας δυσχεραίνει το άνοιγμα της συνήθους διαδικασίας Προνομιακή πληροφόρηση πιστωτών που μπορούν να προβούν σε διώξεις