Βασικες Εννοιες Φυσικης Εξατμιση συμπυκνωση
Δοκικάσατε την «τυχη» σας με κυρτα και κοιλα κάτοπτρα; Μπορειτε να εξηγήσετε γιατι ένα κυρτό κάτοπτρο είναι καλο για πλαϊνός καθρέφτης αυτοκινήτου (πως και καταφέρνει να δίνει μεγαλύτερο οπτικο πεδίο;) Μπορέσατε να εξηγήσετε γιατι η εικονα που κατέγραφε η κάμερα καθώς πλησίαζε τον κοιλο φακο ήταν όπως στο βίντεο;
Την προηγουμενη φορα (1/2) Σκεφτήκαμε για τη θερμοτητα και τη θερμοκρασία, λιγο για τη θερμοχωρητικότητα (και για τρόπους διάδοσης της θερμότητας μέσω της αναφοράς σε ρευματα και ακτινοβολία και μέσα από το παραμύθι) Ειδαμε ότι καθημερινες φράσεις για το ζεστο, το κρυο, τη ζεστασια κλπ μας ξεγελουν ως προς το τι είναι η «θερμοτητα» και η «θερμοκρασία» στη Φυσική (τεχνικοι όροι με ιδιαίτερο και συγκεκριμένο νοημα) Πχ θερμότητα είναι «ενέργεια εν κινήσει» και ΠΟΤΕ ενέργεια αποθηκευμένη. Η θερμότητα είναι ένας τρόπος ταξιδέματος της ενέργειας (άλλοι τροποι: με έργο, με σωματα που κινουνται)
Κουιζ (σωστο/λαθος ???) Κάτι είναι θερμο όταν έχει πολλή θερμότητα Η θερμότητα περνούσε μέσα από τον τοίχο στο διπλανό δωμάτιο Όταν ανοίγω την πόρτα του ψυγείου συμβαίνουν τα εξης: α) μπαίνει θερμότητα από έξω και β) βγαίνει κρύο από μέσα Ο αέρας δεν έχει πραγματικά θερμοκρασία. Όταν μιλάμε για θερμοκρασία του αέρα εννοούμε τη θερμοκρασία των αντικειμένων που είναι σε αυτόν Ο μόνος τρόπος να κρυώσω κάτι (να μειώσω τη θερμοκρασια) είναι να το φέρω σε επαφή με κάτι που είναι πιο κρύο από αυτό
Η δική σας σειρά Σκεφτείτε φράσεις που έχουν νοημα στην καθημερινή ζωή αλλά πιστεύετε ότι δεν ισχυουν στη Φυσική (γιατι η θερμοτητα και η θερμοκρασία έχουν άλλο νοημα εκει)
Την προηγουμενη φορα (2/2) Γιατι είναι τοσο σημαντικο το «πώς» ταξιδευει η ενέργεια; ΔU (μεταβολή της εσωτερικής ενέργειας) = W + Q + μ.Ν (ολοι αυτοι είναι τροποι «ταξιδέματος» της ενέργειας και έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά) Σημαντική διαφορά από την καθημερινή χρηση του όρου ενέργεια: η ενέργεια στη Φυσική διαφοροποιείται όχι μονο ανάλογα με τα «είδη» της αλλά ανάλογα και με το «πως ταξιδεύει» από ένα σώμα σε ένα άλλο Το πώς θα μπει ή θα βγει η ενέργεια από ένα σώμα επιρεάζει το «πώς» αυτό το σώμα θα αλλάξει. Η «ΦΥΣΙΚΗ» ως συστημα γνώσης μας καλει να προσεγγίσουμε το «μικροσκοπικά» τον κοσμο
Και τώρα…..Η συνάντηση δυο βασικών αξονων του μαθήματος Εμφαση σε αλλαγές κλιμακας Εμφαση σε εξηγήσεις με λεπτομέρεια στο χώρο και το χρόνο και με συγκεκριμένους ήρωες που έχουν συγκεκριμένες ιδιότητες
Συνεχιζοντας αρχικά στον κοσμο των θερμικών φαινομένων Θα δουμε το μικροσκοπικο μοντέλο για το ταξιδεμα της ενέργειας με τον τρόπο της θερμότητας, με αγωγή http://www.youtube.com/watch?v=PNwLgFBdmQQ http://www.youtube.com/watch?v=lJWBLas_Fj4 (βλεπουμε επισης το βιντεο 5 ) Με τι αλλους τροπους μπορει να ταξιδευει «θερμικώς» η ενέργεια; Α) με ακτινοβολία (το έχουμε ήδη δει) Μικροσκοπική εικόνα: Χαρακτηριστική η παρουσία πολλών μηκών κυματος) Β) με ρεύματα . Μικροσκοπική εικονα: ταξιδευουν σωματιδια που η κινητική τους ενεργεια έχει μια «τυχαια» κατανομή (βιντεο 7) Εχουμε υποκατηγοριες λοιπον του τροπου «ταξιδέματος» της ενέργειας που είναι η θερμότητα
Γυρνάμε στο μακρόκοσμο…Ένα καθημερινο παράδειγμα Βαζω στο χερι μου ένα παγάκι. Πώς ερμηνευει η Φυσική αυτό που νοιώθω; (στις εξηγήσεις της Φυσικής: Συγκεκριμένοι ήρωες, χωρική και χρονικη λεπτομέρεια) Q= m*c* Δθ (ιδιο σωμα, διαφορα χρονου) ΔQ/Δt = K* Α(επιφάνεια)* Δθ /ΔΧ (διαφορετικά σώματα, ιδιος χρονος) http://energy.concord.org/energy2d/
Και τωρα τι θα πρεπε να μπορειτε να κάνετε Πχ Να κατασκευάσετε ένα αποθηκευτικο χώρο για ζεστά ή κρυα για τους μαθητές σας Να αποφασίσετε πώς θα εκμεταλλευτείτε τη γνώση σας για τη θερμική ακτινοβολία για να κρατηθείτε πιο ζεστές/οι Να μπορειτε να εκτιμήσετε πώς αλλάζουν οι θερμοκρασίες σε μια ανάμειξη
Κάνουμε βόλτα στο μικρόκοσμο…Περα από το πώς ταξιδεύει η ενέργεια νομιζω ότι ταυτοχρονα σας απασχολεί… Τι γινεται με την ενέργεια αφου ταξιδέψει; Τι γινεται με την ενέργεια που μπαινει ή βγαινει σε ένα σώμα; Εχουμε ήδη δει την κινητική ενέργεια αλλά υπάρχουν και Ενέργειες περιστροφης και ταλάντωσης http://www.youtube.com/watch?v=MBh467tgnxM (ας θυμηθουμε τα κοριτσάκια με τα κόκκινα φορέματα του παραμυθιού)
Αυτή τη φορά Θα χτισουμε δυνατότερα τη διαισθησή μας πάνω στον κοσμο του πολύ μικρου παλευοντας με μερικά δυσκολα φαινομενα: Εξάτμιση Συμπύκνωση Βρασμος Θερμική ισορροπία Βοηθός μας: Η επιφάνεια μιας σταγόνας νερου http://www.youtube.com/watch?v=B3cXuisH8PI
Επιστροφή στο μάθημα: Τι θέλω για εσάς (ως γνωση υποβάθρου) Να έχετε αισθηση των διαστάσεων στις οποιες εμφανιζονται διάφορα μορια και των σχετικών πληθυσμών των μοριων Να μπορειτε να φαντάζεστε μορια σε στερα, υγρη και αέρια φάση Να μπορειτε να φαντάζεστε την πληθώρα των κινήσεων που κάνουν τα μορια Να καταλαβαίνετε την έννοια της θερμική ισορροπίας Να κανετε επιτυχημένες προβλέψεις όσο αφορά το προς τα πού θα κινηθεί η θερμική ισορροπία Γιατι τα θέλω αυτά;
Ποιοι είναι οι εχθροι μου; Η ανάγκη για σταθερη προσπάθεια μέχρι να αναπτυξετε την οπτική σας φαντασία Από την άλλη δεν εχουμε πολλές καθημερινές έννοιες να μας εμποδισουν
Μικροσκοπικα μοντέλα για τη διάλυση του αλατιού Διαλυση του αλατιου Ποιο από τα δυο σας φαίνεται ακριβέστερη «φαντασία»: Α)http://www.youtube.com/watch?NR=1&feature=endscreen&v=7PHhBBg-6X0 Β) http://www.youtube.com/watch?v=aKGJm6OGJNs Πώς φανταζονται οι φυσικοι το χωρισμο του μιγματος λαδιου-νερου http://www.youtube.com/watch?v=xcMSHy3CqXA (το δικο μας δευτερολεπτο είναι για τα ps ότι είναι τα 10000 χρονια για το δευτερόλεπτό μας)
Γιατι ο πάγος έχει μικρότερη πυκνότητα από το νερο; http://www.youtube.com/watch?v=PcoiLAsUvqc