ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ:ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Ε’ ΕΞΑΜΗΝΟ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ :ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ-ΠΑΙΔΙΟΥ ΘΕΜΑ «ΥΙΟΘΕΣΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΔΟΧΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ» ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ: ΔΡΟΣΟΥ ΔΑΦΝΗ ΚΙΚΙΝΗ ΘΕΚΛΑ ΠΑΛΙΟΥΡΑ ΟΥΡΑΝΙΑ ΦΟΥΝΤΟΥΛΑΚΗ ΕΛΕΝΑ

Νομοθεσία περί αναδοχής Νομοθετήθηκε με το άρθρο 9 του Ν.2082/1992 και του διατάγματος 337/26 το 1993, το οποίο όμως στην συνέχεια αναιρέθηκε και αφομοιώθηκε στο Α.Κ. Ορίζεται έμμεσα η αναδοχή ανηλίκου ως η ανάληψη φροντίδας από τρίτους, είτε σε συμφωνία με τους γονείς είτε και χωρίς, πάντα όμως με δικαστική απόφαση. Η αναδοχή όμως, δεν συνεπάγεται με μεταβολή στις έννομες σχέσεις μεταξύ του ανήλικου και της φυσικής τους οικογένειας (άρθρο 1655). Όσον αφορά τις υποχρεώσεις των ανάδοχων γονέων, οφείλουν να διευκολύνουν τις προσωπικές σχέσεις και την επικοινωνία μεταξύ του ανήλικου, των φυσικών γονέων και του επιτρόπου (άρθρο 1656) καθώς και να τους ενημερώνουν για τη διαβίωση του παιδιού ενώ δεν έχουν δικαίωμα να ενεργούν ενάντια στη θέληση τους (άρθρο 57,58).

Οι ανάδοχοι γονείς μπορούν να ασκούν στο όνομα και για λογαριασμό των φυσικών γονέων ή του επιτρόπου, όσες αρμοδιότητες τους είναι απαραίτητες για να μεριμνούν για τις επείγουσες υποθέσεις του ανηλίκου (άρθρο 59). Καθιερώνεται, επίσης ότι για την αφαίρεση αρμοδιοτήτων απαιτείται απόφαση του δικαστηρίου. Οι ανάδοχοι γονείς έχουν το δικαίωμα να ζητούν αυτή την αφαίρεση όταν η ένταξη του ανηλίκου σε αυτήν την οικογένεια παίρνει διαρκέστερη μορφή, ενώ παράλληλα χαλαρώνονται οι δεσμοί με τους φυσικούς γονείς (άρθρο 60,61). Όσον αφορά την ανάθεση της φροντίδας του προσώπου του ανηλίκου από τους φυσικούς γονείς ή από τον επίτροπο, στους ανάδοχους γονείς έχει γίνει με μια συμφωνία, σύμφωνα με την οποία, οι πρώτοι έχουν το δικαίωμα να ανακαλούν την ανάθεση, όποτε το επιθυμούν και να ολοκληρώνουν την ανάθεση (άρθρο 62,63).

Ο ανήλικος μπορεί να τεθεί σε δικαστική συμπαράσταση, πρώτον όταν αδυνατεί να φροντίζει μόνος του για τις υποθέσεις του λόγω ψυχικής, διανοητικής διαταραχής ή σωματικής αναπηρίας και δεύτερον όταν λόγω ασωτίας, αλκοολισμού ή τοξικομανίας, εκθέτει στον κίνδυνο της στέρησης τον εαυτό του, αλλά και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας του (άρθρο 1666).

ΟΡΙΣΜΟΣ ΑΝΑΔΟΧΗΣ «Αναδοχή» σημαίνει να βοηθάς κάποιο άτομο να αναπτυχθεί και να μεγαλώσει, να φροντίζεις για τις ανάγκες του, όταν οι γονείς του αδυνατούν να αναλάβουν τις γονικές τους υποχρεώσεις ή έχουν πεθάνει. Άρα, ανάδοχοι γονείς προσφέρουν φροντίδα σε παιδιά άλλων γονιών, για ένα χρονικό διάστημα, έναντι χρηματικής αμοιβής. Μπορεί αυτό να διαρκέσει μερικές μέρες, μήνες ή και για χρόνια. Όμως, δεν μπορούν να γίνουν όλοι οι ενήλικες ανάδοχοι γονείς. Χρειάζεται κάποιος να είναι πολύ ξεχωριστό άτομο για να αναλάβει αυτό το δύσκολο έργο. Η αναδοχή, συνήθως, είναι ένας προσωρινός τρόπος για να προσφερθεί σπιτικό σε παιδιά και εφήβους, μέχρι να είναι δυνατό να επιστρέψουν στις δικές τους οικογένειες. Αποτελεί ένα μέρος υπηρεσιών που προσφέρονται από τις κοινωνικές υπηρεσίες, για να διατηρούνται μαζί οι οικογένειες.

ΕΙΔΗ ΑΝΑΔΟΧΗΣ «Συγγενική αναδοχή» αναφέρεται στην αναδοχή παιδιού από μέλη του ευρύτερου συγγενικού του περιβάλλοντος (παππούς, γιαγιά, θείοι, νονοί). «Βραχυπρόθεσμη αναδοχή» η οποία είναι από μία νύχτα μέχρι και μερικούς μήνες και προσφέρει σταθερό οικογενειακό περιβάλλον και φροντίδα στο παιδί του οποίου οι γονείς χρειάζονται κάποιο χρόνο για να αντιμετωπίσουν κάποια από τα προβλήματα τους. Η φροντίδα αυτού του τύπου, συστήνεται και για το παιδί που προορίζεται για υιοθεσία. «Μακροπρόθεσμη αναδοχή» προσφέρεται στο παιδί που προορίζεται για υιοθεσία. Μακροπρόθεσμη αναδοχή, προσφέρεται σε παιδί το οποίο δεν προβλέπεται να επιστρέψει στην οικογένειά του. Η σχέση μεταξύ παιδιού και γονιού παραμένει σημαντική με ισχυρό συναισθηματικό δεσμό. Η αναδοχή αυτή, επιτρέπει στο παιδί να μεγαλώσει σε ένα ασφαλές, σταθερό και υποστηρικτικό περιβάλλον, διατηρώντας ταυτόχρονα την επαφή με την οικογένειά του.

«Ανάδοχη φιλοξενία» αφορά φιλοξενία παιδιών που ζουν κυρίως σε ίδρυμα, για να περάσουν τις γιορτές τους, τα καλοκαίρια τους ή τα Σαββατοκύριακα τους σε ανάδοχες οικογένειες. «Έκτακτη αναδοχή» αφορά περιπτώσεις που, οι γονείς τελούν υπό κράτηση για σύντομο διάστημα ή χρειάζεται να νοσηλευτούν άμεσα ή για περιπτώσεις που το παιδί επιβάλλεται να μετακινηθεί άμεσα από την οικογένειά του λόγω συγκεκριμένης κατάστασης. «Ημερήσια αναδοχή» γίνεται για ενίσχυση της λειτουργικότητας της οικογένειας και για να προληφθεί μια πιο μόνιμη μετακίνηση του παιδιού, το παιδί φροντίζεται σε ανάδοχη οικογένεια σε καθορισμένες ώρες ανάλογα με τις ανάγκες του, κατά τη διάρκεια της ημέρας ή της νύχτας.

Ποια παιδιά τοποθετούνται σε ανάδοχες οικογένειες; Τα παιδία που τοποθετούνται σε ανάδοχες οικογένειες είναι συνήθως παιδιά που προέρχονται από οικογένειες, οι οποίες αντιμετωπίζουν τόσες πολλές δυσκολίες, ώστε δεν κρίνεται σοφό για τα παιδιά να παραμένουν με τους γονείς τους. Όταν συμβαίνει αυτό, οι κρατικές υπηρεσίες έχουν υποχρέωση και ευθύνη να μεριμνήσουν για τη φροντίδα των παιδιών αυτών. Οι ανάδοχοι γονείς αναλαμβάνουν αυτή τη φροντίδα, δίνοντας την ευκαιρία στις οικογένειες των παιδιών να ξεπεράσουν τις δυσκολίες τους. Αυτές οι δυσκολίες μπορεί να κυμαίνονται από βραχύβιες σε χρόνιες ή ανίατες ασθένειες. Κάποια, πάλι, παιδιά μπορεί να έχουν κακοποιηθεί η παραμεληθεί..

Οι κοινωνικοί λειτουργοί συνεργάζονται με τις οικογένειες των παιδιών, βοηθώντας τις να ξεπεράσουν τις δυσκολίες τους, ώστε να εξασφαλίσουν ένα ασφαλές οικογενειακό περιβάλλον για το παιδί τους. Επιπλέον, τα παιδιά που τοποθετούνται σε ανάδοχες οικογένειες αναγκάζονται συχνά να αλλάζουν σχολείο και κατά συνέπεια να χάνουν τους φίλους, συμμαθητές και γενικά το κοινωνικό τους περιβάλλον. Νέοι δάσκαλοι, νέοι συμμαθητές, νέοι κανονισμοί και τόσα άλλα έχουν αλλάξει μεμιάς. Δεν εκπλήσσει το γεγονός, ότι τα παιδιά με την αναδοχή έχουν να χειριστούν διάφορα συναισθήματα. Μπορεί να είναι ευτυχισμένα και ασφαλή σε μια δοτική ανάδοχη οικογένεια, παράλληλα, όμως, αισθάνονται θλίψη και ανησυχία για τους βιολογικούς τους γονείς. Μπορεί ακόμη να φοβούνται ή να είναι θυμωμένα για την κατάσταση στην οποία βρίσκονται. Όλα αυτά προκαλούν πολύ μεγάλη ένταση.

Για κάθε παιδί υπάρχει ένας κοινωνικός λειτουργός. Έτσι, τα παιδιά βοηθούνται να προσαρμοστούν πιο εύκολα. Ο κοινωνικός λειτουργός, βεβαιώνεται για τις καταστάσεις που επικρατούν και διευθετεί επισκέψεις μεταξύ παιδιού, αδελφών και γονιών. Οι κοινωνικοί λειτουργοί ή/και τα δικαστήρια πρέπει να πάρουν αποφάσεις προς το συμφέρον του παιδιού. Μελετούν για το πόσο καλά έχουν προχωρήσει οι γονείς στην επίλυση των προβλημάτων τους και κατά πόσο είναι ασφαλές για το παιδί να επιστρέψει στο σπίτι του. Τα περισσότερα παιδιά που βρίσκονται σε αναδοχή, επιστρέφουν τελικά στο σπίτι τους. Μερικά, όμως, μπορεί να παραμείνουν μέχρι την ενηλικίωση τους. Για μερικά ίσως η μετακίνηση σε συγγενείς να είναι η καλύτερη λύση, ενώ για άλλα οι αρμόδιες υπηρεσίες μπορεί να προχωρήσουν σε υιοθεσία.

Κριτήρια ανάδοχων γονέων Δεν υπάρχουν περιορισμοί στις ηλικίες όπως στην υιοθεσία. Μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να εγκριθούν και άτομα που ζουν μόνα τους. Τα βασικά κριτήρια είναι να είναι ενήλικα άτομα με καλή φυσική, ψυχική και συναισθηματική υγεία. Κύριο κίνητρό τους θα πρέπει να είναι τα αποθέματα αγάπης για ένα ξένο παιδί, τα δε δικά τους παιδιά θα πρέπει να γνωρίζουν και να αναμένουν ότι θα μοιράζονται την αγάπη αυτή. Να είναι σε θέση να αντιμετωπίζουν ποικίλες καταστάσεις, συμπεριφορές και συναισθήματα των ανάδοχων παιδιών. Να διαθέτουν υπομονή και ικανότητα όσον αφορά το χειρισμό και τη φροντίδα παιδιών. Να προσφέρουν θετικές εμπειρίες ομαλής οικογενειακής ζωής. Να είναι ευέλικτοι και να διαθέτουν ψηλό επίπεδο κατανόησης, ανοχής και αποδοχής της φυσικής οικογένειας του παιδιού. Να σέβονται και να δέχονται την ταυτότητα, σεξουαλικότητα, θρησκεία, φυλή, γλώσσα, καθώς και τις ιδιαίτερες ανάγκες των νέων ατόμων.

Να προωθούν την υγεία, την εκπαίδευση και την ανάπτυξη των ικανοτήτων του παιδιού. Να αναπτύξουν στο παιδί το αίσθημα ότι αξίζει, καθώς και το αίσθημα της ταυτότητάς του καθώς και να υποστηρίζουν το παιδί στις καλές και κακές του στιγμές. Να συνεργάζονται με τον κοινωνικό λειτουργό με στόχο πάντοτε το συμφέρον του παιδιού. Η αξιολόγηση για το αν πληρούν τα κριτήρια οι ανάδοχοι γονείς γίνεται από εξειδικευμένο κοινωνικό λειτουργό.

Άρση της αναδοχής Η άρση της αναδοχής μπορεί να γίνει : Όταν οι φυσικοί γονείς ανακαλέσουν την ανάθεση άτυπα χωρίς να είναι απαραίτητη κάποια αναγγελία στην αρμόδια υπηρεσία. Όταν το δικαστήριο αποφασίσει την επιστροφή του παιδιού, εφόσον έχουν διαπιστωθεί ότι δεν συντρέχουν οι λόγοι για τους οποίους θεωρήθηκε σκόπιμη η απομάκρυνση Και τέλος, όταν οι ανάδοχοι γονείς να υιοθετήσουν το παιδί, άρα να ανήκει πλήρως στην οικογένεια.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!!!